سفر پرماجرای نفتکشهای رژیم آخوندی از کجا آغازشد؟
در ۲۳اسفند ۱۳۹۸ نخستین نفتکش رژیم آخوندی که یک محموله بنزین۴۳میلیون لیتری (و احتمالاً حاوی تجهیزات پالایشگاهی) را بار زده بود از بندرعباس به سوی کشور ونزوئلا حرکت کرد تا با طی مسافت ۱۴۰۰۰کیلومتر و با عبور از اقیانوس اطلس در ۴۵روز بار خود را در ۴خرداد ۱۳۹۹ در بندری در آن کشور خالی کند و منتظر چهار نفتکش پشت سرخودش که در همین مسیر تردد میکردند، بماند. مجموع این محمولههای بنزین ۴۵میلیون دلار ارزش دارد و قبلاً پولش بهصورت شمش طلا پرداخت شده است.
پالایشگاه ستاره خلیجفارس در اختیار چه ارگانی است؟
ماجرای این سفر دریایی نفتکشهای رژیم آخوندی با وجود همه پیامدهای سیاسی و بینالمللی آن در شرایط تحریمهای نفتی هر دو کشور ایران و ونزوئلا و بحران کرونا، ارتباط مستقیم به سپاه پاسداران دارد. ارگانی که اداره کنندهٔ مهمترین پالایشگاه بنزینساز ایران است و بهخاطر بیپولی این نهاد و سر ریز شدن بنزینهایی که دیگر نمیتوان آنها را ذخیره کرد، باید هر طور شده برایش یک مشتری دست به نقد پیدا کرد. حتی اگر ۱۴۰۰۰ کیلومتر فاصله داشته باشد.
خبرگزاری ایرنا در ۱۰ اردیبهشت۱۳۹۶ بهنقل عبداللهی سرکردهٔ قرارگاه موسوم به خاتمالانبیاء اعلام کرد که «مرحله نخست پالایشگاه میعانات گازی ۳۶۰هزار بشکهای ستاره خلیجفارس به بهرهبرداری رسید».
وی در مراسم بهرهبرداری از مرحله نخست این پالایشگاه گفت:
«با بهرهبرداری از مرحله نخست این پالایشگاه روزانه ١٢میلیون لیتر بنزین یورو٤، چهار و نیم میلیون لیتر گازوییل یورو٤، یک میلیون لیتر نفت سفید یورو٤ و یک میلیون و ٣٠٠هزار لیتر گاز مایع (الپیجی) یورو٤ تولید میشود» وی همچنین اضافه کرد:
«با بهرهبرداری کامل از پالایشگاه ستاره خلیجفارس با تولید ٣٦میلیون لیتر بنزین با کیفیت یورو ٤ و ٥، تولید بنزین در کشور به بیش از ١٠٠میلیون لیتر در روز خواهد رسید که افزون بر قطع واردات بنزین، امکان صادرات این فرآورده و افزایش کیفیت سوخت مصرفی داخل نیز فراهم شده و ایران به جرگه صادر کنندگان بنزین میپیوندد».
مشکل اصلی بنزین بیمشتری بودن است
صرفنظر از جنگ و دعوا های سپاه پاسداران با دولت آخوند روحانی و اینکه کدام طرف این پروژه را پیش برد ـکه خود موضوع بحثانگیز دیگری استـ نقدا این سپاه است که میدان داری میکند. خبرگزاری حکومتی تسنیم (۳ اردیبهشت۹۶) در این زمینه نوشت:
«ستاره خلیجفارس افتخار "یک قرارگاه" در ۲ دولت. لطفاً سیاسیون عکس یادگاری نگیرند».
آنچه فعلاً مشکل اصلی است حجم زیادی از بنزین است که در داخل خریداری ندارد و در خارج بدون مشتری مانده است. نه میشود پالایشگاه را تعطیل کرد و انبوه خسارت مالی را تحمل کرد و نه میشود به ذخیرهسازی بیشتر روی آورد چرا که انبارها پر هستند. پس چه باید کرد؟
محمدعلی خطیبی مدیر اسبق امور بینالملل شرکت ملی نفت رژیم با اشاره به صادرات بنزین ایران به ونزوئلا گفت:
«در این شرایط هم با توجه به کاهش تقاضای بنزین بر اثر شیوع کرونا، مصرف بنزین در داخل کشور نصف شد و به حدود روزانه ۵۰میلیون لیتر رسید. در نتیجه ما با مازاد بنزین مواجه شدیم و از طرفی مخازن ذخیرهسازی ما نیز در حال تکمیل هستند و گزینه صادرات بنزین به ونزوئلا علاوه بر تحکیم روابط سیاسی دو کشور، مزایای اقتصادی مطلوبی را برای ایران به همراه داشت» (میز نفت. ۶ خرداد۱۳۹۹).
