عبور حجم صدای مردم ایران از مرزهای میهن
بیش از یک هفته است که بسیاری توجهات داخلی و بینالمللی به اهمیت نخستین اجلاس فوقالعادهٔ شورای حقوقبشر سازمان ملل دربارهٔ نقض حقوقبشر در ایران اشغالشده و نتیجهٔ نهایی این اجلاس، چشم دوختهاند.
این جلسهٔ اضطراری در روز پنجشنبه ۳آذر تشکیل شد و با تصویب قطعنامهٔ محکومیت حاکمیت آخوندی به پایان رسید. پیوست این قطعنامه، رأی مثبت شورای حقوقبشر سازمان ملل به تشکیل یک «کمیته حقیقتیاب بینالمللی» دربارهٔ نقض حقوقبشر در ایران میباشد.
این موفقیت بزرگ مردم ایران در جبههٔ بینالمللی در حالی محقق شده است که رژیم درمانده ملایان از اوایل ماه نوامبر، هیأتی را به ژنو فرستاده بود تا بهاصطلاح لابی کند که این قطعنامه تصویب نشود.
به یمن قیام جاری در ایران که حاکمیت ولایت فقیه را در جبهههای داخلی و بینالمللی مستأصل نموده است، برای اولین بار حجمی از صدای مردم ایران از مرزهای میهنشان گذشت و در اجلاس اضطراری شورای حقوقبشر سازمان ملل شنیده شد. صدایی که برانگیختگی و روشنگریِ فوقالعادهیی را به حمایت از حقوقبشر مردم ایران جلب نمود.
محصول بذرافشانی یک دادخواهی ۴۳ساله
برای اولین بار زخمهای باز ۴۳ سالهٔ مردم ایران که در قیام جاری آبان ۱۴۰۱ به دادخواهی ملی انجامیده است، همچون دهانهٔ آتشفشان، وجدان بیدار جهان را برانگیخت و به پشتیبانی از حق مبارزه و دفاع از حقوقبشر فراخواند.
بنابراین این قطعنامه، حاصل بذرافشانیِ دادخواهی ۴۳ سالهٔ مردم ایران و روشنگریهای آن در قیام مهر و آبان ۱۴۰۱ است. این قطعنامه بار دیگر اثبات نمود که اگر ایران با قیامش علیه خودکامگیِ نظام ولایت فقیه بایستد، جهان در پشتیبانی از حقوقبشر مردم ایران خواهد ایستاد.
قیامی که شأن انسانیاش را به جهان معرفی میکند
بازخورد این واقعیت محققشده را در سخنان حاضران در اجلاس شورای حقوقبشر شاهدیم. مجموع سخنرانیها در این اجلاس، گویای سه وجه مکمل هم هستند:
۱ ـ گزارش جاوید رحمان گزارشگر ویژه وضعیت حقوقبشر در ایران، خطاب به رئیس جلسه و حاضران در شورای حقوقبشر، هم گویای جنایتهای سازماندهیشدهٔ یک قوم وحشیِ در حاکمیت سیاسیِ ایران، هم پردهبرداری از سیاست شیطانسازی این قوم وحشی است و هم گزارش حجم پایداری و مبارزه مردم ایران برای تسلیم نشدن به این قوم متعلق با مادون تمدن بشری. در بخشی از گزارش جاوید رحمان به اجلاس شورای حقوقبشر دربارهٔ قیام جاری در ایران، چنین آمده است:
«ارقامی که بهتازگی توسط کمیساریای عالی حقوقبشر ارائه شده است [حداقل ۳۰۰مورد مرگ گزارششده از جمله حداقل ۴۰ کودک و ۲۰زن و دختر] گویای این است که چگونه این دستورالعملهای مرگبار بهمعنای واقعی کلمه رعایت شده است. بهویژه در سیستان و بلوچستان و در مناطق کردنشین، مثل همیشه اقلیتهای مذهبی و قومی تحت ستم، بیشترین بها را پرداختهاند... نقض حقوقبشر منجر به کارزارهای بدنامسازی، تهدید، نظارت، دستگیریهای خودسرانه، بازداشت، شکنجه و بدرفتاری در بازداشت، از جمله سوءاستفادهٔ جنسی است».
۲ ـ شأن و جایگاه والای قیام و مبارزهٔ مردم ایران با رنجها و پایداریهایشان بهعنوان بهایی که در این چهار دهه برای برخوردار شدن از حقوق بشرشان پرداخت کردهاند.
