روز جمعه ۱۵تیر ۹۷نشست وین با شرکت رژیم آخوندها و کشورهای باقی مانده از برجام، یعنی ۴+۱جای مهمی در اخبار جهان داشت و طبعاً میزان زیادی از خبرها، تفسیرها و تحلیلهای رسانهها هم پیرامون این قضیه بود.
نشست وین یا نشست کمیسیون مشترک برجام دیروز (جمعه ۱۵تیر) در وین برگزار شد، و گویا قرار است اجلاس بعدی روز ۱۸تیر ۹۷برگزار گردد. یعنی این نشست هنوز به نتیجه نهایی نرسیده است و ادامه دارد. با این وصف ضروری است بدانیم که این نشست تا همین جا به چه نتایجی رسیده است و چه ارزیابیای از این نشست وجود دارد؟
ارزیابیهای داخل رژیم
کلاً در داخل رژیم سه نوع ارزیابی در مورد این نشست وجود دارد:
- ارزیابی ظریف و روحانی و اغلب رسانههای وابسته به باند روحانی که تصویرنسبتاًً مثبت و امیدبخشی از این نشست و نتایج آن ارائه میدهند.
- اما گروهی از باند خود روحانی فضای دیگری ارائه میدهند و مثلاًًً سایت آفتاب از دو موضوع اصلی که در کنفرانس وین لاینحل مانده صحبت کرده یا روزنامه آرمان بهنقل از علی خرم تیتر زده است: بسته پیشنهادی اروپا در بنبست!
- یکی هم ارزیابی دلواپسان است که مطلقاً منفی است با تیترها و عباراتی مانند:
کیهان: بسته اروپا پر از خالی بود!
سیاست روز: نشست برجامی در وین با دستاورد تقریباً هیچ به کار خود پایان داد.
قدس: ترفند تکراری اروپا؛ مذاکره برای مذاکره.
عصر ایرانیان: جفت پوچ.
منابع بیطرف چه میگویند؟
خبرگزاری «رویترز» در گزارشی نوشته است:
« هیچ گشایش عمدهیی در جریان مذاکرات اخیر در وین ایجاد نشد» بهنظر میرسد هیچ پیشرفت قابل توجهی در مذاکرات حاصل نشده است. یک دیپلومات ارشد اروپایی به آن خبرگزاری گفته است: بعید بهنظر میرسد که انتظارات ایران برآورده شده باشند.
«هایکو ماس» وزیر امور خارجه المان نیز گفته است که قدرتهای جهانی نمیتوانند بهطور کامل آنچه به ضرر ایران روی داده است را جبران کنند.
بیانیه پایانی نشست چه میگوید؟
این بیانیه را موگرینی به تنهایی قرائت کرد و رسانهها روی این دست گذاشتهاند که هنگام قرائت بیانیه، ظریف در کنار او نبود و این نشانه نارضایتی رژیم از بیانیه است و بهخصوص ظریف نمیخواسته از بابت تأیید این بیانیه مورد هجمه باند خامنهای قرار بگیرد.
کیهان در یادداشت روز امروز خود تحت عنوان «شکلات در پایان مذاکرات!» مینویسد:
«در پایان این نشست اتحادیه اروپا بیانیهیی ۱۰بندی را صادر کرد که ۹مورد آن کلیاتی است که در خوشبینانهترین حالت برای رعایت عرف دیپلوماتیک در این بیانیه گنجانده شده است و بود و نبود آنها هیچ تفاوتی نمیکند. تنها بند هشتم بیانیه به اصل ماجرا پرداخته و وارد فاز اقتصادی شده است. در این بند نکاتی کلی و مبهم در خصوص تعامل و رابطه اقتصادی با ایران در قبال حفظ برجام و عمل به تعهدات خود آمده است. چیزی شبیه همان شکلات در بستهای بسیار بزرگ.
