سازوکار اروپا، هر چند محقق نشده و خاصیتی در جلوگیری از تنگ‌تر شدن حلقهٔ تحریمها بر گردن رژیم نداشته، اما در درون رژیم تأثیر و عملکرد داشته است.
کارکرد آن در باند روحانی اسباب «امیددرمانی» است و در میان دلواپسان ابزار حمله به باند رقیب و خیز برای حذف رقیب از صحنهٔ قدرت است.
به‌رغم گذشت نزدیک به ۳هفته از سررسید آخرین وعدهٔ اتحادیه اروپا برای محقق کردن SPV، روز ۲۴دی ۹۷ بار دیگر سخنگوی دولت حسن روحانی به وعده‌درمانی روی آورد و گفت: «اروپاییها علاقمند هستند سازوکار مالی را عملی کنند اما این امر با فشار آمریکا تحت تاثیر جدی مواجه شده است. ما از آنها گلایه داریم ولی منتظر آنها نبوده‌ایم و مسیر خود را با جدیت پیگیری می‌کنیم».(تلویزیون شبکه یک ۲۴دی ۹۷)
قاسمی در پاسخ به سؤال خبرنگار روزنامه خراسان وابسته به باند خامنه‌ای که در مورد وعده و وعیدهای پی‌درپی مقامات حکومتی در زمینه اجرایی شدن سازوکار اروپا او را سؤال‌پیچ کرده بود، تلاش کرد با کلمات بازی کند و گفت: «به هر حال روند زمان و مرور زمان تجربه آدمی فکر می‌کنم ارزشمند هست و خیلی نقاط مبهم را در این روند شما می‌توانید روشن بکنید».
اما وقتی خبرنگار پیگیری کرد به‌طور مشخص به سؤالش جواب داه شود قاسمی جواب داد: «ببینید شما دوباره می‌خواهید مرا ببرید به آن چاه ویلی که من به شما زمان بدهم و شما دوباره بعد از ۱۰روز ۱۵روز یک ماه از من سؤال کنید که مقامات جمهوری اسلامی ایران یا سخنگوی وزارت امور خارجه گفت در فلان تاریخ و نشد».
به‌رغم فرار قاسمی از تعیین زمان برای اجرایی شدن راه‌کار اروپایی، امیددرمانی در باند روحانی ادامه دارد.
روز ۲۵دی ۹۷ زمانی‌نیا معاون وزیر نفت رژیم به خبرگزاری مهر آخوندی گفت: «مدت زمان زیادی نخواهد گذشت که این سازوکار مالی به نتیجه برسد».
سایت حکومتی باشگاه خبرنگاران جوان ۲۵دی ۹۷ نوشت: «پلیتیکو گزارش داد اتحادیه اروپا احتمالاً اواسط ژانویه (اواخر دی)، همزمان با سالروز آغاز روند اجرایی برجام، آغاز روند اجرایی سازوکار ویژه مالی را اعلام خواهد کرد».
در شرایطی که عمده دست‌آورد برجام از دست رفته، و به‌قول حسین موسویان، دیپلمات سابق رژیم «برجام به کما رفته و در اتاق اورژانس است»، دولت روحانی تنها راه را در این می‌بیند که به‌قول معروف به سیاست «از این ستون تا آن ستون فرج است» روی بیاورد و به راه‌کار اروپایی دلخوش کند.
نگرانی رژیم از تأثیر کنفرانس ورشو بر سازوکار اروپا
اما وحشت رژیم در زمینه نا کارآمد بودن سازوکار اروپا هم‌چنان در میان رسانه‌ها و مهره‌های هر دو باند وجود دارد. خصوصاً این‌که احتمال می‌دهند که رویکرد اروپا هم تحت‌تاثیر نتایج کنفرانس ورشو قرار بگیرد که در اواسط ماه آینده میلادی برگزار خواهد شد.
روزنامه جهان صنعت وابسته به باند روحانی نوشت: «نشست ورشو را باید پاسخی به این نیاز واشگتن دانست تا بتواند با ورود به اختلافات اروپا، مسأله ایران را بین‌المللی و عمق شکاف در اتحادیه اروپا را عمیق‌تر کند. هدف غایی این تلاش واشنگتن مانع‌تراشی برای اروپا در مسأله سازوکار مالی است».(جهان صنعت ۲۵دی ۹۷)
امید روحانی به سازوکار اروپایی
به‌رغم این‌همه رویکردهای منفی نسبت به سازوکار اروپا، اما دولت آخوند حسن روحانی امیدوار است که سازوکار اروپایی اجرایی شود.
زیرا در شرایطی که عمده دست‌آورد برجام از دست رفته و به‌قول حسین موسویان، دیپلمات سابق رژیم «برجام به کما رفته و در اتاق اورژانس است»، روحانی تنها راه را در این می‌بیند که به‌قول معروف به سیاست «از این ستون تا آن ستون فرج است» روی بیاورد و به راه‌کار اروپایی دلخوش کند.
این در شرایطی است با رویکردی که اروپاییها نسبت به اجرایی کردن آن دارند پیشاپیش مشخص است که از راه‌کار اروپایی برای دولت روحانی آب آن‌چنانی گرم نمی‌شود.
با این وجود دولت روحانی باز هم خود را نیازمند می‌داند که در رابطه با اجرایی شدن آن امیددرمانی کند، زیرا اگر این کار را نکند چیزی در چنته ندارد که از طریق آن بتواند در جریان نزاع درونی با باند مقابل بر سر برجام و عاقبت نافرجام آن برای نظام مقابله بکند و برجام «به کما رفته» را هم نجات بدهد و از فروپاشی آن جلوگیری کند.
در یک‌کلام دولت روحانی با سبک و سنگین کردن سود و زیانهای راه‌کارهای مختلف ناگزیر است نهایت تلاشش را به‌عمل بیاورد تا برجام فروپاشی کامل نشود.
هم‌چنان که یکی از دلایل عمده دولت روحانی در زمینه تصویب لوایح FATF هم به‌منظور جلب حمایت اروپا برای اجرایی شدن SPV و جلوگیری از فروپاشی برجام است.
روحانی و دولتش به‌خوبی می‌دانند که در صورت فروپاشی کامل برجام این نظام است که بیشترین ضررکننده است و بیشترین بها را هم باید بپردازد و پیه تحریم‌های بیشتر و سخت‌تر بین‌المللی را به تن نظام بمالد.