در اثبات این وجه، سخنان ولکر تورک کمیسر عالی حقوقبشر و سخنان نماینده فرانسه، از یکطرف معرف تابلو پرافتخار مبارزات ۴۳ سالهٔ نسلهای پیشتاز آزادی است که اینک در قیام سراسریِ مهر و آبان ۱۴۰۱ تبلور ملی و میهنی یافته است و از طرف دیگر پرده از ماهیت قرونوسطایی و سیاست توتالیتاریستی نظام ولایت فقیه برمیدارد:
«مردم ایران را عمیقاً میستایم. آنها خواهان شأن انسانی و حقوقبشر هستند اما با خشونت مواجه میشوند. مانند همه دیکتاتورها به این معترضان مارکهای غیرواقعی زده شده است... ما در یک بحران کامل حقوقبشری هستیم... هیچ جامعهیی را نمیتوان منجمد و ساکت کرد بهطوری که در یک نقطه از زمان بایستد... روشهای قدیمی و ذهنیت قلعهیی کسانی که قدرت را در دست دارند، کارساز نیست».
تابلویی دیگر از اثرگذاری قیام جاری بر نگرش جهانی به حقوقبشر مردم ایران، سخنان کوتاه و توصیفیِ نماینده فرانسه دربارهٔ ارزشهایی است که مردم ایران بهخاطر آنها به قیام علیه پلیدترین حاکمیت ناقض حقوقبشر، اقدام کردهاند:
«برای بیش از دو ماه مردان و زنان ایرانی ارزشهای برابری بین زنان و مردان، کرامت انسانی و آزادیهای بنیادی را فریاد میکنند».
۳ ـ اثربخشی دادخواهیها و قیام جاری مردم ایران بر بازخواست و حسابرسی بینالمللی از جنایتکارانی تحت عنوان دولت جمهوری اسلامی. اثربخشی که از قضا منجر به تشکیل اجلاس اضطراری شورای حقوقبشر سازمان ملل شده است.
در این بخش که باید آن را نتیجه و دستآورد مهم این اجلاس برشمرد، شاهد متمرکز شدن و قدرت گرفتن حسابرسی جهانی از جانیان ناقض مبانیِ حقوقبشر تحت عنوان حاکمیت جمهوری اسلامی هستیم. اگر بخواهیم خلاصهیی از تأکیدها بر حسابرسی از نظام آخوندی را که گویای جهتگیری جدید جهانی نیز هستند، در چند تابلو معرفی کنیم، نمونههای زیر گویای اهمیت چنین جهتگیری میباشند:
ــ آنالنا بئربوک وزیر خارجه آلمان: «ما خواهان یک مکانیزم مستقل برای نقض حقوقبشر در ایران هستیم تا مسئولان این اقدامات مورد حسابرسی قرار گیرند. مصونیت ناقضین حقوقبشر در ایران مانع عدالت است».
ــ اسلبورن وزیر خارجه لوکزامبورگ: «مسببین نقض حقوقبشر در ایران باید شناسایی و حسابرسی شوند».
ــ معاون وزارتخارجه لیتوانی: «تأکید میکنم جامعه بینالمللی نمیتواند کناری بایستید و نقض حقوقبشر در ایران را تماشا کند. ما از ایجاد مکانیزم بینالمللی حقیقتیابی در رابطه با نقض حقوقبشر در ایران حمایت میکنیم».
ــ نماینده فرانسه: «این شورا حالا باید اقدام کند که ایران مورد حسابرسی قرار گیرد».
ــ از بیانیه بریتانیا برای نشست ویژه: «بیایید امروز یک پیام روشن بفرستیم: این شورا محکم پشت سر مادران، زنان و دختران ایران ایستاده است».
تثبیت مشروعیت بینالمللی قیام
آنچه که از فعالیتهای داخلی و بینالمللی در ضرورت تشکیل اجلاس شورای حقوقبشر صورت گرفت و آنچه که از نتیجه و قطعنامهٔ اجلاس این شورا حاصل شد ــ و در این مقاله به بخشهایی از آن پرداختیم ــ گویای اثرگذاری بینظیر روشنگریهای قیام جاری در ایران بر نگرش و اقدام بینالمللی در حمایت از آن است. آنچه که محقق شد، تثبیت شأن بینالمللیِ قیام ایران و مشروعیت استمرار آن برای رقم زدن سرنوشت نیکو و خجستهٔ ایرانزمین با رهاییاش از اشغال پلیدترین ناقضان حقوقبشر است.