آخوند روحانی که از حضورش در مراسم ۱۶آذر در دانشگاه تهران، زخمخورده است، ۲سال است که تلاش میکند مراسم نمایشی خود را در دانشگاههای کوچک و در شهرهای دیگر برگزار کند. او پارسال این نمایش حکومتی را در دانشگاه زاهدان برگزار کرد و امسال هم چند روز قبل از ۱۶آذر به دانشگاه سمنان رفت. او در دانشگاه سمنان که بیشتر آن را مقامهای رژیم و مشتی عناصر بسیجی تشکیل میدادند، طی سخنانی باز هم حرفها و ادعاهای مسخرهٔ خود را تکرار کرد، بهعلاوه یک مشت حرفهای به خیال خودش دانشجوپسند، اما این ترفند برای در امان ماندن از ترکشهای خشم دانشجویان کارساز نبود و هم در دانشگاه سمنان اعتراضاتی علیه او صورت گرفت و هم بهخصوص در چندین دانشگاه دانشجویان، روز دانشجو را با شعار و تظاهرات علیه دیکتاتوری حاکم گرامی داشتند.
پرسشها
تظاهراتها و حرکتهای دانشجویی که امسال شاهد آنها بودیم، چه اهمیت و چه پیامی دارند؟
چرا روحانی امسال هم مثل سال گذشته ترجیح داد که مراسم نمایشی رژیم برای مصادرهٔ روز دانشجو را در یک دانشگاه کوچک و در شهری غیر از تهران برگزار کند؟
در مقطع کنونی چه چشماندازی برای جنبش دانشجویی وجود دارد؟
دانشگاه زنده و سرشار از رادیکالیسم انقلابی
مهمترین نکتهای که باید به آن توجه کرد این است که سرکوب عمیق رژیم در دانشگاهها که رژیم با استفاده از همهٔ ابزار و ترفندهای سرکوب و اختناق بر دانشگاه حاکم کرده بود، شکست خورده است. در این جو سرکوب که در سالهای اخیر بیسابقه بوده و در زمان ریاستجمهوری روحانی به اوج خود رسید، هر حرکت اعتراضی در دانشگاه به شدیدترین وجهی سرکوب میشد و بسیاری از دانشجویان صرفاً بهخاطر شرکت در یک تظاهرات به اخراج از دانشگاه و حبسهای طولانی محکوم میشدند.
اما اکنون و با این تظاهراتی که ۲روز پیش بهطور همزمان در چند دانشگاه کشور شاهدش بودیم، میتوان گفت که این سیاست فاشیستی نتیجه نداده و حتی نتیجهٔ معکوس داده است. این شکست از یکسو در پلاکاردی که دانشجویان بلند کرده بودند که «دانشگاه نمرده است» بهوضوح دیده میشد و هم در شعار قیامی دانشجویان دانشگاه پلیتکنیک تهران که: «توپ تانک مسلسل، دیگر اثر ندارد!» بهخوبی منعکس بود.
و یک بار دیگر یادآوری میکرد که این همان دانشگاهی است که در قیام دیماه حضور داشت و با شعار عمیق «اصلاحطلب، اصولگرا، دیگه تموم ماجرا!» خوش درخشید و این شعار در تمام کشور فراگیر شد.
علت اینکه رژیم دانشگاه را که در واقع محل نشو و نمای بهترین استعدادهای کشور و در واقع رقمزنندهٔ آینده کشور است اینطور بیمحابا سرکوب و بسیاری را از ادامهٔ تحصیل محروم میکند این است که این رژیم ضدملی و ضدایرانی کمترین ارزش و اهمیتی برای آینده کشور قائل نیست؛ بهخصوص با حضور میلیونها فارغالتحصیل بیکار در کشور، هیچ نگرانی ندارد که تعدادی از دانشجویان از ادامهٔ تحصیل محروم بمانند.
