روزنامههای حکومتی اخیراً با تیترهایی هشداردهنده نوشتند: «اگر نارضایتیها ادامه پیدا کند، منتهی به قیام و انقلاب میشود!»(عصر جدید، ۴بهمن ۱۴۰۳).
این اظهارات که از سوی مکارم شیرازی، یکی از چهرههای مطرح و ارکان نظام، بیان شده است، گواه نگرانی عمیق او نسبت به وضعیت کنونی جامعه ایران و نارضایتیهای گسترده مردم است.
ریشههای این هشدار
هشدار مکارم شیرازی نه تنها بیانگر بحرانهای جاری، بلکه نشانهای از شکاف عمیق میان حاکمان و مردم است. عواملی که این هشدار را ضروری کردهاند عبارتاند از:
نارضایتی عمومی
وضعیت اقتصادی، اجتماعی و سیاسی کشور مردم را به نقطهای رسانده که تحمل مشکلات برای بسیاری غیرممکن شده است. افزایش فشارهای اقتصادی و ناکارآمدی مدیریت، موجی از نارضایتی در میان اقشار مختلف جامعه ایجاد کرده که تهدیدی جدی برای ثبات حکومت بهشمار میرود.
خطر بیثباتی سیاسی
با جملاتی مانند «پایههای حکومت بهلرزه درمیآید»، مکارم شیرازی بهوضوح از احتمال وقوع بحرانهای سیاسی سخن میگوید. بعد از فروپاشی هژمونی نظام در منطقه و بازگشت ترامپ به قدرت و ریزش نیروهای سیاسی و امنیتی نظام، بحرانهای اجتماعی میتواند کنترل اوضاع را از دست حکومت خارج کند.
وضعیت اقتصادی وخیم
نرخ بیکاری بالا، تورم بیسابقه و کاهش قدرت خرید مردم، زندگی را برای اکثریت جامعه دشوار کرده است. افزایش قیمت کالاها، تورم افسارگسیخته و جهش نرخ دلار به ۸۵هزار تومان، صدای اعتراض اقشار مختلف را بلندتر کرده است. فشار اقتصادی بهویژه بر طبقات ضعیف، زمینهساز ناآرامیهای اجتماعی و خشم عمومی شده است.
تجربه تاریخی انقلابها
تاریخ معاصر ایران نشان داده است که نارضایتی گسترده مردمی، زمینهساز تحولات بنیادین بوده است. انقلاب مشروطه و انقلاب ۱۳۵۷ دو نمونه بارز از این تجربیات هستند. این وقایع تاریخی تأکید میکنند که بیتوجهی به مطالبات عمومی میتواند زمینهساز تحولات گسترده سیاسی شود.
شبکههای اجتماعی؛ ابزار اعتراض جمعی
گسترش اینترنت و شبکههای اجتماعی، فرصتی برای مردم فراهم کرده تا بهطور مستقیم صدای اعتراض خود را به گوش یکدیگر و جامعه جهانی برسانند. این ابزارها علاوه بر ایجاد آگاهی عمومی، میتوانند بهسرعت نارضایتیها را به اعتراضات خیابانی و جنبشهای اجتماعی تبدیل کنند.
بحران مشروعیت حکومت
پس از شکست سیاستهای منطقهیی جمهوری اسلامی و رسوایی کمکهای میلیاردی به حفظ حکومت اسد در سوریه، مشروعیت نظام حتی در میان نزدیکترین هواداران خود دچار تزلزل شده است. این وضعیت به شکاف میان رهبران و مردم دامن زده و حتی لایههای مذهبی نظام مانند مکارم شیرازی را نگران آینده کرده است.
زنگ خطری برای حاکمان
هشدار مکارم شیرازی را باید جدی گرفت. او با اشاره به نارضایتیهای فزاینده و تهدیدات جدی، تلاش میکند توجه مسئولان را به وضعیت بحرانی جامعه جلب کند. این هشدار، اگر چه با نیت جلوگیری از قیام و انفجار شرایط اجتماعی ارائه شده، اما بهروشنی نشاندهنده آگاهی او از بوی الرحمان است که اکنون به مشام میرسد.
آریا از تهران
مسئولیت محتوای مطالب وارده برعهده نویسنده است