در فضای رسانه‌یی پنجشنبه اول آبان ۱۴۰۴، روزنامه‌های حکومتی به دو محور اصلی پرداخته‌اند: نخست، تشدید حملات تبلیغاتی علیه حسن روحانی با محور «محاکمه برجام» و دوم، هشدار نسبت به وخامت بحران اقتصادی و فقر گسترده. همزمان، برخی مطبوعات نزدیک به دولت پزشکیان تلاش کردند تا با طرح مباحثی چون «حقیقت‌گویی رئیس‌جمهور» یا ضرورت رفع فیلترینگ، وجهه‌ای مستقل از اراده بیت رهبری نشان دهند، هر چند خطوط قرمز اصلی نظام حفظ شد.
خلاصه گزیده رسانه‌ها:
کیهان حکومتی: حمله تند به حسن روحانی با اتهام «خسارت‌های برجام» و مطالبه محاکمه او به‌عنوان «عامل فساد اقتصادی و سیاسی».
فرهیختگان حکومتی: در دو گزارش جداگانه برجام را «پایان یک تفکر وابسته به غرب» خوانده و هر گونه مذاکره با آمریکا را «تسلیم‌طلبی» دانسته است.
اعتماد حکومتی: در دفاع از پزشکیان نوشت که او ضعفها را صادقانه گفته نه «ضعیف‌نمایی»، و از لزوم گفتگوی صریح با مردم سخن گفت.
آرمان ملی حکومتی: از «ابهام در رفع فیلترینگ» انتقاد کرد و با اشاره به منافع مالی سنگین فیلترشکن‌ها، اراده‌ای بالاتر از دولت را عامل تداوم آن دانست.
هم‌میهن حکومتی: در تحلیلی از فیلم «عروسی خانواده شمخانی»، ریاکاری و ثروتهای نامشروع مقامات را نقد کرد و آن را نشانه «فساد ساختاری در حاکمیت» دانست.
سیاست‌روز حکومتی: با تیتر «مرگ خاموش در سفره‌های خالی» بحران تغذیه و سوء‌تغذیه را به‌عنوان «نشانه فروپاشی ساختار حکمرانی» توصیف کرد.
جهان‌صنعت حکومتی: از استیصال کارگران و شکاف طبقاتی عمیق نوشت و هشدار داد که فقر و بیکاری «امنیت ملی را تهدید می‌کند».
آرمان امروز حکومتی: آمار رسمی خط فقر را «زنگ خطر فروپاشی طبقه متوسط» دانست و گزارش دنیای اقتصاد را در تأیید آن نقل کرد.
بهارنیوز حکومتی: از بلاتکلیفی دولت در سیاست یارانه‌ای و ناتوانی در کنترل نرخ ارز نوشت.
شرق حکومتی: با دو یادداشت، از یک‌سو سیاست پدافند غیرعامل را نقد کرد و از سوی دیگر، نقش روسیه در روابط تهران و دمشق را محور تحلیل قرار داد.
کامل گزیده رسانه‌ها:
کیهان: باید چند خسارت دیگر برملا شود تا حسن روحانی محاکمه شود؟!
اعترافات هفته گذشته ولی‌الله سیف، رئیس اسبق بانک مرکزی باز هم پرونده خسارت‌های جبران‌ناپذیر حسن روحانی را به صدر اخبار کشور بازگرداند. … . … روحانی، کوچک‌ترین احساس مسئولیتی در برابر نسل‌های آینده ایران و حتی فردای اتمام مسئولیتش نداشته است. او برای دفاع از انگاره غلط «برجام پرفایده» به خزانه کشورِ در تحریم حمله‌ور شد و چوب حراج به ۶۰تن طلا زد. اما مهمترین سؤال پیرامون این اظهارات متوجه دستگاه قضائی است. … چرا دستگاه قضا به این پرونده مشخص و غیرمبهم ورود نکرده و با یکی از مصادیق عیان فساد برخورد نمی‌کند؟!… چرا باید در محاکمه عامل مستقیم تمامی مفاسد هنگفت نامبرده تعلل نشان داد؟
اگر روحانی یک‌بار بابت کارشکنی‌های تعمدی خود در دادگاه روحانیت و جرایم اقتصادی حاضر می‌شد، امروز وقت خود را صرف تجویز نسخه تسلیم نمی‌کرد!
