صفحات اول روزنامههای حکومتی اغلب مهمترین تیتر خود را به اظهار ناامیدی عراقچی از آینده برجام اختصاص دادهاند. بعد از آن بحرانهای اقتصادی اجتماعی تیترهای درشت را اشغال کردهاند و ادعای پیروزی رژیم در اجلاس اوپک از دیگر تیترهای مطرح هستند. در کنار آنها تقدیر مضحک خامنهای از تیم فوتبال بهخاطر باخت به اسپانیا به چشم میخورد. البته روزنامهها این تقدیر را به تیترهای ۳ و ۴ خود منتقل کردهاند. نگاهی میکنیم به تیترهای برجامی در روزنامههای هر دو بانک حاکم:
ابرار: عراقچی: احتمال خروج ایران از برجام در هفتههای آینده
ابرار: دو قانونگذار آمریکایی خواستار حفظ نام ایران در فهرست سیاه گروه ویژه مالی شدند
اطلاعات: عراقچی:برجام در آی.سی.یو است اروپا باید فداکاری کند
جوان: عراقچی بر بالین برجام، توافق هستهیی در بخش مراقبتهای ویژه است و ممکن است بهزودی از آن خارج شویم
جهان صنعت: عراقچی: برجام نقطه تعادل خود را از دست داده است
رسالت: عباس عراقچی در گفتگو با یورو نیوز تأکید کرد: برجام در آی.سی.یو، احتمال خروج ایران از برجام در هفتههای آینده
روزنامههای باند ولیفقیه ارتجاع، از اینکه علی لاریجانی توپ تعیینتکلیف اف.ای.تی.اف را مجدداً به زمین علی خامنهای انداخته است، او و مجلس ارتجاع و باند حسن روحانی را مورد حمله قرار دادهاند:
کیهان: نظر رهبری درباره کنوانسیونها روشن است/مجلس حاشیه نرود: علی لاریجانی رئیس مجلس شورای اسلامی صبح پنجشنبه و در حاشیه ششمین اجلاس شورای عالی استانها با حضور در جمع خبرنگاران و در پاسخ به سؤالی درباره اینکه با توجه به بیانات اخیر رهبر معظم انقلاب درباره معاهدات آیا لایحه الحاق ایران به کنوانسیون مقابله با تأمین مالی تروریسم در پارلمان مسکوت میماند و یا اینکه قرار است مجلس قانون جدیدی وضع کند، گفت: حتماً این را با رهبر معظم انقلاب در میان میگذاریم و نظر کاملشان را میگیریم بر اساس تدابیری که ایشان داشته باشند در مجلس پیگیری میکنیم.
اظهارات لاریجانی در این زمینه القاکننده آن است که گویی نظر رهبر معظم انقلاب در این زمینه مجهول بوده و بایستی از ایشان پیگیری شود تا مجهولی حالت معلوم به خود بگیرد،
سیاست روز: نگاهی به بیانات مقام معظم رهبری در دیدار با نمایندگان مجلس
تجربه برجام تکرار نشود: سخنان رهبر معظم انقلاب تأکیدی بر این نکته است اگر چه مبارزه با فساد و اقدامات تروریستی یک ضرورت و واقعیت است اما نیازی نیست کشور ما وارد معاهداتی شود که عمده آن زیان و ضرر است.
این در حالی است که بهرغم این سخنان آشکار همچنان عدهیی این سخنان را به گونهای دیگر تعبیر و تفسیر میکنند.
چنین رفتاری یادآور تجربه تلخ تصویب ۲۰دقیقهای برجام است. بهدنبال این فرمایشات رهبری، رئیس و نمایندگان مجلس واکنشهای متعددی را در این باره نشان دادند. از جمله رئیس مجلس در این زمینه گفت: درباره کنوانسیونهای بینالمللی بر اساس تدابیر رهبری عمل خواهیم کرد.
علی لاریجانی افزود: ما درباره کنوانسیونهای مختلف و مسأله سی. اف. تی. نظر کامل رهبری را گرفته و بر اساس تدابیر ایشان در مجلس پیگیری میکنیم.
