طی روزهای اخیر دو فرستادهٔ ویژه از اروپا به ایران رفته و عواقب بازی خروج از برجام را به رژیم گوشزد کردند، هر چند در رژیم همه مقامات و مهرهها از روحانی تا سایرین تأکید میکنند که اقداماتشان در چارچوب برجام است و قصد نقض برجام و ترک برجام را ندارند، اما طرف حسابهای خارجی به رژیم خاطرنشان کردهاند این اقدام نقض برجام است و تبعاًت خود را دارد.
وزارتخارجه انگلستان در آستانه سفر موریسن معاون این وزارتخانه بیانیهای منتشر کرد و در آن گفت هدف از سفر او به تهران "گفت و گوهای صریح و سازنده" درباره تنشها در منطقه و برجام است.
رسانههای حکومتی نیز اطلاع دادند موریسون در تهران، خواستار «تنشزدایی فوری» خواهد شد و نگرانیهای بریتانیا «درباره رفتار منطقهیی رژیم ایران و تهدیدش به توقف پایبندی به توافق هستهای» را مطرح خواهد کرد. در این بیانیه آمده: «در این زمان تنشهای منطقهیی فزاینده و در دوره حساس آینده توافق هستهیی، این سفر فرصتی برای تعامل سازنده، صریح و باز با دولت ایران است».
موریسون روز یکشنبه دوم تیر به تهران آمد و مواضع انگلستان و اتحادیهٔ اروپا را به خرازی گماشتهٔ خامنهای در رأس شورای راهبردی روابط خارجی رژیم ابلاغ کرد. مقامات حکومتی چیزی از جزییات این ملاقات منتشر نکردند اما رسانههای حکومتی نوشتند: « خرازی سخنان موریسون را «تکراری» دانست و از اقدامات هستهای جدید ایران در هفتههای آینده خبر داد». وی گفت: «ایران هم بر اساس متن برجام تصمیم گرفت که برخی از تعهداتش را متوقف کند که تا بهحال هم دو مورد از تعهدات را متوقف کرده و بعد از پایان مهلت ۶۰روزه یا همان دو هفته دیگر، طبیعتاً گامهای جدیدی را بر میداریم».
یک روز قبل از ملاقات بینتیجهٔ فرستادهٔ دولت انگلستان، «ریچارد دالتون»، سفیر اسبق انگلیس در تهران، یکی از مأموریتهای مهم سفر معاون وزیر امور خارجه انگلیس به ایران را ابلاغ پیام مهم لندن درباره اجرای ساز وکار ویژه مالی اروپا و ایران (اینستکس) عنوان کرده بود.
همچنین موگرینی رئیس سیاست خارجی اتحادیه اروپا در آستانهٔ سفر موریسون به ایران، خطاب به رژیم با لحنی هشدار گونه گفته بود: «ما هرگز خواهان مشاهده هر گونه رفتار خصمانه از سوی ایران یا سایر کشورها نیستیم. ما میخواهیم که همه برای ساختار امنیتی جهان تلاش کنند».
رسانههای حکومتی به نقل از موگرینی نوشتند:« ما امیدواریم که ایران بار دیگر به برجام متعهد بماند و از برجام خارج نشود و بتوانیم ایران را در برجام نگهداریم. ما از ایران میخواهیم که تمام تعهدات برجامی خود را اجرا کند». موگرینی ضمن تأکید برای بقای نظام در برجام به هیچیک از خواستههای رژیم پاسخ مشخص نداده و فقط خاطرنشان کرده است که «ما در یک سال گذشته روند سخت و فرسایشی را برای اجرای تعهدات برجامی خود و زنده نگهداشتن برجام طی کردهایم. با توجه به شرایط، حفظ برجام دشوارتر شده است». موگرینی همچنین وعده داد که سران کشورهای اروپایی بهزودی اقداماتی را برای حفظ برجام انجام خواهند داد.
در همین حال روزنامهٔ حکومتی آرمان به نقل از رویتر نوشت: «سه کشور اروپایی طرف برجام، طرح جدیدی برای حفظ این توافق دارند و به همین منظور وزیران خارجه این کشورها ممکن است بهزودی به ایران سفر کنند». همچنین همین خبرگزاری به نقل از یک دیپلمات ارشد اروپایی گزارش داد برایان هوک، نماینده ویژه آمریکا در امور ایران برنامه دارد هفته بعد برای مذاکره درباره ایران با مقامات ارشد انگلیس، فرانسه و آلمان به پاریس برود. انتظار میرود این دیدار روز ۲۷ژوئن (۶تیر) انجام شود.
کارشناسان حکومتی به نظام هشدار میدهند که اقداماتش تحت عنوان خروج از تعهدات برجامی بهمثابه نقض برجام و ایستادن در برابر جامعهٔ جهانی است. از جمله علی بیگدلی میگوید: «آنچه بهروز کمالوندی، مطرح کرد، این شبهه را به وجود میآورد که جمهوری اسلامی از برجام خارج شده است».
این کارشناس حکومتی بنبست نظام در تنظیم رابطه با اروپا را برای دور زدن تحریمها و حفظ برجام به این صورت بیان کرد که: «اگر اقدامات ما منجر به دوری اروپا از ایران شود، خواست دولت آمریکا محقق خواهد شد؛ چرا که ترامپ تمام توان خود را به کار گرفته تا مسأله ایران را به پدیدهیی بینالمللی تبدیل کند».
به این ترتیب رژیم در مورد ماندن در برجام یا خروج تدریجی از آن، بر سر دوراهی قرار دارد که بهقول خودش دوسر باخت است.