اعتماد: گفتمان مغفول و پارادایم ناشناخته
یوسف پزشکیان: روزنامه وطن‌امروز مطلبی منتشر کرده به قلم محمد رستم‌پور با عنوان: نگاهی به پیامدهای ضعیف‌نمایی‌های مسعود پزشکیان، آقای رئیس‌جمهور! بس کنید. چند تا نکته درباره یادداشت فوق
ضعیف‌نمایی» یعنی دروغگویی. یعنی از خود ضعیف‌هایی نشان بدهیم که نداریم. تیتر انتخاب شده منصفانه نیست. رئیس‌جمهور ضعیف‌نمایی نکرده، بلکه ضعفهایی را که وجود دارد، بیان کرده است. … یکی از مهمترین اشکالات حکمرانی ما تا به امروز این بوده که حقایق را صادقانه با مردم طرح نکرده‌ایم یا از اساس کتمان کرده‌ایم. باید بدانیم که در چه شرایطی هستیم تا واکنش خود را با شرایط موجود تطبیق بدهیم. اکنون زمان لالایی گفتن نیست، زمان بیدار شدن است.
هم میهن: تحلیل اجتماعی فیلم کوتاه عروسی
عباس عبدی: می‌خواهم بگویم که چرا این فیلم تا این اندازه بازنشر و بازتاب پیدا کرده است؟
این فیلم از چند زاویه مورد بحث قرار گرفته است. از نظر تجملات و سطح بالای هزینه‌ها، شرعی نبودن پوشش‌ها، نقض حریم خصوصی، منبع و انگیزه انتشاردهندگان، ریاکاری و…
اولین مسأله سطح اقتصادی عروسی است. می‌گویند داماد خرج کرده. … این مسأله… فاقد اهمیت است و این عروسی بازتاب محدودی از سطح زندگی آنان است. حدس می‌زنم که تا حد زیادی هم رعایت کرده‌اند که بیش از اندازه غیرمتعارف نشود و خیلی از هزینه‌ها هم به چشم نمی‌آید. … به نظرم شمخانی نتوانسته یا به هر دلیلی نخواسته که این مبنای ثروت خانواده را شرح دهند. به‌ویژه که تقریباً در ۴۵سال گذشته، … شغل اقتصادی مستقل و شناخته‌شده نداشته.
با توجه به غلبه رانت و نفتی بودن کشور و مسأله تحریم‌ها، نوعی بدبینی هم نسبت به فعالیت‌های اعضای خانواده ایشان وجود دارد… نمی‌توان فقط به پخش‌کنندگان فیلم ایراد گرفت. پس اصل ثروتمند بودن مسئولان نظام، بدون ارجاع به یک فعالیت اقتصادی آزاد و مستقل از سیاست، جای ایراد و ابهام و پرسش دارد.
مسأله دوم؛ تعارض منافع است. ذهنیت مردم نسبت به تحریم و مسائل آن و نیز جایگاه آقای شمخانی در مسأله هسته‌یی و ذی‌نفع بودن فعالیت اقتصادی خانواده ایشان نوعی تعارض منافع را تداعی می‌کند که گویی نفع ایشان در وجود و تداوم تحریم است
مسأله سوم؛ ریاکاری است. هم در سطح ثروت و هم در سطح موضوعاتی از قبیل حجاب. هم به‌لحاظ جایگاه حقیقی ایشان و هم به‌لحاظ جایگاه حقوقی وی و از طرف حکومت. در واقع شعارهای رسمی و فردی زیادی در ضرورت ساده‌زیستی و پوشش زنان و حجاب و... در عرصه عمومی می‌دهند که این فیلم و سایر اخبار پیرامون بسیاری از افراد حکومت و منسوبین آنان ناقض این شعارها هستند، غیرممکن است که مقامات رسمی از این وضعیت مطلع نباشند.
تقریباً ۹۰ درصد مسئولان اصلی کشور منازل‌شان در منطقه ۱ و ۲ و ۳ و لواسانات است و ویلا دارند، و بسیاری از آنان در زندگی خصوصی به‌ویژه فرزندان‌شان به نسبت از نظر فرهنگی باز و از نظر اقتصادی سطح بالا زندگی می‌کنند، ولی پشت دوربین که می‌نشینند، جور دیگری خود را نمایش می‌دهند. … این ریاکاری بدترین عنصر رفتاری شایع در ایران است. …؟ این بدترین نوع کلاه‌برداری سیاسی است که فردی نان و پنیر بخورد یا کفش او پاره باشد ولی فساد در دوره مدیریت او بیشتر شده باشد.
