در آخرین ساعتهای روز پنجشنبه 23شهریور اعلام شد که دولت آمریکا برای یک دورهٴ 120روزهٴ دیگر تعلیق تحریمهای هسته‌یی را پذیرفته است.
رسانه‌های حکومتی برخلاف دور قبل که خبر را با ساز و دهل و به‌عنوان نشانه‌یی از پیروزی برجام منتشر کرده بودند، این بار خیلی با احتیاط و همراه با دلواپسی با این خبر برخورد کردند، در حالی که بعد از بیانیهٴ آمانو مبنی بر تأیید پایبندی رژیم به‌برجام انتظار می‌رفت که حداقل باند روحانی هیاهوی تبلیغاتی راه بیندازد و از پیروزی برجام دم بزند؟ یک دلیل این رویکرد، شاید این باشد که همزمان با تمدید تعلیق تحریمهای هسته‌یی، وزارت خزانه‌داری آمریکا یک فقره تحریمهای دیگر علیه 9شخصیت حقیقی و حقوقی رژیم و نیز دو شرکت اوکراینی، به‌دلیل نقض مقررات تحریم علیه رژیم ایران اعلام نمود و وزیر خزانه‌داری آمریکا، استیو منوچین تهدید کرد که این کشور «در پاسخ به‌تحریکات ایران برقراری مجازاتهای شدید را دنبال خواهد کرد». پیش از آن نیز مجلس نمایندگان آمریکا فروش هواپیمای مسافربری به‌رژیم را ممنوع اعلام کرد.
به این ترتیب درک علت برخورد منفعلانة رژیم با خبر به‌ظاهر مثبت تعلیق تحریمها چندان دشوار نیست. در همین رابطه پاسدار حسین نجات معاون اطلاعات سپاه گفت:
«دشمنان جمهوری اسلامی می‌خواهند تحریمها را از بخش هسته‌یی به‌دیگر بخشها نشر دهند». از این روشنتر اظهارات سخنگوی وزارت‌خارجه آمریکاست: «تعلیق برخی تحریمهای رژیم ایران را نباید به‌عنوان نشانهٴ موضع ترامپ یا دولت وی در قبال برجام و یا مجوزی به‌رژیم ایران برای اقدامات شرورانهٴ این کشور دانست. برجام فقط بخشی از اقدامات رژیم ایران را پوشش می‌دهد ولی خیلی چیزها هست که در برجام ذکر نشده و این مایهٴ نگرانی دولت ماست. مثلاً سربازان آمریکایی توسط شبه‌نظامیان مورد حمایت رژیم ایران، در عراق کشته می‌شدند ولی کسی این مورد را پررنگ نمی‌کرد. این دولت می‌خواهد اقدامات شرورانهٴ حکومت ایران را پررنگ کند و به‌آن بپردازد».
اگر فارغ از تبلیغات رژیم و در ورای آن، تمدید تعلیق تحریمها، برای رژیم پیروزی محسوب نمی‌شود؟ پاسخ منفی است؛ زیرا حتی در دورهٴ اوباما که سیاست آمریکا مبتنی بر سازش و مماشات با رژیم بود، عوامل باند خامنه‌ای برجام را «خسارت محض» توصیف می‌کردند و در طرف باند روحانی نیز، سیف رئیس بانک مرکزی رژیم، حاصل برجام را «تقریباً هیچ» توصیف کرد؛ چرا که در زمینهٴ تحریمها، تغییر و کاهش کیفی و تعیین‌کننده‌یی در تحریمها به‌وجود نیامده است. اما از اینها هم که بگذریم، اگر ترامپ همین دیروز خروج از برجام را اعلام می‌کرد، روشن بود که برای رژیم بدتر بود. اما در حال حاضر تفاوت چندانی حاصل نشده، زیرا در بهترین صورت برجام برای رژیم به‌یک قفس تبدیل شده است. ناظران خارجی و مهره‌های رژیم عموماً سه تابلو برای ماه بعد (اکتبر) و تحولاتی که با اعلام تصمیم نهایی آمریکا درباره برجام آغاز می‌شود، ارائه می‌دهند:
رسانه‌های حکومتی برخلاف دور قبل که خبر را با ساز و دهل و به‌عنوان نشانه‌یی از پیروزی برجام منتشر کرده بودند، این بار خیلی با احتیاط و همراه با دلواپسی با این خبر برخورد کردند، در حالی که بعد از بیانیهٴ آمانو مبنی بر تأیید پایبندی رژیم به‌برجام انتظار می‌رفت که حداقل باند روحانی هیاهوی تبلیغاتی راه بیندازد و از پیروزی برجام دم بزند؟ یک دلیل این رویکرد، شاید این باشد که همزمان با تمدید تعلیق تحریمهای هسته‌یی، وزارت خزانه‌داری آمریکا یک فقره تحریمهای دیگر علیه 9شخصیت حقیقی و حقوقی رژیم و نیز دو شرکت اوکراینی، به‌دلیل نقض مقررات تحریم علیه رژیم ایران اعلام نمود و وزیر خزانه‌داری آمریکا، استیو منوچین تهدید کرد که این کشور «در پاسخ به‌تحریکات ایران برقراری مجازاتهای شدید را دنبال خواهد کرد». پیش از آن نیز مجلس نمایندگان آمریکا فروش هواپیمای مسافربری به‌رژیم را ممنوع اعلام کرد.
