همزمان با اجرایی شدن مکانیسم ماشه از ساعت یک بامداد روز یکشنبه ۲۰سپتامبر (۳۰شهریور) به‌وقت گرینویچ، وزیر خارجه آمریکا طی بیانیه‌یی در این باره بازگشت تحریم‌ها و ۶قطعنامه شورای امنیت ملل متحد علیه رژیم را اعلام کرد. بر اساس این قطعنامه‌ها، این موارد و محدودیتها بر رژیم اعمال خواهد شد:
- اعمال محدودیتهای نامحدود زمانی انتقال تسلیحات به ایران و از ایران
- اعمال محدودیت بر پروژه‌های موشکی رژیم
- ممنوعیت کامل آزمایشها و تولید موشک‌هایی با قابلیت حمل سلاح هسته‌یی
- ممنوعیت کلیهٴ فعالیت‌های مرتبط با غنی‌سازی
- اعمال محدودیت بر اموال و سفرهای آن دسته از مقامات که دست‌اندرکار برنامه‌های اتمی، موشکی و تروریسم رژیم بوده‌اند.
- رژیم ایران موظف است فعالیت‌های مربوط به‌غنی‌سازی و بازفرآوری و آب سنگین را به‌حالت تعلیق درآورد.
- در بیانیه وزیر خارجهٔ آمریکا هم‌چنین گفته شده است: ما مطابق با اختیارات خود در قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت، فرایند مکانیسم ماشه را برای بازگرداندن تقریبأ تمام تحریم‌های لغو شده پیشین سازمان ملل متحد از جمله تحریم تسلیحاتی، آغاز کردیم. در نتیجه این اقدام، دنیا مکان امن‌تری خواهد بود.
ایالات متحده انتظار دارد تا تمام کشورهای عضو سازمان ملل متحد از تعهدات خود مبنی بر اجرای این اقدامات کاملاً پیروی کنند.
واکنش‌های بین‌المللی
در واکنش به‌اعمال مکانیسم ماشه توسط آمریکا، دبیرکل ملل متحد از موضع‌گیری خودداری کرد، اما خبرگزاری رویترز گزارش کرد گوترز طی نامه‌یی به‌شورای امنیت گفت: برعهده دبیرکل نیست که این کار را پیش ببرد.
رویترز افزود: مقام‌های سازمان ملل برای اجرایی شدن نظام تحریم‌ها حمایتهای اداری و فنی تأمین می‌کنند و گوترز کارشناسانی را برای مانیتور این اجرایی شدن فراهم می‌کند.
از سوی دیگر وزرای خارجه سه کشور بزرگ اروپایی، طی بیانیه مشترکی اعلام کردند: اقدام آمریکا در بازگشت تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران فاقد اثر قانونی است
نمایندگی روسیه در سازمان ملل نیز در یک موضع‌گیری تدافعی گفت: «دردناک است که شاهد این باشیم که کشوری به‌این بزرگی، بدین شکل به‌خودش توهین می‌کند و لجوجانه با دیگر اعضای شورای امنیت مخالفت می‌کند».
این موضع‌گیریها نشان می‌دهد که آمریکا در مجموع خط خود را پیش برده است و از جانب مخالفان هم کاری جدی ساخته نیست. خبرگزاری رویترز طی تحلیلی ضمن اشاره به‌مخالفت کشورهای اروپایی و چین و روسیه می‌نویسد: «(این کشورها) گرچه مایلند تلاش آمریکا برای حفظ این تحریم‌ها را نادیده بگیرند اما شرکتهای کشورهای مربوطه در صورت نقض تحریم‌ها نیش نقض تحریم را حس خواهند کرد». رویترز می‌افزاید: «یک کشور ممکن است ادعا کند موافق تحریم‌های ماشه نیست اما بانک‌های این کشورها و شرکتها از تحریم‌ها متابعت خواهند کرد چون نمی‌خواهند در آینده هدف قرار بگیرند».
واقعیت این است که در امر تحریم‌ها، این دولتها نیستند که تعیین‌کننده‌اند، بلکه شرکتها هستند که دولتها نمی‌توانند بر آنها اعمال هژمونی کننند.
از سوی دیگر آمریکا با فرستادن ناوهای جدید به‌خلیج‌فارس ضامن عملی اجرای تحریم‌ها را نیز (از طریق بازرسی کشتی‌ها) فراهم کرده و مصمم است همهٔ منفذهایی را که تاکنون رژیم از طریق آنها مختصر درآمدی کسب می‌کرد، ببندد.