هدف از مذاکرات و رایزنیهای اخیر ایران و طرف مقابل، گرفتن تضمین از اروپا برای تأمین منافع اقتصادی ایران در قبال عمل به برجام بود. در بیانیهاین اتحادیه خبری از تضمین نیست و کلیاتی تکراری بیان شده که بهقول روحانی مایوسکننده است».
دو مسأله لاینحل
در عموم خبرهای مربوط به این نشست از دو مسأله لاینحل نیز صحبت میشود:
اول؛ دسترسی رژیم به بازارهای نفتی جهانی
دوم؛ دسترسی رژیم به بازارهای مالی دنیا.
سرنوشت معامله شرکتهای متوسط و کوچک چه میشود؟
با تحریمهایی که آمریکا اعلام کرده و از نوامبر یا آبان ماه اجرایی میشود، هیچ شرکت نفتی معتبری قادر به معامله نفتی با ایران اعم از استخراج یا صدور یا خرید نفت نیست. مگر یک سری شرکتهای خرده ریز یا کشورهایی با توان محدود برای خرید نفت که تازه همینها هم با هشدار اخیر آمریکا زیر سؤال هستند و به همین دلیل این قبیل شرکتها هم یکی پس از دیگری، قراردادهای خود را فسخ میکنند مثل کره جنوبی که اعلام کرد دیگر از ایران نفت نمیخرد.
اما حتی اگر رژیم به میزان خیلی محدود بتواند نفت خودش را بفروشد، بهعلت تحریم بانکی قادر نخواهد بود پول آنها را وصول کند و در بهترین صورت باید به معامله پایاپای تن بدهد و در ازای نفت بپذیرد که آن کشورها هر کالایی که ممکن است اصلاً مورد نیاز رژیم هم نباشد به او بدهند.
اصلا صورت مسأله اجلاس وین هم پیدا کردن راهکارهایی برای همین دو مسأله است اما گفته میشود که در ارائهی راهحلهای عملی موفق نبوده است. کما اینکه خود اروپاییها نیز اذعان کردهاند که اروپا قادر به جبران و ترمیم وضعیت جدید برجام بدون آمریکا نیست.
چشمانداز نهایی برجام چگونه است؟
اساساً حفظ برجام بدون آمریکا و رو در روی آمریکا، یک شوخی است.
نشست وین هم در عمق خود، تحمیل همان شروط ۴گانه اروپا به رژیم است که در واقع همان شروط مورد نظر آمریکاست.
مرکل در نشست سران اروپا در صوفیه بلغارستان -اواخر اردیبهشت ماه- گفته بود: «همه کشورهای عضو اتحادیه اروپا بر حفظ توافق هستهیی با ایران تأکید میکنند اما برای جبران خسارت همه شرکتها، من فکر میکنم نمیتوانیم و نباید توهم ایجاد کنیم.»
«ژان ایو لو دریان» وزیر خارجه فرانسه نیز در جلسه جمعه گفت: «بعید است اروپاییها بتوانند بسته اقتصادی را برای ایران تا ماه نوامبر فراهم و عملیاتی کنند».
یکی از کارشناسان رژیم به نام علی خرم در مقالهیی در روزنامه آرمان با عنوان «بسته پیشنهادی اروپا در بنبست» مینویسد:
«در واقع ایران نباید انتظار داشته باشد با تهدید به بستن تنگه هرمز که در ایران از سوی مسئولان نظامی بهوضوح تفسیر گردید، و با اتهام طراحی برای اقدام تروریستی توسط یک دیپلومات ایرانی، کماکان درب در اروپا به روی پاشنه سابق بچرخد»
فلسفه «تهدید»های رژیم چیست؟
«تهدید»های رژیم ناشی از اجبارها و تناقضات رژیم است. یعنی رژیم به هر حال باید:
هوای نیروهای خودش را داشته باشد.
هوای دلواپسان را داشته باشد.
