اجلاس جهانی ایران آزاد در سومین روز خود یک صحنهٔ تکاندهنده از محاکمهٔ بینالمللی رژیم قتلعام و رکوردار اعدام در جهان بود.
در آغاز این اجلاس خانم مریم رجوی تأکید کرد خامنهای و سران این رژیم بزرگترین مرتکبان جنایت علیه بشریت و نسلکشی در تاریخ معاصر هستند و باید در برابر عدالت قرار گیرند.
خانم رجوی همچنین گفت: «سرکوب و اختناق در ایران از بسیاری جهات رکورددار جهان معاصر است. از جمله اسارت و شکنجهٔ حداقل ۵۰۰ هزار نفر، اعدام بیش از صد هزار زندانی سیاسی و شمار بالای اعدامهای سالانه؛ به اندازهیی، که در سال گذشته سه چهارم اعدامهای ثبت شده در جهان در ایران صورت گرفته است. نبودن هر گونه حسابرسی بینالمللی دربارهٔ این جنایتها، دست آخوندها را در خونریزی بیمحابا در تمام ۴ دههٔ گذشته باز کرده است».
رئیسجمهور برگزیدهٔ مقاومت در ادامه افزود: «این است داستان خونین قتلعام مردم کردستان، اعدامهای دههٔ ۶۰، قتلعام ۶۷، کشتار قیامکنندگان در ۱۳۸۸ و ۱۳۹۶ و ۱۳۹۸ و ۱۴۰۱ و سلسلهیی از عملیات تروریستی و گروگانگیری اتباع خارجی. در حقیقت، نقض حقوقبشر در ایران تحت حاکمیت آخوندها از ابتدا تا امروز، هیچگاه محدود بهبرخی تصمیمها و احکام و قوانین رژیم نبوده است. ماهیت آن عبارت است از: سرکوب سیستماتیک علیه تمام جامعه، در تمام زمانها از طرف تمامیت رژیم».
در این جلسه که با عنوان «ایران: جنایت علیه بشریت و محاکمهٔ آمران و عاملان» برگزار شد، بسیاری از شخصیتهای سیاسی و حقوقی، قانونگذاران، وکلا، قضات و کارشناسان ویژهٔ ملل متحد از کشورهای مختلف جهان سخنرانی کردند.
ژیل پاروئل رئیس پیشین کانون وکلای استان وال دواز فرانسه طی سخنانی با اشاره به پویایی و گسترش مقاومت گفت: «من ۴۰سال است مقاومت شما را میشناسم. آن موقع تعدادمان کم بود. الآن خیلی خوشحالم که این همه شخصیت دور شما هستند و از شما حمایت میکنند. این نشان میدهد که این مقاومت برحق است و باید بهرسمیت شناخته شود».
سفیر کیث هارپر، سفیر سابق آمریکا در شورای حقوق بشرطی سخنانی گفت: «فهم قتلعام ۶۷ و سایر جنایت، امکان فهم شجاعت مردم ایران را میدهد که آنها مرعوب نشدند. خیلی از آنها هزینه بالایی پرداخت کردند و قیمت سنگینی دادند. ما باید به یک واقعیت دیگر اشاره کنیم. مصونیت جنایات گذشته، بنیان جنایات فعلی است. ما باید به تمام دنیا در رابطه با قتلعام ۶۷ بگوییم. باید به حسابرسی در مورد جنایت فعلی و قبلی رژیم فراخوان بدهیم».
سفیر یوآخیم روکر، رئیس پیشین شورای حقوقبشر ملل متحد گفت: «من از صمیم قلب با سربداران ۶۷ احساس همبستگی دارم. زمان آن فرا رسیده که سپاه پاسداران را بهعنوان یک سازمان تروریستی در لیست قرار دهیم. ما باید افتخار کنیم به کار نمایندهٔ ویژهٔ ملل متحد جاوید رحمان که یک گزارش بسیار مهم اخیراً منتشر کرد و گفت قتلعام ۶۷ یک جنایت علیه بشریت و نسلکشی است. یک هیأت تحقیق بینالمللی باید به ایران برود و یک تحقیق مسئولانه در بارهٔ این قتلعام انجام دهد»
مارک الیس مدیر اجرایی کانون وکلای بینالمللی گفت: «سران رژیم ایران حقوق بینالملل را نقض میکنند. استفاده از شکنجه و کشتار، نقض فاحش حقوق بینالملل است. اینها نشانههای یک نسلکشی و جنایت علیه بشریت هستند». مدیر کانون وکلای بینالمللی در ادامه با اشاره به موضوع نسلکشی افزود: «گزارشگر ویژهٔ امور ایران یک موضوع مهم را اشاره کرد که قتلعام ۶۷ یک جنایت علیه بشریت و یک نسلکشی بود. این گزارش این امکان را ایجاد میکند که تحت قانون جهانشمول میشود عاملان این قتلعام را تحت تعقیب قرار داد».
دکتر وولف شومبورگ، قاضی پیشین دادگاه عدالت فدرال آلمان گفت: «ما در یک کنفرانسی در ژنو گزارش آقای رحمان را ارائه کردیم و در این گزارش تأکید شده بود جنایت معطوف به گذشته نیست. جنایت همواره ادامه داشته است. برای برپایی یک دادگاه بینالمللی نیازمند یک ارادهٔ سیاسی هستیم. این امکان وجود دارد که با برقراری این دادگاهها از جنایات رژیم جلوگیری کنیم». وی افزود: «مرگ رئیسی و جنایات رژیم توجه مطبوعات را به مسئولیت او در قتلعام سال ۶۷ جلب کرده است. در نتیجه همانطور که در گزارش آقای رحمان بود مکانیزمی در گذشته بوده و هنوز هم هست که این جنایات مورد حسابرسی قرار بگیرد».
مجموعهٔ سخنانی که توسط حقوقدانان، قانونگذاران، وکلا، قضات و کارشناسان ویژهٔ ملل ایراد شد، سندهای حقوقی قدرتمندی بود از محاکمهٔ تمامیت نظام قتلعام که در دفتر جنبش دادخواهی به ثبت رسید. جنبشی شعلهور که تا فنای استبداد و سرنگونی مرتجعان حاکم و پیروزی آزادی پیش میرود.
در بارهٔ حتمیت این پیروزی و فنای ارتجاع حاکم، قهرمان سرموضع و سربهدار مجاهد خلق عفت اسماعیلی ایوانکی در وصیت نامهاش چنین نوشته است: «بگذار مرتجعین باز هم ما را به زندان اندازند، شکنجه کنند، اعدام کنند، اما در عزم ما خللی وارد نخواهد شد. آنان محکوم به فنا هستند و ما پیروزیم».