در روزنامههای باند حسن روحانی و شرکا خبرهای سفر روحانی به سازمان ملل، چشمانداز برجام و دود و دم حول آن بیشترین مقالات و عنوانها را به خود اختصاص داده است:
آرمان: روحانی: برای هر شرایطی آمادهایم
ایران: همه باید از برجام حمایت کنند
بهار: حملات تند ترامپ به جمهوری اسلامی در مجمع عمومی سازمان ملل؛ نمیتوانیم به برجام پایبند بمانیم
جهان صنعت: در دیدار روحانی و روسای جمهور حاضر در سازمان ملل مطرح شد؛ تأکید بر حفاظت از برجام
جهان صنعت: انتقاد ترامپ از برجام: آمریکا شرمسار است
هر چقدر روزنامههای باند روحانی فضای مثبت از دیدار روحانی و رئیسجمهور فرانسه دادهاند روزنامههای باند ولیفقیه حرفهای دیگری را مطرح کردهاند:
جوان: همدستی فرانسه و آمریکا در ابدی سازی محدودیتهای برجام – پیشنهاد ماکرون با ژست مصالحه برای مذاکرات برجام پس از 2025 همان برنامه آمریکایی عقب نگهداشتن ابدی هسته ایران است
آرمان: روحانی: برای هر شرایطی آمادهایم
ایران: همه باید از برجام حمایت کنند
بهار: حملات تند ترامپ به جمهوری اسلامی در مجمع عمومی سازمان ملل؛ نمیتوانیم به برجام پایبند بمانیم
جهان صنعت: در دیدار روحانی و روسای جمهور حاضر در سازمان ملل مطرح شد؛ تأکید بر حفاظت از برجام
جهان صنعت: انتقاد ترامپ از برجام: آمریکا شرمسار است
هر چقدر روزنامههای باند روحانی فضای مثبت از دیدار روحانی و رئیسجمهور فرانسه دادهاند روزنامههای باند ولیفقیه حرفهای دیگری را مطرح کردهاند:
جوان: همدستی فرانسه و آمریکا در ابدی سازی محدودیتهای برجام – پیشنهاد ماکرون با ژست مصالحه برای مذاکرات برجام پس از 2025 همان برنامه آمریکایی عقب نگهداشتن ابدی هسته ایران است
جوان: ترامپ هر چه از دهانش درآمد به ایران گفت
سایه: روحانی در دیدار با رئیسجمهوری فرانسه؛ نباید اجازه داد دستاوردهای برجام ضعیف شود
انعکاس حملات جنتی به روحانی و دولتش در روزنامههای امروز درست در زمان حضور روحانی در سازمان خبر از تعمیق شقه در نظام را میدهد:
آفتاب یزد: جنتی: برجام تیری زهرآگین بود
اعتماد: جنتی: مدام باید از دولت مطالبه کنیم
جوان: تذکر خبرگان به رئیسجمهور درباره فتنه و نفوذ
شرق: تذکر به رئیسجمهوری از تریبون خبرگان
وطن امروز: آیتالله جنتی: نگران دفع نیروهای انقلابی و جذب نیروهای غیر انقلابی هستیم
تخلف مقامات رسمی دولت در انتخابات
رئیس مجلس خبرگان رهبری میگوید در دوازدهمین دوره انتخابات ریاستجمهوری مشکلات فراوانی وجود داشت و مقامات رسمی اعم از استاندار، فرماندار و دهدارها تخلف کردند و کارشان به دادگاه قضایی کشید. آیتالله احمد جنتی بر همین اساس از نگرانیهایش گفت؛ نگرانیهایی که حکایت از دفع نیروهای انقلابی و جذب نیروهای غیر انقلابی دارد. اشاره او به نیروهای غیر انقلابی، عناصر فتنه است؛ همان کسانی که به اعتقاد آیتالله جنتی در برخی مسؤولیتها نفوذ کردهاند. رئیس مجلس خبرگان رهبری از اعضای خبرگان خواست مراقب نفوذ فتنهگران باشند و در این زمینه به رئیسجمهور تذکر بدهند... آمریکا در برجام نشان داد نباید به قول آنها اعتماد کرد و چشم ما باید به جوانان خود و منابع خودمان باشد و با اقتصاد مقاومتی راه پیشرفت کشور را فراهم کنیم. آیتالله جنتی با اشاره به آغاز کار دولت دوازدهم تأکید کرد: مردم خواستار بهبود وضعیت اقتصادی هستند و باید از این 4سال پیش رو برای خدمت به مردم استفاده کرد.
