سخنرانی روحانی در کنفرانس موسوم به وحدت اسلامی در روز شنبهٔ گذشته با بازتابهای منفی بینالمللی و حتی برخی واکنشهای اعتراضی در داخل رژیم همراه بود.
مایک پمپئو، وزیر خارجهٔ آمریکا، دوشنبه ۵آذر گذشته طی بیانیهیی که وزارتخارجه منتشر کرد، اظهارات روحانی در کنفرانس وحدت اسلامی را «یک گام خطرناک و غیرمسئولانه» توصیف کرد که انزوای رژیم ایران را عمیقتر میکند».
پمپئو در این بیانیه گفت: «وقتی رژیم ایران مکرر خواستار مرگ میلیونها نفر از جمله مسلمانان میشود، هیچ دوستی نخواهد داشت. مردم ایران بهتر میدانند و با دولتشان که آنها را در این ۳۹سال به جهان بد معرفی کرده، موافق نیستند. مردم مدت زیادی است که از این حکومت مستبد رنج میبرند».
برخی رسانههای خبری ضمن انعکاس موضعگیری وزیر خارجهٔ آمریکا به تظاهرات اخیر مردم و کارگران فولاد اهواز اشاره کردند که طی آن مردم شعار میدادند: «اهواز شده فلسطین، مردم چرا نشستین؟».
صدراعظم اتریش و موگرینی، مسئول روابط خارجی اتحادیهٔ اروپا نیز از جمله مقاماتی بودند که اظهارات تحریکآمیز و جنگافروزانهٔ روحانی را محکوم نمودند.
در داخل رژیم و حتی در طیف باند روحانی و اصلاحطلبان نیز اظهارات روحانی با اعتراض و انتقاد همراه بود:
سایت بهار در این باره نوشت: «دستگاه سیاست خارجی دولت اعتدال که شعار خود را تنشزدایی برگزیده است در مسائل منطقهای و بهخصوص روابط ایران و عربستان راهی دیگر را برگزیده است و نه تنها خبری از تنشزدایی و تأکید بر مذاکره مستقیم و دستیافتن به توافقاتی مبتنی بر سیاست برد-برد نیست، گهگاه به تنشها هم افزوده میشود. این بار نیز شاهد آن بودیم که رئیسجمهور در نشستی که به نام وحدت اسلامی برگزار شده است با ادبیاتی غیردیپلماتیک خطاب به سران سعودی مطالبی را بیان کرده است و در تناقضی عجیب اظهار محبت و آمادگی برای دفاع از مردم عربستان را هم چاشنی نطق خود میکند!».
مطلب مزبور ریشهٔ تناقض در اظهارات روحانی را ناشی از تناقض ذاتی نظام ولایت فقیه دانسته و میافزاید: «هنگامی که راهبرد انتخاب شده از سوی دستگاه سیاست خارجی دولت در این زمینه دچار تناقض ذاتی است نتیجهاش آن است که این تناقض در سخنان مسئولان نیز خود را نشان میدهد و از آن مهمتر باعث انتخاب تاکتیکهای متناقض و هزینهساز میشود».
یکی دیگر از سایتهای حکومتی با اشاره به این جملهٔ روحانی در سخنرانیاش که «گاوچرانها و شترسوارها به هم رسیدهاند» به وی گوشزد کرده است که طعنهٔ او به ملتهایی که سران مورد نظر روحانی از میان آنها برخاستهاند میخورد. مقالهٔ مزبور سپس میافزاید: «میتوان به آقای رئیسجمهوری و مشاوران ایشان که احیاناً سخنرانیهای ایشان را تنظیم میکنند توصیه کرد که کاش در روزهای موسوم به وحدت در میان مسلمانان و در همان سخنرانی که رئیسجمهوری میخواهد با لحن متناسب با صلح و سلم و مصلحت با همسایگان و همکیشان سخن بگوید، سخن را با طعن نیامیزد».
مصداق دیگری از همین تناقض چارهناپدیر در سیاست خارجی رژیم، سخنرانی علی لاریجانی در مراسم اختتامیه نمایش موسوم به کنفرانس وحدت اسلامی بود.
رئیس مجلس ارتجاع در حالی که سعی میکرد با لحنی نرم و ملایم حرف بزند تا قدری از دافعهای را که اظهارات جنجالانگیز روحانی برانگیخته، جبران کند، گفت: «ایران چه اختلافی با عربستان یا کشور امارات و دیگران دارد؟ اصلاً مسأله ما اینها نیستند، کاری به اینها ما نداریم، اگر ما با سعودیها مخالفیم بهخاطر این رفتار عجیب و غریب و جنایتکارانه شون در یمن است والا ما چه مشکلی با اینها داریم».
لاریجانی در مورد هلال شیعی نیز بهکلی از آن تبری جست و افزود: «ما چه دلیلی دارد دنبال این باشیم هلال شیعی راه بیاندازیم؟ نیازی به این نداریم، قبول هم نداریم».
معلوم نیست فشارهای سیاسی و اقتصادی باعث شده لاریجانی تاخت و تازهای پیشین ایادی رژیم در مورد تحت سیطره داشتن ۴پایتخت عربی و رسیدن مرزهای رژیم به سواحل مدیترانه را به کلی فراموش کند یا وحشت از عواقب ناشی از طرد و انزوای سیاسی است که رئیس مجلس رژیم را این چنین به تبری جستن از استراتژی عمق استراتژیک نظام واداشته است؟