هیولای حریص زغال سنگ با ۴۴انسان زنده به گور در کام، هنوز قربانی میطلبد.
این است تعریف زمستان یورت آزاد شهر، معدنی که دل هر ایرانی به درد آورد و وجدانهای حساس را تکان داد.
کام هنوز گشوده هیولای مرگ در معدن زمستان یورت آزاد شهر
انفجار در معدن زمستان یورت آزاد شهر
زمستان یورت آزاد شهر یکی از معادن زغال سنگ ایران است که در ۱۴کیلومتری شهرستان آزادشهر، در استان گلستان قرار دارد. شاید اگر نبود انفجاری که در چهارشنبه ۱۳اردیبهشت96 در معدن سنگ یورت رخ داد، هیچگاه کسی با خبر نمیشد که در این معدن چه میگذرد. شاید هیچگاه کسی نمیدانست که کارگران شاغل در آن در چه وضعیتی قرار دارند و چگونه برای گذران زندگی خود ناچارند در فلاکتبارترین شرایط به کاری پرمشقت بپردازند. شاید کسی نمیدانست کارگران این معدن مخوف، برای روزی 16ساعت کار طاقتفرسا در هوای آلوده و مشحون از گاز متان، فقط ۷هزار تومان دریافت میکردند و برخی از آنها از ۶ماه تا یکسال حقوق عقبافتاده دارند. شاید کسی پی نمیبرد که بسیاری از این کارگران از بیمه حوادث و درمانی برخوردار نیستند. شاید هوطنان ایرانی و افکار عمومی باخبر نمیشدند که معادن ایران فاقد هر نوع استانداردهای ایمنی هستند و کارفرما تنها به تحصیل سود میاندیشد و جان کارگران برای او مهم نیست.
آن روز، همه شرایط برای انفجار معدن فراهم شده بود، فقط کافی بود جرقهیی ناگهانی بهزند و این بشکهٔ باروت را منفجر کند. جرقه بهسادگی تولید شد.
ساعت ۱۱۳۰روز ۱۳اردیبهشت۹۶
فضای داخل یکی از تونلها که بیش از یک راه خروج نداشت، مملو از گاز مونواکسید کربن و متان شده بود. موتور دیزل معدن از کار افتاد. کارگران با یک دستگاه باطری میخواستند موتور دیزل کشندهٔ لوکوموتیو و واگن را روشن کنند، جرقة ناشی از اتصال کابل ناگهان تونل یکطرفه را با انفجار کشاند و کارگران در عمق ۱۳۰۰متری زمین زنده به گور شدند و دولت حسن روحانی نخواست و نتوانست کاری از پیش ببرد و کارگران زحمتکش در میان آه و حسرت و ضجههای جانخراش خانوادههای داغدارشان برای همیشه با زندگی وداع کردند.
کارگران قربانیان شرایط غیراستاندارد ایمنی در معدن زمستان یورت
معدن زمستان یورت، زخمی هنوز باز
طبق اظهارات علی ربیعی، وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی قرار بود این معدن به مدت دست کم ۶ماه تعطیل باشد تا در ایمنی آن تجدیدنظر شود.
اگر این اتفاق در یک کشور دیگر میافتاد تمام وزرای کابینه و دولت استعفا میدادند. یک سال بعد از این فاجعهٔ جانگداز، تیم حقیقتیاب ادعایی کمیسیون صنایع و معادن مجلس، یک گزارش اولیه به مجلس ارتجاع ارائه داد و گفت علل دقیق فنی حادثه هنوز مشخص نشده و رئیس کل دادگستری استان گلستان هم اعلام کرد، بر اساس این گزارش، مقصر حادثه کارفرما بوده است. کدام کارفرما؟ معدن متعلق به کیست؟ چه کسی باید مجازات شود؟ معلوم نبود. البته از پیش معلوم بود زیرا بر اساس سندی که از گزارش هیئت مدیرهٔ معدن یورت منتشر شده، سه نفر از پنج سهامدار معدن زغال سنگ زمستان یورت وابسته به «گروه مالی مهر اقتصاد» و از وابستگان نهاد بسیج مستضعفان هستند. یعنی خلاصهاش سر نخ ماجرا به آقازادهها و دمکلفتهای نظام برمیگردد و کسی نباید پا روی دمشان بگذارد.