رئیس مجلس خبرگان رهبری در ادامه بر لزوم استفاده از نیروهای انقلابی و متدین و وجود برنامه برای دستگاههای مختلف تأکید کرد و گفت: مسئولان باید بدانند در پس لبخند دشمن، تیر زهرآگین وجود دارد و برجام مصداق تیر زهرآگین بود، لذا مؤمنان و مسلمانان نباید فریب بخورند؛ آیا نقض متعدد تعهدات آمریکا در قبال کشورهای دیگر برای شناخت این سرطان جهانی کافی نیست؟
روزنامههای باند روحانی به گوشههایی از بحرانهای اقتصادی اجتماعی اذعان کردهاند:
آفتاب یزد: راغفر: وقتی بحث فروش کلیه را مطرح کردم گفتند سیاهنمایی نکن
ابتکار: بوی گران قیمت ماه مهر
اعتماد: قاضی پرونده کهریزک از ناگفتههای این پرونده میگوید: انفصال از خدمت مرتضوی یعنی اعدام- پرونده کهریزک لایههای غیرقابل بیان زیادی دارد
سایه: روحانی در دیدار با رئیسجمهوری فرانسه؛ نباید اجازه داد دستاوردهای برجام ضعیف شود
انعکاس حملات جنتی به روحانی و دولتش در روزنامههای امروز درست در زمان حضور روحانی در سازمان خبر از تعمیق شقه در نظام را میدهد:
آفتاب یزد: جنتی: برجام تیری زهرآگین بود
اعتماد: جنتی: مدام باید از دولت مطالبه کنیم
جوان: تذکر خبرگان به رئیسجمهور درباره فتنه و نفوذ
شرق: تذکر به رئیسجمهوری از تریبون خبرگان
وطن امروز: آیتالله جنتی: نگران دفع نیروهای انقلابی و جذب نیروهای غیر انقلابی هستیم
تخلف مقامات رسمی دولت در انتخابات
رئیس مجلس خبرگان رهبری میگوید در دوازدهمین دوره انتخابات ریاستجمهوری مشکلات فراوانی وجود داشت و مقامات رسمی اعم از استاندار، فرماندار و دهدارها تخلف کردند و کارشان به دادگاه قضایی کشید. آیتالله احمد جنتی بر همین اساس از نگرانیهایش گفت؛ نگرانیهایی که حکایت از دفع نیروهای انقلابی و جذب نیروهای غیر انقلابی دارد. اشاره او به نیروهای غیر انقلابی، عناصر فتنه است؛ همان کسانی که به اعتقاد آیتالله جنتی در برخی مسؤولیتها نفوذ کردهاند. رئیس مجلس خبرگان رهبری از اعضای خبرگان خواست مراقب نفوذ فتنهگران باشند و در این زمینه به رئیسجمهور تذکر بدهند... آمریکا در برجام نشان داد نباید به قول آنها اعتماد کرد و چشم ما باید به جوانان خود و منابع خودمان باشد و با اقتصاد مقاومتی راه پیشرفت کشور را فراهم کنیم. آیتالله جنتی با اشاره به آغاز کار دولت دوازدهم تأکید کرد: مردم خواستار بهبود وضعیت اقتصادی هستند و باید از این 4سال پیش رو برای خدمت به مردم استفاده کرد.
رئیس مجلس خبرگان رهبری در ادامه بر لزوم استفاده از نیروهای انقلابی و متدین و وجود برنامه برای دستگاههای مختلف تأکید کرد و گفت: مسئولان باید بدانند در پس لبخند دشمن، تیر زهرآگین وجود دارد و برجام مصداق تیر زهرآگین بود، لذا مؤمنان و مسلمانان نباید فریب بخورند؛ آیا نقض متعدد تعهدات آمریکا در قبال کشورهای دیگر برای شناخت این سرطان جهانی کافی نیست؟
روزنامههای باند روحانی به گوشههایی از بحرانهای اقتصادی اجتماعی اذعان کردهاند:
آفتاب یزد: راغفر: وقتی بحث فروش کلیه را مطرح کردم گفتند سیاهنمایی نکن
ابتکار: بوی گران قیمت ماه مهر
اعتماد: قاضی پرونده کهریزک از ناگفتههای این پرونده میگوید: انفصال از خدمت مرتضوی یعنی اعدام- پرونده کهریزک لایههای غیرقابل بیان زیادی دارد
اعتماد: جهانگیری: ۱۱میلیون نفر در شرایط نامناسب حاشیه شهرها زندگی میکنند.
شهروند: جولان فقر خشن – مسئولان نظام در مراسم افتتاح 150اورژانس اجتماعی با ابراز نگرانی از شدت گرفتن آسیبهای اجتماعی در کشور از ضرورت صدور بخشنامه برای مبارزه با فقر خشن خبر دادند – جهانگیری: ۱۱میلیون حاشیه نشین در شرایط نامناسب زندگی میکنند.
شهروند: روایت مرگ قربانیان هاری در سیستان و بلوچستان – هراس از سگ های هار – از ابتدای سال تاکنون 1800سگ گازگرفتگی و ۸مرگ گزارش شده است.