به این ترتیب درک علت برخورد منفعلانة رژیم با خبر به‌ظاهر مثبت تعلیق تحریمها چندان دشوار نیست. در همین رابطه پاسدار حسین نجات معاون اطلاعات سپاه گفت:
«دشمنان جمهوری اسلامی می‌خواهند تحریمها را از بخش هسته‌یی به‌دیگر بخشها نشر دهند». از این روشنتر اظهارات سخنگوی وزارت‌خارجه آمریکاست: «تعلیق برخی تحریمهای رژیم ایران را نباید به‌عنوان نشانهٴ موضع ترامپ یا دولت وی در قبال برجام و یا مجوزی به‌رژیم ایران برای اقدامات شرورانهٴ این کشور دانست. برجام فقط بخشی از اقدامات رژیم ایران را پوشش می‌دهد ولی خیلی چیزها هست که در برجام ذکر نشده و این مایهٴ نگرانی دولت ماست. مثلاً سربازان آمریکایی توسط شبه‌نظامیان مورد حمایت رژیم ایران، در عراق کشته می‌شدند ولی کسی این مورد را پررنگ نمی‌کرد. این دولت می‌خواهد اقدامات شرورانهٴ حکومت ایران را پررنگ کند و به‌آن بپردازد».
اگر فارغ از تبلیغات رژیم و در ورای آن، تمدید تعلیق تحریمها، برای رژیم پیروزی محسوب نمی‌شود؟ پاسخ منفی است؛ زیرا حتی در دورهٴ اوباما که سیاست آمریکا مبتنی بر سازش و مماشات با رژیم بود، عوامل باند خامنه‌ای برجام را «خسارت محض» توصیف می‌کردند و در طرف باند روحانی نیز، سیف رئیس بانک مرکزی رژیم، حاصل برجام را «تقریباً هیچ» توصیف کرد؛ چرا که در زمینهٴ تحریمها، تغییر و کاهش کیفی و تعیین‌کننده‌یی در تحریمها به‌وجود نیامده است. اما از اینها هم که بگذریم، اگر ترامپ همین دیروز خروج از برجام را اعلام می‌کرد، روشن بود که برای رژیم بدتر بود. اما در حال حاضر تفاوت چندانی حاصل نشده، زیرا در بهترین صورت برجام برای رژیم به‌یک قفس تبدیل شده است. ناظران خارجی و مهره‌های رژیم عموماً سه تابلو برای ماه بعد (اکتبر) و تحولاتی که با اعلام تصمیم نهایی آمریکا درباره برجام آغاز می‌شود، ارائه می‌دهند:
تابلو اول: آمریکا از برجام خارج شود و اروپا هم در نهایت جانب آمریکا را خواهد گرفت؛ در این صورت وضعیت رژیم به‌زمان ماقبل برجام، یعنی خفگی اقتصادی برمی‌گردد.
تابلو دوم: آمریکا پایبندی رژیم به‌برجام را تأیید نمی‌کند، اما از برجام هم خارج نمی‌شود. نیکی هیلی نماینده آمریکا در ملل متحد، تصریح کرده است تأیید نکردن پایبندی رژیم ایران به‌برجام، به‌معنی خروج آمریکا از برجام نیست. در این تابلو که برخی ناظران آن را محتمل‌ترین می‌دانند، موضوع به‌کنگره احاله داده می‌شود و کنگره در یک بازة زمانی 60روزه تحریمهای هسته‌یی را برمی‌گرداند.