فرهیختگان: پایان یک تراژدی ۱۰ساله
تابستان ۲۰۱۵، دولت یازدهم به ریاست حسن روحانی با هیاهوی رسانه‌یی و وعده «فتح‌الفتوح دیپلماسی» از توافقی رونمایی کرد که گفته می‌شد راه ایران را به اقتصاد جهانی باز خواهد کرد… اما همان روز‌ها کارشناسان و منتقدان دلسوز هشدار می‌دادند که متن برجام فاقد ضمانت اجرایی متقابل است و بند‌هایی هم‌چون «مکانیسم ماشه» عملاً طرف ایرانی را در موقعیتی یک‌طرفه قرار می‌دهد. با این‌حال، دولت یازدهم به‌جای شنیدن نقد‌ها، منتقدان را به «بی‌سواد بودن» و «تندروی» متهم کرد. … اشتباه بزرگ دولت تدبیر و امید! تصور «حسن‌نیت غرب» بود… پایان برجام، صرفاً پایان یک توافق نیست؛ پایان یک طرز تفکر است. تفکری که پیشرفت و توسعه را نه در اتکا به ظرفیت‌های داخلی، بلکه در انتظار لطف بیگانگان می‌جست. تجربه برجام نشان داد
فرهیختگان: پیشنهادهای سر کاری
آمریکایی‌ها بر خواسته‌های زیاده‌خواهانه‌شان اصرار دارند و ایران هم زیر بار پذیرش شروطی که استقلال و منافع ملی را تهدید کند، نمی‌رود. با همین میزانسن فعلاً میزی برای مذاکره با آمریکایی‌ها وجود ندارد. اگر چه هم مقامات آمریکایی هم ایرانی به این موضوع اشاره می‌کنند که تبادل پیام‌های «غیرمستقیم» متوقف نشده است اما این به این معنی نیست که مذاکراتی در حال وقوع است. … در موقعیتی که مذاکرات با آمریکا تنها به‌دلیل زیاده‌خواهی طرف آمریکایی، به بن‌بست خورده و دستگاه سیاست خارجه و دولت به این موضوع اذعان دارند، هم‌چنان طیفی در داخل کشور به مذاکره با آمریکا اصرار دارند؛ توپ را در زمین ایران می‌بینند و عدم شرکت در اجلاس شرم‌الشیخ را از دست رفتن فرصتی تاریخی برای مذاکره با آمریکا می‌دانند. … اعمال فشار به تیم سیاست خارجه و القای این‌که توافق در دسترس است با واقعیاتی که در تعاملات میان آمریکا و ایران در جریان است، نسبتی ندارد چه بسا می‌تواند نتیجه عکس بگذارد.
آرمان ملی: ایران و آمریکا و مسیر پیش رو
آیا ممکن است شرایط به سمتی پیش برود که ایران و آمریکا به سمت درگیری پیش بروند و به عبارت بهتر [آیا] درگیری نظامی بین ایران و آمریکا اجتناب‌ناپذیر است؟ پاسخ به این سؤال این است که افزایش کنترل نشده تنشها بعید به نظر می‌رسد. با توجه به این‌که نه آمریکا و نه اسراییل شرایط لازم را برای درگیری دوباره با ایران ندارند تا قصد داشته باشند که وارد منازعه‌ای با سطح بالاتر شوند. … مذاکرات به‌راحتی اتفاق نمی‌افتد مگر این‌که یا دو طرف در طرح موضوعات مورد بحث به هماهنگی برسند و یا این‌که یکی از طرفین از مواضع خود به نفع گفتگو و رسیدن به نتیجه کوتاه بیاید… انتظار آن است که طرفی که مواضع غیراصولی و غیرمنطقی گرفته در رویه خود تغییر ایجاد کند وگرنه اقدام نظامی بین طرفین…، بعید به نظر می‌رسد.