اطلاعات: مهاجرت 516هزار نفر به تهران در ۵سال اخیر
امتیاز: زندگی ۱۱میلیون حاشیه نشین در وضعیت نامناسب؟
روزنامههای باند روحانی به سخنان ترامپ واکنش نشان دادهاند. در این واکنشها بر ادامه مسیر زهرخوران تأکید کردهاند:
ایران: انزوای ترامپ برای ایجاد کانون بحران جدید علیه ایران
حضور اعتدالی دولت آقای روحانی در محافل بینالمللی و پیگیری رویکردی مبتنی بر عقلانیت که با طرح مواضع متناسب با این رویکرد در مجامع بینالمللی از جمله سازمان مللمتحد همراه بود، باعث شده است که اینک تلاش دولتمردان جدید آمریکا برای به بنبست کشاندن دستاورد صلحآمیز مذاکرات هستهیی با شکست روبهرو شود؛ شکستی که موجب شده برخلاف سالهای گذشته که همیشه آمریکا در کانون اجماعسازی جهان علیه ایران قرار داشت و همه کشورها را با خود همراه میساخت، این بار ایران باشد که در کنار اروپا قرار گیرد و جهان به اتهامات بیاساس رئیسجمهوری آمریکا مبنی بر معرفی کردن جمهوری اسلامی بهعنوان ناقض توافق هستهیی و مخدوش کننده صلح و ثبات در منطقه خاورمیانه وقعی ننهد. تلاش ترامپ برای هجمه علیه ایران در حالی است که اتحادیه اروپا بتدریج فاصله خود را از آمریکا بیشتر میکند؛ فاصلهیی که باعث شده این اتحادیه چندین توافق هنگفت اقتصادی با چین امضا کند و همین امر بیشتر ترامپ را نگران کرده است. او از یک سو نگران تهدید کره شمالی است و از سوی دیگر نتوانسته است برای تهدیداتش علیه ایران از سوی اروپا یارکشی کند.
اینکه ترامپ در این روند موفق شود یا شکست بخورد تا حد زیادی به رویکردی که ایران در صحنه بینالمللی در پیش گرفته است، بستگی دارد. جمهوری اسلامی تاکنون به همه تعهدات برجامی خود پایبند بوده و بلافاصله بعد از اجرای برجام توانسته است با کشورهای مهم اروپایی از جمله فرانسه توافقنامههای رنگارنگ اقتصادی به امضا برساند. توافقنامههایی که میتواند تا حدودی اروپاییها را با هدف تأمین منافع اقتصادیشان از بازار پرسود ایران از سیاستهای خصمانه آمریکا دور نگه دارد و در عینحال باعث حفظ برجام با وجود کارشکنیهای آمریکا شود... ایران هم در چنین فضایی باید روابط مستمر مبتنی بر عقلانیت و اعتدالجویانهاش را که از چهار سال پیش آغاز کرده است، ادامه دهد و اروپاییها را مطمئن به اجرای تعهدات برجامیاش کند. در این میان باید روابط با کشورهایی چون آلمان و فرانسه بهعنوان دو پایه خیمه اتحادیه اروپا تقویت شود و در سایه حمایت سیاسی آنها با تلاشهای خصمانه کاخ سفید علیه برجام مقابله شود.
روزنامههای باند روحانی برای سخنرانی روحانی تأکید بر ادامه مسیر برجام دارند:
آرمان: سرمقاله: کارسخت روحانی در سازمانملل
اگر چه با توجه به تغییر مواضع آمریکا در دوران ترامپ نسبت به برجام، متقاعد کردن جامعه جهانی بهویژه طرفهای مقابل مبنی بر پایبندی و ضرورت ادامه راه این قرارداد بینالمللی کار ساده و آسانی نیست اما بدیهی است که کشورهای فرانسه، انگلیس، آلمان، روسیه و چین میتوانند به ایران در حفظ برجام یاری کنند البته این مهم در شرایطی ممکن است که ایران دیپلوماسی و تعامل قوی با این کشورها داشته باشد.
به نظر میرسد کار روحانی در این دوره از مجمع عمومی سازمان ملل و حتی در سالهای پیش روی دولت بسیار دشوار است، مگر اینکه رئیسجمهور و وزیر امور خارجه سعی کنند کامنتهایی برای گفتگو و رایزنی با آمریکا باز کنند و با مذکره با یکدیگر درباره اختلافات و نگرانیها و از طریق کاهش آن نگرانیها موفق به رفع تنشهای موجود در برجام شوند...
اگر چه با توجه به تغییر مواضع آمریکا در دوران ترامپ نسبت به برجام، متقاعد کردن جامعه جهانی بهویژه طرفهای مقابل مبنی بر پایبندی و ضرورت ادامه راه این قرارداد بینالمللی کار ساده و آسانی نیست اما بدیهی است که کشورهای فرانسه، انگلیس، آلمان، روسیه و چین میتوانند به ایران در حفظ برجام یاری کنند البته این مهم در شرایطی ممکن است که ایران دیپلوماسی و تعامل قوی با این کشورها داشته باشد.
به نظر میرسد کار روحانی در این دوره از مجمع عمومی سازمان ملل و حتی در سالهای پیش روی دولت بسیار دشوار است، مگر اینکه رئیسجمهور و وزیر امور خارجه سعی کنند کامنتهایی برای گفتگو و رایزنی با آمریکا باز کنند و با مذکره با یکدیگر درباره اختلافات و نگرانیها و از طریق کاهش آن نگرانیها موفق به رفع تنشهای موجود در برجام شوند.
