سخنرانی آندره شاسین، رئیس گروه چپ دموکرات و جمهوریخواه در مجلس ملی فرانسه تا مارس ۲۰۲۵ و رئیس افتخاری کمیته پارلمانی برای یک ایران دموکراتیک، از نمونه‌های درخشان پیوند میان ارزش‌های جهانی مقاومت و مبارزه برای آزادی است. سخنرانی وی در کنفرانس کمیته پارلمانی برای یک ایران دموکراتیک، نه‌تنها از حیث محتوای سیاسی، بلکه از نظر بار عاطفی، شاعرانه و تاریخی، جایگاه ویژه‌یی دارد و می‌تواند الهام‌بخش نسل امروز و فردای آزادیخواهان ایران باشد.
خطابیه‌ای به مقاومت‌کنندگان
آندره شاسین سخنان خود را با بیانی صادقانه آغاز می‌کند:
«سخنانی که اکنون بر زبان می‌آورم از دل برمی‌آیند، اما مخاطبم شما نیستید. خطاب من به تمام کسانی هستند که امروز در ایران در حال مبارزه و مقاومت هستند... شاید پیام‌های امروز ما را بشنوند».
با این مقدمه، شاسین مستقیم قلب مبارزات مردم ایران را هدف می‌گیرد؛ مردمی که در خانه‌ها، کارخانه‌ها، روستاها و دانشگاهها در برابر ظلم ایستاده‌اند. او آنها را نه با نگاه از بالا، بلکه از موضع درک و هم‌دلی می‌نگرد و می‌کوشد نشان دهد که مبارزه آنها، پژواکی جهانی دارد.
از دیگر نقاط برجسته سخنرانی، اشاره هوشمندانه او به تاریخ مقاومت فرانسه است. با نقل خاطرات پدرش که از مبارزان مقاومت بوده و یادآوری جوانانی که در ۱۸سالگی برای نجات میهن خود جنگیدند، پل نمادینی میان دو مقاومت می‌سازد:
«وقتی تاریخ فرانسه را می‌خوانیم... کسانی که خانواده‌شان را ترک کردند... حتی برخی آنان را سرزنش می‌کردند که چرا خانواده‌شان را رها کرده‌اند تا بجنگند» ؟
دیواری در برابر فراموشی
شاسین از نماد «دیواری در برابر فراموشی» در فرانسه یاد می‌کند و آن را به «کتاب شهیدان» در کتابخانه‌اش پیوند می‌زند؛ کتابی که به‌گفته او، یادآور قربانیان مقاومت ایران است.
«شما نیز دیواری در برابر فراموشی بنا نهاده‌اید. من آن‌را در کتابخانه‌ام دارم و وقتی سرم را بلند می‌کنم، آن‌را با احساسی عمیق نگاه می‌کنم؛ آن کتاب شهیدانی است که شما نیز یادشان را گرامی می‌دارید».
این تصویرسازی‌ها، فراتر از بیان سیاسی، تلاشی آگاهانه برای زنده نگه‌داشتن حافظه جمعی‌ست؛ حافظه‌ای که شاسین با شجاعت در مقابل فراموشی تاریخی قرار می‌دهد.
او هم‌چنین از نمادهای فرهنگی و ادبی بهره می‌گیرد تا پیام خود را عمق ببخشد. با ذکر شعری از لویی آراگون، شاعر چپ‌گرای فرانسوی، مفهومی روشن از اتحاد در میانه نبرد ارائه می‌دهد:
«وقتی خوشه‌های گندم زیر تگرگ‌اند
کسی که پا پس می‌کشد، دیوانه است
کسی که به اختلافات فکر می‌کند
آن‌هم در میانه‌ٔ نبردی مشترک، دیوانه است».
بیان شاعرانه‌ٔ یک سیاستمدار
اما اوج شاعرانه و احساسی سخنرانی در پایان آن شکل می‌گیرد، آنجا که ترانه‌ای از دوران مقاومت فرانسه را با اندکی تغییر به مقاومت ایران تقدیم می‌کند. ترانه‌ای که گویی نماد تمام رنج‌ها، امیدها و زیبایی‌های یک مبارزه مشترک است:
«بقال محله‌مان آن‌را در پیشخوان نگه داشته بود
مأمور مالیات آن‌را در کشوی خود حفظ کرده بود
گلی چنین زیبا، گل امیدمان
داروخانه‌چی آن‌را در شیشه‌ای نوازش می‌کرد
سرجوخه سابق از آن با ژنرال سابق سخن گفته بود
چون این آرمان‌مان بود
کشاورز شاهد شکوفایی آن در مزارعش بود
کشیش پیر آن‌را در آسمانی سفید می‌ستود
گل امید، گل شادی
همه‌ٔ آنان که برای آزادی ما جنگیدند
در طلوع صبح، در برابر چشمان‌شان، این گل درخشان را دیدند
گل ایران با سه رنگ و با شیر و خورشید».
اینجا شاسین از سیاستمداری صرف فراتر می‌رود و بدل به شاعری می‌شود که با گل‌ها سخن از امید و آینده می‌گوید.
«نمی‌دانم آیا این گل رز است یا نیلوفر یا یاس؟ ولی می‌دانم که این سه با هم دسته‌گل زیبایی می‌سازند که می‌خواستم آن‌را به شما هدیه کنم».
به چالش کشیدن برچسب تروریسم
آندره شاسین در تمام طول سخنرانی، اتهامات و تبلیغات رژیم علیه مقاومت ایران را با ارجاع به سرنوشت مشابه رزمندگان مقاومت فرانسه به چالش می‌کشد:
«ما می‌دانیم که به‌شما اتهام تروریسم می‌زنند... همان‌طور که به رزمندگان مقاومت فرانسه نیز می‌گفتند تروریست».
این مقایسه، نه تنها به‌لحاظ تاریخی دقیق و متقن است، بلکه زمینه‌ساز مشروعیتی اخلاقی و سیاسی برای مقاومت ایران در ذهن مخاطب جهانی می‌شود.
سخنرانی شاسین، بیانیه‌یی انسانی، فرهنگی و تاریخی در دفاع از مبارزه مردم ایران برای آزادی و دموکراسی است. در روزی که در فرانسه به مقاومت ادای احترام می‌شود، او با صداقت و احساس، ایرانیان مبارز را نیز در کنار رزمندگان فرانسوی قرار می‌دهد.
***
این سخنرانی، پیامی برای همه‌ٔ یاران و هواداران مقاومت ایران دارد: این‌که مبارزه‌شان نه‌تنها در وجدان ملی ایران، بلکه در حافظه جهانی عدالت‌طلبان نیز جای گرفته است. سخنرانی از دل برآمده‌ٔ آندره شاسین یک سند مهم و ارزشمند برای ثبت در حافظه تاریخی و انتقال روح مقاومت به نسل‌های آینده‌ٔ ایران است؛ از این رو باید آن را قدر دانست و در موزه ارزش‌های خلق شده از جانب این مقاومت قرار داد.
