سخنرانی شارل میشل، رئیس پیشین شورای اروپا و نخست‌وزیر سابق بلژیک، در کنفرانس «ایران آزاد ۱۴۰۴» بازتابی از تحولی ژئوپلیتیکی و اخلاقی در مواجهه با یکی از پایدارترین دیکتاتوریهای عصر معاصر بود. او با زبانی صریح، بی‌پرده و مبتنی بر تجربه شخصی در رهبری اروپا، از پایان سیاست مماشات و لزوم شناسایی و حمایت از آلترناتیو دموکراتیک مردم ایران سخن گفت. محتوای این سخنرانی را می‌توان نه‌تنها در چارچوب دیپلماسی حمایتی، بلکه به‌مثابه یک مانیفست برای همبستگی جهانی با جنبش مقاومت ایران تحلیل کرد.
نخستین مؤلفه سخنرانی میشل، تحسین مقاومت تاریخی مردم ایران در برابر دو رژیم خودکامه بود: «دهه‌هاست که شما تحت دو رژیم زندگی کرده‌اید که بر پایه بی‌عدالتی، ترور و خشونت بنا شده‌اند و حقوق اساسی شما از جمله حق آزادی بیان، حق انتخاب آزاد رهبران و حق تعیین سرنوشت، به‌طور سیستماتیک از شما سلب شده است». به باور او، نه تنها این سرکوب موجب خاموشی نشده، بلکه «مشعل مقاومت را شعله‌ورتر کرده و روحیه مقاومت را گسترده‌تر و نیرومندتر ساخته است».
او با تأکید بر نقش زنان، دانشجویان، کانون‌های شورشی و خانواده‌های جان‌به‌لب‌رسیده‌ای که هرگز تسلیم نشده‌اند، گفت: «شما خطر را می‌دانید و با وجود تهدید به ترور و سبعیت، باز هم پیش می‌روید، چون می‌دانید که سکوت، تنها به سود جنایتکاران است».
میشل سپس به‌صراحت به مشروعیت و اعتبار آلترناتیو دموکراتیک شورای ملی مقاومت ایران پرداخت و گفت: «مقاومت شما شکست ناپذیر است و امروز دیکتاتوری آخوندی از هر زمان دیگری ضعیف‌تر شده است... رژیمی که شما را سرکوب می‌کند و به‌طور مستمر هدف قرار می‌دهد، در واقع اذعان می‌کند که شما سازمان‌یافته هستید، از اعتبار برخوردارید و نماینده آرزوها و آینده مردم ایران هستید».
در ادامه، رئیس پیشین شورای اروپا با لحن هشدارآمیز از تشدید خشونت‌های رژیم ایران سخن گفت: «نقض حقوق‌بشر افزایش یافته، تعداد اعدامها به اوج‌های جدیدی رسیده است؛ همین ماه گذشته، ۸۱ زندانی سیاسی اعدام شدند». او با یادآوری خاطره قتل‌عام ۱۳۶۷ تأکید کرد: «هرگز نباید قتل‌عام ۳۰هزار زندانی سیاسی در سال ۱۳۶۷ را فراموش کرد، که بیش از ۹۰درصد آنها از اعضای مجاهدین بودند».
میشل با اشاره به صدور تروریسم و تسلیح نیروهای نیابتی رژیم در خاورمیانه، گفت: «این دیکتاتورها هرج و مرج و تروریسم را در لبنان، سوریه و سایر نقاط جهان ترویج داده‌اند. پروژه‌های موشکی و جاه‌طلبیهای هسته‌ییشان برای تهدید، باج‌گیری و تحمیل دیدگاه خود به جهان توسعه یافته است».
وی در ادامه به نقش افشاگرانه مقاومت ایران در خصوص برنامه مخفی اتمی رژیم اشاره کرد: «بیش از بیست سال پیش، شما با شجاعت برنامه مخفیانه اتمی رژیم را افشا کردید. این برنامه نه قابل مذاکره است و نه باید ادامه یابد؛ باید به‌طور کامل برچیده شود».
تجربیات شخصی شارل میشل در مواجهه با سیاست‌های باج‌گیرانه فاشیسم دینی بخش مهمی از سخنرانی‌اش بود. او با صراحت گفت: «وقتی نخست‌وزیر بلژیک و رئیس شورای اروپا بودم، دیدم که چگونه دیکتاتوری از ابزارهایی چون گروگان‌گیری، حملات سایبری و اطلاعات دروغ برای ترساندن و فشار بر دولتهای اروپایی استفاده می‌کرد».
در این چارچوب، او به سه درس بنیادین اشاره و تأکید کرد که اگر آنها در نظر گرفته نشوند اشتباهات قبلی تکرار خواهند شد:
نباید با تجاوزگر مماشات کرد. سیاست مماشات هرگز کارآمد نبوده و نخواهد بود.
سکوت، جنایتکاران را تقویت می‌کند. سکوت به‌معنای همدستی است.
یک آلترناتیو دموکراتیک وجود دارد: مقاومت سازمان‌یافته مردم ایران. راه‌حل سوم، تنها مسیر عبور از استبداد به دموکراسی است.
میشل در بخش پایانی سخنان خود از زنان ایران به‌عنوان «نیروی تغییر و پیشرفت» یاد کرد و گفت: «آخوندها می‌خواهند زنان را پشت میله‌های زندان نگه دارند، اما امروز باید گفت که زنان ایران در خط مقدم مبارزه ایستاده‌اند»
وی با خطاب قرار دادن خانم مریم رجوی، رئیس‌جمهور برگزیده مقاومت ایران گفت: «دیدگاه شما برای یک ایران آزاد و دموکراتیک، نور امید است؛ تنها نقشه‌مسیر برای عبور از استبداد به سوی جمهوری دموکراتیک».
در پایان، میشل با یادآوری خاطرات تلخ زندان و بازجویی از زبان زندانیان زن، به ارزش کرامت انسانی اشاره کرد و سخن خود را با یک فراخوان اخلاقی و تاریخی چنین به پایان برد: «بیایید عدالت و انسانیت را انتخاب کنیم، بیایید در طرف درست تاریخ بایستیم. شما تنها نیستید. بیایید یک ایران آزاد را انتخاب کنیم».
