سنتها و رسم و رسوم شب عید نوروز در کردستان
در آخرین روز سال1396 هستیم و روز سهشنبه تحویل سال جدید است. در شب آخر سال یعنی امشب قبل از تاریکی هوا در سراسر شهرها و روستاهای کردستان و مناطق کردنشین و همچنین بر فراز بسیاری از قلههای سربه فلک کشیده کردستان آتش نوروز برپا میشود و اکثریت قریب به اتفاق مردم کردستان در اطراف این آتش نوروز جمع شده و کودکان و نوجوانان و جوانان از روی آتش نوروز میپرند و احساسات خود را ابراز میدارند.
مراسم ویژه کودکان و نوجوانان در شب عید نوروز در روستاهای کردستان
اما ساعتهایی قبل از روشن کردن آتش نوروز بر پشت بامها و جلوی خانهها و یا برفراز کوهها، یک برنامه جالب و دیدنی دیگر هم هست که توسط کودکان و نوجوانان انجام میشود. آنها در دستههای سه،چهار،پنج و یا حتی 10نفره و بیشتر، جمع میشوند و به درب خانههای مردم مراجعه کرده و عیدی می خواهند.
البته آنها توقع زیادی ندارند و اهل خانه با مشاهده این دستههای کودکان و نوجوانان که همگی لباس نو به تن دارند به آنها مقداری نقل و آب نبات و... میدهند. به این صورت که مشت خود را از نقل و آب نبات و... پر میکنند و آن را بر بالای سر دستههای کودکان و نوجوانان مراجعه کننده پرتاب میکنند و کودکان و نوجوانان نیز نقل و آب نبات را از روی زمین جمع میکنند و یا قبل از اینکه به زمین برسد، در هوا شکار میکنند.
مراسم جوانان 18تا25ساله در شب عید نوروز در روستاهای کردستان
یک مراسم دیگر هم بعد از خاموش شدن آتش نوروز بر پشت بامها و یا جلوی خانهها هست و این مراسم متعلق به جوانان 18سال به بالا تا حوالی 25سال است. این مراسم ساعتهایی بعد از تاریکی است و تا حوالی ساعت یک بامداد ادامه خواهد داشت. در این مراسم اکیپ های دو و ماکزیمم سه نفره از طریق دودکش خانهها و با استفاده از شال کمر که بخشی از لباس کردی میباشد، یک چراغ فانوس نفتی را پایین میفرستند و خواهان عیدی میشوند. برخلاف مراسم قبل از آتش نوروز که همه کودکان و نوجوانان در روشنایی روز مراجعه میکنند و همه توسط خانوادهها شناخته میشوند، در این یکی مراسم، نفراتی که به پشت بامها مراجعه میکنند ناشناخته میمانند. البته توقع اینها برای عیدی نوروز بیشتر از کودکان و نوجوانان است و باید به اینها اجناسی مثل تخم مرغ و یا معادل آن داده شود.
پوشیدن لباس نو در شب عید نوروز
همچنین تمام آحاد مردم کردستان از زن و مرد تا پیر و جوان لباس نو و رنگارنگ میپوشند. حتی به بچههای شیرخواره هم لباس نو پوشانده میشود. و مردم در صلح و صفا و در اوج صمیمیت با همدیگر مراسم نوروز را جشن میگیرند.