طبیعی است که اولویت نخست این کشورها حفظ مناسباتشان با آمریکا است و حفظ مناسبات با ایران در اولویت دوم است.
فارغ از هر چیز باید اذعان داشت که اختلاف ایران و آمریکا و غرب تنها بر سر برجام نیست بلکه بیشتر تحولات و بحرانهای خاورمیانه است. بنابراین اگر ایران بتواند اختلافات خود با غرب را بر سر برخی مسائل کاهش دهد این مهم به حفظ برجام کمک خواهد کرد.
ابراز نگرانی از چشمانداز برجام و اذعان به بنبست نظام مضمون مطالب روزنامههای باند علی خامنهای است:
جوان: سرمقاله: اشتباه استراتژیک دولت درباره روح برجام
با تغییر تیم کاخ سفید و رئیسجمهور شدن دونالد ترامپ، سیاست باراک اوباما در قبال ایران یعنی «معرفی ایران بهعنوان ناقض روح برجام» با روشی جدید مورد توجه قرار گرفته است، بهگونهیی که وجه مشترک اظهارات مقامات آمریکایی از ترامپ و تیلرسون گرفته تا هیلی و مستر حول همین چند واژه میچرخد: «ایران ناقض برجام است.»
مهمترین عنصر برای تحقق این مسأله که «ایران ناقض برجام است»، تفسیر «موسع» از متن برجام و قطعنامه 2231است، عنصری که آمریکا به درستی آن را در مصادیق متعددی از جمله «بازرسی از مراکز هستهیی ـ نظامی»، «آزمایش موشکی»، «حضور مستشاری ایران در سوریه» و «برداشته شدن تحریمهای بانکی ـ تجاری» آن را بهکار گرفته است؛ ایالات متحده با تفسیر موسع از متن برجام و قطعنامه 2231ایران را ناقض روح برجام معرفی کرده چرا که ایران مانع بازدید از مراکز نظامی شده، آزمایش موشکی انجام داده و ایران در آزادسازی حلب حضور مستشاری داشته است.
تکرار عبارت «ایران ناقض برجام است» از سوی آمریکا مشتمل بر اهداف میان مدت و بلندمدت زیر است:
1 ـ با تکرار این عبارت در سطح مسئولان و پس از آن در رسانههای وسیع خود در سطح دنیا، ایران را همچنان تهدیدی علیه صلح و امنیت بینالمللی معرفی کند.
2 ـ با پیش دستی، مانع دیده شدن نقض مکرر برجام از سوی آمریکا شود.
3 ـ مانع از فعالیتهای ایران در سطح منطقهیی و مبارزه با تروریسم شود.
4 ـ از تفسیر «واقعی» برجام از سوی ایران وکشورهایی نظیر روسیه جلوگیری و تفسیر خود را بهعنوان مرجع جاسازی کند.
5 ـ فرافکنی از هدف اصلی برجام مبنی بر «برداشته شدن تحریمهای ضدایرانی.»
6 ـ ضمن استمرار پروژه ایران هراسی، با ایجاد دلهره در بین بانکها و سرمایهگذاران اروپایی، مانع از عادیسازی روابط تجاری –اقتصادی ایران با دنیا شود.
آمریکا علاوه بر این اهداف یک هدف اصلی و بلندمدت را دنبال میکند و آن اینکه هدف فراتر از متن برجام ـ قطعنامه 2231 را بهعنوان «روح» به ایران و سایر کشورهای 1+5تحمیل کند. برهمین اساس است که دبیرکل سازمان ملل، سخنگوی دبیرکل سازمان ملل، رهبران کشورهای اروپایی موازی با رئیسجمهور و وزیر امور خارجه آمریکا تعریف خود از برجام را در قالب عبارت «خروجی برجام ایجاد صلح و امنیت جهان بود» طرح کردهاند و مع الاسف مقامات ارشد دولت یازدهم و دوازدهم نیز دقیقاً همین ادبیات را تکرار میکنند!
تقلیل و تسخیر روح برجام به «ایجاد صلح و ثبات منطقهیی و جهانی» نخست منجر به فرافکنی از اهداف اصلی توافق هستهیی مانند «برداشته شدن تحریمهای ضدایرانی» میباشد، عدم اجرای تعهدات آمریکایی و نقض متن ـ روح برجام را توجیه میکند و ایران را همچنان الگوی تخریب صلح و ثبات منطقهیی معرفی میکند.
این بدان معناست که ایران پسا برجام نیز باید تهدیدی علیه جامعه جهانی معرفی شود که همان ادامه پروژه ایرانهراسی برای مانعسازی جهت عادیسازی روابط تجاری ـ اقتصادی ایران با بانکها و سرمایهگذاران اروپایی است. تمامی این اهداف مشترکاً به یک نقطه ختم خواهد شد و آن اینکه ایران ناقض برجام معرفی شود و شش قطعنامه گذشته به انضمام تحریمهای گسترده علیه ایران وضع شود.
