روزنامههای حکومتی در روز یکشنبه هفدم شهریورماه، اغلب تصاویر و عنوانهای صفحات اول خود را به دکان دینفروشی نظام در ایام محرم اختصاص دادهاند، بعد از آن، بیشتر مطالب و مقالات، انعکاس ناکامی نظام در عملی نشدن طرح فرانسوی برای شل شدن طناب تحریمها است. برخی از بحرانهای اقتصادی – اجتماعی هم در روزنامههای یکشنبه دیده میشود.
در روزنامههای باند ولیفقیه، بازتاب شکست طرح فرانسوی در درون رژیم، و ادامه دادن یا ندادن به مذاکرات، و اذعان به بیاثری گام سوم بهصورت حملات باندی دیده میشود:
کیهان: مجتبی ذوالنور رئیس کمیسیون امنیت: در خصوص اظهارات اخیر رئیسجمهور مبنی بر اینکه ما هم اهل مقاومت هستیم و هم اهل مذاکره، گفت: رئیسجمهور اهل مذاکره بود اما امیدواریم حرف او درست باشد که گفتند ما اهل مقاومت هم هستیم. سیاست نظام این است که امکان مذاکره با آمریکا در هیچ سطحی وجود ندارد. در جلسه کمیسیون با ظریف تذکر شدیدی در مورد اظهارات روحانی دادیم و اعتراضات جدی نسبت به مواضع رئیسجمهور مطرح شد... بیانیهیی به امضای نمایندگان رسید و به آقای رئیسجمهور تذکر داده شد که در سفری که در آینده به نیویورک خواهند داشت حق هیچگونه مذاکره با آمریکا را ندارند.
کیهان: گویا غرب- بر اساس رفتار دولت- به این نتیجه رسیده که دولت روحانی هیچ چارهای جز «حفظ برجام به هر قیمت ندارد». این وضعیت جز خسارت عاید دیگری برای ایران نخواهد داشت. دولت باید رفتار برجامی خود را بهطور اساسی تغییر دهد.گامهای کوچک، پاسخ محدودیتهای بزرگ برجام نیست... اکنون دولت در حالی به طرف مقابل امید بسته و مردم را هم امیدوار به این روند عقیم میکند، که دشمن در حال توسعه دشمنی خود است.
رسالت: آمریکاییها در محاسبات خود میگویند؛ در برجام ایران را خلع تواناییهای هستهیی کردیم.
باید در مذاکرات جدید خلعسلاح منطقهیی و موشکی بکنیم... نمیدانم چرا دستگاه دیپلماسی هنوز امید به مذاکرات دارد... چانهزدن روی فروش صدهزار بشکه و واریز آن در سازوکار instex که یک «بلوف» و «فریب» بیش نیست آنهم برای تأمین غذا و دارو جز اهانت چیست؟
فرهیختگان: تا همین اواخر انتظارها از گام سوم قدری بیشتر از اینها بود و حتی در برخی محافل سیاسی گام سوم بهعنوان آخرین گام ایران زیر سقف برجام تلقی میشد. انتظارهایی که البته رئیسجمهور همان روز چهارشنبه سعی کرد با گفتن «ظاهر این گام سوم خیلی تکاندهنده نیست ولی باطن آن فوقالعاده مهم است» مدیریتشان کند... رئیس سابق مرکز توسعه سازمان انرژی اتمی معتقد است اگر اقدامات ذیل گامهایی که برداشته میشود، اساسی نباشد نتیجه مورد انتظار هم برای پیشرفت صنعت هستهیی و هم برای پیشبرد مذاکرات حاصل نخواهد شد.
در روزنامههای هر دو باند به تمایل نظام برای خروج از برجام اذعان شده است:
سیاست روز: رامین مهمانپرست،سخنگوی اسبق وزارتخارجه: همین گامبهگام پیش رفتن برای کاهش تعهدات برجام تصمیمی درست است که از سوی سران نظام اتخاذ شده است با این کاهش تعهدات دیگر چیزی از برجام نمیماند.
