روزنامههای حکومتی در روز شنبه نهم شهریور، صحنه رویارویی دو باند حاکم بر سر نمایش حکومتی مبارزه با فساد است. در کنار آن وضعیت بنبست و انزوای نظام در جریان بررسی اینستکس و برجام دیده میشود. مذاکره کردن و نکردن موضوع دیگر روزنامههای هر دو باند حاکم است که در خلال مطالب آن انزوای رژیم و بنبست آن دیده میشود. بررسی پارهیی از بحرانهای اقتصادی- اجتماعی در روزنامههای هر دو باند، بیانگر اقتصاد فاسد، ورشکسته و فروپاشیده نظام است.
در روزنامههای باند ولیفقیه تلاش شده تا جلاد قتلعام ۶۷ رئیسی را سفیدسازی کنند، با این حال از خلال اعترافهایی که شده، بازه گوشههایی از ابعاد گستردهٔ فساد که از سر تا پای رژیم را گرفته آشکار شده است.
از جمله روزنامهٔ فرهیختگان از باند خامنهای در بستر جنگ باندی نوشته است:
فرهیختگان: ابهامات مهمی در برخی عملکردهای دستگاه قضا برای افکار عمومی پدید آمده که عمدتاً بدون جواب مانده است. محمدعلی نجفی تنها سهماه بعد از قتل میترا استاد و در روزی که قاتل امامجمعه کازرون بهدار آویخته شد، با تودیع وثیقه یک میلیاردی آزاد شد. دو نماینده مجلس که به اتهام فساد اقتصادی و اخلال در بازار خودرو، ارز، سکه، طلا و پوشک بازداشت شده بودند چند روز بعد با وثیقه ۱۰میلیاردی آزاد شدند. همزمانی این موارد با احکام سنگین خبرنگاران بازداشتی و عدم ارائه توضیحات شفاف و قانعکننده به جامعه، ابهامات مهمی را برای افکار عمومی ایجاد کرده است.
روزنامههای هر دو باند حاکم در واکنش به اظهارات موگرینی در مورد زمان بر بودن اجرای اینستکس، بنبست و انزوای نظام را به نمایش گذاشتهاند:
آرمان: حسن هانی زاده: اکنون ثابت شد که خانم موگرینی هم تحت تاثیر فشار آمریکا، مواضع قبلی خود را تغییر داد. در واقع موضوع اینستکس یک دام فریبندهای برای کشاندن ایران به پای میز مذاکره طولانی با اتحادیه اروپاست که در نتیجه ایران همچنان به تعهدات خود در برجام عمل کند اما کشورهای اتحادیه اروپا کوچکترین گامی برای اجرایی کردن تعهدات یازدهگانه خود نسبت به ایران برندارند.
کیهان: اظهارات مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا آشکارا نشان میدهد که اروپاییها دو سیاست متناقض «اعلامی» و «اِعمالی» را در پیش گرفتهاند. ادعای آنها، حفظ برجام است و عمل آنها، نقض کامل تعهدات بلکه عمل معکوس آن. تحرکات اروپا در چند مقطع طی ۱۴ماه گذشته، معطلکردن و مهار ایران به جای انجام تعهدات بوده است.
جوان: وزیر امور خارجه در آخرین اظهارنظر درباره توافق هستهیی تأکید کرد که اروپاییها توان یا عزم سیاسی لازم را برای اجرای این توافق ندارند.
اگر این سخنان ظریف را در کنار سخنان مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا بگذاریم که اجرای سازوکار مالی اروپا و ایران موسوم به «اینستکس» به زمان زیادی نیاز دارد، برای چندمین بار روشن میشود که اروپا در کنار آمریکا قرار دارد،... این بار نه فقط در برابر اجرای تعهدات کامل برجامی بلکه در مقابل اعمال محدودیتهای بیشتری بر اقتصاد ایران و مذاکره درباره توان موشکی و محدودیت مادامالعمر هستهیی ایران. بهزعم خودشان ایران هم پیازخور اروپا شود، هم شلاق و زندان آمریکا را بکشد.