گفتار و مواضع مقامات ارشد دولت در سفر به نیویورک برای حضور در مجمع عمومی سازمان ملل دقیقاً تکرار گفتار آمریکاییها درباره روح برجام ـ قطعنامه 2231است آن هم در حالی که روح برجام از نظر ایران بر اساس اسناد متقن «برداشته شدن تحریمهای هستهیی علیه ایران» بوده است و این در حالی است که موضعگیری دولتمردان در پسابرجام و بهویژه درسه روز اخیر حول چنین مؤلفهای نبوده و دقیقاً منطبق بر «تفسیر» آمریکاییها از توافق هستهیی و «روح» آن است. تیلرسون: «انتظار داشتیم که برجام باعث ثبات منطقه شود ولی نشد»، ترامپ: «ایران مؤلفههای بسیاری و همچنین روح توافق را نقض کرده است»، سخنگوی سیاست خارجه آمریکا: «اقدامات ایران ثباتزدا است و... ایران روح برجام را نقض کرده است»، مستر: «اعتقاد داریم ایران روح برجام را نقض کرده است. روح برجام این است که به ثبات و امنیت منطقه کمک کند، اما این اتفاق نیفتاده است» ؛ این گفتههای آمریکاییها در حالی است که اظهارات مقامات ایرانی نیز دقیقاً با همین محور و محتوا عنوان شده است؛ روحانی پیش از عزیمت به نیویورک برای شرکت در هفتاد و دومین نشست مجمع عمومی سازمان ملل: «برجام توافقی به نفع امنیت و ثبات منطقه و جهان است»، روحانی در دیدار دبیرکل سازمان ملل متحد: «برجام میتواند الگوی خوبی برای صلح و ثبات در منطقه و جهان باشد.»
سایر مقامات دولت نیز قریب به همین مضمون مواضعی را در مورد روح برجام اتخاذ کردهاند از جمله محمدجواد ظریف، عباس عراقچی و علیاکبر صالحی که متفقالقول معتقدند برجام ثبات و امنیت را برای منطقه به همراه آورده است و در مقابل سخنی از روح برجام بر پایه: «روح برجام برداشته شدن کامل تحریمهای ضدایرانی است» به میان نمیآورند!
ادای این عبارت توسط دولتمردان بهمعنای آن است که ایران قبل از امضای توافق هستهیی با رفتار و اقدامات خود صلح و ثبات امنیتی را به مخاطره انداخته و با پذیرفتن تعهدات مندرج در برجام از این مسیر منصرف شده است
اظهار چنین ادبیاتی به همان میزان اشتباه است که گفته میشود «ادامه برجام منهای آمریکا نیز میسر است» چرا که بهکارگیری این ادبیات نه تنها اهداف چندگانه آمریکاییها را به مرز تحقق میرساند بلکه دستگاه محاسبه سنجش آنها را تقویت میکند که ایران با تحریم و تهدید و فشارهای بینالمللی نیز حاضر به حفظ برجام است.
رسالت: سرمقاله: پلیس بد، پلیس خوب در پرونده هسته ای
برجام اکنون در دست آنها مثل هویج است. سیاست چماق و هویج و سیاست تهدید و تطمیع، رویه دیگر سیاست پلیس بد و پلیس خوب است. دولت برای جلب رضایت پلیس خوب، تصمیم گرفت امتیازهای جدیدی به آنها بدهد. در هستهیی که چیزی باقی نمانده، لذا سراغ محدود کردن فعالیتهای موشکی سپاه رفت.
