قتلعام زندانیان سیاسی در سال ۱۳۶۷ یکی از جنایتبارترین فصل استیلای فاشیسم دینی در میهن ما میباشد. این جنایت آنچنان دامنهدار است که با گذشت سالیان همچنان ابعاد جدیدی از آن برملا میشود. انتشار نوارهای صوتی ملاقاتهای آقای منتظری، جانشین وقت خمینی، با اعضای «هیأت مرگ» در سالهای اخیر، حقایق تکاندهندهای از این جنایت هولناک را آشکار کرده است. این نوارها گواهی بر جنایت علیه بشریت و نسلکشی سازمانیافته علیه اعضای سازمان مجاهدین خلق ایران و دیگر گروههای سیاسی است.
زمینه تاریخی قتلعام ۱۳۶۷
در تابستان ۱۳۶۷، به دستور مستقیم خمینی خونآشام هزاران زندانی سیاسی مجاهد و مبارز حلقآویز شدند. این نسلکشی دهشتناک در ادبیات سیاسی به «قتلعام۶۷» معروف است. خمینی در فتوایی صریح، دستور داد مجاهدین سرموضع، بهعنوان «محارب» اعدام شوند. هیأتهای مرگ، متشکل از قضات شرع، نمایندگان وزارت اطلاعات و دادستانها، در زندانها تشکیل شدند تا این فتوا را اجرا کنند.
نوارهای صوتی منتظری، که ابتدا در سال ۱۳۹۵ و سپس در بهار ۱۴۰۴ منتشر شدند، از ملاقاتهای او با اعضای هیأت مرگ در ۲۴ مرداد ۱۳۶۷ و ملاقات دوم در همان سال حکایت دارند. این اسناد، جزئیات وحشتناکی از برنامهریزی و اجرای این جنایت را فاش میکنند و نشان میدهند که این اعدامها نه یک واکنش بهعملیات فروغ جاویدان، بلکه بخشی از یک طرح سازمانیافته برای حذف مخالفان سیاسی بوده و از مدتها پیش در دستور کار حاکمیت بوده است.
نقش احمد خمینی و وزارت اطلاعات
منتظری در نوارهای صوتی به نقش کلیدی احمد خمینی و وزارت اطلاعات در این قتلعام اشاره میکند. او به صراحت میگوید که احمد خمینی از سالها پیش خواستار اعدام تمامی هواداران مجاهدین بوده است. این اعدام حتی شامل کسانی میشده که فقط نشریه یا اعلامیههای سازمان را خوانده بودهاند. بهگفته منتظری، احمد خمینی به او گفته بود: «این منافقین، ۱۰هزار تا از اون اعلامیهخوانش همه را باید اعدام کرد».
این اظهارات از یکسو مؤید طرح و برنامه قبلی نظام قتلعام برای سربهنیست کردن مجاهدین سر موضع و از دیگر سو بیانگر حقانیت مبارزه انقلابی در برابر آمران و عاملان جنایت علیه بشریت است.
نفرت عمومی از ولایت فقیه
یکی از نکات برجسته در سخنان منتظری، اشاره به نفرت فزاینده مردم از نظام ولایت فقیه است. او در نوار دوم میگوید: «ولایت فقیه اصلاً پیش مردم چندشآور شده، مردم ذله شدهاند از اینها». این اظهارات نشاندهنده شکاف عمیق میان رژیم و جامعه ایران در آن زمان است.
منتظری هشدار میدهد که اعدامهای گسترده نه تنها به حذف مخالفان منجر نشده، بلکه باعث تقویت پایگاه اجتماعی مجاهدین شده است. او میافزاید: «همان خانوادههایی که الآن ما کشتیم، همه الآن میگویند که پس منافقین راست میگفتند».
این سخنان، گواهی بر پایداری و تأثیرگذاری مقاومت مجاهدین در برابر رژیم است. بهرغم سرکوب وحشیانه، اعدامها نتوانسته است روحیه مقاومت را در میان زندانیان و هوادارانشان خاموش کند.
کینهکشی از زنان مجاهد
یکی از تکاندهندهترین بخشهای نوارهای منتظری، اشاره به اعدام گسترده زنان مجاهد است. او بهطور خاص به دستگیری ۳۰۰ زن در جریان عملیات فروغ جاویدان در کرمانشاه اشاره میکند که بهگفته صادق خلخالی، همگی اعدام شدند.
