اجلاس فوق‌العادهٴ وزیران خارجه کشورهای اسلامی در جده، نمود دیگری از طرد و انزوای رژیم و آرایش سیاسی جدید پس از تحولات اخیر سوریه و اشغال نظامی حلب ویران، توسط رژیم و همدستانش می‌باشد. این اجلاس در وهلهٴ نخست، پاسخ کشورهای منطقه و کشورهای اسلامی به عواطف جریحه‌دار شده مردم دنیا و به‌ویژه ملتهای مسلمان و ملتهای منطقه از فجایع حلب بود. از این‌رو هدف اول آن، حمایت از مردم سوریه و به‌خصوص آوارگانی است که هر روز گزارشهای دردناکی از رنج و مشقت آنها در رسانه‌ها منعکس می‌شود.
در بیانیه پایانی اجلاس فوق‌العادهٴ وزیران خارجه 53کشور سازمان همکاری اسلامی، «وقایع فاجعه‌بار حلب که به‌خاطر تجاوز آشکار رژیم سوریه و متحدانش علیه شهروندان غیرمسلح روی داده»، «محاصره شهرها و گرسنگی دادن به مردم، بمباران مناطق مسکونی و بیمارستانها… به‌منظور خالی کردن شهرهای سوریه از جمعیت و تغییر ترکیب جمعیت» به‌شدت محکوم شده است.» (1)
یوسف بن احمد العثیمین، دبیرکل سازمان همکاری اسلامی، جامعه جهانی را فراخواند تا برای جلوگیری از نابودی ترکیب جمعیتی در سوریه و برقراری آتش‌بس فوری و دائمی تصمیم بگیرد. (2)
عادل الجبیر وزیر خارجه عربستان نیز، کشتارهای حلب را جنایت جنگی و جنایت علیه بشریت توصیف کرد و خواستار محاکمه عاملان آن در دادگاههای جنایی بین‌المللی شد. (3)
مولود چاووش‌اوغلو وزیر خارجه ترکیه که ریاست اجلاس وزیران خارجه را به عهده داشت، به آتش‌بس سراسری و خروج فوری شبه‌نظامیان خارجی از سوریه فراخوان داد. (4)
به این ترتیب، رژیم آخوندی که در اجلاس جده غایب بود و این نمودی آشکار از انزوای آن می‌باشد، افزون بر آن، همراه با رژیم دست‌نشانده‌اش دیکتاتوری خونریز بشار اسد، در کانون تنفر و محکومیت کشورهای اسلامی قرار گرفت. پیش از این رژیم تلاش می‌کرد خود را قیم کشورهای اسلامی و سازمان همکاری اسلامی جلوه بدهد؛ اما اکنون از این اجلاس بیرون انداخته شده و بحث اخراج آن از این سازمان نیز مطرح است.
رژیم تلاش کرد با سکوت درباره این اجلاس و مواضع و جهت‌گیری آن که تماماً بر ضدش بود، از کنار آن بگذرد. رادیو تلویزیون آخوندها هیچ خبری درباره آن پخش نکرد و رسانه‌های حکومتی نیز عمدتاً سکوت پیشه کردند، اما در واکنشهای بسیار محدود آنها، می‌توان هراس رژیم از این اجلاس و مواضع آن و پیامدهایش را به‌وضوح دید. از جمله مواردی که نگرانی و هراس رژیم را برانگیخته، فراخوان دولت ترکیه به ایجاد مناطق امن در سوریه برای جلوگیری از تهاجمهای رژیم اسد و متحدانش می‌باشد. سیاستی که نخست توسط رجب طیب اردوغان رئیس‌جمهور ترکیه مطرح شد و در اجلاس جده نیز وزیر خارجه این کشور بار دیگر بر آن تأکید نمود. از آنجا که این سیاست، با سیاست ترامپ که او نیز از ضرورت ایجاد مناطق امن در سوریه سخن گفته بود، منطبق است، رژیم را نگران و هراسان کرده است. روزنامه ابتکار (5دی) این هراس را این‌گونه منعکس کرده است: «تلاش برای محدود کردن نفوذ ایران در منطقه در دستور کار مخالفانش قرار دارد. حالا همه مخالفان مشتاقانه در انتظار بیستم ژانویه 2017 هستند… ممکن است جریانهای مخالف با برجستگی نقش ایران در منطقه، دلخوش به سیاستهایی باشند که دولت آینده «دونالد ترامپ» وعده داده است».
