روز ۱۴آذر ۹۷ رسانه‌های حکومتی به‌طور گسترده‌ای به‌نقل از سایت المانیتور گزارش دادند فرانسه و آلمان در تلاش هستند یک سازوکار ویژه مالی تأسیس کنند تا با امکان ادامه پرداختها و بدون استفاده از وجه نقد، تجارت با ایران را ممکن کنند.
به نوشتهٔ این رسانه‌ها، منابع آگاه به المانیتور گفته‌اند که این سیستم در ماه ژانویه(دیماه) عملیاتی می‌شود. اروپایی‌ها معتقدند که سایر کشورها هم می‌توانند از این سیستم استفاده کنند و بر این اساس سازوکارهای مختلفی برای انجام معاملات ایجاد خواهد شد. این خبر بحثهای جدیدی در زمینه سازوکار اروپایی را در رژیم و میان دو باند حاکم دامن زده است.
عباس عراقچی، معاون وزارت‌خارجهٔ دولت روحانی، روز پنجشنبه ۸آذر ۹۷ در مصاحبه با خبرگزاری کیودوی ژاپن، ابراز امیدواری کرد که «ایده‌های تازه اروپا برای تجارت با ایران در راه است». عراقچی در همین مصاحبه ملتمسانه از اروپا خواست اجازه ندهد برجام به مرگ نزدیک شود.
او با اشاره به این‌که «مزایای اقتصادی برجام کاهش یافته»، تأکید کرد: «اگر این وضعیت ادامه یابد این توافق به «مرگ» نزدیک خواهد شد و تلاشهای اروپا برای حراست از آن دیگر نتیجه‌بخش نخواهد بود».
وی با اشاره به این‌که در این مورد، تصمیم‌گیری برعهده اروپا است، ادامه داد: «اتحادیه اروپا باید روند تعاملات تجاری با ایران را تضمین کند» زیرا زمان به‌سرعت در حال سپری‌شدن و صبوری ما رو به پایان است».
معاون سیاسی ظریف در این مصاحبه تصریح کرد که «هیچ احتمالی برای گفتگوهای جدید دیده نمی‌شود» قبلاً گفته بودند که مذاکراتی قابل بررسی است اما آنها باید ابتدا به تعهدات قبلی خود پایبند باشند.
در همین رابطه یک کارشناس سیاسی حکومتی به نام رحمان قهرمان‌پور طی اظهاراتی که در سایت نامه نیوز متعلق به باند خامنه‌ای درج شده، سازوکار اروپایی یا SPV را در حالت کما توصیف کرد و گفت رویای حفظ برجام با اروپایی‌ها بر باد رفته است؟
او با تأکید بر این‌که SPV همان مبادلهٔ کالا در برابر نفت یا در واقع نفت در برابر غذاست، گفت: «آن چیزی که اروپایی‌ها اعلام کرده‌اند و گفته‌اند به شیوه‌های مقتضی اقتصادی تلاش می‌کنند نفتی را که ایران می‌فروشد، تبدیل کنند به کالاهای اساسی مورد نیاز ایران و منتقل کنند به ایران و در مواردی هم حتی ممکن است که پول را به ایران بدهند. هنوز خیلی جزئیات کار مشخص نیست».(سایت نامه نیوز ۱۴آذر ۹۷)
متعاقباً روزنامهٔ وطن امروز(۱۴آذر۹۷) به اظهارات ضدونقیض عراقچی اشاره کرد و نوشت: «عراقچی شهریورماه گذشته صراحتاً گفته بود: «اروپایی‌ها تا ۱۳آبان وقت دارند و از این تاریخ به بعد فایده‌ای ندارد بخواهند انجام دهند!» شخص آقای روحانی هم یک روز پس از خروج آمریکا از برجام طی تماسی تلفنی خطاب به امانوئل ماکرون تأکید کرده بود: «اروپا در شرایط کنونی فرصت بسیار محدودی برای حفظ برجام در اختیار دارد!».
چند روز بعد از این مکالمه، عباس عراقچی تصویر روشن‌تری از این «فرصت محدود» ارائه داده و به تلویزیون دولتی آلمان گفت دکتر روحانی محدودیت و بازه زمانی برای ما تعیین نکرده و تنها گفته چند هفته. اما من گمان نمی‌کنم گفبگوها بیش از ۴هفته زمان ببرد».
حالا از آن زمان قریب ۷ماه گذشته و یک ماه است ۱۳آبان را هم پشت سر گذاشته‌ایم ولی آقای عراقچی مجدداً از «ایده‌های جدید اروپا برای تعاملات تجاری» برای ما سخن می‌گوید!
وطن امروز می‌افزاید: «معلوم نیست این ایده‌های تازه با آن SPV که اروپایی‌ها آن را برای‌مان رونمایی هم نکردند و حتی حاضر نشدند میزبانی آن را هم در کشورشان بپذیرند، فرق دارد یا نه؟! یک چیز اما مثل روز روشن است و آن این‌که با دست‌فرمان آقایان ظریف و عراقچی، موی اقتصاد اصلاح نمی‌شود هیچ، همگی هم دچار پیسی شده، کچل می‌شویم».
البته اذعان به این واقعیت منحصر به این روزنامه باند خامنه‌ای نیست، پیش از این بسیاری از عناصر و رسانه‌های باند روحانی نیز به این واقعیت اعتراف کردند.
در این رابطه روزنامه آرمان وابسته به باند روحانی ۱۰آذر ۹۷ نوشت: «سقف محدود سازوکار مالی اروپا» می‌نویسد: «فرانسه، انگلیس و آلمان به‌دلیل تعهدی که در برجام دارند و به علل امنیتی و سیاسی بیشتر دنبال حفظ و ادامه آن هستند، چرا که سازوکار پیش‌بینی شده از سوی اروپایی‌ها به‌لحاظ اقتصادی چندان منافعی برای آنها ندارد و درصدند تا سازوکاری به‌وجود آورند... البته نباید این نکته را نیز از ذهن دور داشت که سقف سازوکار مالی اروپایی‌ها نسبتاً محدود خواهد بود».(آرمان ۱۰آذر ۹۷)
عباس هشی، اقتصاددان وابسته به باند روحانی، گفت: «این کانال یورویی اختراع جدیدی نیست و عملکرد آن هم‌چون اتاق‌های تسویه پایاپای در زمان جنگ تحمیلی خواهد بود».
وی در توضیح گفت: «این بار نیز قرار است کانال مشابهی ایجاد شود که شاید همان کالا در برابر نفت باشد».(خبرگزاری ایرنا ۱۴مهر ۹۷)
عبدالرضا فرجی‌راد، از مهره‌های وزارت‌خارجه، طی گفتگویی با خبرگزاری ایسنا گفت: «با توجه به این‌که اولین بار است که چنین سازوکاری اجرایی می‌شود تا حدودی کار پیچیده است و در این زمینه قدرت آمریکا، قدرت دلار و سوئیفتی که مدیران آن اکثراً آمریکایی‌ها هستند، جزو عوامل بازدارنده به حساب می‌آید».
او تصریح کرد: «سازوکاری که اروپایی‌ها ایجاد کرده‌اند، عملیاتی‌شدنش با مشکلاتی روبه‌رو است».(خبرگزاری ایسنا ۱۵آبان ۹۷)
واقعیت این است که چنانچه توافقی بین دولت روحانی و اروپا انجام بگیرد و عملی شود، روی‌آوردن به آن از طرف رژیم در شرایط اضطرار و ناامیدی است و به‌دلیل این است که هیچ راه و چاره دیگری در پیش رو ندارد.