بعد هم برجام را کلاً یک طرفه کرد و گفت حتی اگر آمریکا به تعهدات خود در برجام عمل نکند ما به تعهداتمان عمل میکنیم و یکی از مسئولان دولتی نیز گفت در هیچ شرایطی ما نباید به عقب برگردیم، یعنی نباید فعالیت هستهیی را آغاز کنیم، یک مقام عالیرتبه هم گفت برجام را با اروپا ادامه میدهیم، یعنی آمادهایم تحریمهای آمریکا را تحمل میکنیم، کاخ سفید، این پیامها را دریافت کرد، و فهمید تهدیدها اثر کرده و دولت برای حفظ برجام آماده امتیاز دهی جدید است. اخیراً یک پلیس خوب جدید، نمایش خود را آغاز کرده. رسانهها اعلان کردند تیلرسون، وزیر خارجه آمریکا در ماه جولای، ترامپ، را مجبور کرده در دومین گزارش خود، تطابق عملکرد ایران با برجام را تأیید کند. ترامپ فریاد زده هنگام گزارش سوم در ماه اکتبر مجازات سختی در انتظار ایران است. کنگره هم نقش پلیس بد را ایفا میکند و طرح ممنوعیت فروش هواپیما به ایران و تحریم های جدید را به تصویب رسانده تا دولت وحشتزده شود. حالا شرایط آماده است. تیلرسون وزیر خارجه آمریکا که حالا پلیس خوب است قرار است در نیویورک با ظریف در مورد برجام مذاکره کند. موضوع مذاکره چیست؟ نیکی هیلی، سفیر آمریکا در سازمان ملل گفته ایران برجام را نقض کرده و باید مجازات شود،
برجام هم نواقصی دارد که اگر اصلاح شود مورد قبول آمریکا خواهد بود. اروپا هم اعلان کرده برجام احتیاج به متمم دارد. اینها یعنی مطالبه امتیاز جدید. موضوع متمم و امتیاز جدید چیست؟ تیلرسون و بوریس جانسون وزرای خارجه آمریکا و انگلیس در لندن اعلان کردهاند ایران در مقدمه برجام تعهد داده به صلح منطقه کمک کند ولی بحران را تشدید کرده و این کار ایران نقض برجام است و ایران باید رفتار خود در منطقه را تغییر دهد. طرح جدید آنها کامل است. دیگر فعالیت هسته ای ایران و رفع تحریم مورد بحث نیست. در این مرحله فعالیت موشکی و حمایت ایران از جبهه مقاومت، هدف است. پلیس خوب و پلیس بد وارد عملیات جنگ روانی شدهاند تا بتوانند در نیویورک امتیازات جدیدی از ظریف بگیرند. تا هر زمان، دولت، حیات خود را به برجام گره زده باشد و به امید کمکهای آمریکا و اروپا باشد، این دور باطل امتیاز دادن، تکرار خواهد شد و پایانی نخواهد داشت
وطن امروز: حق مذاکره مجدد نداریم
ناصر نوبری: آنچه آقای امانوئل مکرون درباره ضرورت مذاکره بر سر وضعیت برنامه هستهیی ایران بعد از سال 2025گفته است، یک نشانه خوب برای وضعیت وفاداری اروپاییها به برجام و قواعد آن نیست. آقای مکرون خوب میداند سلف او در مذاکرات هستهیی بر سر چه چیزی توافق کرده است ولی حالا برخلاف برجام و قواعد آن خواستار مذاکره بر سر برنامه هستهیی ایران پس از سال 2025است.
قرار بود طرفین دادهها و ستاندههایی معقول مبادله کنند (که البته طرف ایرانی با ضعف خود ستاندههای بسیار کمتری نسبت به ستاندههای طرف مقابل دریافت کرد). ایران برای 10سال برنامه هستهیی خود را تعطیل یا نیمهتعطیل کرد برای اینکه بهانهجویی طرف مقابل برطرف و در مقابل تحریمهای ظالمانه هستهیی برداشته شود. این مبنای توافق برجام بود. هر آنچه در جزئیات برجام و وضعیت تعهدات آن رخ داد در قالب این بستر رخ داد.
اما آنچه حالا ترامپ و اینک آقای مکرون میگویند خلاف قاعده و مبنای برجام است. اینکه ایران پس از دوره برجام با برنامه هستهیی خود چه میکند، اساساً چه ربطی به برجام دارد که حالا یکی از شروط بقای آمریکا در برجام شده است؟
کاری که فرانسویها میکنند و اظهاراتی که رئیسجمهور فرانسه در دیدار آقای روحانی مبنی بر ضرورت مذاکره بر سر برنامه هستهیی ایران پس از سال 2025مطرح کرده است، خلاف قواعد و مبانی برجام بوده و متأسفانه حاکی از آن است که آنها در ماجرای برجام، جانب ترامپ را گرفتهاند. مذاکره مجدد بر سر وضعیت برنامه هستهیی ایران تلاشی برای اعمال محدودیتهای بیشتر علیه ایران به بهانه حفظ برجام است. فرانسویها یک بار دیگر نشان دادند غیرقابل اعتمادند.
شهروند: جولان فقر خشن – مسئولان نظام در مراسم افتتاح 150اورژانس اجتماعی با ابراز نگرانی از شدت گرفتن آسیبهای اجتماعی در کشور از ضرورت صدور بخشنامه برای مبارزه با فقر خشن خبر دادند – جهانگیری: ۱۱میلیون حاشیه نشین در شرایط نامناسب زندگی میکنند.
شهروند: روایت مرگ قربانیان هاری در سیستان و بلوچستان – هراس از سگ های هار – از ابتدای سال تاکنون 1800سگ گازگرفتگی و ۸مرگ گزارش شده است.