اگر همه خواستههای رژیم برآورده شود، چه تغییری روی میدهد؟
صرفنظر از واقعیتهای موجود و همه آنچه تا اینجا گفته شد، بیایید در عالم خیال، فرض کنیم که اروپا در این بسته، همه خواستههای رژیم را هم برآورده کند، اما مگر مشکلات رژیم با این چیزها حل میشود؟
اخیراً حجاریان نامهیی به نوبخت سخنگوی دولت روحانی نوشته و در آن در رابطه با درخواست نوبخت مبنی بر اینکه مردم بیایند و طلاها و سکههای خود را تحویل دولت بدهند تا رژیم از این بحران اقتصادی نجات پیدا کند! مانند کاری که مصدق کرد یا چند سال پیش کره جنوبی کرد.
حجاریان که خودش یکی از کهنه اطلاعاتیها و کهنه دژخیمان رژیم است مینویسد:
«مردم را دستهدسته کردید، به میزانهای نامیزان دینی و اقتصادی و جناح بندیهای هیچ و پوچ...
و حالا درخواست کمک دارید که طلای ملت و ارز انباشته ملت چند روز بیشتر به شما فرصتِ فرصت سوزی بدهد!
مردم کمک کنند که شما چه کار کنید؟ مگر روحانی نگفت ما در هر شرایطی به فلسطین و لبنان کمک میکنیم، چطور در هر شرایطی میشود به آنها کمک کرد و به مردم خودمان نمیشود!؟
اکنون دست گدایی برای چه به ملت دراز میکنید؟
پرداخت ها به حزبالله عقب افتاده؟ آمریکا و اسراییل تجهیزات شما را در سوریه دود هوا کردهاند و نیاز به سرمایهگذاری مجدد دارید!؟
پول برای ساخت موشک جهت تحویل به حوثیهای یمن کم دارید!؟
برادران و برادر خواندههای شما که با وثیقه آزاد اند، نیازمند منابع جدید جهت اختلاس اند!؟
بودجه گشت ارشاد و هزار و یک مرکز فرهنگی که کاری غیر تخریب فرهنگ این ملت نکردهاند، کم آمده است!؟
برای این ملت چه کردید که اکنون دست نیاز به سمت آنها دراز میکنید و چرا باید کسانی که چهل سال جیب آنها را زده اید، امروز آخرین قطرههای جام های تهی خود را در گلوی شما بریزند!؟
بروید یاد بگیرد که:
روی موشک نمیشود حساب کرد،
یاد بگیرید که روی موشک اسم دیگر کشورها را ننویسد،
یاد بگیرید که حرمت کشورهای همسایه را حفظ کنید،
یاد بگیرد با دیگران تعامل کنید.
یاد بگیرید حسینه کردن کاخ سفید یک شعار پوچ است وقتی نوسانِ دلارِ کاخ سفید شما را به فنا میدهد، شما هنوز با ماشین جنگی آمریکا روبهرو نشده اید، دارند با شما شوخی اقتصادی میکنند و به زانو افتاده اید!
مردم پول بدهند شما رودخانهها را خشک، جنگل را حذف، کشاورزی و اقتصاد را نابود کنید و بعد فرزندان شما با خودرو های میلیاردی به آنها فخر بفروشند که ما ژن برتریم!؟
آقای دکتر بهجای گدایی از مردم فقیر بروید به بزرگان حاکمیت حالی کنید که دیگر شعارهای پوچ ندهند که هنگام دفاع مجبور به التماس و نرمش قهرمانانه و غیرقهرمانانه نباشند...
اما این کشور در معرض تهدید جدی و از دست رفتن و تکهتکه شدن است. به خود آیید، همین امروز، حتی فردا خیلی دیر است.»
خلاصه مطلب
حالا دیگر حتی حجاریان هم اذعان میکند که برجام اگر واقعاً و حقیقتاً شهد و عسل هم باشد ولی تا وقتی تغییرات اساسی در داخل و کلانسیاستهای نظام متبوعش ایجاد نشود، هیچ نوشدارویی نمیتواند مرضش را درمان کند.