در روزنامه‌های حکومتی روز شنبه هشتم اردیبهشت، تحولات کره شمالی با تیتر دیدار«این» و «اون» عکس و تیتر اول اغلب روزنامه‌ها شده است. در کنار آن تیترهای مربوط به بحرانها و مخاصمات باندی نظام حول برجام دیده می‌شود:
آرمان: خرم: حرف تند زدن و به استقبال جنگ رفتن پاسداری از منافع ملی نیست/ ظریف در چارچوب دستورالعمل‌های نظام عمل می‌کند
تجارت: بدقولی بوئینگ ورود سوخو
جوان: هواپیماهای برجامی بر باد رفت
بال‌های برجام هم شکست
مدیرعامل شرکت بوئینگ از تعویق تحویل اولین فروند از هواپیماهای برجامی به ایران خبر داد. و سرنوشت قراردادهای خطوط هواپیمایی کشورمان با ایرباس نیز هم‌چنان در هاله‌ای از ابهام است.
سیاست روز: تیر برجام بر جان مدیریت اقتصاد
کیهان: این هم سند اظهارات ظریف؛ وزارت‌خارجه به جای انکار عذرخواهی کند
وطن امروز: مدیر ارشداجرایی شرکت بوئینگ:بوئینگ فعلاً به ایران نمی‌آید
ابراز نگرانی آخوندهای و مقامات حکومتی از بروز مجدد قیام موضوع مهم در روزنامه‌های باند روحانی است:
آرمان: پروانه سلحشوری، نماینده مجلس: اگر عده‌یی به عمد و یا غيرعمد سعی در کاهش امید جامعه داشته باشند، باید بدانند که تبعات ناامیدی جامعه تنها دامان مخالفان آنان را نمی‌گیرد بلکه این ناآمیدی خسارتی سنگین برای کل کشور به همراه خواهد داشت.
مشکلات اقتصادی بر دوش مردم سنگینی می‌کند و از نظر سیاست داخلی و خارجی نیز در یک بزنگاه تاریخی و سرنوشت‌ساز قرار داریم.در شرایط سختی که جامعه در آن گرفتار است، نباید با رفتارهای نادرست عرصه را بر مردم تنگ‌تر کرد. متأسفانه ما هر روز شاهد تنزل آستانه صبر جامعه هستیم.
ایران: فاضل میبدی، مدرس حوزه قم: آتش‌سوزی ساختمان پلاسکو درس بزرگی برای ما داشت. ساختمانی که در ظاهر شاهدان ماجرا و مالکان فکر می‌کردند آتش داخل آن مهار شده و خطر از بین رفته، اما غافل از آتش نهفته درونش بودند. اما زمانی که ساختمان در میان نگاههای بهت‌زده ناظران فرو ریخت، تازه قدرت آتش پنهان درون آن مشخص شد. آتشی که خیلی‌ها آن را نمی‌دیدند یا در بی‌خبری از آن قرار داشتند. تحولات اجتماعی و سیاسی تاریخ کشور ما هم همواره پر از این آتش‌های نهفته بوده، آتش‌هایی که در یک لحظه همه را غافلگیر میکنند و تلی از آوار را در جایی که خیلی‌ها پیش‌بینی آن را نداشتند، باقی می‌گذارند.
واقعیت این است که در شرایط فعلی هم درون جامعه ما لبریز از این آتش‌های نهفته است، آتش‌هایی که اعتراضات دیماه سال گذشته تنها قسمت کوچکی از دود ناشی از آن بودند.
ما در چهار دهه گذشته هر چه جلوتر آمده‌ایم، بیشتر برای حل مشکلات و مصایب کشور بر راه‌حل‌های امنیتی، انتظامی و قضایی تکیه کرده‌ایم. کاری که این راه‌حل‌ها میکنند، مثل همان اتفاقی است که در جریان آتش‌سوزی پلاسکو افتاد و باعث شد تا شعله‌های آشکار آتش از بین بروند و این خیال ایجاد شود که بحران مهار گشته است. راه‌حل‌های امنیتی و قضایی تنها باعث از بین رفتن صورت و نمود بیرونی مشکلات و نارضایتی‌هایی که در قلب جامعه می‌گذرد، می‌شوند و اصطلاحاً به جامعه ظاهری آرام و پایدار می‌بخشد. اما این تنها ظاهر ماجرا است.