هم میهن: آنچه مسکو میبیند/تقابل ایران و ایالات متحده فرصتها و تهدیدهای مختلفی برای روسیه میسازد
خالی از لطف نیست… به این بپردازیم که در میانه این تنشها، سود و زیان روسیه به کدام سمت است. در صورت تشدید تنش بین دو طرف، یا حتی تبدیل تقابل به درگیری نظامی، روسیه چه خیر و شری از ماجرا خواهد دید؟
مشغولیت آمریکا در خاورمیانه، بخشی از منابع نظامی، دیپلماتیک و بلکه مالی ایالات متحده را آنجا نگه می‌دارد. این از طرفی به‌معنای این است که در عرصه مقابله مسکو و واشنگتن، مثلاً در عرصه‌ای مثل جنگ اوکراین، ظرفیت‌های آمریکا محدودتر می‌شود. … از طرف دیگر، به‌طور کلی، ادامه فعالیت آمریکا در صحنه پرچالش و دردسری مثل خاورمیانه، به صرف مصرف منابع، گستره اقدامات آمریکا در دیگر عرصه‌های مطلوب خود را کاهش می‌دهد و این در عرصه رقابت کلی بین قدرتهای بزرگ، مطلوب رقیب است.
در سناریوهای تشدید تنش…روسیه فرصت‌های بیشتری برای بهره‌مندی از این جایگاه خواهد داشت. در این میان، مشخصاً تهران که در وضعیت کمبود متحد قرار دارد، بیشتر به‌دنبال جذب حمایتهای مختلف از مسکو خواهد بود و در مقابل، طبعاً امتیازاتی را که در دسترس داشته باشد به کرملین ارائه خواهد کرد.
تنش غرب با ایران، همزمان با درگیری‌اش با روسیه، می‌تواند رابطه با تهران را به اهرمی برای مسکو نیز تبدیل کند.
از نوع تعامل تهران و مسکو در سال‌های اخیر و مشخصاً بعد از کلیدخوردن جنگ اوکراین می‌شود نتیجه گرفت که تهران، در محدوده امکانات خود، در کم‌شدن بار دردسرهای روسیه تلاش‌هایی کرده است. تضعیف تهران یا گرفتار کردنش در درگیری بیشتر، می‌تواند امکان این نقش‌آفرینی را از ایران بگیرد یا دست کم، کاهش دهد.
ایران به هر حال، هم مشتری صنعت هسته‌یی روسیه است و هم تجهیزات نظامی روسیه. مسکو البته در برآورده‌کردن هر دوی این خواسته تهران، هرگز عجله‌ای از خود نشان نداده‌است اما ایران هم‌چنان، به‌خصوص در شرایط محدودیت، پیگیر این خواسته‌هاست
شرق: پل روسی از تهران تا شام
همزمان شاهد سفر احمد الشرع، رئیس‌جمهور موقت سوریه، به روسیه و دیدار او با ولادیمیر پوتین و هم‌چنین سفر علی لاریجانی، دبیر شورای‌عالی امنیت ملی ایران، به مسکو بودیم… احمد الشرع در دو مصاحبه جداگانه با شبکه «الاخباریه» و «العربیه» به روابط ایران و سوریه پرداخته بود و صراحتاً اعلام کرد که قطع رابطه با ایران یک اقدام دائمی نیست و تلاش‌ها برای بازسازی روابط دوجانبه ادامه دارد. … اظهارات احمد الشرع مبنی بر لزوم بازسازی روابط با ایران نشان می‌دهد که دمشق خواهان ایجاد توازن در روابط خارجی و حفظ کانال‌های ارتباطی با تهران است… در سایه تجربه احیای روابط ایران و عربستان سعودی از طریق نقش‌آفرینی چین می‌توان استناد کرد؛ روسیه نیز اکنون می‌تواند به عنوان میانجی و توازن‌گر میان تهران و دمشق عمل کند
شرق: غیبت پدافند غیرعامل؛ حضور آفند عامل
سیدمصطفی هاشمی‌طبا تجاوز ۱۲روزه رژیم غاصب قدس نشان داد که در امر توجه به پدافند غیرعامل کمبودهای جدی در کشور وجود دارد و بدون آن که سازمان یا مؤسسه‌ای در این باب متهم شود، باید گفت کم‌کاری فراوان در این زمینه صورت گرفته و پس از آتش‌بس تجاوز یاد شده، پدافند غیرعامل هم‌چنان از یاد رفته است… اصولاً در کار شهرسازی، شهرداریها، مالکان و سازندگان به ضوابط پدافند غیرعامل توجه نکرده‌اند. مثل احداث ساختمان ۲۰طبقه در کوچه شش متری روی حریم گسل که روی آخرین سقف آن برای خودنمایی یا زیبایی یا هر مقصود دیگر تاج‌مانندی مشرف بر کوچه با مصالح سنگین ساختمانی ساخته‌اند که با اولین لرزش سقوط کرده و در کوچه یا خیابان راهبندان ایجاد…
