در سفرنامه جاستین پرکینز آمده است، در زمان محمد شاه قاجار (حدود۱۷۰ سال پیش) یک تومان معادل ۲ دلار و ۵۰ سنت بود. در دوره مظفرالدین‌شاه ارزش دلار آمریکا و تومان ایران تقریباً برابر بود. در هنگام سقوط رضا شاه (۱۳۲۰ خ) دلار آمریکا تقریباً یک و نیم تومان شد. همه می‌دانند که در زمان شاه سابق هم به‌علت فروش نفت خام و فراوانی ثروت بادآورده، قیمت دلار به ۷تومان رسید. در دوران حاکمیت خمینی، جنگ و سرکوب و ویرانی از جمله عوامل انهدام اقتصاد ایران بود تا جایی که دلار به ۱۲۰ تومان رسید. در دوره رفسنجانی حدود ۴۵۰ تومان شد. خاتمی که آمد دلار ۹۰۰ تومان شد. احمدی‌نژاد آن را به بالای۳۲۰۰ تومان رساند. در زمان روحانی تا ۲۵۳۰۰ تومان هم رفت. وقتی هم جلاد۶۷ از سوی خامنه‌ای منصوب شد، دلار از ۴۰ هزار تومان پایین نیآمد و تا ۷۰ هزار تومان هم بالاکشید. امروز (فعلا) در حدود ۵۹۰۰۰ تومان است.
اقتصاد ایران از منظر مؤسسات رتبه‌بندی بین‌المللی
علاوه بر قیمت ارز و سایر شاخصهای ورشکستگی اقتصاد در ایران، وضعیت بحرانی به‌خاطر مرگ رئیسی و تحمیل یک نمایش انتخاباتی به خامنه‌ای، به این آشفتگی‌ها شدت داده است. جامعه جهانی هم البته این وضعیت را رصد‌می‌کند. مهمترین مؤسسات اعتبارسنجی هم در این میان عواملی چون ثبات سیاسی، شفافیت حکومتی، کارآیی اقتصادی و ریسک‌های مالی را بررسی می‌کنند. هم‌چنین یکی از شاخصهای مهم رتبه‌بندی اعتباری (Credit Rating) هر کشور همانا روند انتخابات در یک کشور است: «مراسم رأی‌گیری فرمایشی-فرمالیستی در حاکمیت ولایی تأثیرات گسترده و عمیقی بر رتبه‌بندی اعتباری ایران دارد. این امر فاقد شفافیت، پاسخگویی، رقابت و عدالت در فرآیندهای رأی‌گیری است و سقوط سرمایه اجتماعی حاکمیت را به نمایش می‌گذارد. چنین شرایطی موجب کاهش اعتماد سرمایه‌گذاران خارجی (سرمایه اجتماعی بین‌المللی) به کارآمدی حاکمیت در حفظ ثبات اقتصادی و سیاسی می‌شود... کاهش رتبه‌بندی اعتباری به افزایش نرخ ارزهای معتبر بین‌المللی و کاهش ارزش پول ملی منجر می‌شود. کاهش ارزش پول ملی نیز به نوبه خود تورم را افزایش داده و قدرت خرید مردم را کاهش می‌دهد» (ایران امروز۱۹خرداد۱۴۰۳)
انواع نرخ ارز و فسادهای تودرتوی رژیم آخوندی
روز ۲۰ خرداد۱۴۰۳ قیمت دلار در بازار به ۵۹۳۰۰تومان رسید. دلار مبادله‌ای (برای واردات کالاهای دارای مجوز) هم بالای ۴۵۲۸۰تومان بود. دلار نیمایی (مربوط به صادر کننده و واردکننده) هم بالای۴۲هزار تومان شد. قیمت ارز ترجیحی هم ۲۸۵۰۰تومان است. ارزهای مسافرتی هم قیمت دیگری دارد!
