صبح روز ۸ ژانویه‌ٔ ۲۰۲۰ مصادف با چهارشنبه ۱۸ دیماه ۱۳۹۸ یک هواپیمای اوکراینی که حامل ۱۷۶ مسافر و ۹ خدمهٔ پرواز بود به فاصلهٔ کوتاهی بعد از بلند شدن از فرودگاه تهران سقوط کرد.
اغلب مسافران این هواپیما [به‌جز ۹خدمهٔ پرواز و دو مسافر اوکراینی]، از شهروندان ایرانی ساکن کانادا بودند که برای گذراندن تعطیلات کریسمس چند روزی از غربت به وطن بازگشته و پس از دیدار با اقوام و سرزمین مادری خود، در حال برگشت بودند.
هنوز هواپیما بیش از ۱۵کیلومتر از فرودگاه دور نشده و هنوز در محدوده‌ٔ استان تهران بود که دو موشک شلیک‌شده از سپاه شقاوت‌پیشه پاسداران همه زندگی‌ها و آرزو‌های زنان و مردان و کودکان خردسال داخل هواپیما را پرپر کرد و دیگر هیچ خبری از کابین این هواپیما به زمین نرسید. هواپیما و همه سرنشینان به تاریخ گذشته پیوسته بودند.
دروغ‌گویی و پنهان‌کاری در عصر ارتباطات
از همان لحظات اولیه سقوط، تمام دستگاه تبلیغات آخوندی بسیج شد که این جنایت را یک حادثه معمولی و مثلا ناشی از اشکال فنی هواپیما جا بزند و تا جایی که می‌توانست انواع و اقسام کارشناسان حکومتی و مسئولان نظام را به تلویزیون می‌آورد تا ثابت کند دستان ناپاک رژیم آخوندی در این امر دخالتی ندارند.
علی عابدزاده، رئیس سازمان هواپیمایی کشوری، با این استدلال که «قبل از سقوط همه شاهدان آتش را دیده‌اند و اگر اصابت موشک بود هواپیما منهدم می‌شد» با تأکید می‌گفت که: «امکان انفجار این هواپیمابر اثر شلیک موشک از لحاظ فنی وجود ندارد... و اصلاً طرح موضوع سقوط به‌دلیل اصابت موشک منطقی نیست» (ایرنا، ۱۹ دی ۱۳۹۸). شکنجه‌گر سابق علی ربیعی که آن زمان نقش سخنگوی دولت حسن روحانی را برعهده داشت بیانیه صادر می‌کرد و خبر اصابت موشک به هواپیمای اوکراینی را دروغ بزرگ می‌خواند: «در آینده که مشخص شد این ادعای دروغ عاری از حقیقت است هیچکس مسئولیت این دروغ بزرگ را برعهده نخواهد گرفت» (مهر، ۲۰ دی ۱۳۹۸). پاسدار اطلاعاتی‌های نظام هم نسبت به هر گونه اطلاع‌رسانی آزاد هشدار می‌دادند و توئیت می‌کردند که «از مشارکت در جنگ روانی مربوط به هواپیمای اوکراینی و همکاری با ایران‌ستیزان خودداری» کنید (حسام‌الدین آشنا، ۹ ژانویه ۲۰۲۰).
به مدت چندین روز گمانه‌زنی‌ها ادامه داشت. مردم ایران به تجربه‌ٔ سال‌ها رنج و مرارت از عملکرد آخوندهای پلید می‌دانستند کاسه‌ای زیر نیم‌کاسه است اما اثبات اسقاط عمدی هواپیما نیاز به چند روز دیگر داشت. به مرور با انتشار عکس و فیلم‌ها از لحظه سقوط هواپیما و شلیک موشکها و زمانبندی‌ها پازل فاجعه چیده شد و کم‌کم راز این جنایت بزرگ برملا شد.
لاپوشانی ضعف و بزدلی با قساوت و شقاوت
سرنگون کردن عمدی هواپیمای اوکراینی در شرایطی صورت گرفت که هنوز چند ماه از آبان خونین ۹۸ با هزاران شهید نگذشته بود و جامعه در تب و تاب آبانی خود ملتهب بود. رژیم پوسیده‌ٔ ولایت فقیه چند روز قبل از این حادثه مهره‌ٔ شمارهٔ یک خود در جنگ‌افروزی و صدور تروریسم به منطقه یعنی پاسدار قاسم سلیمانی را از دست داده بود و از همان لحظه اول برای جلوگیری از ریزش بیشتر نیروهایش وعده «انتقام سخت» داده بود ولی توان پاسخ‌گویی و عکس‌العمل هم در برابر آمریکا نداشت.