اطلاعات: مهاجرت 516هزار نفر به تهران در ۵سال اخیر
امتیاز: زندگی ۱۱میلیون حاشیه نشین در وضعیت نامناسب؟
روزنامههای باند روحانی به سخنان ترامپ واکنش نشان دادهاند. در این واکنشها بر ادامه مسیر زهرخوران تأکید کردهاند:
ایران: انزوای ترامپ برای ایجاد کانون بحران جدید علیه ایران
حضور اعتدالی دولت آقای روحانی در محافل بینالمللی و پیگیری رویکردی مبتنی بر عقلانیت که با طرح مواضع متناسب با این رویکرد در مجامع بینالمللی از جمله سازمان مللمتحد همراه بود، باعث شده است که اینک تلاش دولتمردان جدید آمریکا برای به بنبست کشاندن دستاورد صلحآمیز مذاکرات هستهیی با شکست روبهرو شود؛ شکستی که موجب شده برخلاف سالهای گذشته که همیشه آمریکا در کانون اجماعسازی جهان علیه ایران قرار داشت و همه کشورها را با خود همراه میساخت، این بار ایران باشد که در کنار اروپا قرار گیرد و جهان به اتهامات بیاساس رئیسجمهوری آمریکا مبنی بر معرفی کردن جمهوری اسلامی بهعنوان ناقض توافق هستهیی و مخدوش کننده صلح و ثبات در منطقه خاورمیانه وقعی ننهد. تلاش ترامپ برای هجمه علیه ایران در حالی است که اتحادیه اروپا بتدریج فاصله خود را از آمریکا بیشتر میکند؛ فاصلهیی که باعث شده این اتحادیه چندین توافق هنگفت اقتصادی با چین امضا کند و همین امر بیشتر ترامپ را نگران کرده است. او از یک سو نگران تهدید کره شمالی است و از سوی دیگر نتوانسته است برای تهدیداتش علیه ایران از سوی اروپا یارکشی کند.
اینکه ترامپ در این روند موفق شود یا شکست بخورد تا حد زیادی به رویکردی که ایران در صحنه بینالمللی در پیش گرفته است، بستگی دارد. جمهوری اسلامی تاکنون به همه تعهدات برجامی خود پایبند بوده و بلافاصله بعد از اجرای برجام توانسته است با کشورهای مهم اروپایی از جمله فرانسه توافقنامههای رنگارنگ اقتصادی به امضا برساند. توافقنامههایی که میتواند تا حدودی اروپاییها را با هدف تأمین منافع اقتصادیشان از بازار پرسود ایران از سیاستهای خصمانه آمریکا دور نگه دارد و در عینحال باعث حفظ برجام با وجود کارشکنیهای آمریکا شود... ایران هم در چنین فضایی باید روابط مستمر مبتنی بر عقلانیت و اعتدالجویانهاش را که از چهار سال پیش آغاز کرده است، ادامه دهد و اروپاییها را مطمئن به اجرای تعهدات برجامیاش کند. در این میان باید روابط با کشورهایی چون آلمان و فرانسه بهعنوان دو پایه خیمه اتحادیه اروپا تقویت شود و در سایه حمایت سیاسی آنها با تلاشهای خصمانه کاخ سفید علیه برجام مقابله شود.
روزنامههای باند روحانی برای سخنرانی روحانی تأکید بر ادامه مسیر برجام دارند:
آرمان: سرمقاله: کارسخت روحانی در سازمانملل
اگر چه با توجه به تغییر مواضع آمریکا در دوران ترامپ نسبت به برجام، متقاعد کردن جامعه جهانی بهویژه طرفهای مقابل مبنی بر پایبندی و ضرورت ادامه راه این قرارداد بینالمللی کار ساده و آسانی نیست اما بدیهی است که کشورهای فرانسه، انگلیس، آلمان، روسیه و چین میتوانند به ایران در حفظ برجام یاری کنند البته این مهم در شرایطی ممکن است که ایران دیپلوماسی و تعامل قوی با این کشورها داشته باشد.
به نظر میرسد کار روحانی در این دوره از مجمع عمومی سازمان ملل و حتی در سالهای پیش روی دولت بسیار دشوار است، مگر اینکه رئیسجمهور و وزیر امور خارجه سعی کنند کامنتهایی برای گفتگو و رایزنی با آمریکا باز کنند و با مذکره با یکدیگر درباره اختلافات و نگرانیها و از طریق کاهش آن نگرانیها موفق به رفع تنشهای موجود در برجام شوند...
اگر چه با توجه به تغییر مواضع آمریکا در دوران ترامپ نسبت به برجام، متقاعد کردن جامعه جهانی بهویژه طرفهای مقابل مبنی بر پایبندی و ضرورت ادامه راه این قرارداد بینالمللی کار ساده و آسانی نیست اما بدیهی است که کشورهای فرانسه، انگلیس، آلمان، روسیه و چین میتوانند به ایران در حفظ برجام یاری کنند البته این مهم در شرایطی ممکن است که ایران دیپلوماسی و تعامل قوی با این کشورها داشته باشد.
به نظر میرسد کار روحانی در این دوره از مجمع عمومی سازمان ملل و حتی در سالهای پیش روی دولت بسیار دشوار است، مگر اینکه رئیسجمهور و وزیر امور خارجه سعی کنند کامنتهایی برای گفتگو و رایزنی با آمریکا باز کنند و با مذکره با یکدیگر درباره اختلافات و نگرانیها و از طریق کاهش آن نگرانیها موفق به رفع تنشهای موجود در برجام شوند.
طبیعی است که اولویت نخست این کشورها حفظ مناسباتشان با آمریکا است و حفظ مناسبات با ایران در اولویت دوم است.