از سوی دیگر هم‌چنان‌که وزیر خارجه ترکیه تصریح کرده (5) اجلاس فوق‌العادهٴ جده را، در ادامه کنفرانس مسکو، بایستی یک ضربه کاری سیاسی دیگر به رژیم و سیاست منطقه‌یی آن تلقی کرد. در کنفرانس سه جانبهٴ مسکو، به‌رغم آن که رژیم حضور داشت، اما به همراه رژیم اسد بازندهٴ اصلی آن بود، (6) در کنفرانس جده، این سیلی و آثار آن بر رژیم مضاعف گردید؛ چرا که رژیم در این کنفرانس غایب بود و چنان‌که دیدیم علاوه بر تحمل این انزوای دردناک، به‌عنوان عامل اصلی فجایع سوریه در صندلی متهم و مجرم اصلی قرار گرفت.
به این ترتیب اگر وقایع و تحولاتی را که پس از اشغال حلب رخ داد، از نظر بگذرانیم، به‌طور روشنتری می‌توان روندی را مشاهده کرد که در آن، پیامدهای ویران کردن و سپس اشغال حلب، برخلاف آنچه ایادی و سردمداران رژیم می‌پنداشتند و در این رابطه به خودشان تبریک می‌گفتند؛ واقعیتهای دیگری را به نمایش می‌گذارد. مهمترین این وقایع عبارت بودند از:
ـ روز 29آذر، قطعنامه 2328 شورای امنیت ملل متحد، به اتفاق آرا، از جمله با رأی موافق روسیه، به تصویب رسید و بر اساس آن، ناظران سازمان ملل در حلب شرقی، جهت نظارت بر روند خروج امن ساکنان و رزمندگان محاصره شده مستقر شدند و خروج آخرین نفرات با موفقیت به انجام رسید. این در حالی بود که رژیم خواستار «ریشه‌کنی تروریستها» یعنی نابودی تسلیم یا نابودی تمامی رزمندگان و مردم هوادار آنها بود. پاسدار علی شمخانی دبیر شورای عالی امنیت رژیم در مخالفت هیستریک با قطعنامه 2328 گفت: «این قطعنامه… در ادامه فعالیتهای مخرب گذشته و زمینه‌سازی برای ورود عناصر اطلاعاتی و نظامی کشورهای حامی تروریسم در قالب نیروهای ناظر به حلب است». (7)
ـ روز 30آذر، کنفرانس سه جانبهٴ مسکو با انتشار یک بیانیه 8ماده‌یی پایان یافت که اغلب بندها و کلیت آن، به هیچ‌وجه مطلوب رژیم نبود و رژیم بازندهٴ آن بود.
ـ اول دی 95، تصویب قطعنامه مجمع عمومی ملل متحد، با اتفاق آرا، مبنی بر تحقیق مستقل بین‌المللی درباره جنایات جنگی و جنایت علیه بشریت در سوریه و محاکمه عاملان آنها، جنایاتی که بر کسی پوشیده نیست اساساً با مشارکت پاسداران و شبه‌نظامیان اعزامی خامنه‌ای صورت گرفته است.
دوم دی ماه، اجلاس فوق‌العادهٴ وزیران خارجه کشورهای اسلامی به‌عنوان چهارمین حلقه در ادامه زنجیرهٴ ضربات سیاسی که 4روز پیاپی بر رژیم وارد آمد، به نظر می‌رسد یک واقعیت سیاسی را مهر کرده است. این واقعیت که اشغال حلب، برخلاف آنچه ابتدا رژیم به خود وعده می‌داد، چرخهای سیاسی را به زیان رژیم و به نفع مردم و مقاومت خونفشان سوریه به حرکت در آورده است.
پانویس: ــــــــــــــــــــ
1 ـ الشرق‌الأوسط انگلیسی ـ 3دی 95
2 ـ سایت وزارت‌خارجه عربستان سعودی ـ 5دی95
3 ـ روزنامه المدینه ـ چاپ عربستان ـ 2دی
4 ـ شبکهٴ تلویزیون ترکی تی.آر.تی.ورلد: 2دی
5 ـ وزیر خارجه ترکیه گفت: «خواسته‌های بیانیه سازمان همکاری اسلامی، با بیانیه اجلاس اخیر مسکو درباره سوریه منطبق است» ـ خبرگزاری آناتولی ترکیه - 2دی
6 ـ روزنامه لوموند 22دسامبر 2016: «نشست مسکو پیش از هر چیز یک سیلی است که بر گوش بشار اسد نواخته می‌شود».
