جمعه ۲۳ آبان، رسانه‌های حکومتی آمیخته‌ای از توجیه‌سازی، انکار واقعیت و اعتراف‌های ناخواسته را منتشر کردند. در سطح رسمی، مقام‌های رژیم از «ستون خیمه بودن رهبری» تا «هراس از فروپاشی انسجام داخلی» سخن گفتند؛ هم‌زمان خوزستان شاهد یکی از تکان‌دهنده‌ترین نمونه‌های فقر و بی‌عدالتی ساختاری بود: مرگ احمد بالدی پس از خودسوزی در اعتراض به تخریب محل کسب خانوادگی. بحران آب، فساد مزمن، ناتوانی دولت پزشکیان و تشدید شکاف اجتماعی، خطوط اصلی پوشش رسانه‌های حکومتی را تشکیل داد.
گزیده رسانه‌ها:
دیدارنیوز حکومتی: عراقچی مدعی شد هیچ امکان مذاکره با آمریکا وجود ندارد. فریدون مجلسی از رنج مردم و بی‌تصمیمی حاکمان گفت؛ اعترافی تلخ به اولویت‌دادن رژیم به ملاحظات ایدئولوژیک به‌جای منافع مردم.
جهان امروز حکومتی: رودباری اعلام کرد نامه عراقچی «برای اثبات تجاوز آمریکا» است و نه گرفتن غرامت؛ اذعان کرد دریافت خسارت اساساً ممکن نیست.
قالیباف در مراسم حکومتی مشهد: ناکارآمدی‌های گسترده کشور را نتیجه «فاصله گرفتن از فرهنگ جهاد و شهادت» دانست؛ خط تبلیغی همیشگی برای سرپوش گذاشتن بر فساد سیستمی و عملکرد نیروهای امنیتی-نظامی.
دیدارنیوز (یادداشت آب): مهدی قمیشی بحران آب را نتیجه سلطه لابی‌های قدرت دانست و هشدار داد حتی در نبود خشکسالی مفرط، کشور با کمبود آب شرب مواجه است؛ اعترافی شفاف به شکست حکمرانی آب.
خبرگزاری دانشجو حکومتی: پزشکیان در مجلس تأکید کرد «ستون خیمه رهبری» است و از هراس خود نسبت به آینده رژیم گفت؛ موضعی کاملاً تبعی در برابر ولی‌فقیه ارتجاع.
خبرآنلاین: طباطبایی هزینه نجومی تلویزیون رژیم را افشا کرد و پرسید چرا صدا و سیما اجازه مناظره نمی‌دهد؛ انتقادی صریح از انحصار رسانه‌یی.
فلاحت‌پیشه: وضعیت اقتصادی و سیاسی را چنان بحرانی توصیف کرد که «در هر جای دنیا دولت و مجلس استعفا می‌دادند»؛ اعتراف به ناتوانی مطلق ساختار.
اکو ایران: عادلی توضیح داد چگونه ترورهای منتسب به رژیم مانع روابط خارجی شده و هشدار داد گسست اجتماعی، نارضایتی جوانان و هرج و مرج می‌تواند زمینه حمله خارجی را فراهم کند؛ تصویری از فروپاشی انسجام داخلی.
اعتمادآنلاین: گزارش مفصل از مرگ احمد بالدی؛ چهارمین خودسوزی در ماه‌های اخیر خوزستان. خانواده روایت بازداشت، بی‌توجهی و فشار شهرداری را مطرح کردند؛ نمونه‌یی روشن از بی‌عدالتی ساختاری و خشونت نهادی.
بهارنیوز: دولت از خرید ۱۰ هزار واحد مسکن استیجاری خبر داد؛ اقدامی نمایشی در برابر بحران عمیق مسکن.
رویداد۲۴: هشدار درباره فروپاشی اکولوژیک دریاچه ارومیه و نقش اصلی کشاورزی پرمصرف و سوءمدیریت وزارت نیرو.
