پس از سفر ماکرون شاهد سفر کوتاه مرکل، صدراعظم آلمان، به آمریکا بودیم، آنچه از نتایج این دیدار در دست است، حاکی از آن است که تغییری در معادله برجام به وجود نیامده است.
دونالد ترامپ با تأکید بیشتری گفته است ما باید تضمین کنیم که رژیم نزدیک به یک سلاح هستهیی نشود.
آنگلا مرکل هم گفته است که برجام هر چیزی هست جز یک توافق کامل و مشکلات ما با ایران را حل نمیکند. این تحولات و سمت و سوی آنها موجب وحشت بیشازپیش در میان مهرها و سردمداران حاکمیت آخوندی شده است.
علی خرم، دیپلومات سابق رژیم، به مقامات نظام هشدار میدهد که در رابطه با این شرایط «سخنان تندی بر زبان نیاورند» زیرا «کشورداری با حرفهای تند زدن سنخیتی ندارد، بلکه در جامعه بینالمللی باید همه عوامل را در نظر گرفت تا هر خطری که امنیت کشور را تهدید میکند با کمترین هزینه خنثی کرد. آنچه که دیپلوماسی انجام میدهد این است که از درجه التهاب در روابط ایران با کشورهای منطقه و جامعه بینالمللی بکاهد و مانع از نقض پیمان آمريکا در توافق برجام شود».
روزنامه جهان صنعت وابسته به باند روحانی ۸اردیبهشت، «دایره برجام» را در حال «تنگتر شدن» میداند، و شرایط کنونی در رابطه با برجام و آینده آن را «دور از نتایج راهبردی و مطلوب» دولت روحانی و حاکمیت دانسته، و در تشریح این شرایط مینویسد: «به واقع ورود ۲عنصر ستیزهجو چون پمپئو و بولتون را باید میخی بر تابوت معامله هستهیی با ایران دانست. این هر دو محققا مخالف ابتکارات اروپا هستند و به احتمال زیاد هیچیک از پیشنهادات آینده اروپا در حفظ برجام را تأیید نخواهند کرد.
حال با شرایطی که در مواضع اعلامی ترامپ و همچنین اقدامات بدون نتیجه اروپا و همچنین تغییر در راهبرد برجامی ایران مشاهده میشود، میتوان گفت که آینده برجام بسیار بغرنج و دور از نتایج راهبردی و مطلوب است».
مهدی مطهرنیا، یکی از عناصر باند روحانی، وضعیت فعلی برجام را وضعیتی در «برزخ» میداند، که در این برزخ دونالد ترامپ «ایران را تحریک میکند تا از برجام خارج شود و خارج شدن ایران در برجام را بهعنوان بهانهیی برای به راهانداختن اجماع بینالمللی علیه ایران تلقی کرده و روی آن تبلیغ کند». همچنانکه «در مذاکرات هفته گذشته با ماکرون نیز همین مسیر را پی گرفت که یا با طرح اصلاح در برجام ایران را تحریک به خروج از برجام کند یا تحت عنوان همسویی با اروپا، برجام را در حالت برزخ قرار دهد».
حمیدرضا آصفی، دیپلومات سابق نیز ادامه وضعیت موجود را «چندان به مصلحت» نظام نمیداند. زیرا این شرایط «از یک طرف شرکتها و کشورهای خارجی را برای کار با ایران بلاتکلیف نگهداشته، فضای داخل نیز در حالت صبر و انتظار قرار گرفته است».
نتیجهگیری آصفی از وضع موجود این است «با کمال تأسف اروپا برای حذف برجام روزبهروز درصدد همراهی با آمریکا در سایر حوزههاست و آنچنان که رئیسجمهور محترم اعلام کرد آنها با هزینه ایران درصدد راضی نگاه داشتن آمریکا هستند».
این مهره وابسته باند روحانی توصیهاش به حاکمیت این است که در این شرایط دست از پا خطا نکند بلکه «باید با تدبیر و هوشیاری عمل کرد» تا در فرصت باقیمانده «با یک دیپلوماسی مذاکراتی بسیار فشرده عواقب فروپاشی برجام به طرفهای اروپایی گوشزد شود».
با اینکه دایره برجام تنگ میشود و در این زمینه نیز حکومت آخوندی به تنگنا افتاده است، در حال حاضر راهکار عملی مشخصی برای خروج از تنگنای برجام برای آن مشخص نیست.
همچنان که در اظهارات این مهرها هم دیده میشود تنها راهکاری که آنها به مصلحت میدانند این است که حکومت دستبهعصا راه رفته و سیاست صبر و انتظار پیشه کند.
آنها به این دلیل اتخاذ این سیاست را توصیه میکنند که فی الواقع نظام در یک بنبست گرفتار شده است که در آن نه راه پیش دارد و نه راه پس.