مواضع سیاسی در داخل آمریکا
شاید مهمتر و تعیین‌کننده‌تر از مواضع کشورهای اروپایی و چین و روسیه، موضع‌گیریهای داخل آمریکا باشد. تاکنون از جانب حزب رقیب (حزب دموکرات) واکنش مخالف جدی مشاهده نشده است. زیرا به‌یمن افشاگریهای مجاهدین و مقاومت ایران، رژیم آخوندی مطلقاً در افکار عمومی نامشروع است و مخالفت هر فرد یا جریان سیاسی با تحریم رژیم، او را در کنار بدنام‌ترین دیکتاتوری تاریخ معاصر و حامی اصلی تروریسم بین‌المللی قرار می‌دهد. یک شاخص کاملاً نمایان این واقعیت، برگزاری کنفرانس «سیاست در قبال ایران» در روز جمعهٔ گذشته است که در آن شماری از برجسته‌ترین سناتورها و نمایندگان کنگره از هر دو حزب آمریکا شرکت داشتند و اتفاق‌نظر خود را در مورد تحریم بی‌شکاف رژیم داشتند. به‌عنوان نمونه جو لیبرمن از چهره‌های شاخص حزب دموکرات و کاندیدای معاونت ریاست‌جمهوری این حزب بوده است، در سخنرانی خود ضمن تأکید بر این‌که در همهٔ عمر سیاسی خود «دموکرات» بوده از سیاست فشار حداکثری دولت ترامپ حمایت کرد و از او تشکر نمود و سیاست دولت سابق (اوبامای دموکرات) را مورد تقبیح قرار داد.
واکنش‌های رژیم، حاکی از یأس و وحشت
مواضع رژیم در بر ابر اعمال ماشه، کاملاً تدافعی، وحشت‌آلود و توأم با تشتت بود.
پاسدار قالیباف رئیس مجلس ارتجاع طی اظهارات ضد و نقیضی ضمن آن‌که از شکست آمریکا دم می‌زد، گفت: «نباید به‌این شکست‌های حقوقی و سیاسی آمریکا دلخوش باشیم و فراموش کنیم که دشمن ظالم ما در صورت ادامه یافتن برخی غفلت‌ها، گام به‌گام در تشدید تحریم‌ها جلوتر می‌آید تا به‌نظام تحریم‌ها، شکل جدیدی بدهد».
در همین جلسهٔ مجلس، برخی از اعضا، روحانی و اظهارات او را که به‌مردم وعدهٔ جشن گرفتن برای شکست دادن آمریکا را کرده بود، مورد حمله و طعنه و تمسخر قرار دادند. آخوند محمدعلی نقدعلی گفت: «ریاست جمهور طی روزهای گذشته در طی یک شو تبلیغاتی که بیشتر تبلیغات چیپس و پفک صدا و سیما را شبیه هست که آقا روز شنبه و یکشنبه مژده پیروزی بزرگ!... پیروزی بزرگ را هم دیدیم که پمپئو وزیر خارجه آمریکا چطور نقش، فنا کرد و به‌باد داد».
یک عضو دیگر مجلس ارتجاع به‌نام حسینعلی شهریاری هم خطاب به‌روحانی گفت: «نباید شرمنده باشید که به‌مردم وعده جشن در روز شنبه و یکشنبه را بدهید که آمریکا نمی‌تواند مکانیزم ماشه را اجرا کند؟! کدام فتح‌الفتوح را انجام دادید که جشن بگیرید؟! تا کی باید از برجام نافرجام تعریف کنید؟! چرا... در نوشتن موافقتنامه دقت نکرده‌اید که امروز از مکانیزم ماشه نگران باشید؟!».
شایان توجه است که چند روز پیش یک طرح سه فوریتی توسط آخوند ذوالنوری مطرح شد که در پاسخ به‌اعمال مکانیسم ماشه از سوی آمریکا، رژیم هم از ان.پی.تی خارج شود، در جلسهٔ روز یکشنبه وقتی یکی از اعضا آن را یادآوری کرد، توسط قالیباف (رئیس مجلس) وادار به‌سکوت شد. در روزنامه‌ها هم، کارشناسان رژیم، این قبیل واکنش‌های نمایشی، را به‌مثابه خودزنی و عمل انتحاری دانسته و اکیداً به‌رژیم هشدار داده بودند که چنین اقداماتی اروپا و تمام جهان را در کنار آمریکا قرار داده و علیه رژیم به‌اجماع می‌رساند.
اولین واکنش‌ها که چند ساعت پس از اعمال مکانیسم ماشه در مجلس ارتجاع شاهد آن بودیم، حاکی از تشدید بحران درونی رژیم و مؤید ضربه سنگینی است که بر رژیم وارد آمده و تعادل شکنندهٔ آن را به‌هم زده است. به‌خصوص به‌روشنی قابل پیش‌بینی است که آثار اقتصادی این رویداد، طی روزهای آینده، وخامت اقتصادی را در ابعادی غیرقابل تصور تشدید خواهد کرد.