این ارزیابی البته از سوی ناظران خارجی نیز تأیید شد و دلیل واقعی بحران سازی جدید رژیم نیز برملا گردید. دویچه وله آلمان در این باره مینویسد:
«در پی شیوع کرونا، مصرف داخلی بنزین ایران از نزدیک ۱۰۰میلیون لیتر در روز به ۶۵میلیون لیتر کاهش یافته و ایران هماکنون میتواند بنزین مازاد قابل توجهی صادر کند، اما ظاهراً مشتریان ایران بهخاطر تحریمها بسیار اندک و محدود هستند . بیژن زنگنه وزیر نفت ایران اخیراً اعلام کرد که مخازن بنزین ایران پر شده و جایی برای ذخیره بنزین نیست. اوپک نیز گزارش داده میزان پالایش نفت ایران در ماه گذشته نسبت به ماه مارس حدود ۱۲۰هزار بشکه در روز کاهش یافته است».(دویچه وله. ۵ خرداد۹۹)
بی پولی؛ پدر همه مشکلات رژیم آخوندی
از همان فردای سال جدید ۱۳۹۹، رویتر اعلام کرد تولید روزانه نفت ایران در ماه مارس به دو میلیون و ۲۰هزار بشکه سقوط کرده است که نسبت به ماه فوریه۷۰هزار بشکه کاهش نشان میدهد. شرکت اطلاعات انرژی و ردیابی نفتکشها هم اعلام کرد که صادرات نفت خام ایران در ماه مارس به ۱۶۰هزار بشکه در روز سقوط کرده، در حالی که این رقم در ماه قبل از آن ۲۴۸هزار بشکه بود.(لازم به توضیح است که تقاضای داخلی نفت خام ایران حدود ۸. ۱میلیون بشکه در روز است)
. به موازات گسترش ویروس کرونا به بخشهای مختلف بهداشتی و درمانی و رکود بازار، مصرف بنزین داخلی هم از ۶۵میلیون لیتر در روز در اسفند۹۸به ۴۹میلیون لیتر در فروردین۹۹ کاهش یافت. همه این آمار و ارقام بر فرض که نزدیک به واقعیت حال و روز رژیم آخوندی باشد، باز یک مشکل را در خود نمایان میکنند و آن هم بیپولی نظام ولایت است.
زنجیره تولیدی که در حال شکستن است
با این احوال عقل حکم میکرد که با رعایت احتیاط لازم معضل جدیدی به معضلات عدیدهٔ رژیم آخوندی اضافه نشود و آنهم در این وانفسای انزوای منطقهای و بینالمللی که نظام گوشه رینگ قرار دارد. اما موضوع خطیرتر از این احتیاط هاست. زنجیره تولید بنزین در پالایشگاه ستاره خلیجفارس به تولید میعانات گازی حاصل از استخراج گاز از پارس جنوبی متصل است و اگر نتواند میعانات را به پالایشگاه برساند برای آن مجموعه مشکلات زیادی ایجاد خواهد شد و همه اینها البته بار مالی سر سام آوری دارد که قابل چشمپوشی نیست. «نرسی قربان» کارشناس مسائل حوزه انرژی، در ۶ خرداد۹۹ به خبرگزاری برنا میگوید:
«ایران با مازاد تولید سوخت مواجه است؛ چرا که بهدلیل تحریمها نمیتواند مانند قبل صادرات داشته باشد، همچنین نمیتواند بنزین مازاد را بیش از این ذخیره کند و باید به فروش برساند... پالایشگاه ستاره خلیجفارس مقدار زیادی بنزین تولید میکند و برای تولید بنزین باید میعانات گازی مصرف شود. حال اگر بنزین تولید نشود، برداشت میعانات گازی نیز دچار مشکل میشود و این مسأله میتواند، تولید از ذخایر گازی را تا حدودی مختل کند».
قربان در خصوص روش تهاتر برای فروش نفت و فرآوردههای نفتی نیز چنین گفت:
«ما قبلاً هم روش تهاتر نفت را با کشورهایی مثل هند و چین داشتیم و برای صادرات نفت با کشورهایی که تحریم هستند هیچ مشکلی نداریم حتی میتوانیم پول نقد یا طلا و... جابهجا کنیم».
سقوط صادرات و بدهیهای کلان را چه کنیم؟
رژیم آخوندی این روزها در چند پرونده مالی البته در سطح ملی گرفتار شده است. دلیل عمده آن هم سقوط صادرات نفتی و غیرنفتی از یکسو و بار هزینههای کمرشکن از سوی دیگر است که خود را بهصورت بدهیهای نجومی حتی برای شرکت نفت نشان میدهد. بنا بهگفته گمرک چین، آمار صادرات نفتی و غیرنفتی ایران به چین از ۶میلیارد دلار در ابتدای سال گذشته به ۲میلیارد دلار و ۳۴۰میلیون دلار در امسال رسیده است.
مرکز پژوهشهای مجلس رژیم آخوندی میگوید شرکت نفت بابت تسهیلات ریالی و یورویی از بانکهای تجاری و انتشار اوراق مشارکت در مجموع ۳۴میلیارد دلار بدهکار است. این شرکت مدتهاست از این طریق امرار معاش میکند!
راهحل دیگری در راه است
نفتکشهای رژیم آخوندی یک به یک راهی کشوری با وضعیت مشابه خودش هستند تا شاید در خفگی دمافزون اقتصادی روزنهای ولو کوچک از درخشش شمشهای طلا و یا برق اسکناسهای سبز و آبی به چشم نظام برسد، اما مردم ایران متوجه ضعف و ذلت نظام ولایت فقیه شدهاند و با اقدامات همه روزه خود درصدد شکستن طلسم اختناقاند تا دیگر سپاه پاسداران و بیت خامنهای نتوانند از فروش ثروت و داراییهای مردم محروم ایران زمین، برای حاکمیت ننگین خود زمان بخرند.