در ایران، روز جهانی کودک، روز جهانی مبارزه با کار کودکان و همه‌ٔ روزهای مشابه، برای کودکان کار روزی است مثل همه‌ی روزها! آنها باید کارشان را بکنند. از اول صبح تا پایان روز باید بیشتر از یک انسان بالغ جان بکنند. در سطل زباله با وجود کمردرد و زانودرد خم شوند و ضایعات جمع کنند. بله با وجود زانودرد و کمردرد!
آخر کمردرد چیزی است که معمولاً بیماری بزرگسالان محسوب می‌شوند، اما اینجا دنیای دیگری است و این تازه تروتمیزترین بیماری یک کودک کار است. بیماریهای عفونی، هپاتیت، بیماریهای ریوی و... از جمله امراضی است که به‌دلیل کار مستمر بدون دستکش در میان زباله‌ها نصیب آنها می‌شود.
برخی از آنها حتی مادر و پدر خود را نمی‌شناسند و جزو کودکانی هستند که پس از به‌دنیا آمدن به تاجرین کودک فروخته می‌شوند. هدف این کودکان از کار کردن تنها این است که صاحب کار به آنها میزان کمی غذا، دستمزد و سرپناهی برای خوابیدن بدهد! در تهران و البته در بسیاری از کلان‌شهرهای دیگر، اماکنی نیمه‌مخفی وجود دارد که شبانه چند ده کودک کار، هم‌چون ارواح سرگردان برای خوابیدن به آنجا مراجعه می‌کنند. آنها برده‌وار باید به فرامین او تن بدهند. کودکانی که اغلب در معرض تجاوزات جنسی نیز قرار می‌گیرند!
تعداد کودکان کار در ایران بنا به اغلب برآوردهای غیررسمی ۷میلیون نفر است این یعنی یک‌دهم از جمعیت ایران، کودک کار هستند!
بسیاری از این کودکان از کمبود وزن رنج می‌برند. ۷۷درصد از آنها با مشکلات دهان و دندان و ۶۵درصد با مشکلات قلبی و ریوی دست به گریبانند و ۵۶درصد آنها بی‌سوادند. یکی دیگر از عوارضی که این کودکان با آن مواجه‌اند کوتاه قدی است. امری که بنا به گزارشات یونیسف حتی در کشورهایی چون هائیتی، اتیوپی، پرو و رواندا رو به کاهش رفته اما در ایران هم‌چنان در میان تمامی کودکان(و نه فقط کودکان کار) در حال افزایش است.
بر اساس ماده ۷۹ قانون کار، «اشتغال به کار» کودکان زیر ۱۵سال ممنوع شمرده می‌شود و فرد خاطی یعنی کسی که کودک زیر ۱۵سال را بکار بگیرد باید مورد حسابرسی قرار گیرد. اما نگاهی گذرا به کوچه و خیابان، نشان می‌دهند که این قانون پشیزی ارزش ندارد. البته در همین قوانین کار، کودکان زیر ۱۵سال که توسط بستگان درجه یک خود به کار مشغول می‌شوند مشمول قانون کودک کار نمی‌شوند! به‌عنوان مثال یک پدر معتاد برای منافع خود می‌تواند از فرزند خود برده‌وار کار بکشد!
این در حالی است که در اغلب کشورهای اروپایی در اساس یک کودک، نه فرزند خانواده، بلکه فرزند آن کشور به‌شمار می‌رود که تنها برای بزرگ شدن نزد پدر و مادر به امانت گذاشته شده است و دولت در صورت اطلاع از نقض هر گونه حقوق فرزند یا کوتاهی در رسیدگی، درمان، تحصیل و رفاه کودک، حق سرپرستی را از خانواده به‌صورت موقت یا دائم می‌گیرد!
از جمله کنوانسیون بین‌المللی حقوق کودک به موارد زیر اشاره دارد:
- هیچ کودکی نباید از تبعیض رنج ببرد.
- زمانی‌که در رابطه با کودکان تصمیم‌گیری می‌شود، باید منافع عالیه آنان در رأس قرار گیرد.
- کودکان حق حیات داشته و باید رشد کنند.
- کودکان حق دارند آزادانه عقاید و نظرات خود را ابراز کنند و این نظرات در تمامی اموری که به آنها مربوط می‌شود، باید مورد توجه قرار گیرد.
- کودکان حق دارند تفریح، آرامش و بازی و فعالیتهای خلّاقِ مناسب سن کودک داشته و حق شرکت آزادانه در حیات فرهنگی و هنری باید برایشان به‌رسمیت شناخته شود.
البته کنوانسیون حقوق کودک لیست بلندبالایی از تمامی حقوقی است که حیات و رشد و آموزش درست و سالم کودکان را تضمین می‌کند. حقوقی که متأسفانه در رژیم آخوندی کوچکترین جایی ندارند و روزانه در اشکال مختلف نقض می‌شوند.