کامل رسانه‌ها:
دیدار نیوز-مجله خبری-۲۲ آبان ۱۴۰۴
عراقچی در پاسخ به سؤالی در خصوص امکان از سرگیری مذاکرات با آمریکا اظهار کرد واقعیت این است که در حال حاضر هیچ امکانی وجود ندارد چون ما هیچ رویکرد مثبت یا سازنده‌یی از طرف آمریکا نمی‌بینیم
ش خ-جهان امروز-
علی رودباری کارشناس مسایل بین‌الملل و حقوق بین‌الملل: معنا و مفهوم نامه آقای دکتر عراقچی به‌زعم بنده این نیست که بخواد به‌دنبال گرفتن یک پول یا یک خسارتی باشه این هست که میخواد اثبات بکنه که دولت متجاوز آمریکا بوده هدایت کرده…
ما نمی‌تونیم یک موجودیت انتزاعی به‌عنوان دولت رو بیاییم مسئولیت کیفری بر آن قلمداد بکنیم چون انتزاعی است شما نمی‌تونید دولت رو در زندان بی‌افکنید اما می‌تونی علیه‌اش دعوای حقوقی بکنی…
مجری: پس تا اینجا رو اگر بخواهیم جمع‌بندی بکنیم این هست که ما نه انتظارش رو داریم نه رویش حساب کردیم که این غرامت رو بگیریم
دیدار نیوز-مجله خبری-۲۲ آبان ۱۴۰۴
فریدون مجلسی دیپلمات با سابقه: مشکل و مسأله اساسی یه ملتی رو که اسیره ملتی که داره رنج می‌بره از فقر از بیکاری از تورم… همه صحبت‌ها رو غیرمستقیم و این در گوش او بگه و اون بره تو اون اتاق بگه و اون بیاد تو این اتاق بگه… صحیح نیست یه ملتی داره عذاب می‌کشه و اون کسانی که در رأس قرار گرفتند در مقام تصمیمی قرار گرفتند نباید به در اندیشه این باشند که آمریکا از چه چیزی خوشش میاد یا خوشش نمیاد ببینیم ملت ایران چه کاری به سودشه به نفعشه می‌تواند از مصائب این‌ها بکاهد
ش خ-قالیباف-مراسم تهرانی مقدم-مشهد-۲۲ آبان ۱۴۰۴
قالیباف: امروز هر چالش و هر اشکال و هر ناکارآمدی در کشورمون هست که هست در عرصه اقتصادی فرهنگی آسیب‌های اجتماعی ناعدالتی فساد بنده بر این اعتقادم مهم‌ترین دلیل اساسی و اساسی‌ترین دلیلش اینه که ما از فرهنگ جهاد و شهادت فاصله گرفتیم /اوایل انقلاب می‌گفتیم ایران پر از بهشتیه هرچی زمان گذشت دیدیم نه پر از بهشتی نیست باید بگردیم با ذره‌بین پیدا کنیم /همه با هم همین طور که انقلاب رو همه با هم جنگ رو همه رو با هم همه همین حادثه جنگ ۱۲روزه… به این میدان آمدند این قابل تحسینه
دیدار نیوز-مجله خبری-۲۲ آبان ۱۴۰۴
مهدی قمیشی استاد دانشگاه آب دانشگاه شهید چمران (جندی شاهپور اهواز)
همه مسئولان ما می‌خواستند در حقیقت همه رو راضی کنند و خصوصاً بخش‌های متصل به قدرت رو و داشتن جایگاه اجتماعی رو مثل نماینده‌ها مثل در حقیقت ائمه جمعه مثل پارامترهای بانفوذ رو بنابراین در عمل راه‌حل‌های علمی و کارشناسی کنار گذاشته شدند و بخش لابی و قدرت و فشار بیشتر بر تصمیمات آب کشور چیره داشته و لذا این میشه که ما امروز با اون مواجهیم و می‌بینیم توی خشکسالی که هنوز هم خشکسالی مفرط نبوده ما دچار مشکل آب شرب و بهداشت مردم داریم میشیم و حالا حالا هم من امید ندارم که اصلاح بشه
خبرگزاری دانشجو: پزشکیان تأکید کرد: زمان جنگ واهمه داشتم خدایی نکرده اتفاقی برای رهبری رخ بدهد؛ آن وقت ما با همدیگر دعوا می‌کنیم اصلاً لازم نیست اسراییل بیاید.
رئیس جمهور در صحن علنی مجلس اظهار داشت: ستون این خیمه مقام معظم رهبری است.
پزشکیان تصریح کرد: بنده در زمانی که جنگ بود هیچ ترسی از این‌که چه اتفاقی بیفتد نداشتم ولی از این واهمه داشتم خدایی نکرده یک اتفاقی برای رهبری رخ بدهد؛ آن وقت ما با همدیگر دعوا می‌کنیم اصلاً لازم نیست اسراییل بیاید.
