امسال در اوج اختلاف دولت آخوند روحانی با مجلس ولایی، لایحه بودجه سال۱۴۰۰ را معاون روحانی به معاون قالیباف داد. طبق معمول اختلافات واقعی نه بر مسائلی نظیر فرهنگ و بهداشت عمومی و کار و زندگی مردم ایران بلکه بر سر پول نفت و میزان کسب و توزیع آن به باندها و جناحهای غالب و مغلوب رژیم آخوندی است. اما خبر تأسف برانگیز برای این جماعت نفتخوار این است که دیگر آن دورانی که دلارهای سبز را از طلای سیاه بیرون میکشیدند به سر آمده است. بازار نفت، خودش در وضعیت بیثباتی و نابسامانی است و چشمانداز تیره و تاری دارد. این وضعیت البته باعث پریشانگوییهای متوهمانه و جنگ و نزاع بیشتری در نظام آخوندی خواهد شد که از حالا «آتش تهیه» آن قابل رویت است.
اگر چه کارنامه بودجه سال۹۹ در آخر سال مشخص میشود اما بسیاری از کارگزاران حکومتی اذعان دارند که هزینهها فراتر از بودجه مصوب رشد داشته است و در عوض درآمدها و بهویژه درآمدهای نفتی کاهش چشمگیری نسبت به پیشبینیها داشته و نتوانسته آرزوهای حکومت را محقق سازد. نتیجه بلافصل این واقعیت هم رجوع متوالی دولت به بانک مرکزی برای چاپ پولهای بیپشتوانه است و حاصلی جز رشد نقدینگی و تورم کمرشکن برای مردم نداشته است.
جالب اینکه در لایحه بودجه سال۱۴۰۰ از فروش نفت حدود ۲۰۰هزار میلیارد تومان درآمد پیشبینی شده است. در حالیکه برای فروش نفت امسال۵۷هزار میلیارد تومان در نظر گرفته شده بود که همین هم حاصل نگردیده است.
در بیپایگی بودجه همین بس که رژیم بر اساس سالی که معلوم نیست چه حوادثی در پی داشته باشد انتظار فروش نفت را به ۴برابر میزان فعلی محاسبه کرده است! امید به تیم جدید مستقر در کاخ استکبار جهانی آنقدر به آشفتگیهای ذهنی حضرات دامن زده است که یادشان رفته که چهل سال است در بوق میدمند که به غرب وابسته نیستیم و خودکفا میباشیم. این در حالی است که بهعلت وابستگی تمامعیار اقتصاد رژیم آخوندی به درآمدهای نفتی همه تار و پود این نظام متأثر از آن است و حتی صادرات غیرنفتیاش و مالیاتهای منبعث از آن و هر بخش دیگری از اقتصاد وابسته به فروش نفت و منابع زیرزمینی است.
تصمیمات اوپک و اوپک پلاس و موقعیت رژیم ایران
رژیم آخوندی انتظار داشت با موافقت اوپک مبنی بر کاهش تولید، قیمت نفت افزایش یابد تا بتواند با فروش نفت کمتر، درآمد بیشتری بهدست آورد. قیمت نفت خام برنت در آستانه این نشست به ۴۸دلار در هر بشکه رسید. تمدید سه ماهه توافق کاهش به ۷.۷ میلیون بشکه کاهش تولید در این نشست مشروط به پایبندی صددرصدی اعضاست. زنگنه گفته بود برای اکثریت اعضای اوپک مشکل خواهد بود که بدون همراهی غیر اوپک، چنین تصمیمی بگیرند. اما وضع بازار همچنان شکننده و عرضه نسبت به تقاضا زیاد است». زنگنه در پاسخ به سؤالی درباره نحوه بازگشت ایران به بازار نفت پس از تحریم هم گفت: همانطور که قبلاً هم گفتهام، تا زمانی که تحریمها برجاست، درباره مباحث مربوط به تولید و صادرات نفت ایران صحبت نمیکنم» (همان منبع).
تنش در اوپک؛ لرزش در رژیم
رژیم آخوندی که سخت در پی یکدستی اوپک برای کاهش تولید نفت است با تنشهای مهیبی در آن مواجه شده است. «هماکنون نشانههایی از تنش در اوپک دیده میشود و گزارششده که امارات متحده عربی مزایای عضویت در اوپک را زیر سؤال برده است. در عینحال، عراق از هدف تولید اختصاص یافتهاش فراتر رفته تا بتواند اقتصاد فلجش را بهبود بخشد. در همین حین، نفت لیبی هم از سر گرفته میشود. بهطور کلّی، این مسأله بهمعنای افزایش عرضه به میزان ۲میلیون بشکه در روز است که میتواند تلاشهای صورت گرفته برای کاهش ذخایر عظیم نفتی تلنبار شده در ماههای اول سال بهدلیل همهگیری ویروس کرونا را با شکست روبهرو کند» (بورس جهان۱۴آذر۹۹)
تحلیلهای سازمان بینالمللی انرژی حاکی از آن است که از ماه ژانویه ۲۰۲۱ عرضه نفت از سوی اوپک پلاس ۲میلیون بشکه در روز افزایش مییابد. لیبی، که عضو توافق نیست، تولید نفت را به بیش از ۱میلیون بشکه در روز افزایش داده است که افزایش غیرقابل انتظاری بود. مقامات عراقی هم گفتند که با توجه به وضعیت مالی بد کشور، بغداد نمیتواند کاهش تولید نفت را تحمل کند. باید منتظر بحران بود» (بازار۱۴آذر۹۹)
بیانیه پایانی اوپک پلاس و ناامیدی رژیم آخوندی
رژیم آخوندی که همه طرح و برنامههای خود را منوط به چفت و بست شدن در و پیکر همه اجزای عالم برای تداوم قدرت در ام القرای خیالیاش در تهران میپنداشت، با ضربه سختی از سوی اوپک و شرکای آن (اوپک پلاس) مواجه شد.