سالهاست که اقتصاددانان و فعالان تولید و تجارت، نظام؟! ارزی چند نرخی در رژیم آخوندی را مورد نقد قرار داده‌اند. نظام چند نرخی باعث افزایش طول و عرض و ارتفاع فساد و رانت‌خواری مجموعه کارگزاران خامنه‌ای، آخوندهای دین‌فروش و آقازاده‌ها‌یشان و پاسداران جنایتکار است. شرکت‌ها‌ی پوششی، خصولتی و نهادهای نظامی، مؤسسات فرهنگی، آستانها‌ی مقدس‌نما و دیگر دکانها و حجره‌ها و بانک‌های نظام ولایت مطلقه فقیه از این آشفته بازار چند نرخی بودن قیمت ارز بهره کافی را‌می‌برند، اما این مردم ستم دیده ایران و میلیونها فقیر و تهیدست هستند که بار تورم و نقدینگی و افزایش قیمت کالا و خدمات مورد نیاز را‌می‌پردازند.
پس از حذف ارزترجیحی با قیمت ۴۲۰۰تومان برای واردات کالاهای خوراکی ضروری در سال ۱۴۰۱ به دست دولت آخوند رئیسی، ارز مورد نیاز این کالاها به قیمت ۲۸هزار تومان رسید.
تا قبل از حذف ارز ترجیحی، تنها شش قلم کالای اساسی شامل گندم، جو، ذرت، سویا، روغن خام و دانه‌های روغنی به همراه بخشی از دارو و تجهیزات پزشکی ارز ۴۲۰۰ تومانی دریافت می‌کردند. دولت آخوندرئیسی با وعده ارزانی کالاها با حذف این ارز باعث گرانی مواد غذایی شامل آرد و نان شد. همزمان قیمت دلار در بازار آزاد افزایش یافت و به بیش از ۲۸ هزار تومان رسید. بنابراین از آن پس برای واردات کالاهای ضروری این قیمت (۲۸۵۰۰تومان) محاسبه گردید و تا به‌حال نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد.
در طول زمان کالاهایی از جمله برنج و شکر و دیگر مواد خوراکی را از فهرست‌ها‌ی اعلام شده حذف کردند. رانت‌خواری و فسادی که موجب حذف ارز۴۲۰۰تومانی شد برای ارز۲۸۵۰۰ تومانی هم پیش آمد و هزاران میلیاردها تومان در این مبادلات و واردات کالا به جیب کارگزاران بیت خامنه‌ای و باندهای مافیایی و حلقه‌ها‌ی تو در توی تجارت انحصاری رفت. در حالی که قیمت ارز بازار آزاد نزدیک ۶۰هزار تومان است و تفاوت هنگفت قیمت ارزها سهم عوامل حکومتی و شرکت‌ها‌ی پوششی است.
در همین محدوده زمانی هم به دستور محمد مخبر، برنج از فهرست کالاهای مشمول این نرخ ارزترجیحی خارج شد و امروز هم شکر را از این فهرست حذف کردند. می‌توان حدس زد وقتی که ۴میلیارد و ۴۴۴میلیون دلار ارز برای واردات کالاهای اساسی در نظر گرفته شود چه میزان از آن وارد بازار آزاد ارز شود و چه پول‌ها‌یی که روانه حساب بانکی مهره‌ها‌ی باند‌ها شود. خبرگزاری ایلنا روز ۱۶ خرداد نوشت ارز شکر وارداتی از امروز دیگر با نرخ ارز۲۸۵۰۰تومانی وارد نمی‌شود بلکه با ارز مبادله‌ای ۴۲۲۰۰تومانی وارد می‌گردد.
قمیت‌ها‌ی کمرشکن مواد خوراکی
نگاهی به قیمت اجناس خوراکی کافی است تا میزان درد و رنج میلیونها هموطن بی‌خانمان و گرسنه و زیر خط بقا نشان داده شود. کالاهایی که قرار بود با ارزهای مناسب تهیه شود، اما دلارهای استکبار جهانی به جیب مافیای رژیم آخوندی سرازیر شد.
گوشت مرغ۸۵ هزار تومان/ تخم‌مرغ شانه ای۹۹هزار تومان/ برنج۹۰هزار تومان/ پنیر۴۰۰گرمی۴۴۴۰۰تومان/ تن ماهی۷۹هزار تومان/ روغن۴کیلویی۲۶۱۷۰۰تومان/ لوبیا چیتی۹۰۰گرمی۱۳۳۹۰۰تومان/. (مهر۱۷خرداد۱۴۰۳)