«آقای خلخالی همینجا نشسته بود، گفت ۳۰۰ تا دختر را آوردند که مثلاً در مرصاد هستند، مرصاد تو باختران و دوتاشون هم فرانسوی بودند. اتفاقاً خلخالی گفت من آنجا بودم. گفتم حالا همه را اعدام کنید»
منتظری همچنین به نمونهیی دیگر از اعدام یک دختر جوان در شیراز اشاره میکند که فقط بهدلیل هواداری از مجاهدین اعدام شد. او وصیتنامه این دختر را اینگونه توصیف میکند «نور از آن میبارید» و نشاندهنده ایمان و اعتقاد عمیق او به خدا، قرآن و نهجالبلاغه بود. او سپس درباره این جنایت سبعانه میگوید: «این دختری که خدا رو قبول داره، پیغمبر رو قبول داره، قرآن رو قبول داره، فقط میگه این جمهوری اسلامی مطابق سلیقه من نیست، این رو میشه اعدام کرد؟!»
این اظهارات، زنستیزی هیستریک نظام قتلعام از زنان مجاهد را برجسته میکند. آنان بهدلیل ایستادگی بر مواضع انقلابی و مجاهدی خود هدف اخص این قتلعام بودند. منتظری حتی در چارچوب فقه مورد قبول رژیم، اعدام زنان تحت عنوان «محارب» را مورد تردید قرار میدهد و میگوید: «زن محارب رو نمیشه اعدام کرد... خیلیشون واقعیتش اینکه اعلامیه خوانده بوده، بعد اومده تو زندان»
تناقضات فقهی در شریعت خمینی
منتظری در سخنانش بارها به تناقضات فقهی غیرقابل دفاع در شریعت سفیانی خمینی و حکم جنایتکارانه او اشاره میکند. او معتقد است که بسیاری از اعدامشدگان، حتی بر اساس قوانین شرعی دستپخت این رژیم هم گناهکار نبودند. بهگفته او، افرادی که فقط بهدلیل خواندن اعلامیه یا هواداری از یک گروه سیاسی اعدام شدند، نمیتوانستند تحت عنوان «محارب» یا «مرتد» محکوم شوند. این سخنان یک گواهی صریح بر بیاعتباری قوانین بهاصطلاح مجازات اسلامی و بیاعتنایی شخص خمینی و دژخیمانش به موازین قانونی و انسانی است.
با این حال، منتظری همچنان در چارچوب حفظ تمامیت نظام سخن میگوید. او میگوید:
«من دلم میخواست که چهرهٔ ولایت فقیه محترم بمونه با اون قداستی که اول آقای خمینی آمدند در ایران و مایه امید همه بودند، اصلاً همه عشق میورزیدند، ما دلمون میخواست ایشان همینجوری بمونه».
ضرورت محاکمه و پاسخگویی آمران و عاملان جنایت
قتلعام ۱۳۶۷ از سوی گزارشگر ویژه سازمان ملل، پروفسور جاوید رحمان، بهعنوان «جنایت علیه بشریت» و «نسلکشی» علیه مجاهدین توصیف شده است. او تأکید میکند که دستاندرکاران این جنایت، از شخص ولیفقیه گرفته تا قضات، دادستانها و نگهبانان زندان، باید پاسخگو باشند. بسیاری از این افراد همچنان در مناصب حکومتی حضور دارند و مصونیت آنها از مجازات، یکی از موانع اصلی اجرای عدالت است.
نوار صوتی دوم منتظری، بار دیگر پنجرهای به یکی از بزرگترین جنایات تاریخ معاصر ایران گشودهاست.
امروز، بیش از سه دهه پس از این فاجعه، ضرورت محاکمه و پاسخگویی آمران و عاملان این جنایت بیشازپیش احساس میشود. و صدای دادخواهان و خانوادههای قتلعامشدگان این جنایت باید شنیده شود. آمران و عاملان این جنایت علیه بشریت و نسلکشی باید به پای میز محاکمه کشیده شوند.
«نه میبخشیم و نه فراموش میکنیم».