وی درباره مسکوت ماندن موضوع الحاق ایران به کنوانسیون مبارزه با تأمین مالی تروریسم خاطرنشان کرد: ما حتماً این مسأله را با ایشان در میان میگذاریم. وی افزود: ما در این رابطه نظر کامل ایشان را گرفته و بر اساس تدابیری که معظم له داشته باشند در مجلس پیگیری خواهیم کرد.
در همین حال یک عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس با تأکید بر اینکه «فرمایشات رهبری درباره بررسی معاهدات بینالمللی در مجلس بهمعنای توافق بررسی سی. اف. تی. در مجلس نیست»، گفت: مجلس شروطی را برای پیوستن به کنوانسیون تأمین مالی تروریسم سی. اف. تی. تعیین کرد که بهنظر میرسد این شروط منافع ملی کشور را برای پیوستن به این کنوانسیون تأمین میکند و به تعبیری در راستای توصیهها و تأکیدات رهبری نیز هست... این در شرایطی است که بسیاری از دولتمردان و صاحبنظران غربی نسبت به وارد نشدن ایران ابراز نگرانی کردهاند. این امر نشان میدهد آنها اهداف ویژهیی را در این زمینه دنبال میکنند.
یک روزنامه همسو با حسن روحانی باند ولیفقیه ارتجاع بهخاطر تأیید نقش رژیم در کمک به القاعده برای عملیات ۱۱سپتامبر را مورد شماتت قرار داده است:
جمهوری اسلامی: چرا به دشمن فرصت بهانهتراشی میدهید؟
دولت ترامپ با استناد به اظهارات اخیر لاریجانی "نقش ایران در تسهیل حملات ۱۱سپتامبر" را محکوم کرد. چند روز پیش محمدجواد لاریجانی، دبیر ستاد حقوقبشر قوهقضاییه، طی گفتگویی با برنامه "گفتگوی ویژه خبری" شبکه دو سیما، مطالبی گفت که بهطور گسترده مورد توجه رسانههای خارجی قرار گرفت. اکنون وزارتخارجه آمریکا با استناد به این اظهارات، ضمن ادعای نقش داشتن ایران در تسهیل حملات ۱۱سپتامبر، ایران را محکوم کرد. محمدجواد لاریجانی در گفتگوی ویژه خبری در بخشهایی از سخنان خود که مورد توجه این رسانه قرار گرفته گفته است: "گزارش کمیسیون یازده سپتامبر که یک گزارش تفصیلی است و شخصیتهایی مثل لیهمیلتون و امثال اینها ریاست این کمیسیون را برعهده داشتند، در صفحات فکر کنم ۲۴۰ یا ۲۴۱ این گزارش، دو یا سه صفحه راجع به ایران است. یک سؤال مطرح کردند که ایران در این قضایا چه نقشی میتوانسته داشته باشد؟ مجموعه گزارشهایی بود که این عناصر القاعده که از عربستان که میخواستند بروند افغانستان یا جای دیگری، اینها با پروازها یا زمینی میآمدند، دم مرز تقاضا میکردند که شما مهرتان را توی پاسپورت ما نزنید، چون اگر دولت عربستان بفهمد ما ایران آمدیم، ما را اذیت میکند. بعضی از اینها را هم دولت ما قبول میکرد مهر نزند، چون ترانزیت بودند، دو ساعت بودند بعد رد میشدند میرفتند، ولی اطلاعات آمدورفتشان را داشتند.
ادعای پیروزی رژیم در تعیین سقف تولید نفت در اوپک را اغلب روزنامهها تیتر کردهاند. اما برخی از آنها حرف دیگری زدهاند:
ابرار: زنگنه:با عربستان به چارچوب تفاهم دست یافتیم
ابتکار: صلح نفتی
ایران: دیپلوماسی نفتی زنگنه با عربستان نتیجه داد
آرمان: زدوبند نفتی روسیه و عربستان
جهان صنعت: پس از صدور این بیانیه اوپک برخی اظهارنظر کردند که توافق عربستان- روسیه بر وتوی ایران چیره شد و تهران در مقابل افزایش تولید اوپک، کوتاه آمد.