کشور ما از وجود و تعدد پر شمار تریبونهای یک طرفه، از جمله صدا و سیما رنج می‌برد. این در واقع بحران عدم انعکاس صدای مردم است.
در این میان نگفتن حقایق به مردم، تلاش برای زنده نگاه داشتن لبخند ساختگی بر چهره جامعه، به‌رسمیت نشاختن آزادی سبک زندگی، تناقض میان برخی شعارهای انقلابی با رفتار و منش واقعی مسئولانی که همین شعارها را تکرار میکنند و نظایر اینها مسائلی که مردم به‌خوبی می‌دانند. همان‌طور که اکنون جامعه به‌روشنی شکاف میان پتانسیل‌های موجود کشور با وضعیت فعلی را در مقایسه با کشورهای منطقه که زمانی در قیاس با خود ما محروم محسوب می‌شدند، می‌داند. جامعه‌ای که به آگاهی رسیده را نمی‌شود براحتی برای تظاهر به آرامش ترغیب کرد. روش‌های امنیتی و قضایی نیز در بستر چنین جامعه‌ای خیلی زود تأثیر خود را از دست می‌دهند. بنابراین برای فرار از وضعیتی که امروز آیت‌الله جوادی آملی و دیروز روشنفکران ما هشدار آن را می‌دانند، اولین نیاز جدی این است که مسئولان و حاکمان ما متوجه باشند که مردم می‌دانند
ایران: مراجع و شخصیتها هشدار دادند:هزینه‌های غفلت از خواست مردم
بیات زنجانی: به جای اعتماد به جوانان حتی خواسته‌های مشروعشان را نادیده می‌گیریم -
جوادی آملی: هوای نفس مانع همراهی با منافع جامعه شده است - سیدحسن خمینی: رضایت جامعه مهم است نه تریبون‌دارها - وزیر کشور: باید با تغییرات نسل همراه شویم، با زور نمی‌شود کاری انجام داد
چگونگی پاسخگویی به مطالبات‌مردم، از جمله‌موضوعاتی است که در ماه‌های اخیر محل اظهارنظرهای متعددی شده است. بحث درباره چگونگی مواجهه با پیام‌رسانهای خارجی، توجه به خواسته‌های نسل جوان و ماجرای اخیر گشت ارشاد، از جمله این موضوعات است.
پنجشنبه و جمعه گذشته، سخنرانی‌ها و دیدارهای شماری از مراجع، مسئولان دولتی و قضایی، محلی برای طرح دیدگاههای متعدد و گاه متفاوت درباره وقایع چند ماه گذشته بود. وقایعی که از اعتراضهای خیابانی دیماه 96 شروع شد و پس لرزه‌های آن هر چند خفیف‌تر، ادامه دارد.
برخی بر راهکارهای قضایی و کنترلی اصرار دارند و بعضی دیگر بر شیوه‌های اداره، اقناع‌سازی و پذیرش واقعیات جامعه تأکید میکنند. مثلاً گروه اول اعتراضهای دیماه را توطئه خارجی دانستند، ماجرای مأمور گشت ارشاد را سناریوی برنامه‌ریزی شده و در امتداد آن خیلی صریح بر فیلتر پیام رسانهای خارجی تأکید کردند و گروه دوم بر این باورند که باید صدای مردم را شنید. جوادی آملی و بیات زنجانی از مراجع طی سخنانی درباره آنچه در ماه‌های گذشته رخ داد، تذکراتی دادند. جوادی آملی که روز پنجشنبه میزبان علی ربیعی وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی بود، با اشاره به مشکلات مردم گفت: «بدانیم که اگر با وجود این مشکلات ملت قیام کند همه ما را به دریا خواهد ریخت... بسیاری از کشور فرار کردند یا جای فرار خود را فراهم آوردند اما ما جای فرار نداریم.»
جوادی آملی با طرح این پرسش که «چگونه است که کشور 800میلیونی که نظامی کمونیستی و بی‌دین دارد، می‌تواند کشور خود را اداره کند اما ما یک کشور 80میلیونی هستیم و این همه امکانات و آب و خاک مناسب داریم در مشکلات خود می‌مانیم؟» ادامه داد: «کشور هلند با این‌که کوچک‌تر از مناطق شمالی ایران است اما بخش عمده‌ای از لبنیات دنیا را تأمین می‌کند؛ اما ما که نمی‌توانیم در این زمینه ظهور و بروز کنیم به‌خاطر بی‌عرضگی است.»