یک سؤال اساسی
آنچه در بالا ذکر شد گوشهیی از مراسم نوروز در کردستان و مناطق کردنشین است و البته مربوط به دهههای گذشته و قبل از حاکمیت رژیم آخوندی است. اما طی 39سالی که رژیم ولایت فقیه حاکم است با همه جنایتهایش از جمله؛ غارت سرمایههای مردم ایران و ریختن آنها به جیب تروریسم و سرکوب مردم کشورهای عراق و سوریه و یمن، اعدام و تیرباران بهترین جوانان این مرز و بوم و... آیا جایی برای این شادیها باقی گذاشته است؟ سؤال اساسی این است که آیا مردم کردستان در حاکمیت آخوندها میتوانند در شب عید همه و همه لباسهای نو و رنگارنگ بپوشند؟ آیا مثل گذشته میتوانند عیدی به مراجعه کنندگان در سنین مختلف و در دستههای گوناگون کودکان و نوجوانان و جوانان بدهند؟ آیا مردم داغدار کردستان که بلایایی مثل کشتار و قتلعام قارنا و قلاتان و صوفیان و... کشتار کولبران و اعدام بهترین فرزندان خود مواجه شدهاند، میتوانند در صلح و صفا و صمیمیت جشن بگیرند؟ آیا با اینهمه فقر و نداری و گرانی و تورم و بیکاری میتوانند حتی یک نان بخور و نمیر داشته باشند؟ اگر داشتند که دهها و صدها هزار نفر از مردم محروم کردستان سراغ کولبری با اینهمه خطراتی که دارد نمیرفتند. چه کسی حاضر است وقتی یک لقمه نان داشته باشد اینچنین جان خود را به خطر بیندازد و در مسیرهای پرخطر مینگذاری شده و کمینگذاری شده و زیر چشم نیروهای انتظامی خامنهای بار سنگین اجناسی مثل سیگار و چایی و... را با کول خود در سرمای یخبندان و کوهستانی کردستان و در پرتگاههای فوقالعاده خطرناک با پذیرش ریسک وقایعی مثل بهمن و کولاک به جان بخرد.
راهحل چیست؟
بله هر چند اکنون مردم کردستان نمیتوانند حتی مثل گذشته هم جشن نوروز را با پوشیدن لباسهای نو برگزار کنند، اما چه باک، مردم ایران نشان دادند که این وضعیت را بر نمیتابند. قیام اخیر در بیش از 140شهر از جمله شهرهاى کردستان مؤید این واقعیت است.
آری، مردم قهرمان ایران همراه با پیشتازان خود در مقاومتی تاریخی برآنند تا رگ و ریشه ظلم و ستم را در ایرانزمین با آتش قیام و اعتراضات گسترده مردمی بسوزانند. آنگاه هست که باز نوروز رنگارنگ واقعی رخ مینماید. مریم رجوی رئیسجمهور برگزیده مقاومت میگوید: «یک نوروز رنگارنگ که بلوچ و کرد و عرب و آذری و همه خود را در آن میبینند. یک نوروز غنی و بردبار که در آن شیعه و سنی و مسیحی و کلیمی و پیروان هر دین و آیینی در جامعةی بر اساس جدایی دین و دولت در صلح و مدارا زندگی میکنند». (تیرانا ـ1396)
آتش قیام و خواسته مریم رجوی
با گسترش جنبش اعتراضات سراسری مردم ایران بدون تردید آرزو و خواسته رئیسجمهور برگزیده مقاومت خانم مریم رجوی نیز محقق خواهد شد و ایران گلستان آزادی و عدالت خواهد شد. با آتش قیام و آتش اعتراضات اجتماعی، آتش نوروز معنای واقعی تری پیدا خواهد کرد. دشمنی آخوندهای حاکم بر ایران با آتش نوروز و با سنتهای مردم باعث شده که مردم کردستان بیش از گذشته به آتش نوروز اهمیت بدهند و به هر قیمت آن را بر فراز قلهها هم روشن کنند و آن را بخشی از مبارزه خود علیه حاکمیت ننگین آخوندها بدانند و امسال بعد از قیام و اعتراضات گسترده و سراسری دیماه قطعاً جایگاه مهمتری خواهد داشت.
در پی سرنگونی رژیم آخوندی که قطعاً بیش از همیشه به آن نزدیکیم، تردیدی در آن نیست که نه فقط از کلیه فروشی و نوزاد فروشی و گورخوابی و کارتن خوابی خبری نخواهد بود بلکه مردم کردستان نیز در روز عید میتوانند همه از کوچک و بزرگ و از زن و مرد لباس نو و رنگارنگ بپوشند. نوروزی رنگارنگ که آرزوی مریم رجوی هم هست، داشته باشند و جشن نوروز را در اوج صفا و صمیمیت برگزار کنند. به امید رسیدن چنان نوروزی.