7 ـ تلویزیون شبکهٴ خبر رژیم ـ 30آذر.
در بیانیه پایانی اجلاس فوق‌العادهٴ وزیران خارجه 53کشور سازمان همکاری اسلامی، «وقایع فاجعه‌بار حلب که به‌خاطر تجاوز آشکار رژیم سوریه و متحدانش علیه شهروندان غیرمسلح روی داده»، «محاصره شهرها و گرسنگی دادن به مردم، بمباران مناطق مسکونی و بیمارستانها… به‌منظور خالی کردن شهرهای سوریه از جمعیت و تغییر ترکیب جمعیت» به‌شدت محکوم شده است.» (1)
یوسف بن احمد العثیمین، دبیرکل سازمان همکاری اسلامی، جامعه جهانی را فراخواند تا برای جلوگیری از نابودی ترکیب جمعیتی در سوریه و برقراری آتش‌بس فوری و دائمی تصمیم بگیرد. (2)
عادل الجبیر وزیر خارجه عربستان نیز، کشتارهای حلب را جنایت جنگی و جنایت علیه بشریت توصیف کرد و خواستار محاکمه عاملان آن در دادگاههای جنایی بین‌المللی شد. (3)
مولود چاووش‌اوغلو وزیر خارجه ترکیه که ریاست اجلاس وزیران خارجه را به عهده داشت، به آتش‌بس سراسری و خروج فوری شبه‌نظامیان خارجی از سوریه فراخوان داد. (4)
به این ترتیب، رژیم آخوندی که در اجلاس جده غایب بود و این نمودی آشکار از انزوای آن می‌باشد، افزون بر آن، همراه با رژیم دست‌نشانده‌اش دیکتاتوری خونریز بشار اسد، در کانون تنفر و محکومیت کشورهای اسلامی قرار گرفت. پیش از این رژیم تلاش می‌کرد خود را قیم کشورهای اسلامی و سازمان همکاری اسلامی جلوه بدهد؛ اما اکنون از این اجلاس بیرون انداخته شده و بحث اخراج آن از این سازمان نیز مطرح است.
رژیم تلاش کرد با سکوت درباره این اجلاس و مواضع و جهت‌گیری آن که تماماً بر ضدش بود، از کنار آن بگذرد. رادیو تلویزیون آخوندها هیچ خبری درباره آن پخش نکرد و رسانه‌های حکومتی نیز عمدتاً سکوت پیشه کردند، اما در واکنشهای بسیار محدود آنها، می‌توان هراس رژیم از این اجلاس و مواضع آن و پیامدهایش را به‌وضوح دید. از جمله مواردی که نگرانی و هراس رژیم را برانگیخته، فراخوان دولت ترکیه به ایجاد مناطق امن در سوریه برای جلوگیری از تهاجمهای رژیم اسد و متحدانش می‌باشد. سیاستی که نخست توسط رجب طیب اردوغان رئیس‌جمهور ترکیه مطرح شد و در اجلاس جده نیز وزیر خارجه این کشور بار دیگر بر آن تأکید نمود. از آنجا که این سیاست، با سیاست ترامپ که او نیز از ضرورت ایجاد مناطق امن در سوریه سخن گفته بود، منطبق است، رژیم را نگران و هراسان کرده است. روزنامه ابتکار (5دی) این هراس را این‌گونه منعکس کرده است: «تلاش برای محدود کردن نفوذ ایران در منطقه در دستور کار مخالفانش قرار دارد. حالا همه مخالفان مشتاقانه در انتظار بیستم ژانویه 2017 هستند… ممکن است جریانهای مخالف با برجستگی نقش ایران در منطقه، دلخوش به سیاستهایی باشند که دولت آینده «دونالد ترامپ» وعده داده است».