اسدالله بیات زنجانی با بیان این‌که «ما به جای اعتماد به جوانان، حتی خواسته‌های مشروعشان را نیز نادیده گرفتیم»، گفت: «معتقدم بخشی از اعتراضات شکل گرفته اخیر، ناشی از همین نادیده گرفتن مطالبات جوانان بوده است.»
ما با دغدغه‌ها چگونه رفتار کرده‌ایم؟ پاسخ مناسب داده‌ایم؟ اگر از من سؤال کنید پاسخ خواهم داد، خیر! رفع دغدغه که نکرده‌ایم هیچ، هر روز هم به دغدغه‌هایشان افزوده‌ایم.»
بیات زنجانی در ادامه سخنانش، به بحث ورود زنان به ورزشگاهها اشاره و تصریح کرد: «می‌گویند خانم‌ها به ورزشگاهها نروند؛ بنده عرض می‌کنم که ورزشگاه هم بخشی از این جامعه است؛ نمی‌توان گفت خانم‌ها در فلان خیابان نروند، چون بسترهای فرهنگی مناسبی ندارد؛ طبیعی است که این وظیفه شما و بنده است که این بسترها را اصلاح کنیم والا با اینجا نرو و آنجا نرو موضوعی حل نمی‌شود؛ و در دنیای امروز به جز این‌که خودمان را در معرض این سؤال قرار دهیم که نمی‌توانیم مشکلات را حل کنیم، هیچ نتیجه‌یی ندارد.»
او با تأکید بر این‌که «اگر به خواسته‌ها بی‌توجهی شد، هر روز دغدغه‌ای بر دغدغه‌ها افزوده شد، جامعه حتی در سطحی‌‌ترین مسائل هم که شده، از خود مخالفت بروز می‌دهد» تأکید کرد: «ما یا متوجه نیستیم که جامعه در حال رصد رفتار ماست و یا خود را به نادانی زده‌ایم؛ در این زمان مردم که معترض می‌شوند و علیه ما شعار می‌دهند، دنبال دلیل می‌گردیم؛ این مردم همان مردم فهیم دوران انقلاب هستند؛الآن چرا معترضند؟ طبیعی است که دلیلش را باید در رفتار ما جست وجو کرد. در مسائل اعتقادی، زور جوابگو نیست. ما از نماز بالاتر نداریم، ولی آیا می‌توان به کسی گفت باید به‌زور نماز بخوانی؟ قطعاً خیر؛ ذات انسانها این زور را نمی‌پذیرد و طبیعی است که نتیجه عکس خواهد داد.»
مروری گذرا بر آنچه دو مرجع، سید حسن خمینی و وزیر کشور مطرح کرده‌اند، نگاهها را بار دیگر متوجه اعتراضهای دیماه سال گذشته کرد. اعتراضهایی که در کمتر از دو هفته به صد شهر کوچک و بزرگ کشیده و در 42شهر به خشونت و درگیری منجر شد. عبدالرضا رحمانی فضلی وزیر کشورپیش از این در گفتگو با «ایران» خبر داد که علاوه بر کشته و مجروح شدن شماری از شهروندان و معترضان، قریب 900نفر از نیروی انتظامی در این حوادث زخمی شدند.
اعتماد:جوادی آملی: بدانیم که اگر با وجود این مشکلات ملت قیام کند همه ما را به دریا خواهد ریخت به همین جهت حواس‌تان باشد. البته بسیاری از کشور فرار کردند یا جای فرار خود را فراهم آوردند اما ما جای فرار نداریم. این بی‌عدالتی‌ها و بی‌عرضگی‌های برخی مسئولان قابل‌تحمل نیست. کشوری که این همه منابع و آب و خاک دارد چرا باید این همه گرسنه داشته باشد.