محذوریت مفتضحی برای خامنه‌ای ایجاد شده بود. نه توان غلط‌کردم‌گویی داشت و نه جرأت اقدام، برای همین دست به دامن آمریکا شد - و بعدها ترامپ این امر را فاش کرد - که قبول کند که چندین موشک به اطراف پایگاه آمریکایی عین‌الاسد در عراق شلیک کند تا به این وسیله بدنه حامی خود را راضی کند که گویا انتقامی از آمریکا گرفته است اما ولی‌فقیه بزدل از همین اقدام نمایشی و بی‌تأثیر هم در نگرانی بود و می‌ترسید با واکنش محتمل آمریکا دوباره تندباد قیام آبان با شدت و حدت بیشتری بازگردد به همین دلیل مثل همیشه قیمت را از خون و جان مردم ایران گرفت. برای به هم زدن صحنه و ایجاد دود و دم و هیاهو با قساوت تمام دستور زدن هواپیمای مسافربری در آسمان را صادر کرد.
بعدها ایادی رژیم به اشکال مختلف به این سناریوی شقاوت‌انگیز اعتراف کردند و کاملاً مشخص شد که «سقوط» هواپیما، عمدی و «اسقاط» بوده است. از جمله شمخانی به همتای اوکراینی خود گفته بود که «بعد از قتل قاسم سلیمانی همه در انتظار یک جنگ تمام‌عیار [میان ایران و آمریکا] بودند. اما، بعد از ساقط شدن هواپیمای اوکراین و به‌قتل رسیدن شهروندان این کشور، این جنگ تمام‌عیار از اولویت اول به اولویت دهم تنزل یافت» (رادیو بین‌المللی فرانسه، ۱۶ آوریل ۲۰۲۱). والدین دو تن از قربانیان نیز افشا کردند که سلامی سرکرده سپاه خودش به منزل آنها رفته و این واقعیت تلخ را به اطلاع آنها رسانده است: «با معاونش آمد و چقدر گریه و زاری و اینها... می‌گفتند می‌دانید اگر اینها نبودند، چه جنگی می‌شد؟ گفت اگر که این اتفاق نمی‌افتاد، ۱۰ میلیون جمعیت کشته می‌شدند و این واقعه باعث شد که این جنگ رخ ندهد»! (شرق، ۲۰ دی ۱۴۰۰)
قساوت‌پیشگان و سنگدلان سزاوار آتش‌اند
رهبر مقاومت، مسعود رجوی در پیامی آتشین به این جنایت عامدانه نوشت:
«استفاده از مسافران بی‌گناه به‌عنوان سپر انسانی، عمدی و آگاهانه و بسیار مجرمانه است. جنایت علیه بشریت است. وای! که مسافران چه کشیدند...
مردم ایران و آنان که عزیزی را در این قصیدهٔ غم از دست دادند، نه می‌بخشند و نه فراموش می‌کنند.
قساوت‌پیشگان و سنگدلان سزاوار آتش‌اند.
خانم مری رجوی نیز در توئیتی نوشت:
این خواست مردم ایران است که مسئولان این جنایت بزرگ، که همان مسئولان ۴دهه قتل‌عام و شکنجه و اعدام هستند؛ به‌ویژه خامنه‌ای و رئیسی و سرکردگان سپاه در برابر عدالت قرار گیرند.
احکام مسخرهٔ قضاییهٔ جلادان
دادگاه انتاریوی کانادا در ۱۳دی ۱۴۰۰ در حکمی رژیم ایران را مجبور به پرداخت غرامتی به‌مبلغ ۱۰۷میلیون دلار به شماری از بازماندگان قربانیان هواپیمای اوکراینی کرد. اما تا آنجا که به حکومت ایران برمی‌گردد بعد از مدتها کش‌و‌قوس و سردواندن خانواده‌های قربانیان، سرانجام قضاییهٔ خامنه‌ای رأی خود را برای متهمان به ساقط‌کردن هواپیمای مسافربری اوکراینی صادر کرد. این رأی مضحک بسیار قابل تأمل است:
«متهم ردیف اول فرماندهٔ سامانهٔ دفاعی به‌علت رفتار غیرمجاز و برخلاف دستور فرماندهی به ده سال زندان و پرداخت دیه به اولیاء دمی که مطالبهٔ دیه داشتند، محکوم شد؛ هم‌چنین دادگاه متهمان ردیف دوم تا دهم را به یک تا سه سال حبس محکوم کرد!» (تلویزیون شبکهٔ خبر. ۲۷فروردین ۱۴۰۲)
***
پژواک فریاد دادخواهان هواپیمای اوکراینی در پیوند دادخواهی مردم ایران همان جمله‌ای است که مادر یکی از قربانیان گفته است:
نه می‌بخشیم و نه فراموش می‌کنیم. مجازات عاملان این جنایت را می‌خواهیم.
