در جریان سفر علیاکبر ولایتی مشاور خامنهای به مسکو بسیاری از رسانهها و مهرههای رژیم این سفر را راهبردی و تعیینکننده نامیدند
ولایتی بعد از دیدار با ولادیمیر پوتین رئیسجمهور روسیه در زمینه رابطه با روسیه گفت:« رهبری به روابط ایران و روسیه بهعنوان رابطه راهبردی و استراتژیک از دیرباز نگاه میکنند و همچنان این سیاست جمهوری اسلامی ایران تحت اشراف و رهنمودهای رهبری دنبال میشود».(خبرگزاری ایسنا ۲۱تیر ۹۷)
اما پس از سفر ولایتی این راهبرد علی خامنهای و نگاه به شرق او و باندش مورد مناقشه قرار گرفتهاست.
طیفی از رسانهها و مهرههای وابسته به باند خامنهای باز هم اندر اهمیت سفر ولایتی و اهمیت راهبردی این سفر، قلم فرسایی میکنند.
آنها به رغم اینکه سخنگوی کرملین یکی از حرفهای مهم ولایتی را که از قول ولادیمیر پوتین گفته بود شرکتهای روسی برای سرمایهگذاری در صنایع نفت و گاز ایران تا مبلغ ۵۰میلیارد دلار آمادگی دارند، رد کرد، باز هم بر طبل تو خالی نگاه به شرق و رابطه با روسیه میکوبند.
از جمله آنها پاسدار سعدالله زارعی است که سفر ولایتی را نشانگر «راه تازهای» میداند زیرا «به موازات به بن رسیدن روابط تجاری ایران با کشورهای همپیمان آمریکا و نیز در حالی که ایران بهطور آشکار از بسته پیشنهادی اروپا، سرخورده شده بود، ٰ بیانکننده «راه تازه»ای پیش روی جمهوری اسلامی بود».
این مهره باند خامنهای بر«عزم ملی»نظام آخوندی« برای اولویت بخشی به «نگاه به شرق» تأکید میکند که «این مسیر در دورهای نسبتاًً کوتاه طی شدنی است».(خبرگزاری فارس ۲۴تیر۹۷)
اما مهرهها و رسانههای وابسته به باند روحانی در مقابل باند خامنهای نگاه «راهبردی» خامنهای به شرق و آویختن به دامن روسیه و سفر ولایتی را فاقد کارکردی میدانند که بتواند«پاسخگوی مسائل و مشکلات ایران» باشد.
افشار سلیمانی از باند روحانی بطور مشخص تأکید میکند که روسیه نمیتواند پاسخگوی مشکلات باشد زیرا «نه میتواند موجب حفظ برجام شود و نه در ایران سرمایهگذاری قابل توجهی داشته باشد».
او به سیاستگذاران نظام توصیه میکند: «باید حد روسیه را بدانیم و به همان میزان هم برنامهریزی کنیم. اتکا به روسیه برای کم کردن فشارهای آمریکا عقلانی نیست».(خبرگزاری ایلنا ۲۳تیر۹۷)
سایت بهار وابسته به باند روحانی ۲۴تیر۹۷هم سیاست نگاه به شرق و سیاست راهبردی با روسیه را «اشتباه استراتژیک» مینآمد و در این رابطه میگوید: «ما شاهد یک اشتباه استراتژیک هستیم. اشتباهی در ادامه اشتباههای گذشته. به همان میزان که غربستیزی در چهار دهه اخیر و مقاطع مختلفی سبب ضربه وارد آمدن به منافع ملی شده است این شکل «غش کردن» به سمت شرق هم میتواند، سبب خسارت وارد آمدن به منافع ملی ایران شود».
صرفنظر از منافع و جدال باندی، واقعیت این است بهرغم اهمیتی که ولیفقیه نظام و باندش برای رابطه با روسیه قائلند و آن را راهبردی میدانند، این مسأله اساساً در این ابعاد مورد نظر و توجه روسیه قرار ندارد.
واقعیت این است که روسیه با توجه به اولویتها، نیازها و منافع استراتژیک و همچنین سیاستهای منطقهیی و جهانیاش، همواره به سطح خاصی از رابطه با رژیم پایبند بوده و تا جایی این رابطه برایش اهمیت داشته که منافع دیگر روسیه در منطقه و جهان را تحتالشعاع قرارندهد.
به همین دلیل است که همواره سیاست روسیه نسبت به حاکمیت آخوندی فاقد تداوم و ثبات است.
برای مثال آنجایی که حضور حکومت آخوندی در سوریه در جهت منافعش بود از آن دفاع میکرد، اما بهمحض اینکه این حضور را برخلاف منافع استراتژیکش در سوریه و منطقه تشخیص داد، عالیترین مقامات آن کشور بر ضرورت خروج همه نیروها از سوریه تأکید کردند.
بنابراین همکاری روسیه با حاکمیت آخوندی ناشی از یک راهبرد پایدار مشترک نیست، بلکه ناشی از منافع خاص خودش میباشد.
وانگهی روسیه بهدلیل منافعش در رابطه با غرب و بهخصوص با آمریکا و بهدلیل محدودیتهایی که بهلحاظ اقتصادی دارد، هرگز نمیتواند جای غرب و بهویژه آمریکا را برای رژیم پرکند، و بهقول آن مهره رژیم (افشار سلیمانی) «نه میتواند موجب حفظ برجام شود و نه در ایران سرمایهگذاری قابل توجهی داشته باشد».
خلاصه اینکه سوابق روابط حکومت آخوندی و روسیه نشان میدهد تا جایی که منافع روسیه را را تأمین کرده وبا منافعش در سایر نقاط جهان و بهویژه با کشورهای بزرگ غربی همخوانی داشته به این رابطه ادامه داده است، اما از نقطهای که این رابطه با سایر منافعش در تضاد بوده راهش را جدا کرده و بر اساس منافع خودش عمل کرده است.
بنابراین راهبرد نگاه به شرق و روسیه برای حاکمیت آخوندی، بهمثابه راه نجات نیست، بلکه بهمثابه افتادن از چاله به چاه است که هیچ نیاز اساسی از رژیم را برآورده نمیکند.
در زمینه رابطه رژیم با روسیه محمد صادق کوشکی از باند خامنهای میگوید: «کارنامه روسیه در قبال جمهوری اسلامی ایران کاملاًً مشخص است. لذا ما هیچ گاه نمیتوانیم روسیه را بهعنوان یک دوست، متحد و شریک راهبردی خود قلمداد کنیم. بعید هم میدانم که کسی به واقعیات کنونی در صحنه دیپلوماسی آشنا باشد و در عینحال به منافع کلان کشور و نیز مبانی امنیت ملی کشور واقف باشد و چنین نگاه خوشبینانه و سادهلوحانهای را در قبال روسیه داشته باشد».(سایت دیپلوماسی ایرانی ۲۴تیر ۹۷)