یک روزنامه باند روحانی اشتراک ارتباط موضوع نفت با سایر موضوعات راهبردی علیه رژیم را مورد توجه قرار داده است:
آرمان: هرمیداس باوند: رویکرد روسیه در هماهنگی با عربستان برای فروش نفت در تقابل با ایران است/ شرق پشتوانه خوبی برای ایران در برابر غرب نیست... تمام هم و غم روسیه حل مسائل و اختلافاتش با غرب در عین حفظ دستاوردهایش است. حضور در سوریه و نقشآفرینیهایش در این کشور به منزله کانونی برای حل نهایی ماجرا است و در این راستا تمایل دارد توافق نهایی میان روسیه و آمریکا باشد. دیدید که وقتی پرونده ایران به شورای امنیت سازمان مللمتحد رفت، روسیه و چین به هفت قطعنامه تحریمی ذیل فصل هفتم علیه ایران رأی دادند. در شورای حکام آژانس بینالمللی نیز آنها از ایران طرفداری نکردند و وقتی تحریمها اعمال شد گفتند که به آن پایبند هستند... در سوریه شاهد ارتباطات گسترده میان مسکو و تلآویو بودیم و شاهد یک نوع هماهنگی میان طرفین هستیم.
بحثهای مربوط به مسابقات جام جهانی فوتبال و تلاش برای پیروز نشاندادن رژیم در جریان بازی با تیم اسپانیا، موضوع دعواهای باندی شده است:
کیهان: تصور کنید در ورزشگاه شهر کازان روسیه، تعدادی ایرانی پرچم اسپانیا را به دست میگرفتند و علیه تیم خودی شعار داده و حریف را تشویق میکردند! چنین صحنهای چنان نفرتانگیز و مشمئزکننده است که حتی تصور آن نیز راحت نیست. اما متأسفانه در مقیاس کشوری و میدان جهانی، چنین وضعیتی وجود دارد. کافی است نگاهی به لیست ایرانیان شاغل در بنیاد ضدایرانی دفاع از دموکراسیهای آمریکا بیندازید که یکی از اصلیترین مراکز پخت و پز تحریمها علیه ایران است... چه کسی فکرش را میکرد که قهرمان جام جهانی در مقابل ایران در فکر آن باشد که هر چه زودتر بازی تمام شود و ما در حسرت چند دقیقه بازی بیشتر؟! ما آن شب بازی فوتبال را باختیم اما تیم ما و مردم برنده میدان امید و خودباوری شدند. این خودباوری و روحیه آرمانگرایانه را باید از مستطیل سبز به سایر بخشهای جامعه نیز تسری و توسعه داد. عرصههایی که در آنها با این روحیه و تلاش وارد شدهایم و نتایج خیرهکننده آن را دیدهایم کم نیستند؛ از صنایع موشکی و دفاعی گرفته تا دانش هستهیی و نانو و پزشکی و...
از این روی، نابسامانی در برخی حوزهها و میدانها با وجود این همه پتانسیل، جای تعجب و البته تأسف دارد. بازی با اسپانیا ثابت کرد اولین گام برای پیروزی، زدودن کشور از افکار مدیریتی است که حد و اندازه ایران را در حد پختن قورمهسبزی و آبگوشت بزباش میدانند.
سیاست روز: بیخیالها و فوتبال
اول) تقدیم به بیخیالها
وسط بزن و بکوب و حرکات موزون بعد از برد حماسی! مقابل مراکش (با ضربه دیدنی مهاجم ما که نه، مدافع حریف) عکسهایی منتشر شد که نمیدانستیم باید به آنها بخندیم یا چند برگ دستمال کاغذی از جعبه بیرون بیاوریم و زار بزنیم.