در روزنامه‌های باند ولی‌فقیه ارتجاع سوز و گداز از مقاومت ایران به‌خاطر محکومیت اخیر رژیم در قتل‌عام زندانیان سیاسی تابستان 67دیده می‌شود:
رسالت: محمدجواد لاریجانی: تروریست‌ها، تعزیه‌گردان حقوق بشر غرب هستند
(مجاهدین) تعزیه گردان حقوق بشر می‌شوند و کسانی که مرجعیت رسمی حقوق بشری دارند با اینها نشست برگزار میکنند؛ مجازات برخی از (مجاهدین) در سال ۶۷که مربوط به‌عملیات مرصاد و اطرافش است را موضوع حقوق بشری میکنند و می‌گویند سال ۶۷تعداد زیادی (مجاهد) را اعدام کردید. فقط ایراد می‌گیرند که چرا (مجاهدین) را اعدام کردید.
حمایت: سرمقاله: حقوق بشر از تهدید تا تحریم
مجلس نمایندگان آمریکا که برحسب سازوکار حکومتی این کشور در تدوین قوانین ضدایرانی پیشگام بوده است، پنجشنبه هفته گذشته دست بکار شد و طرح تحریمی جدیدی را این بار به بهانه‌های واهی حقوق بشری علیه کشورمان با اکثریت آراء (410رأی موافق در برابر 2رأی مخالف) به تصویب رساند... کنگره نیز آشوب‌های زمستان 96 را که با جدا شدن مردم از صف اغتشاشگران، رنگ و بوی امنیتی به خود گرفته بود، صراحتاً فرصتی برای اعمال تحریم‌های حقوق بشری اعلام کرده و عربده‌کشی منافقین و عوامل میدانی سرویس‌های جاسوسی منطقه و آمریکا را به‌عنوان «فریاد مطالبهگرانه» مردم جا زد!
روزنامه‌های باند روحانی نسبت به تحولات آتی حول برجام ابراز نگرانی کرده و هشدار داده‌اند. دو نمونه از یک روزنامه را ببینیم:
آرمان: حمید رضا آصفی سخنگوی پیشین وزارت‌خارجه: انتظار می‌رفت با سفر آقای مکرون، وی بتواند ترامپ را متقاعد به ماندن در برجام کند... آمریکا درصدد است تا این موافقتنامه چند‌جانبه را گام به‌گام به عقب بازگرداند و عملاً مزایای برجام در نقطه آغازین و صفر قرار بگیرد و کار با ایران را منوط به اخذ امتیاز در عرصه‌های مختلف از جمله توان نظامی، دفاعی و حضور منطقه‌یی ایران مرتبط کند که بالا شک در آینده موضوعاتی مانند تروریسم و حقوق بشر نیز به آن اضافه خواهد شد.
آرمان: علی خرم: آنچه که دیپلوماسی انجام می‌دهد این است که از درجه التهاب در روابط ایران با کشورهای منطقه و جامعه بین‌المللی بکاهد و مانع از نقض پیمان آمريکا در توافق برجام شود. ممکن است روزی به کشور حمله شود، در آن هنگام تکلیف هر نهادی مشخص است ولی نباید به استقبال جنگ رفت و بحران‌افکنی کرد زیرا به وجود آمدن این شرایط به نفع هیچ کس و از جمله ایران نیست و وظیفه وزارت امور خارجه نیز همین موضوع است.
یک روزنامه همسو با روحانی نسبت به تناقض مواضع حکومتی در سیاستهای منطقه‌یی هشدار داده است:
جهان صنعت: چند روز پس از اظهارات ظریف در نیویورک در این‌باره که منازعه ایران و عربستان برنده‌ای نداشته و تنها موجب ویرانی منطقه شده است حسن روحانی در اظهاراتی مسالمت‌آمیز به همسایگان حاشیه جنوبی خلیج‌فارس پیشنهاد کرد که به جای دعوت از بیگانه و تحت‌الحمایه آمریکا شدن، به تقویت مناسبات با همسایگان بپردازند.