همدلی: با تصمیم جدیدی که گرفته است، هدف تهران آن است تا از پوسته حفاظتی برجام استفاده کند و نهایتاً با کاهش تعهدات هستهای، آن را به صفر برساند، چرا که بعید بهنظر میرسد در فرصتهای بعدی هم اروپا اقدام عملی انجام دهد... به واقع دستاندر کاران و مقامات تصمیمساز و تصمیمگیر خود بهتر میدانند که قرار گرفتن در مسیر گام سوم استراتژی کلیدی و اصلی مواجهه با واشنگتن و اروپا نیست. تهران چنین تصمیمی را نه از روی رضایت بلکه آن را به اضطرار و برخلاف میل باطنی خود اتخاذ کرده است، چرا که بهخوبی از تبعات و پیامدهای آن آگاه است... این استراتژی در قیاس با راهبرد مذاکره و گفتوگو، روش پیچیده، پر هزینه و پر دردسری است.
در روزنامههای باند روحانی، نگرانی از پیامدهای شکست طرح فرانسوی، و بسته شدن چشمانداز مذاکره و تأکید بر ضرورت کوتاهآمدن و بیثمری گام سوم و سایر گامهای کاهش تعهدات برجامی دیده میشود:
جهان صنعت: امیدواری به پروژه سازش از مسیر مذاکره در گرو برخی از تدابیر و ابتکارعمل از سوی تهران است. در این ارتباط تهران باید از هر گونه مذاکرههراسی و امتناع پروژه سازش با غرب خودداری کند و تابع رفتارهای گریز از مرکز و مخالفتهای برخی از جریانهای تندرو و دلواپس نشود.
جهان صنعت: بهشتی پور: ایران مسیر کاهش تعهدات هستهیی را ادامه میدهد تا شاید آمریکا را به تجدید نظر وادارد که به اعتقاد من بعید است این اتفاق بیفتد.
ستاره صبح: وقتی به این سه گام دقت میکنیم، متوجه میشویم که کاهش تعهدات هستهیی تأثیر در رفتار طرفهای مقابل، بهویژه اروپاییها نگذاشته و آنها را به تعهداتشان در برجام نیز بازنگردانده است. آنچه ایران ذیل عنوان کاهش تعهدات هستهیی انجام میدهد، میتواند اقدامی تحریکآمیز تلقی شود که نتیجه مثبت برای (نظام) ندارد. اینگونه اقدامات ممکن است موجب شود تا اتحادیه اروپا که آخرین امید ماست، از (ما) فاصله گرفته و آنچه دونالد ترامپ آرزویش را دارد، به دست آید. روشن نیست برای رهایی از بنبست کنونی تا کجا این روند باید ادامه یابد تا (نظام) به خواستههایش برسد؟
آنچه (نظام) در پیش گرفته، نمیتواند حاصل چندانی برای برونرفت از بنبست کنونی باشد.
برخی از بحرانهای اقتصادی – اجتماعی در روزنامههای یکشنبه دیده میشود
ابرار اقتصادی: در بهار امسال کالاهای وارداتی ۱۸۳درصد گرانتر شدند، صادراتی ۹۵درصد
کسب و کار: ورشکستگی بانکها با تسهیلات تکلیفی
ثروت: قیمت نوشت افزار ۵/۲برابر شده است
رسالت: یک بام و دوهوای چین در تجارت با ایران
جهان صنعت: به جای آن که نظام توزیع به کنترل قیمتها در اقتصاد منجر شود، به محلی برای سوءاستفاده عدهیی از افراد تبدیل شده است. چنین موضوعی به جای آن که ریشه فسادها و رانتخواری را بخشکاند، زمینه مناسبی برای ثروتاندوزی گروههای خاص شده است.