اما همین بازی و برد کاملاًً مقتدرانه تیم ملی و شادی و پایکوبی مردم همیشه در صحنه (مثل شب اعلام پیروزی روحانی در انتخابات یا شب توافقنامه کاملاًً هوشمندانه و به دور از ترکمانچایانه برجام) درست وسط روزهایی بود که مردم هر روز با «آنچنان» تکانه اقتصادی مواجه میشدند (و میشوند) که زلزله تابهحال تکانشان نداده بود.
بعد رئیس دولت (همان راننده دستگاه اجرایی کشور و مسئول تصمیمات کابینهاش) و معاون اولش (همان رئیس ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی و رئیس ستاد هماهنگی مبارزه با مفاسد اقتصادی و کلی پست) و رئیس دفتر رئیس دولت مثل هواداران پرشور فوتبالی عبا و عمامه و کت و شلوار را کندهاند و با پیراهن تیم ملی مزین! به نام خودشان نشستهاند جلوی تلویزیونهای چندده اینچ مِید.این.خارج و فوتبال تماشا میکنند.
یعنی با این حجم از بیخیالی و آرامش چه باید کرد؟ یعنی چطور میشود متولیان اصلی مملکت در روزهایی که فقر و تورم و فشار اقتصادی یقهٔ مردم را دودستی چسبیده و به سینه دیوار کوبیده، میتوانند اینقدر با آرامش فوتبال ببینند و کیف کنند؟ چطور میشود این قدر بیخبر! و بیبرنامه بود؟
کاش میشد رسیدگی به وضع زندگی مردم، جلوگیری از بیبند و باری اقتصادی، مقابله با تورم، بیخیال شدن ولنگاری مسئولان را هم در فهرست رفتارهای پوپولیستی قرار داد. کاش میشد یک جوری سر مسئولان را شیره مالید! که باور کنند اگر به کار خلقالله رسیدگی کنند، جذابیت و محبوبیتش بیشتر از عکس گرفتن با شورت و شلوار ورزشی است.
کاش میشد صدا و سیمای ما کمی هم شبیه رسانه ملی میشد و مثلاً به جای پخش آگهیهای بازرگانی و بازورگانی! در قبل و حین و بین و آخر بازیهای فوتبال کمی از درد و رنج مردم رپرتاژ میرفت. شاید توی همین فاصلهٔ تماشای نمایشیِ فوتبال، حضرات مسئولان تیشرتپوش متوجه میشدند که اوضاع مملکت آن گل و بلبلی نیست که خدم و حشم و اعوان و انصار و چاکران و کاسهلیسان خدمتشان معروض میدارند. کاش میشد ببینند که آن «آفتاب تابان برجام» چگونه زندگی و معیشت و تولید را سوزانده و جزغاله کرده است... در کمال تعجب رسانههای (اغلب نارسانای) ما با شور و هیجان و وجد خاصی، عکس و تیتر خود را به همان برد از سر سراسر شانس و خوشاقبالی اختصاص میدهند؟ چرا؟
یا قرار است در این بحبوحه بیخاصیتی برجام و بیفکری دولتمردان حواس مردم را برای چند ساعت یا چند روز پرتِ اتفاقی کرد که اصل قضیه را فراموش کنند؟... جام جهانی با هر نتیجهیی برای ما به پایان برسد چه اتفاقی میافتد؟ گرانیها کنترل میشود؟ بازار بیدر و پیکر اقتصاد سر و سامان میگیرد؟ دولت دلش برای مردم میسوزد و دست از این برنامهریزیهای کج و معوج برمیدارد؟ جنسها کیفیت پیدا میکند یا چه؟ چه میشود جز اینکه اینچ تلویزیون برخی مسئولان برای بازیهای بعدی را بیشتر کند و ژستهایشان را جلوی دوربین مثلاً واقعیتر و طبیعیتر کند؟ دلم برای خودمان و خودتان و خودشان میسوزد!