در این خصوص مثال‌های فراوانی نه‌تنها از توجه‌نکردن به پدافند غیرعامل وجود دارد بلکه نشان می‌دهد شبیه موجودی که دچار خودآزاری باشد (مازوخیسم) عمداً آفندهای عامل را علیه خود به کار گرفته‌ایم…... یا مازوت را تصفیه و گوگردزدایی نمی‌کنیم تا گاز اکسید سولفور ناشی از سوخت آن موجب بیماری مردم و طبیعت شود. اخیراً هم مجلس حذف چهار صفر از پول ملی از جمله دارایی‌های مردم را تصویب کرده… این تصمیم هم مصداق سادیسم دولت است که عکس‌العمل آن به‌صورت آزار مازوخیستی به دولت خواهد رسید. … معلوم نیست سازمان پدافند غیرعامل در برابر این نوع آفندهای عامل مردم‌آزار چه تدبیری می‌اندیشد.
هم میهن: حجب، حجاب و اخلاق
حامد خانجانی دانشآموخته فلسفه اخلاق مسأله حجاب در ایران را نمی‌توان تنها در قالب یک کشمکش سیاسی یا حقوقی در نظر گرفت. این مسأله در عمق خود، تقابل دو نگرش متعارض درباره اخلاق، فضیلت و سازوکار جامعه انسانی است... آنچه حکومت با اصرار بر حجاب، نگران آن است، با پوشش کامل زنان تأمین نمی‌شود… فقر، بی‌عدالتی و نبود چشم‌انداز معیشتی، بستری را فراهم می‌آورد که در آن کرامت انسانی خدشه‌دار می‌شود و انسان را در حالت اضطرار قرار می‌دهد. موضوعی که صدها برابر از بی‌حجابی، ویرانگرتر است و در این چند دهه اخیر شاهد بوده‌ایم که شرایط اقتصادی و معیشتی مردم چه شرایطی داشته است.
سیاست روز: مرگ خاموش در سفره‌های خالی
در کشوری که منابع طبیعی، فرهنگی و انسانی‌اش ظرفیت‌های بی‌نظیری برای شکوفایی دارد، شنیدن این واقعیت که «سالانه حدود ۱۲۰هزار نفر تنها به‌دلیل مسائل تغذیه‌ای جان خود را از دست می‌دهند» نه تنها دردناک بلکه شرم‌آور است. این عدد، یک سوم کل مرگ‌ومیر سالانه کشور را تشکیل می‌دهد؛ … وقتی تغذیه، که باید نخستین و ابتدایی‌ترین پایه سلامت باشد، به عامل مرگ بدل می‌شود، یعنی زنگ خطر نه تنها برای وزارت بهداشت، بلکه برای کل ساختار حکمرانی به صدا درآمده است. … . شنیدن این واقعیت که سالانه حدود ۴۲۰هزار نفر جان خود را از دست می‌دهند و یک‌سوم این مرگ‌ها یعنی چیزی در حدود ۱۲۰هزار نفر مستقیماً به مسائل تغذیه‌ای مربوط می‌شود، نه تنها تکان دهنده بلکه نشانه‌ای از یک بحران عمیق و ساختاری است
جهان صنعت: آخر جاده استیصال مزدبگیران
محمد-صادق-جنان-صفت... آمارهای ارائه شده از سوی سخنگوی دولت درباره خط فقر و نیز رقم تعیین شده برای حداقل مزد نشان می‌دهد بسیاری از کارگران زیر خط فقر قرار دارند. فاطمه مهاجرانی در نشست خبری خود نرخ خط فقر را برای سال۱۴۰۳به ازای هر فرد ۶میلیون و ۱۲۸هزار و ۷۳۹تومان اعلام کرد. این رقم نشان‌دهنده فاصله بسیار زیاد بین درآمد کارگران و هزینه‌های واقعی زندگی است. وی با صراحت اعلام کرد که تورم بالا ناشی از تحریم‌ها و فشارهای بین‌المللی بوده و مستقیماً بر معیشت مردم تأثیر گذاشته است. البته اسفند ماه سال گذشته مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهور نیز در مراسمی بیان کرد که با ۲۵میلیون تومان نمی‌توان در تهران زندگی کرد... نهادهای کارگری در ایران همواره در انتهای کار طرف حکومت را می‌گیرند به جایی نمی‌رسد. با این وضعیت استیصال کارگران به روزهای خوبی سنجاق نخواهد شد.