«دوازدهمین نشست وزیران نفت عضو و غیرعضو سازمان کشورهای صادر کننده نفت (اوپک) پنجشنبه (۱۳آذرماه) از طریق ویدیو کنفرانس با حضور ۲۳کشور عضو با انتشار بیانیهیی بهکار خود پایان داد. کشورهای شرکتکننده در توافقنامه همکاری نیز تصمیم گرفتند در ماه ژانویه ۲۰۲۱، بهصورت داوطلبانه تولید را ۵۰۰هزار بشکه در روز تسهیل کنند و این رقم را از روزانه ۷میلیون و ۷۰۰هزار بشکه به ۷میلیون و ۲۰۰هزار بشکه در روز برسانند» (ایسنا۱۴آذر۹۹).
اما این تصمیم که در نهایت داوطلبانه هم هست و معلوم نیست چقدر در عمل جامه تحقق بپوشد تنها ۵۰۰هزار بشکه در روز در آغاز سال جدید میلادی کاهش تولید را پذیرفته است. بهمین خاطر زنگنه وزیر نفت رژیم آخوندی با صورت سرخ شده از این سیلی نابهنگام درباره تأثیرگذاری این تصمیم بر قیمت بازار نیز گفت: «بعید میدانم تأثیر تعیینکنندهای بر بازار داشته باشد، زیرا روزانه ۵۰۰هزار بشکه رقم زیادی نیست، ضمن اینکه تصمیم کنونی برای یک ماه گرفته شده است و برای ماههای بعدی در نشستهای آینده تصمیمگیری میشود» (موج۱۴آذر۹۹)
رسانههای رژیم هم بر این ناکامی انگشت گذاشتند و بهنقل از محافل نفتی نوشتند: «هر چند اعضای اوپک پلاس ۱۳آذر نتوانستند برای یک سیاست جامع در مورد آینده تولید نفت به توافق برسند، اما اعلام کردند که در ماه ژانویه از میزان کاهش تولید کنونی خود ۵۰۰هزار بشکه در روز خواهند کاست. به این ترتیب از این پس اعضای اوپک پلاس هر ماه دیدار خواهند کرد تا در صورت مناسب بودن شرایط تولید خود را هر ماه ۵۰۰هزار بشکه در روز افزایش دهند» (مهر۱۴۹۹).
فروش ۲.۳ میلیون بشکه نفت در بودجه ۱۴۰۰ دستور آخوند روحانی
حال با این اوضاع نابسامان بازار نفت و آینده نامعلومتر مناسبات رژیم آخوندی با ساکنان جدید کاخسفید در آمریکا، میتوان گفت یکی از اختلافات جدی در رأس حکومت آخوندی نحوه تحقق ارقام بودجه سال آینده خواهد بود که عمدهترین منبع درآمدی آن پای در آسمان دارد و نمیتوان روی عدد و رقمهای کذایی حسابی باز کرد با این حال، معاون امور اقتصادی و هماهنگی سازمان برنامه و بودجه گفته است: «بانک مرکزی بر اساس نظر رئیسجمهور باید سیاستی را در پیش بگیرد که ارز به ۱۱هزار و ۵۰۰تومان برسد و وزارت نفت نیز به هر روشی ۲میلیون ۳۰۰هزار بشکه نفت صادر کند».! (تسنیم۱۳آذر۹۹)
خوشخیالی نفتی در بودجه ۱۴۰۰
طبق اعلام سازمان برنامه و بودجه، در ۶ماه نخست سال۹۹ تنها حدود ۱۷درصد از منابع درآمد نفتی بودجه تأمین شده است که این خود ناشی از تحریمهای تشدید شده بینالمللی، کاهش تقاضای نفت در بازارهای جهانی، همزمان با شیوع کرونا است که صادرات نفت رژیم آخوندی را که اغلب با دور زدن تحریمها صورت میگرفت دچار مشکلات فراوانی کرده است.
«بنظر نمیرسد فروش رسمی نفت ایران در بازارهای جهانی بتواند به ۲میلیون و ۳۰۰ بشکه برسد چرا که هم ظرفیت بازار بسیار محدود و شکننده است و هم از سوی دیگر لغو تحریمها بیتردید رویدادی خلقالساعه نخواهد بود» (دنیای اقتصاد۱۳آذر۹۹).
با این حال جنگ و ستیز بر سر پولهای حاصل از فروش واقعی و یا خیالی بشکههای نفتی در رژیم آخوندی تازه آغاز شده است. اما مردم ایران صاحبان واقعی ذخایر و منابع طبیعی خود هستند و بر آنند تا دیگر اجازه ندهند این سرمایه ملی در دست آخوندهای چپاولگر به باد فنا برود.