بحرانهای اجتماعی اقتصادی همراه با مخاصمات باندی، موضوع مشترک روزنامههای هر دو باند حاکم ست:
آرمان: تربیونهای مشهد صدای همه شهر نیست
آرمان: دادستان کل کشور: دستهایی میکوشند قوه قضاییه را تضعیف کنند
آرمان: تابش: مسئولان موظفند سطح اعتماد مردم به حاکمیت را بالا ببرند
ابرار اقتصادی: حراج ذخایر ارزی کشور!
اعتماد: محمود صادقی: دیگر با شعار کارمان پیش نمیرود
اطلاعات: جهانگیری: چالش آب و محیطزیست، توسعه کشور را تهدید میکند
بهار: احمد خرم خبر داد؛ خروج سالیانه ۱۵۰هزار نخبه از کشور
تجارت: موج تعطیلیها به قطعه سازان رسید
جهان صنعت: ناهماهنگی تیم اقتصادی دولت ادامه دارد؛ دامن زدن به آشفتگی بازار
جهان صنعت: بیاعتمادی به سیستم مدیریتی کشور
سایه: افزایش ۱۰درصدی بلیط قطار
سایه: مدیر عامل بانک مسکن: تعداد اجاره نشینها افزایش پیدا کرده است
کائنات: تهران چه دارد؟ ۲۱هزار ساختمان نا ایمن
کلید: افزایش شکاف طبقاتی در آموزش؛ در مدارس قدرت، ثروت و سیاست(غیر انتفاعی) چه میگذرد؟
هشدار به وضعیت انفجاری جامعه در اثر بحرانهای اقتصادی اجتماعی در روزنامههای هر دو باند حاکم دیده میشود:
جهان صنعت: امروز بیش از هر زمان دیگری فضای بیاعتمادی در گوشه و کنار اقتصاد کشور دیده میشود. حتی شرایط بهگونهیی شده که خود دولتمردان هم نسبت به سیاستهای اقتصادی خودشان بیاعتماد شدهاند. حالا جامعهیی را تصور کنیم که بیاعتمادی کل اقشار این جامعه نسبت به بیتدبیری و سیاستهای شکستخورده دولت در چهرهشان موج میزند و روزبهروز هم سایه سنگین این بیاعتمادی بر فضای اقتصادی و بستههای سیاستی دولت بیشتر میشود. با این اوصاف باید این نکته را یادآوری کنیم مادامی که سیاستگذاران اقتصادی ما بر سیاستهای دستوری و شکستخوردهشان پافشاری کنند، نهتنها اقتصاد را وارد مسیر درست آن نمیکنند، که به بیاعتمادی بیشتر مردم به بستههای سیاستی دولت دامن میزنند که چنین رویهای به تشدید بحران اقتصادی کشور منجر خواهد شد.
حمایت: سرمقاله: سید حسین نقوی حسینی: اولویت رفع فقر در خانه ملت
شکاف عمیق و بیعدالتی در معیشت و دارایی بین دهکهای بالا و پایین و پیامدهای آن نظیر مستی اشرافیگری از یکسو و فقر و محرومیت طبقاتی از مردم از سویی دیگر، زنگ خطری است که از تغییر سبک زندگی برخی از طبقات جامعه خبر میدهد.
وطن امروز: سیاستهای غلط ارزی دولت همچنان تبعاًت دارد
بگذریم شرایط ارزی کشور بسیار دردناکتر از دوران تحریمهای سابق است، برای مثال در حال حاضر ۳نرخ ارز در کشور وجود دارد؛ ارز مبادلهای، ارز دولتی و ارز قاچاق. این یعنی دولتی که میخواست دلار را تکنرخی کند و گذشتگان را در این زمینه بدون تخصص و ناکارآمد میخواند حالا دلار را سه نرخی کرده است و چه بسا در ادامه بحران ارزی موجود و افزایش ثانیه به ثانیه قیمت ارز، دلار برای هر اولویت کالایی یک قیمت تصویب شود و تعداد قیمتهای دلار سر به فلک بکشد.