آرمان امروز: زنگ خطر آمار جدید خط فقر
در حالی که سخنگوی دولت، فاطمه مهاجرانی، خط فقر سال ۱۴۰۳ را ۶میلیون و ۱۲۸هزار و ۷۳۹تومان به ازای هر فرد اعلام کرده، دنیای اقتصاد هشدار می‌دهد که نرخ فقر به ۳۶ درصد رسیده و از یک مسأله معیشتی به“ بحران ملی ”تبدیل شده است. این آمار، که بالاترین نرخ از ابتدای دهه ۱۳۹۰ است، بیش از ۳۰ تا ۴۰درصد جمعیت کشور را زیر خط فقر قرار داده و طبقه متوسط را در آستانه فروپاشی می‌گذارد. … دنیای اقتصاد محاسبه کرده که از هر ۱۰۰ ایرانی، دست‌کم ۳۱نفر زیر این خط زندگی می‌کنند، و در مناطق روستایی، حاشیه‌نشین و استانهای کم‌برخوردار، این نرخ به ۵۰درصد می‌رسد. حدود ۱۲میلیون نفر غیرمحصل، غیرشاغل و بیکار، بار مضاعفی بر نظام حمایتی تحمیل کرده‌اند. گروهی از شاغلان نیز“ فقیران شاغل“ نامیده می‌شوند؛ کسانی که با کار مستمر، درآمدی کمتر از خط فقر دارند.
آرمان ملی: رفع فیلترینگ در انتظار دستور پزشکیان
اما هر چه از شروع به کار دولت جلوتر آمدیم آنچه مشاهده شد صرفاً وعده‌هایی در جهت حل مسأله و جلساتی در جهت رسیدن به یک راه‌حل مشخص بود که اکثراً نیز به نتیجه نمی‌رسید... لذا این‌گونه بود که وعده‌های مسئولان امر از رئیس‌جمهور گرفته تا وزیر ارتباطات و سخنگوی دولت از واژه «به‌زودی» به «آینده نزدیک» تغییر پیدا کرد و مشخص شد که دولت به‌تنهایی توانایی انجام این مهم را ندارد و باید اراده بالاتر و فراتر از دولت برای رفع فیلترینگ تصمیم‌گیری کند. پرسش ساده اما در عین‌حال مهم این است که چگونه می‌شود مسئولانی که خود بارها از خطرات و مضرات فیلترینگ سخن به میان آورده‌اند هنوز هم فقط صحبت از رفع فیلترینگ می‌کنند؛ اما در عمل این مسأله فقط مشمول مرور زمان می‌شود و صرفاً احاله به آینده می‌شود... نکته اینجا است که امروز دولت، مجلس و قوه قضاییه به‌عنوان قوای ۳ گانه موافق رفع فیلترینگ هستند؛ اما با این وجود مشخص نیست که چرا رفع فیلترینگ صورت نمی‌گیرد؟ آیا اراده‌ای بالاتر از قوای ۳ گانه برای عدم رفع فیلترینگ وجود دارد که منافع‌اش در گرو عدم رفع فیلترینگ است یا مسائل دیگری در میان است... . چیزی حدود ۲۰همت گردش مالی فروش فیلترشکن‌ها است و این نکته‌یی نیست که بتوان آن را کتمان یا تکذیب کرد. از طرف دیگر آسیب‌های روانی و امنیتی که فیلترشکن‌ها به جامعه وارد می‌آورد در مواردی واقعاً جبران‌ناپذیر است... .
