اعلامیه جهانی حقوق‌بشر، مصوبه مجمع عمومی سازمان ملل به تاریخ ۱۹آذر ۱۳۲۷، مقدمه آگاهی بخشی دارد. پس از تأکید بر شناسایی حیثیت و کرامت ذاتی تمام اعضای خانواده بشری و حقوق برابر و سلب ناپذیر آنان (آزادی، عدالت و صلح) و یادآوری این‌که نادیده گرفتن و تحقیر حقوق‌بشر به اقدامات وحشیانه‌ای انجامیده که وجدان بشر را برآشفته نموده است. تأکید دارد که «ضروری است که از حقوق‌بشر با حاکمیت قانون حمایت شود تا انسان به‌عنوان آخرین چاره به «قیام» بر ضد بیداد و ستم مجبور نگردد»
جالب این‌که ترجمه‌کنندگان فهیم این اعلامیه تاریخی، هر کدام کلمه «قیام»، «شورش» و «طغیان» را معادل واژه rebellion در متن انگلیسی آن قرار داده‌اند که تناسب صحیحی دارد.
بیش از ۷۰سال از تصویب این اعلامیه می‌گذرد و مردم ایران با دو سلطنت غیردینی و دین‌فروش در پیکارند. اما در هر دو وضعیت ناچار گردیده‌اند برای تحقق پایه‌یی‌ترین حقوق انسانی خویش که این حکومتهای بی‌قانون زیر پا گذاشتند، به‌عنوان آخرین چاره، دست به شورش و قیام و طغیان بزنند. از ذکر تاریخچه این نبرد پر رنج و خون که بگذریم، همین قیام چهل و اندی شبانه‌روزی که قتل ناجوانمردانه دختر مظلوم ایران، جرقه آن بود، این پرسش را در اذهان جامعه ایران مطرح کرده است که دفاع مشروع در این قیام و شورش شورانگیز در برابر نیروهای جنایتکار و وحشی خامنه‌ای، چه جایگاه حقوقی ـ سیاسی دارد و به چه میزان می‌توان از دست‌آوردهای علم حقوق داخلی و بین‌المللی بهره برد تا پیشروی قیام به سوی انقلاب، منجر به سرنگونی فاشیسم مذهبی حاکم بر ایران گردد.
دفاع مشروع چیست؟
نبرد دلاورانه فرزندان میهن و به‌ویژه دختران جوان و شجاع در کف خیابان‌ها، محله‌ها، حیاط دانشگاه‌ها، مدارس، بازار و کوی و برزن، با پاسداران جنایت‌پیشه و سراپا مسلح و اراذل و اوباش بسیجی و سربازان گمنام خامنه‌ای ملعون، نابرابرانه و غیرمنصفانه است. در یک‌سو دختران و پسران جوان و نوجوان با دست خالی و مشت‌های گره‌کرده و سوی دیگر، گله‌های وحشی سپاه و بسیج و انتظامی و لباس‌شخصی با تجهیزات کامل و مدرن‌ترین سلاحهای کشتار سرکوب شهری، هر ناظر با وجدانی را غرق شگفتی و حیرت می‌کند. اما رزمندگان راه آزادی، به‌جای مرعوب شدن و خالی کردن صحنه، با ایمان و آگاهی و اراده پولادین، به دفاع مشروع از خود می پردازند
دفاع مشروع اصلی پذیرفته در تمامی نظامهای حقوقی است و شرایط آن با اختلاف جزیی در تمامی نظامهای حقوقی یکسان است. حقوقدانان با بیان تخصصی خود می‌گویند: «دفاع مشروع یا دفاع قانونی حقی است که حقوق کیفری برای اشخاص در مورد دفاع از خود یا افراد دیگر (در صورت نیاز به کمک) در هنگام حمله افراد دیگر قائل شده است. دفاع مشروع در جایی پدید می‌آید که به جز ارتکاب جرم (؟!) هیچ راه دیگری برای دفع خطر ممکن نباشد در چنین موقعیتهایی قانون‌گذار به اشخاص این مجوز را می‌دهد که از خودشان در برابر صدمات و آسیب‌هایی که در معرض آن قرار گرفته‌اند، محافظت کنند» (خانه دادخواهی. مؤسسه حقوقی و داوری بین‌المللی)
کلمات «ارتکاب جرم» که در این متون بکار برده می‌شود، بیان کننده عملی است که فرد در معرض خطر ناچار گردیده است که عرف جاری در مناسبات معمول اجتماعی را نادیده بگیرد تا از جان و مال و ناموس و آزادی خویش و دیگری در برابر تجاوز یا خطر دفاع کند. به‌همین خاطر این عمل دیگر جرم تلقی نمی‌گردد و «وصف مجرمانه عمل ارتکابی را از بین می‌برد»؛ چرا که از هیچ طریق دیگری، نمی‌توانسته از خود، دفع خطر نماید. و بنابراین «مجازاتی برای مرتکب آن، در نظر گرفته نمی‌شود» (پایگاه حقوقی دینا)
در فرهنگ حقوق ماکس رادین آمده است: «حق دفاع مشروع حقی است که بر اساس آن شخص از خود و از اعضاء خویشاوند خود و در برخی موارد از اموال خود دفاع می‌کند حتی اگر منجر به‌قتل شود. دفاع در مقابل آن‌چنان حملهای باید صورت گیرد که اگر به نتیجه برسد به جنایت بیرحمانهای منجر گردد.»