خبرآنلاین - سیدشهاب‌الدین طباطبایی روزنامه‌نگار و عضو شورای اطلاع‌رسانی دولت:
هر روز در صدا و سیما ۹۶میلیارد تومان از پول مردم خرج می‌شود. اگر سلایق، مطالبات و دغدغه‌های مردم دیده نشود، این پول جای درستی مصرف نشده. در حالی که رسانه‌های خصوصی برای مناظره روحانی و جلیلی اعلام آمادگی کردند چرا صدایی از صدا و سیما در نیامد؟ سلایق مختلف باید در صدا و سیما حضور داشته باشند تا رسانه ملی باشد، اگر رئیس صدا و سیما خوشش نمی‌آید، نیاید.
حشمت‌الله فلاحت‌پیشه: هر جای دنیا این جریانها اتفاق می‌افتاد دولت و مجلس با هم استعفا می‌دادند! دولت و مجلس جلسه گذاشتند، تنها چیزی که به آن رسیدن گران کردن بنزین بوده و فقط سر چگونگی انجامش اختلاف دارند. هم مجلس هم دولت می‌گویند نمی‌توانیم اما مردم باید چند سال دیگر تحمل کنند و نمی‌توانند کسی را جایشان بیاورند.
اکو ایران-محمد حسین عادلی-اقتصاد-۲۲ آبان ۱۴۰۴
من یادم میاید که قرار بود آقای میتران رئیس‌جمهور فرانسه که یکی از به‌اصطلاح افراد بسیار شاخص اروپا محسوب میشه بیاید به ایران درست یک هفته قبل از این‌که بیاید به ایران یک قتل فجیع در پاریس اتفاق افتاد که این رو نسبت دادند به به‌اصطلاح نیروها و عوامل ایرانی و باعث شد نیاید یادم است که رئیس‌جمهور ما می‌خواست یک کشور دیگه بره باز یک کشور مهم دیگه‌ای بره در همین دوره باز یک اتفاق دیگه یک ترور دیگه یک قتل دیگه اتفاق افتاد که حالا ممکنه ما نکرده باشیم ولی به ما نسبت دادند حالا اتفاقاً هم می‌گنجید یعنی بالاخره افکار عمومی بین‌المللی این رو می‌گذاشت، حتی افرادی هم که بعداً دستگیر کردند مثلاً ایرانی بودند و چیز می‌کردند خب حالا اینه که کی اون کار رو می‌کرد؟ و کی یک وقت مثلاً یک کاری رو انجام می‌دادیم با مثلاً آمریکا انجام میدیم یک‌مرتبه یک‌مرتبه یک کشتی یک جایی یک اتفاقی برایش می‌افتاد و یا یک محموله‌ای یک جایی بر ضد یک جایی ایجاد می‌شد بالاخره وقتی شما یک توافقی می‌کنید یک توافق دوطرفه است که آقا من به شما آزار نمی‌رسونم شما به ما آزار نرسونید شما این توافق رو در یک سطحی می‌کنید ولی یک‌مرتبه در یه سطح دیگه یه اتفاق دیگه می‌افته خب اون طرف مقابل که این رو از چشم این نمی‌بینه که شما دو گروه هستید دوئیت وجود داره این رو که نمی‌بینه فکر می‌کنه همه‌اش یکی است دیگه و در نتیجه پیش نمیره...