هم میهن: درباره روندی که به انحلال انجامید/ بانک بی‌آینده
آن‌طور که بررسیها نشان می‌دهند نسبت کفایت سرمایه بانک آینده بیش از منفی ۳۵۰درصد بود. این یعنی ورشکستگی بانک. این یعنی بانک آینده نه‌تنها سرمایه از خودش ندارد بلکه باید بر روی باقیمانده‌های موجود – اگر از آن خودش باشد - از دیگری قرض بگیرد و بگذارد... . بر اساس گزارشهای منتشر شده این بانک، در پایان خردادماه امسال مانده کل تسهیلات کلان معادل ۱۲۲هزار و ۳۱۵میلیارد تومان بوده که از این میزان حدود ۱۲۰هزار میلیارد تومان آن غیرجاری بوده است؛ معادل ۹۸درصد! همین دو اتفاق یعنی کفایت منفی سرمایه و مطالبات بالای غیرجاری بانک و رویدادهای دیگری که در حاشیه آن رخ داد باعث شد در کل زیان انباشته‌شده این بانک بر مبنای آخرین گزارش معادل ۵۰۰هزار میلیارد تومان باشد. اما به‌رغم انحلال بانک آینده، ماجرای بانک‌های خصوصی در ایران هم‌چنان چالش‌برانگیز است. یکی از مهمترین دلایل چالش‌برانگیزی این بانکها به جریانهای سیاسی و رانتیر‌های اقتصادی برمی‌گردد که در برخی از سیاست‌گذاریهای این بانکها دخالت می‌کنند. در این خصوص خاطرات عبدالله طالبی، اولین مدیرعامل بانک پارسیان می‌تواند آموزنده باشد...
جهان صنعت: تولید در تنگنا، جوانان گرفتار بیکاری... بیکاری طولانی‌مدت جوانان، منجر به یأس، ناامیدی، افزایش سن ازدواج، افزایش طلاق، گرایش به آسیب‌های اجتماعی مانند اعتیاد و بی‌اعتمادی عمیق به نظام حاکم می‌شود. این نارضایتی می‌تواند به شورش‌ها و ناآرامی‌های اجتماعی دامن بزند. نسل جوان نظام اقتصادی و آموزشی موجود را مقصر اصلی ناکامی خود می‌داند و این امر منجر به ایجاد شکافی عمیق و پر از کینه بین‌نسل‌ها می‌شود…. کلام آخر پارادوکس کمبود نیرو در تولید و بیکاری جوانان، یک زنگ خطر جدی برای امنیت ملی و آینده توسعه ایران است.
آرمان امروز: عدم اتکا به اندیشه‌های اقتصادی؛ ضعف بزرگ اقتصاد ایران
. با وجود ادعاهای رسمی مبنی بر“ اقتصاد مقاومتی ”، رشد اقتصادی به زیر ۲درصد سقوط کرده و فقر گسترده، بیش از ۳۰درصد جمعیت را در بر گرفته است. تحریم‌های بین‌المللی و فشارهای خارجی، بهانه‌یی برای این ناکامی‌ها شده، اما کارشناسان می‌گویند ریشه داخلی است: هیجانات سیاسی که راه‌حل‌های ساده‌انگارانه مانند افزایش نرخ بهره اسمی – بدون توجه به نرخ بهره حقیقی منفی – را تحمیل می‌کنند. در نیمه دوم ۱۴۰۴، پیش‌بینی می‌شود رکود عمیق‌تر شود و نرخ تورم به مرزهای بالاتر برسد، به‌دلیل تحریم‌های ادامه‌دار و نوسانات ارزی
بهارنیوز:
دولت… بین گزینه‌های مختلف برای کاهش هزینه‌های یارانه‌ای خود و هزینه‌های کنترل نرخ ارز بلاتکلیف باقی مانده است. برای مثال دولت از دست زدن به یارانه نان و بنزین به‌دلیل تبعات اجتماعی آن هراس دارد، اما در قبال برخی موارد دیگر مثل کالابرگ‌های الکترونیکی و ارز مبادله‌ای این ترس از دستکاری و حذف کمتر است... . این‌که گفته می‌شود دولت برای حمایت از اقشار فرودست و حقوق‌بگیران منابع ندارد، اظهارنظر درستی نیست