خوب است همینجا یادآوری شود که مطابق آمارهای ارائه شده از سوی کارشناسان بازار کار، «از هر ۳جوان تحصیلکرده یک نفر بیکار و از هر ۴نفر جویای کار ۳نفر دارای مدرک دانشگاهی هستند».
علت رفتن روحانی به دانشگاههای خارج از مرکز؟
روحانی در دوران ریاست خودش یک جو سنگین خفقان و سرکوب در دانشگاهها حاکم کرده، چرا با این همه از حضور در دانشگاه تهران یا یکی از دانشگاههای تهران خودداری کرد و رفت دانشگاه سمنان؟
این نشاندهنده شکست سیاست سرکوب رژیم در دانشگاهها است. اگر روحانی اطمینان داشت که با بهکارگرفتن همهٔ شیوههای ارعاب و کنترل میتواند دانشگاه را امن و ساکت کند، حتماً ترجیح میداد که نمایش خود را در دانشگاه تهران که بهعنوان دانشگاه مادر، جایگاه نمادینی دارد، برگزار کند و نان آن را هم در جنگ باندی و هم در عرصهٔ بینالمللی بخورد. در عمل هم اثبات شد که دانشگاه برای رژیم و برای روحانی امن نیست، این است که طعنههای باند خودش را هم به جان خرید که میگفتند لابد امسال هم یک مراسم ۱۶آذر نمایشی با یک سخنرانی نمایشی و در یک سالن کنترلشده برگزار میشود. حتی بعضی از عناصر باند خودش که این آبروریزی را پیشبینی میکردند به روحانی پیشنهاد کرده بودند از آنجا که حرفی برای گفتن ندارد بهتر است امسال از رفتن به دانشگاه خودداری کند، اما روحانی که خیز برداشته بود به هر حال مراسم ۱۶آذر را که ذاتاً یک مناسبت ضد دیکتاتوری و ضد حاکمیت است، مصادره کند، تلاش کرد به این شیوه این تضاد را حل کند که البته دماغش به خاک مالیده شد.
طلبکاری رندانه حاکمیت از دانشگاه؟!
روحانی در سخنرانی خودش در دانشگاه سمنان گفت: «دانشگاه باید جواب بدهد که برای کشور چهکار کرده؟ امروز روز آزمایش همه ماست»؛ منظور روحانی از این طلبکاری چه بود؟ آیا واقعاً انتظار دارد که دانشگاه مثلاً مسألهٔ فقر و تورم و گرانی را حل کند یا لایحهٔ سیافتی را تصویب کند؟
جالب است که این حرف روحانی نشان داد که آنقدر آسیبپذیر و شکننده است که حتی قادر نیست ژست بهاصطلاح آزادیخواهانهٔ خود را و دم زدن از نقد و آزادی بیان را در همان مراسم قرقشدهٔ نمایشی هم تحمل کند و اینطور با جوابگویی مبتذل به نیروهای خود رژیم، تعزیه را به هم نزند.
این از طرف دیگر نشاندهندهٔ این است که بنبست رژیم تا کجا جدی است توان این قبیل نمایشها را بهخصوص در دانشگاه ندارد، زیرا کمترین شکاف در اختناق و سرکوب در دانشگاه با سرعتی بیش از هر جای دیگر به از دست رفتن کنترل میانجامد و در شرایطی که سراسر کشور بهخصوص در محیطهای کارگری ملتهب است، برای رژیم بسیار خطرناک است.
چشمانداز جنبش دانشجویی
حرکتهای دانشجویی که جامعه ملتهب ایران این روزها شاهد برخی از نمودهای آن است، حکایت از چشمانداز روشن جنبش دانشجویی دارد، بهخصوص که «ویروس سبز» هم در دانشگاهها در حال ریشهکن شدن است و شعارهای حمایت از کارگران و زحمتکشان که از دانشگاهها شنیده میشود، بیانگر این است که دانشگاه به جایگاه همیشگی خود بهعنوان سنگر آزادی برمیگردد.