«سازوکار اروپایی» که به اختصار SPV نامیده می‌شود و مکانیسم اروپا برای حفظ برجام است و برخی از آن به‌عنوان سازوکار اجرایی نفت در برابر غذا یاد می‌کنند، سرنوشتی مبهم پیدا کرده و به جایی نرسیده است. ابتدا قرار بود که مراتب اجرایی این سازوکار قبل از اعلام تحریمهای آمریکا اعلام شود، اما با گذشت ۲۰روز از این قضیه هنوز هیچ نشانه‌ای از آن دیده نمی‌شود؛ این وضعیت ابهام معلول چند عامل است، از طرفی پیوستن رژیم به کنوانسیون FATF به‌خاطر جنگ و جدال درونی رژیم به‌حالت تعلیق در آمده، از طرف دیگر با افشای طرحها و شبکه‌های تروریستی رژیم در کشورهای مختلف اروپا، کشورهای اروپایی رغبت خود را از دست داده‌اند، به‌خصوص که شرکتهای اروپایی نیز به‌دلیل ترس از تحریمهای آمریکا حاضر به حضور در ایران نیستند. از همین رو سفیر اخیراً به ایتالیا سفر کرد تا شاید در آنجا راهی برای نجات سازوکار اروپایی پیدا کند.
ظریف که برای نجات «سازوکار اروپا» به ایتالیا رفته بود، در بدو ورود خود به رم گفت که در ایتالیا علاوه بر موضوع سازوکار اروپا، دربارهٔ مسائل منطقه نیز صحبت خواهد کرد: «در گفتگوهایی که با ایتالیایی‌ها خواهیم داشت صحبت میشه البته قرار بود خانم موگرینی هم در این اجلاس باشه که سفر غیرمنتظره‌ای به ترکیه ایشون دارند و حضور نخواهند داشت. احتمالاً هفته آینده در حاشیه اجلاس افغانستان که در ژنو تشکیل خواهد شد با ایشون هم دیدار می‌کنیم».
آقای ظریف افزود علاوه بر برجام مسائل منطقه نیز از جمله محورهای رایزنی هاست».(تلویزیون رژیم ۱آذر ۹۷)
منظور از رایزنی دربارهٔ مسائل منطقه در واقع صحبت دربارهٔ یکی از شروط اتحادیهٔ اروپا مبنی بر عدم دخالت رژیم در کشورهای منطقه و بیرون کشیدن نیروهایش از سوریه می‌باشد که یکی از شروط اروپا برای برقراری رابطه با رژیم و اجرایی شدن سازوکار اروپاست. ظریف در یک سخنرانی دیگر ملتمسانه از کشورهای اروپایی خواست که برای نجات برجام دست به اقدام بزنند: «اروپا باید هزینه بده، ایران زیر بار زور نمی‌ره؛ وزیر خارجهٔ کشورمون در نشست کشورهای مدیترانه‌ای در رم با تأکید بر این‌که اگر پای تعامل و استقلال ایران در میان باشد، حتماً برای استقلال ایران ایستادگی می‌کنیم، به طرف اروپایی توصیه کرد دیپلوماسی یک بازی نیست و برای حفظ برجام باید هزینه کند».(تلویزیون شبکه ۲رژیم آبان ۹۷)
صادق خرازی سفیر پیشین رژیم در فرانسه که نزدیک به باند روحانی است از سازوکار اروپا قطع امید کرده و طی یادداشتی که در رسانه‌های حکومتی منتشر شده می‌نویسد: «رفته‌رفته روشن می‌شود که دیگر نمی‌توان روی قول و قرارهای اروپایی‌ها برای حفظ برجام و ایجاد سازوکار ویژه مالی برای ایران که به اختصار آن را SPV می‌نامند، حساب کرد. تا حالا نزدیک به ۱۸روز از اعمال تحریمهای یکجانبه آمریکا علیه ایران گذشته و اروپایی‌ها هنوز نتوانسته‌اند کاری از پیش ببرند. اروپایی‌ها می‌گویند کار آن‌قدر پیچیده است که به آسانی نمی‌توان آن را اجرایی کرد».
خرازی پس از اشاره به امتناع دولتهای اروپایی از گشایش دفتر این سازوکار در کشور خود می‌افزاید: «سازوکاری که هنوز عملیاتی نشده، این‌قدر مشکل‌آفرین شده و اروپایی‌ها را آشفته کرده است حالا اگر عملیاتی شود و با واکنشهای تند آمریکا مواجه شود، چگونه عمل خواهد کرد؟! آیا چنین سازوکاری می‌تواند به سود ایران عمل کند در حالی که از هم‌اکنون بعضی از شرکتها اعلام کرده‌اند در هیچ حالتی حاضر به همکاری با این سازوکار نیستند؟!».
صادق کوشکی از مهره‌های باند ولی‌فقیه، تقصیر شکست سازوکار اروپا را به گردن ظریف انداخته و طی مقاله‌ای می‌نویسد: «در این وضعیت که آقای ظریف به‌عنوان وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران، کشور را متهم به پولشویی کردند، بدون این‌که به نهاد خاص و یا شخصی اشاره کرده باشند باعث خواهد شد اتحادیه اروپا در این برهه حساس که به‌دنبال ایجاد سازوکار ویژه برای حمایت از ایران است، دیگر حاضر به حمایت از ما نباشد».
ملاحظه می‌شود که «سازوکار اروپایی» در رابطه با برجام تابه‌حال هیچ نتیجه‌ای نداشته و این خود نیز بحرانی بر بحرانها رژیم افزوده است.