دعوای مذاکره کردن یا نکردن در روزنامههای حکومتی روز شنبه قبل از هر چیز بنبست نظام و مذاکره ناپذیریاش را برجسته کرده است:
جهان صنعت: مخالفت و دیپلماسیستیزی دلواپسان و جریانهای تندرو همه علت فریز شدن و انسداد مذاکره و تضعیف نقشه راه پاریس نیست. خلق و ایجاد تابوهای ایدئولوژیک و عدم توانایی در عبور از این تابوها، علت کلیدی و اصلی در فریز شدن و انسداد مذاکره است.
جوان: چه زمانی روحانی آمادگی خود برای مذاکره را اعلام کرد؟ زمانی که فرانسویها میخواهند فشار ما از طریق بازگشت هستهای– با هدف بازگشت آمریکا به برجام – را در ریل دیگری ببرند و مسیر مرگی را نشان میدهند که داوطلبانه وسوسه تب را پذیرا گردیم.
جنگ قدرت در درون حوزهها موضوع مطالب یک روزنامهٔ همسو با روحانی است:
جمهوری اسلامی: بدمستیهای ناشی از چشیدن مزه قدرت، صاحبان قدرت را از مسیر قانون و خدمت به مردم دور میکند.
اولین عارضه این بدمستی و سرکشی، منازعات میان کارگزاران است که در قالب جنگ قدرت ظاهر میشود.
امروز کشور در شرایطی قرار دارد که به هیچوجه تاب تحمل منازعات و جنگهای قدرت را ندارد بهویژه اگر جنگ و منازعه میان افراد روحانی باشد. روحانیت، به دلایل مختلف به اندازهای زیر سؤال قرار دارد که زمینهای برای ایجاد سؤال بیشتر در افکار عمومی وجود ندارد.
در حوزههای علمیه بهویژه حوزه علمیه قم دعواهایی که به فرموده خمینی برای خدا نیست، فراوان است.
ولی امروز کار به جایی رسیده که مردم میگویند در دعواهای این آقایان روحانی همهچیز پیدا میشود غیر از خدا. دعواهای بزرگترهای حوزه کار را به جایی رسانده که کوچکترها هم به خود اجازه میدهند مانع سخنرانی کسی شوند که حکم رهبری را دارد... در چنین شرایطی دعواهای درونی بدترین نوع خودزنی است و هیچ توجیهی ندارد.
جمهوری اسلامی: در همایش مبلغان محرم که با حضور رئیس قوه قضاییه در دفتر تبلیغات اسلامی حوزه قم برگزار شده بود، هنگامی که رئیس دفتر تبلیغات احمد مبلغی در حال خوشآمدگویی بود، یکی از طلاب افراطی در حضور رئیس قوه قضاییه، با اعتراض به سخنرانی واعظی از وی خواست سخنان خود را قطع کند و تریبون را به رئیسی بسپارد. سؤال اساسی که اکنون مطرح است این است که رئیس قوه قضاییه، با این فرد که در حضور بالاترین مسئول دستگاه قضا مرتکب اخلال در همایش و مانع سخنرانی کسی شد که با حکم رهبری مسئولیت دفتر تبلیغات اسلامی حوزه قم را دارد و میزبان مدعوین و رئیس قوه قضاییه بوده چه برخوردی خواهد کرد؟
اذعان به ساختار فاسد اقتصاد کشور و تداوم بیراهحلی و فروپاشی اقتصادی، مضمون مشترک برخی مقالات روزنامههای همسو با باند روحانی است:
آرمان: فقط و فقط تنها مسأله اساسی در اقتصاد ایران این است که اقتصاد کشور یک اقتصاد دولتی است و منشأ مفاسد در اقتصاد دولتی نهفته است که خودبهخود ایجاد رانت میکند. مادامی که اقتصاد ایران دولتی باقی بماند فساد ریشهکن نمیشود. آنچه که در کشور طی سالهای گذشته تحت عنوان خصوصیسازی صورت گرفت عملاً نمیتوان از آن تحت عنوان خصوصیسازی نام برد. در چنین خصوصیسازی نهادهای دیگر دولتی و شبهدولتی مالک شدند. به عبارت دیگر یعنی دولت از یک جیب خود برداشت و در جیب دیگر خود گذاشت.