رژیم خمینی و دفاع مشروع؟!
جالب آن که در آثار قلمی خمینی و هم‌چنین در قوانین مجازات این رژیم نیز دفاع مشروع پذیرفته شده است! او در کتاب تحریر‌الوسیله می‌نویسد: اگر دزد یا غیردزد بر شخصی در خانه‌اش یا غیرخانه‌اش، هجوم آورد تا ظالمانه او را بکشد، بر او واجب است به هر وسیله ممکنی دفاع نماید، ولو این‌که به‌قتل مهاجم، منجر شود و تسلیم شدن و پذیرفتن ظلم برایش جایز نیست».
هم‌چنین در بندهای ماده ۱۵۶ قانون مجازات اسلامی، شرط تحقق دفاع مشروع، عبارتند از: «رفتار ارتکابی، برای دفع تجاوز یا خطر، ضرورت داشته باشد. بر اساس این بند، چنان‌چه شخصی، بتواند با رفتاری، از قبیل داد زدن، جیغ زدن، ضرب و جرح با آسیب کم، از خود یا دیگری، دفع خطر کند...
هم‌چنین در ماده ۶۲۶ ق. م. ا در مورد دفاع مشروع در برابر مأمور دولـت این‌گونه بیان شده: «در مورد هر فعلی که مطابق قانون جرم بر نفس یا عرض یا مال محسوب می‌شود ولو این‌که از مأموران دولتی صادر گردد هر گونه مقاومت برای دفاع از نفس یا عرض یا مال جایز خواهد بود».
دفاع مشروع، حق شهروندان در برابر حکومت ستمگر
قیام قهرمانانه مردم ایران در برابر دیکتاتوری مذهبی و نبرد و پیکارشان در کف خیابان‌ها از چارچوب «دفاع مشروع» نیز فراتر رفته است و در حقیقت این مبارزه‌ای است برای کسب همان حقوق پایه‌یی انسان که در اعلامیه جهانی حقوق‌بشر آمده است و اذعان گردیده است که در این شرایط چاره‌ای جز قیام و شورش برای یک زندگی شرافتمندانه، نمانده است.
«ماهیت دفاع مشروع در برابر حکومت مستبد و ظالم از حالت انفعالی خارج شده و حالتی فعالانه‌تر به خود می‌گیرد که از آن می‌توان به «حق قیام در برابر حکومت ظالم» یاد کرد... بدیهی است، تغییر آرام و بدون خشونت حکومت ظالم به تغییر خشونت‌بار و همراه با خون‌ریزی ترجیح دارد. هنگامی که امکان تغییر مسالمت‌آمیز در برابر یک حکومت ظالم و آدم‌کش وجود ندارد، نمی‌توان حق دفاع مشروع و حق قیام مردم در برابر حکومت ظالم را به‌رسمیت نشناخت. چنان‌که مقدمه اعلامیه جهانی حقوق‌بشر بیان می‌دارد: «اساسا حقوق انسانی را باید با اجرای قانون حمایت کرد تا بشر به‌عنوان آخرین علاج، به قیام بر ضد ظالم و فشار مجبور نگردد» (سازمان حقوق‌بشر ایران ۹آبان۱۴۰۱)
همین حقوقدانان یادآوری می‌کنند: «مبارزه خشونت‌پرهیز به‌معنی مبارزه بدون خشونت نیست. چه این‌که رژیم‌های استبدادی مبارزه‌های خشونت‌پرهیز یا مسالمت‌آمیز را به خشونت می‌کشند. در این صورت مبارزه متوقف نمی‌شود. مبارزان خشونت‌پرهیز از خشونت دوری می‌کنند و شروع‌کننده آن نیستند. آنان نیز از حق دفاع مشروع خود و حق قیام در برابر حکومت ظالم با رعایت اصول پیش‌گفته استفاده می‌کنند. برای نمونه، گاندی می‌گوید: «من خشونت را هزاران بار به نامرد (!) ساختن تمامی یک ملت و یک نژاد مرجح می‌شمارم».
ضرورت به‌رسمیت شناختن حق دفاع مشروع مردم ایران
جوانان دلیر و دختران گرد آفرید این میهن برای تحقق آزادی مصرح در قوانین و حقوق شناخته شده بین‌المللی، ضرورت سرنگونی فاشیسم مذهبی و نظام ولایت فقیه را به جهانیان اثبات کرده‌اند، حال این جامعه جهانی است که این قیام و انقلاب برای آزادی را به‌رسمیت بشناسد. در این باره و در بحبوبه این خیزش، معاون نمایندگی شورای ملی مقاومت ایران در آمریکا در نوزدهمین روز این قیام سراسری، در مصاحبه‌یی به ضرورت به‌رسمیت شناختن حق دفاع مشروع مردم ایران گفت: «فشار خارجی بسیار مهم است و باید درک کنند که بر روی زمین چه‌می‌گذرد. شما باید در کنار مردم ایران باشید. باید پیامی به مردم ایران که به خیابان‌ها می‌آیند فرستاده شود مبنی بر این‌که آنها حق دارند و باید از خودشان دفاع کنند. زیرا توسط رژیم در معرض کشتار و سرکوب قرار می‌گیرند و باید کلیه اقدامات ممکنه برای سرنگونی این رژیم را در پیش بگیرند».