در داخل سه تا اتفاق بیفته که به ترتیب اولویت هم میگم و به‌اصطلاح دستگاه حاکمیت ما نتونه این سه تا رو جمع بکنه مسلماً زمینه رو برای حمله آماده می‌کنه:
یک - انسجام اجتماعی مردم اگر ما کاری انجام بدهیم که این حالا هم‌بستگی یا اجتماع نسبی که انسجام نسبی که در بین اجتماع ما وجود داره این به هم بریزه به هر علتی حالا مثلاً ما یک طرحی رو مثلاً الآن اجرا نمی‌کنیم الآن اجرایش بکنیم یک کاری بکنیم تو اجتماع، اجتماع به هم بریزه جوانها بالاخره به‌خاطر نارضایتی‌هایی که از چیزهای دیگه هم دارند سر این مسأله شورش کنند حالا شما ۸۰هزار نفر داشته باشید که هیچی ۸۰۰هزار نفر هم داشته باشید شورش اتفاق می‌افته و اگه این اتفاق بیفته وسط این هم اگر دو سه تا عامل دیگه هم باشه جنگ هم اتفاق بیفته اونوقت باید معلوم نیست شما چطور بتونید جمعش کنید آیا با ۸۰هزار نفر می‌تونید جمعش کنید؟ یا ۸۰۰هزار نفر این رو نمی‌تونید
اعتماد آنلاین: جزئیاتی جدید از ماجرای خودسوزی احمد بالدی جوان اهوازی/ پدر احمد: ۲۰سال معیشت ما از این مغازه بود
میساء» خواهر کوچک‌تر احمد هم که در کنار اغذیه‌فروشی نشسته، می‌گوید که شاهد ماجرا و بازداشت مادرش بوده است: «مادرم فریاد می‌زد اما مأمور شهرداری او را با خودش برد، آنها مأمور زن همراهشان نداشتند. مادرم به او اصرار کرده و گفته بود که تا حالا بازداشت نشدم و پایم به کلانتری و دادگاه باز نشده، آنها هم نزدیک خانه فامیل‌هایمان در کوی الصافی پیاده‌اش کردند. پدر و مادرم حال خوبی ندارند و مادرم بیمار شده است»... . اهواز دوباره عزادار شده است. این‌بار برای «احمد بالدی» دانشجوی ۲۰ساله که یک هفته پیش در اعتراض به تخریب اغذیه‌فروشی خانوادگی‌شان در پارک زیتون اهواز خودسوزی کرد و بامداد دیروز ۲۰ آبان جان باخت. این چهارمین خودسوزی در خوزستان در ماه‌های گذشته است... . در روزهای گذشته تعداد زیادی از بستگان و شهروندان در مقابل بیمارستان برای دلجویی از خانواده بالدی تجمع کردند و در حضور استاندار که برای عیادت احمد آمده بود، خواستار برکناری شهردار اهواز شدند... پیش از این نیز، دادسرای عمومی و انقلاب مرکز خوزستان ۱۸ آبان در بیانیه‌یی با تأکید بر این‌که «دستگاه قضایی با هر فرد یا جریان و با هر گرایشی، همگام با دشمنان میهن اسلامی، بخواهند از این حادثه برای ایجاد تفرقه و تحریک احساسات قومیتی و برهم زدن آرامش و امنیت عمومی بهره‌برداری کنند، برخورد می‌کند»
شهرداری اهواز با گذشت بیش از یک هفته از این حادثه (تا زمان تهیه این گزارش) هیچ‌گونه عذرخواهی یا دلجویی از خانواده بالدی نکرد و به هیچ‌کدام از رسانه‌ها پاسخ نداد. با انتشار خبر بازداشت امینی، شهردار اهواز، صفحه اینستاگرام شهرداری، دوشنبه‌شب ویدیویی از او در حاشیه اجلاس کلان‌شهرها در قم منتشر و این خبر را تکذیب کرد. پیش از این شهرداری اهواز نامه‌ها و اخطاریه‌های تخلیه اغذیه‌فروشی را منتشر و طی بیانیه‌یی هر‌گونه درگیری فیزیکی و اقدام قهری را رد کرد و مدعی شد: «صرفا برای گفتگو و حل مسأله به‌صورت مسالمت‌آمیز به محل اعزام شدند». در این بیانیه شهرداری اهواز اعلام کرده است که «در راستای اجرای طرح عمران و توسعه فضای سبز پارک زیتون و با توجه به درخواست‌های متعدد مردم و دستگاههای نظارتی، هم‌چنین سپری شدن مدت زیادی از اتمام قرارداد رستوران احداث شده در پارک زیتون و ارسال اخطاریه‌های متعدد در خصوص تخلیه از طریق کلانتری محل و هم‌چنین الصاق بنر نسبت به اطلاع‌رسانی مورد ذکر شده در محل اقدام کرده است. اما پس از پیگیریهای متعدد عوامل شهرداری اهواز متأسفانه مجدداً بهره‌بردار از تمکین امتناع می‌کند». شهردار اهواز در ویدیوی دیگری می‌گوید: «سال ۸۴ یک قطعه زمین ۱۵۰متری در یکی از فضاهای سبز برای مدت ۲۰سال در اختیار شهروندی قرار می‌گیرد که در این مدت به ۲۵۰متر افزایش پیدا می‌کند و از سال ۹۷ اجاره پرداخت نشده. تیر ماه ۱۴۰۴ قرارداد تمام می‌شود و شهرداری از چند ماه قبل و سال گذشته، به‌دلیل تخلفاتی که از لحاظ شکلی و محتوایی در محل اتفاق افتاده با هماهنگی بخش‌های نظارتی استان و مقامات قضایی، اقدام قانونی برای تخلیه محل را انجام داد. مستاجر هم پذیرفت که محل را تخلیه کند اما ۱۲ آبان ماه با مراجعه به معاونت خدمات شهری تهدید به خودسوزی و آتش‌سوزی خودش و معاون ما می‌کند که با دخالت مأموران شهرداری متواری می‌شود و به یکی از معاونان دادستان مراجعه می‌کند و در آنجا هم با تهدید باعث می‌شود دستور بازداشتش صادر شود. بعدازظهر همان روز همکارانم برای توضیح به متصرفین به محل مراجعه می‌کنند که فرزند این شخص خودسوزی می‌کند. مأموران سریعاً اقدام به خاموش کردن آتش می‌کنند و به بیمارستان منتقل می‌شود».