نگاه کارگر معدن زمستان یورت ـ کتابی از دردهای نهفته
معدن زمستان یورت یک سال بعد
۴۴تن از کارگران شریف و زحمتکش میهنمان زنده به گور شدند. ۴۴خانواده نانآور خود را از دست دادند. حال بعد از یکسال ماجرا را بازبینی میکنیم ببینیم چه تحولی در معدن زمستان یورت آزاد شهر رخ داده است.
بنابه گزارشات شاهدان، وضعیت معدن هیچ تغییری نکرده است. باز دوباره باید کارگران از کلة سحر در دهان گشوده معدن فرو بهروند و شامگاهان با بدنهایی کوفته، چهرههایی عرق کرده و غرق در غبار زغال، سرفهکنان از آن بیرون بیاید و به این دلخوش باشند که یک روز دیگر از زندگی آنها سپری شده و هنوز زندهاند.
قرار بود معدن دستکم ۶ماه بعد بازگشایی شود و طی این مدت بازنگری اساسی در زیرساختهای آن بهلحاظ ایمنی انجام گردد ولی معدن فقط ۲۰روز تعطیل بود و دوباره باز شد و آش همان آش و کاسه همان کاسه. این در حالی بود که خاطرات سنگین معدنچیان زنده به گور هنوز روز اذهان همقطارانشان و نیز خانوادههای سیاهپوش سنگینی میکرد و میکند. تلخترین قسمت ماجرا این است که هنوز بسیاری از کارگران بخشی از حقوق عقبافتادهٔ خود را وصول نکردهاند.
کارگران زحمتکش معدن باید ۳۰۰الی ۴۵۰هزار تومان بپردازند تا برای خودشان چراغ مخصوص جهت کار در معدن تهیه کنند. کاسکت ایمنی، ماسک، لباس کار و چکمه نیز چنین وضعیتی دارند. وقتی اعتراض میکنند، به آنها پاسخ میدهند: «میتوانید از فردا سر کار نیایید».
آری، شاید اگر آن انفجار نبود، کسی از شکوائیهها و درد دلهای کارگران محروم میهنمان در معدن زمستان یورت آزاد شهر گلستان باخبر نمیشد. آن انفجار محصول بیاعتنایی به بغضها و خشمهای فروخورده بود و هنوز نیز در کمین است، اما این بار نباید گذاشت جان کارگران شرافتمند میهنمان را در اعماق فراموش شده زمین بگیرد. نباید گذاشت کودکان آنها بیسرپرست بمانند و برای به دست آوردن نان شب، حیثیت و آبروی خود را به فروش بگذارند.
خانوادههای سیاهپوش کارگران معدن زمستان یورت
این حکومت نه میخواهد و نه میتواند خواستهها کارگران را برآورده کند. در سالگرد فاجعهٔ انفجار معدن زمستان یورت آزاد شهر، تنها راه کار برای پیشگیری از انفجار بعدی این معدن و سایر معادن ایران پیوستن کارگران به نبض تپندهٔ مقاومت و فوران خشم عمومی است که اینک در گوشه گوشهٔ میهن اسیر میرود تا با انفجار بزرگ خویش دودمان این رژیم را بر باد دهد.
***
در عید جهانی کارگران، با دلی امیدوار و دیدگانی اشکبار یاد کارگران جانباخته در معدن زمستان یورت آزاد شهر را گرامی میداریم و نامشان را با شاخهیی از گل سرخ، به بزرگداشت مینشینیم.