سرمقاله روزنامه حمایت (25شهریور) به‌قلم ابراهیم آقامحمدی از مهره‌های باند خامنه‌ای، درباره این تابلو می‌نویسد: «اولین گام استراتژیست‌های دولت ترامپ از اتخاذ این موضع، «عبور از برجام» بدون نقض ظاهری آن است؛ به این مفهوم که آمریکا از برجام خارج نمی‌شود اما به‌هر اقدامی متوسل می‌شود که دورنمای آن را مخدوش کرده و از این رهگذر، فضایی متزلزل و آینده‌ای نامشخص را برای جمهوری اسلامی رقم بزند. وقتی شرایط این‌چنین شود، به‌طور طبیعی شرکتها و سرمایه‌گذاران خارجی از ایران فاصله می‌گیرند و منتظر شرایط مساعد می‌مانند. به این ترتیب آمریکا نه از برجام خارج‌شده و نه به‌طرفهای خارجی مجال همکاری با ایران را می‌دهد که نمونه آن را در تحریم بانکهای خارجی می‌بینیم.
تابلو سوم: بر اساس این تابلو که اخیراً بیشتر مطرح می‌شود، آمریکا خواستار مذاکرات مجدد و بازنگری برجام و افزودن مکمل یا الحاقیه‌یی به‌برجام می‌باشد که در آن، مواردی که از آن به‌عنوان روح برجام نام برده می‌شود، یعنی ممنوعیت فعالیتهای موشکی رژیم و دخالتهای تروریستی و جنگ‌افروزانه‌اش در کشورهای منطقه در آن وارد شده و رسمیت پیدا کند. رژیم به‌شدت با این تابلو مخالفت می‌ورزد، اما گفته می‌شود دولت آمریکا مذاکراتی را با کشورهای اروپایی برای جلب توافق آنها آغاز کرده است.
واقعیت این است که این هر سه تابلو برای رژیم به‌مثابه زهر است و رژیم را با شرایطی به‌مراتب سخت‌تر و فاجعه‌بارتر از قبل از برجام برمی‌گرداند.
تابلو دوم: آمریکا پایبندی رژیم به‌برجام را تأیید نمی‌کند، اما از برجام هم خارج نمی‌شود. نیکی هیلی نماینده آمریکا در ملل متحد، تصریح کرده است تأیید نکردن پایبندی رژیم ایران به‌برجام، به‌معنی خروج آمریکا از برجام نیست. در این تابلو که برخی ناظران آن را محتمل‌ترین می‌دانند، موضوع به‌کنگره احاله داده می‌شود و کنگره در یک بازة زمانی 60روزه تحریمهای هسته‌یی را برمی‌گرداند.
سرمقاله روزنامه حمایت (25شهریور) به‌قلم ابراهیم آقامحمدی از مهره‌های باند خامنه‌ای، درباره این تابلو می‌نویسد: «اولین گام استراتژیست‌های دولت ترامپ از اتخاذ این موضع، «عبور از برجام» بدون نقض ظاهری آن است؛ به این مفهوم که آمریکا از برجام خارج نمی‌شود اما به‌هر اقدامی متوسل می‌شود که دورنمای آن را مخدوش کرده و از این رهگذر، فضایی متزلزل و آینده‌ای نامشخص را برای جمهوری اسلامی رقم بزند. وقتی شرایط این‌چنین شود، به‌طور طبیعی شرکتها و سرمایه‌گذاران خارجی از ایران فاصله می‌گیرند و منتظر شرایط مساعد می‌مانند. به این ترتیب آمریکا نه از برجام خارج‌شده و نه به‌طرفهای خارجی مجال همکاری با ایران را می‌دهد که نمونه آن را در تحریم بانکهای خارجی می‌بینیم.
تابلو سوم: بر اساس این تابلو که اخیراً بیشتر مطرح می‌شود، آمریکا خواستار مذاکرات مجدد و بازنگری برجام و افزودن مکمل یا الحاقیه‌یی به‌برجام می‌باشد که در آن، مواردی که از آن به‌عنوان روح برجام نام برده می‌شود، یعنی ممنوعیت فعالیتهای موشکی رژیم و دخالتهای تروریستی و جنگ‌افروزانه‌اش در کشورهای منطقه در آن وارد شده و رسمیت پیدا کند. رژیم به‌شدت با این تابلو مخالفت می‌ورزد، اما گفته می‌شود دولت آمریکا مذاکراتی را با کشورهای اروپایی برای جلب توافق آنها آغاز کرده است.
واقعیت این است که این هر سه تابلو برای رژیم به‌مثابه زهر است و رژیم را با شرایطی به‌مراتب سخت‌تر و فاجعه‌بارتر از قبل از برجام برمی‌گرداند.