آغاز خرید ۱۰ هزار مسکن استیجاری توسط دولت
بهارنیوز: اجاره‌نشین‌ها مستاجر دولت می‌شوند
فرزانه صادق ـ وزیر راه و شهرسازی ـ در گفتگوی ویژه خبری اعلام کرد: تمام تلاش ما این است که تا پایان سال بتوانیم حداقل ۱۰ هزار واحد استیجاری را در اختیار مردم، خصوصاً زوج‌های جوان، قرار دهیم. در حال حاضر خرید این واحدها آغاز شده و امیدواریم تا پایان سال به هدف‌گذاری ۱۰هزار واحد برسیم. واحدهایی که خریداری می‌شوند با اجاره‌بهای کمتر، پول پیش پایین‌تر و امنیت سکونتی بیشتر به متقاضیان واگذار خواهند شد... .
مهدی زارع، استاد پژوهشگاه زلزله‌شناسی رویداد٢۴: دریاچه ارومیه قربانی کشاورزی و سدسازی؛ وقتی وزارت نیرو فقط ۱۰ درصد حقآبه دریاچه را می‌داد!
وزارت نیرو در سال گذشته کمتر از ۱۰درصد حقآبه مصوب دریاچه را تخصیص داده و وضعیت کنونی در مرز فروپاشی اکولوژیکی قرار دارد... . زارع تأکید کرد: «کارشناسان و ستاد احیای دریاچه ارومیه همواره نقش پررنگ کشاورزی را در این بحران مورد تأکید قرار داده‌اند. در دهه‌های اخیر، الگوی کشت در این منطقه از محصولات سنتی و کم‌آب‌بر مانند انگور و توتون به سمت محصولات بسیار پرمصرفی مانند سیب و چغندر قند تغییر کرده است؛ تغییراتی که بخش عمده‌یی از منابع آبی حوضه را مصرف کرده‌اند»... «کل صنعت ایران کمتر از ۱۰درصد آب برداشتی از منابع را مصرف می‌کند و بخش عمده فاضلاب آن بازیافت می‌شود. در مقابل، کشاورزی بیش از ۹۰درصد آب کشور را مصرف می‌کند و در حوضه ارومیه این رقم بالای ۸۰درصد است. تمرکز بر سهم اندک صنعت، نمی‌تواند نقش غالب کشاورزی در برداشت آب را نادیده بگیرد»... . «گزارشهای رسمی وضعیت دریاچه ارومیه را بحرانی و در مرز فروپاشی اکولوژیکی توصیف می‌کنند. حجم آب باقی مانده به کمتر از ۴۰میلیون مترمکعب رسیده که یکی از پایین‌ترین تراز‌ها در شصت سال اخیر است. حقآبه سالانه مصوب برای دریاچه ۳.۲میلیارد مترمکعب است، اما در سال گذشته کمتر از ۱۰درصد آن از سوی وزارت نیرو تخصیص داده شده است»... . «در حالی که کاهش بارش و تغییرات اقلیمی تنها ۲۰ تا ۳۰درصد در بحران فعلی نقش دارند، عامل اصلی برداشت بی‌رویه آب برای کشاورزی و سدسازیهای گسترده است. بدون تغییر جدی در مدیریت منابع آب و اصلاح الگوی مصرف، احیای دریاچه ممکن نیست»... .