آیا این لبخند مصلحتی و برای ایجاد حاشیه امن در مقابل تخاصم ایالات متحده آمریکا نیست؟ همین حالا هم اعراب، لبخند ایران را چندان جدی ارزیابی نکرده و به آن واکنش مطلوب نشان نداده‌اند. از نگاه اعراب، نوعی ناهمگونی نیز در مواضع ایران نسبت به همسایگان جنوبی‌اش وجود دارد در حالی که مقامات دولتی با لحنی آشتی‌جویانه نسبت به اعراب و کشورهای مهم خلیج‌فارس سخن گفته و تلویحا این کشورها را به صلح و دوستی فراخوانده‌اند. محافظه‌کاران قدرتمند حکومتی در مجلس شورای اسلامی، نمازجمعه‌ها و نهادهای نظامی با همان لحن جنگ‌جویانه که براندازی و نابودی حاکمان کشورهای عرب حوزه خلیج‌فارس را هدف گرفته، سخن می‌گویند. محافظه‌کاران پنهان نمی‌کنند که هم‌چنان براندازی حکومت‌های یادشده، از مهم‌ترین آرزوهای ایشان است. به این ترتیب شانس موفقیت راهبرد جدید دیپلوماسی ایران در منطقه چندان زیاد نیست به‌ویژه آن که ایرانیان برای اثبات و احراز حسن نیت خود، واقعیت‌های چندانی برای ارائه ندارند.
در روزنامه‌های حکومتی بروز مجدد مخالفت با خامنه‌ای و آخوندهای حکومتی در حوزه‌های قم دیده می‌شود:
آرمان: روحانی نماها در قم؛ دادستان کل کشور خبر از جریان نفوذ تازه‌یی داد
منتظری دادستان کل کشور با اشاره به مشاهده آثار نفوذ دشمن گفت: دشمن حتی در بین حوزه‌های علمیه هم برای نفوذ تلاش و برنامه دارد، بنده به اعتبار مسئولیت در دادگاه ویژه می‌بینم که گزارشات غیرقابل تردیدی در این رابطه ارائه
می‌شود؛ در شهر مقدس قم عده‌یی روحانی نما در قالب تشکل هایی، تشکیل جلسه می‌دهند و موضوع جلسه این آقایان این است که چگونه موضوع ولایت فقیه را از قانون اساسی و نظام حذف کنیم.
وی تصریح کرد: دشمن ستون خیمه انقلاب یعنی ولی‌فقیه را هدف گرفته است و نهادهایی نظیر قوه قضاییه و سپاه و نیروی انتظامی را که در راستای اهداف و سیاستهای تعیین شده رهبری حرکت میکنند، هدف گرفته است و تلاش دارد این ارکان را به انحای مختلف با دروغ سازی و صحنه سازی مورد هجمه قرار دهد... متأسفانه عده‌یی در داخل کشور به‌دنبال این هستند که از نهادهایی هم‌چون قوه قضاییه، سپاه و نیروی انتظامی یک نقطه ضعف بگیرند و آن را به هر طریقی که می‌توانند و با قدرت رسانه‌یی بزرگ و برجسته کنند... امروز امنیت هدف دشمن و سیبلی است برای تیرهای کشنده‌ای که به طرف ما شلیک میکنند.
سیاست روز: انتظار مردم از روحانیت
وظیفه روحانیت تنها امور و احکام شرعی افراد جامعه نیست، بلکه جامعه روحانیت کشور وظایف و مسئولیت بزرگتر دیگری نیز دارد.
موضوعات مهمتری در جامعه وجود دارد که روحانیت و علمای معظم همان‌گونه که در دوره‌های گذشته نقش آفرینی کرده و نتایج آن نیز به سود اسلام تمام شده است، اکنون نیز بر اساس مسئولیت و رسالت تاریخی خود با وجود استقرار جمهوری اسلامی، باید در میدان حضور داشته باشند.
نباید تصور کرد که پس از گذشت ۴۰سال از انقلاب اسلامی روحانیت را منفعل و عافیت طلب دانست، اگر چنین تصوری در جامعه رواج پیدا کند و گسترش یابد، جایگاه روحانیت تضعیف خواهد شد و این اتفاق تبعات ناخوشایندی را به بار خواهد آورد.
بحرانهای اقتصادی اجتماعی موضوع سایر عنوانهای روزنامه‌های حکومتی است:
آرمان: گشت ارشاد تولید نارضایتی است
آرمان: روحانی باید به وعده‌های خود عمل می‌کرد
ابرار اقتصادی: بوئینگ به‌دنبال جایگزین ایران در قرار داد فروش هواپیما
افکار: خطیب نماز جمعه تهران: استقراض دولت از بانک مرکزی سمی مهلک برای اقتصاد ایران است
تجارت: بدقولی بوئینگ ورود سوخو
خراسان: سرگردانی مسکن در تلاطم دلار
رسالت: نوری همدانی: بومی کردن شبکه‌های اجتماعی مانع نفوذ دشمن می‌شود