از سوی دیگر هم‌چنان‌که وزیر خارجه ترکیه تصریح کرده (5) اجلاس فوق‌العادهٴ جده را، در ادامه کنفرانس مسکو، بایستی یک ضربه کاری سیاسی دیگر به رژیم و سیاست منطقه‌یی آن تلقی کرد. در کنفرانس سه جانبهٴ مسکو، به‌رغم آن که رژیم حضور داشت، اما به همراه رژیم اسد بازندهٴ اصلی آن بود، (6) در کنفرانس جده، این سیلی و آثار آن بر رژیم مضاعف گردید؛ چرا که رژیم در این کنفرانس غایب بود و چنان‌که دیدیم علاوه بر تحمل این انزوای دردناک، به‌عنوان عامل اصلی فجایع سوریه در صندلی متهم و مجرم اصلی قرار گرفت.
به این ترتیب اگر وقایع و تحولاتی را که پس از اشغال حلب رخ داد، از نظر بگذرانیم، به‌طور روشنتری می‌توان روندی را مشاهده کرد که در آن، پیامدهای ویران کردن و سپس اشغال حلب، برخلاف آنچه ایادی و سردمداران رژیم می‌پنداشتند و در این رابطه به خودشان تبریک می‌گفتند؛ واقعیتهای دیگری را به نمایش می‌گذارد. مهمترین این وقایع عبارت بودند از:
ـ روز 29آذر، قطعنامه 2328 شورای امنیت ملل متحد، به اتفاق آرا، از جمله با رأی موافق روسیه، به تصویب رسید و بر اساس آن، ناظران سازمان ملل در حلب شرقی، جهت نظارت بر روند خروج امن ساکنان و رزمندگان محاصره شده مستقر شدند و خروج آخرین نفرات با موفقیت به انجام رسید. این در حالی بود که رژیم خواستار «ریشه‌کنی تروریستها» یعنی نابودی تسلیم یا نابودی تمامی رزمندگان و مردم هوادار آنها بود. پاسدار علی شمخانی دبیر شورای عالی امنیت رژیم در مخالفت هیستریک با قطعنامه 2328 گفت: «این قطعنامه… در ادامه فعالیتهای مخرب گذشته و زمینه‌سازی برای ورود عناصر اطلاعاتی و نظامی کشورهای حامی تروریسم در قالب نیروهای ناظر به حلب است». (7)
ـ روز 30آذر، کنفرانس سه جانبهٴ مسکو با انتشار یک بیانیه 8ماده‌یی پایان یافت که اغلب بندها و کلیت آن، به هیچ‌وجه مطلوب رژیم نبود و رژیم بازندهٴ آن بود.
ـ اول دی 95، تصویب قطعنامه مجمع عمومی ملل متحد، با اتفاق آرا، مبنی بر تحقیق مستقل بین‌المللی درباره جنایات جنگی و جنایت علیه بشریت در سوریه و محاکمه عاملان آنها، جنایاتی که بر کسی پوشیده نیست اساساً با مشارکت پاسداران و شبه‌نظامیان اعزامی خامنه‌ای صورت گرفته است.
دوم دی ماه، اجلاس فوق‌العادهٴ وزیران خارجه کشورهای اسلامی به‌عنوان چهارمین حلقه در ادامه زنجیرهٴ ضربات سیاسی که 4روز پیاپی بر رژیم وارد آمد، به نظر می‌رسد یک واقعیت سیاسی را مهر کرده است. این واقعیت که اشغال حلب، برخلاف آنچه ابتدا رژیم به خود وعده می‌داد، چرخهای سیاسی را به زیان رژیم و به نفع مردم و مقاومت خونفشان سوریه به حرکت در آورده است.
پانویس: ــــــــــــــــــــ
1 ـ الشرق‌الأوسط انگلیسی ـ 3دی 95
2 ـ سایت وزارت‌خارجه عربستان سعودی ـ 5دی95
3 ـ روزنامه المدینه ـ چاپ عربستان ـ 2دی
4 ـ شبکهٴ تلویزیون ترکی تی.آر.تی.ورلد: 2دی
5 ـ وزیر خارجه ترکیه گفت: «خواسته‌های بیانیه سازمان همکاری اسلامی، با بیانیه اجلاس اخیر مسکو درباره سوریه منطبق است» ـ خبرگزاری آناتولی ترکیه - 2دی
6 ـ روزنامه لوموند 22دسامبر 2016: «نشست مسکو پیش از هر چیز یک سیلی است که بر گوش بشار اسد نواخته می‌شود».
7 ـ تلویزیون شبکهٴ خبر رژیم ـ 30آذر.