تحلیل وضعیت ایران بر اساس چارچوب کتاب «حکمرانی بد و فساد» اثر: رز و پیفر
مبارزه با فساد، بدون اصلاح ساختار حکمرانی، محکوم به شکست است
کتاب «حکمرانی بد و فساد» اثر ریچارد رز و گرین پیفر... تمرکز اصلی نویسندگان، که هر دو از صاحب‌نظران برجسته در حوزه مطالعات حکمرانی و سیاست‌گذاری عمومی هستند، بر این است که فساد تنها یک عمل فردی و اخلاقی نیست، بلکه نتیجه مستقیم یک سیستم نهادی و حکمرانی معیوب است. آنها استدلال می‌کنند که برای مبارزه با فساد، باید به جای تمرکز صرف بر مجازات افراد فاسد، به اصلاح نظام حکمرانی و نهادهای دولتی پرداخت. پدیده فساد در ایران، به‌ویژه در سال‌های اخیر، به یکی از مسائل جدی و نگران‌کننده اقتصادی-اجتماعی تبدیل شده است. رویکرد کتاب رز و پیفر به ما نشان می‌دهد که برای تحلیل این پدیده، نباید صرفاً به‌دنبال مقصرانی فردی بود، بلکه باید ساختارها و نهادهای حکمرانی را که بستر ساز فساد هستند، مورد بررسی قرار داد... بسیاری از ویژگی‌های «حکمرانی بد» در ساختار حکمرانی ایران قابل مشاهده است:
- عدم شفافیت: تصمیم‌گیریهای کلان اقتصادی در ایران اغلب در پشت درهای بسته و توسط شبکه‌های خاص صورت می‌گیرد. قوانین ضدانحصار ضعیف و عدم انتشار عمومی اطلاعات مربوط به مناقصات و قراردادهای بزرگ دولتی (به‌ویژه در حوزه نفت و انرژی)، فضای ایده‌آلی برای شکل‌گیری فسادهای کلان فراهم کرده است. این دقیقاً مصداق «تصمیم‌گیریهای پشت درهای بسته» است که رز و پیفر به آن اشاره می‌کنند.
- قوانین و مقررات پیچیده و دست و پاگیر:
کیفیت پایین خدمات عمومی:
۲. فساد به‌عنوان یک «راهبرد بقا» در اقتصاد ایران
در شرایطی که حکمرانی بد بر اقتصاد سایه افکنده است، فساد برای قشرهای مختلف به استراتژیی برای بقا تبدیل می‌شود:
۳. چرخه معیوب فساد و حکمرانی بد در ایران
ایران در دام یک «چرخه معیوب» مشابه آنچه در کتاب توصیف شده، گرفتار است:
حکمرانی بد (قوانین پیچیده، عدم شفافیت) → افزایش فرصت‌های فساد برای کارمندان و مقامات → نهادینه شدن فساد و شکل‌گیری شبکه‌های ذی‌نفع قدرتمند → مقاومت این شبکه‌ها در برابر هر گونه اصلاحات که منجر به تضعیف بیشتر نهادهای حکمرانی می‌شود → تثبیت و تعمیق حکمرانی بد.
شواهد این چرخه را می‌توان در مقاومت در برابر اجرای قانون آزادی اطلاعات، شفاف‌سازی درآمدها و یا اصلاح نظام مالیاتی مشاهده کرد. شبکه‌های ذی‌نفع از وضعیت موجود سود می‌برند و هر گونه تغییری که شفافیت و پاسخگویی را افزایش دهد، منافع آنان را تهدید می‌کند.
۴. نقش بوروکراسی دولتی ناکارآمد
بوروکراسی بزرگ و متمرکز در ایران، که بخش عمده‌یی از اقتصاد را در کنترل دارد، نمونه‌یی عینی از بوروکراسی است که کتاب آن را مشکل‌ساز می‌داند. این بوروکراسی:
- انحصاری عمل می‌کند و رقابت چندانی در ارائه خدمات مشابه وجود ندارد.
- پاسخگو نیست و ارزیابی مستقلی از عملکرد آن صورت نمی‌گیرد.
- در بسیاری از موارد، به جای خدمت به مردم، در خدمت تداوم خود و منافع کارکنانش است.
این ویژگی‌ها، بوروکراسی را به یک ماشین عظیم تولید فساد تبدیل کرده است.