ایران: در سال ۱۳۸۰ اولین بار، درآمدهای بهدست آمده از فروش نفت رقمی در حدود ۳۰درصد بیشتر از رقم برآورد شده در اسناد بالادست کشور و گزارشهای رسمی حاصل شد. این نسبت تا بیش از ۱۰۰درصد هم در گزارشهای بعدی وجود داشت، یعنی از این سال به بعد ما شاهد این هستیم که همواره آنچه از فروش نفت خام حاصل شده، بیشتر از رقم مورد انتظار بوده است... واکنش مدیریت توسعه ملی و مدیریت اقتصادی کشور از همان سال تا به امروز نسبت به این مسأله حکایت از آن دارد که گویی یادگیری از تجربههای تاریخی دیگران درباره نفرین منابع و بهویژه سهم یادگیری از مسائل داخلی ایران از این موضوع نزدیک به صفر بوده است.
همچنین مدیریت اقتصادی و نظام تصمیمگیری کشور با یک نوع وادادگی غیرعادی با این پدیده برخورد کرده است.
جهان صنعت: آن آقایی که میگوید قیمتها را باد پایین نیآورده است با همکارانشان در فاصله کمتر از سه سال اجازه دادند قیمت ارز در بازار سیاه سه تا چهار برابر افزایش یابد و حالا نرخ در آن قله افزایش یافته چند درصد هم کاهش داشته که اسم آن را موفقیت و تثبیت میگذارند.
فقر بهاندازهای گسترش یافته است که بیسابقهترین جهشها در موجودی انبار بنگاههای تولیدی صورت گرفته است یعنی بخش زیادی از جمعیت با قیمتهای پایه ۳۵۰۰تومانی نیز قادر به تأمین نیازهای اساسی خود نیستند.
اعتراف به پوسیدگی و ناکارآمدی باند موسوم به اصلاحطلب از سوی یکی از نظریه پردازان این باند موضوع یک روزنامه این باند است:
همدلی: محمدرضا تاجیک که در دولت اصلاحات رئیس «مرکز بررسیهای استراتژیک ریاست جمهوری» بود، میگوید: جریان اصلاحطلبی وقتی در دل قدرت قرار میگیرد به شکلی خودش توجیهگر قدرت میشود و با منطق و زبان قدرت سخن میگوید. و امروز ما میبینیم که نعش آن شهید عزیز به تعبیر آن شاعر، روی دستان ماست و میبینیم که رمقی برای جریان اصلاحطلبی باقی نمانده و رمقش در عرصه قدرت زمخت و بیمنطق قدرت در جامعه گرفته شده است. بالای ۹۵درصد از کسانی را که امروز بهعنوان اصلاحطلب مطرح میشوند، نمیشناسم. نه در یک جلسه حضور داشتند، نه کلمهای به جریان اصلاحطلبی اضافه کردهاند و نه در شبهای تاریک آن حضور داشتند. فقط آن جایی که بوی قدرت به مشام میرسیده دفعتاً پیدایشان شده است. اینها از کجا آمدند،اینها دیکتاتورهایی هستند که لبخند ژکوند بر لب دارند، همان مستبدینی که این بار کلمات پست مدرن بر لب جاری میکنند و از فیلسوفان مدرن و پست مدرن صحبت میکنند
در سایر عنوانهای بخشی از بحرانهای اقتصادی اجتماعی دیده میشود:
فرهیختگان: سبد معیشت کارگران از ۷میلیون تومان گذشت
ابرار اقتصادی: نقدینگی به مرز ۲۰۰۰هزار میلیارد تومان رسید
اسکناس: احتمال دو نرخی شدن سهمیه بنزین
صدای اصلاحات: ثروتهای نجومی مدیران با سپردههای مردم در بانکها؛ دست در جیب مردم
کیهان: آمریکا ۱۰فرد و شرکت را به بهانه ارتباط با برنامه موشکی ایران تحریم کرد