فارغ از هر چیز باید اذعان داشت که اختلاف ایران و آمریکا و غرب تنها بر سر برجام نیست بلکه بیشتر تحولات و بحرانهای خاورمیانه است. بنابراین اگر ایران بتواند اختلافات خود با غرب را بر سر برخی مسائل کاهش دهد این مهم به حفظ برجام کمک خواهد کرد.
ابراز نگرانی از چشمانداز برجام و اذعان به بنبست نظام مضمون مطالب روزنامههای باند علی خامنهای است:
جوان: سرمقاله: اشتباه استراتژیک دولت درباره روح برجام
با تغییر تیم کاخ سفید و رئیسجمهور شدن دونالد ترامپ، سیاست باراک اوباما در قبال ایران یعنی «معرفی ایران بهعنوان ناقض روح برجام» با روشی جدید مورد توجه قرار گرفته است، بهگونهیی که وجه مشترک اظهارات مقامات آمریکایی از ترامپ و تیلرسون گرفته تا هیلی و مستر حول همین چند واژه میچرخد: «ایران ناقض برجام است.»
مهمترین عنصر برای تحقق این مسأله که «ایران ناقض برجام است»، تفسیر «موسع» از متن برجام و قطعنامه 2231است، عنصری که آمریکا به درستی آن را در مصادیق متعددی از جمله «بازرسی از مراکز هستهیی ـ نظامی»، «آزمایش موشکی»، «حضور مستشاری ایران در سوریه» و «برداشته شدن تحریمهای بانکی ـ تجاری» آن را بهکار گرفته است؛ ایالات متحده با تفسیر موسع از متن برجام و قطعنامه 2231ایران را ناقض روح برجام معرفی کرده چرا که ایران مانع بازدید از مراکز نظامی شده، آزمایش موشکی انجام داده و ایران در آزادسازی حلب حضور مستشاری داشته است.
تکرار عبارت «ایران ناقض برجام است» از سوی آمریکا مشتمل بر اهداف میان مدت و بلندمدت زیر است:
1 ـ با تکرار این عبارت در سطح مسئولان و پس از آن در رسانههای وسیع خود در سطح دنیا، ایران را همچنان تهدیدی علیه صلح و امنیت بینالمللی معرفی کند.
2 ـ با پیش دستی، مانع دیده شدن نقض مکرر برجام از سوی آمریکا شود.
3 ـ مانع از فعالیتهای ایران در سطح منطقهیی و مبارزه با تروریسم شود.
4 ـ از تفسیر «واقعی» برجام از سوی ایران وکشورهایی نظیر روسیه جلوگیری و تفسیر خود را بهعنوان مرجع جاسازی کند.
5 ـ فرافکنی از هدف اصلی برجام مبنی بر «برداشته شدن تحریمهای ضدایرانی.»
6 ـ ضمن استمرار پروژه ایران هراسی، با ایجاد دلهره در بین بانکها و سرمایهگذاران اروپایی، مانع از عادیسازی روابط تجاری –اقتصادی ایران با دنیا شود.
آمریکا علاوه بر این اهداف یک هدف اصلی و بلندمدت را دنبال میکند و آن اینکه هدف فراتر از متن برجام ـ قطعنامه 2231 را بهعنوان «روح» به ایران و سایر کشورهای 1+5تحمیل کند. برهمین اساس است که دبیرکل سازمان ملل، سخنگوی دبیرکل سازمان ملل، رهبران کشورهای اروپایی موازی با رئیسجمهور و وزیر امور خارجه آمریکا تعریف خود از برجام را در قالب عبارت «خروجی برجام ایجاد صلح و امنیت جهان بود» طرح کردهاند و مع الاسف مقامات ارشد دولت یازدهم و دوازدهم نیز دقیقاً همین ادبیات را تکرار میکنند!
تقلیل و تسخیر روح برجام به «ایجاد صلح و ثبات منطقهیی و جهانی» نخست منجر به فرافکنی از اهداف اصلی توافق هستهیی مانند «برداشته شدن تحریمهای ضدایرانی» میباشد، عدم اجرای تعهدات آمریکایی و نقض متن ـ روح برجام را توجیه میکند و ایران را همچنان الگوی تخریب صلح و ثبات منطقهیی معرفی میکند.
این بدان معناست که ایران پسا برجام نیز باید تهدیدی علیه جامعه جهانی معرفی شود که همان ادامه پروژه ایرانهراسی برای مانعسازی جهت عادیسازی روابط تجاری ـ اقتصادی ایران با بانکها و سرمایهگذاران اروپایی است. تمامی این اهداف مشترکاً به یک نقطه ختم خواهد شد و آن اینکه ایران ناقض برجام معرفی شود و شش قطعنامه گذشته به انضمام تحریمهای گسترده علیه ایران وضع شود.
گفتار و مواضع مقامات ارشد دولت در سفر به نیویورک برای حضور در مجمع عمومی سازمان ملل دقیقاً تکرار گفتار آمریکاییها درباره روح برجام ـ قطعنامه 2231است آن هم در حالی که روح برجام از نظر ایران بر اساس اسناد متقن «برداشته شدن تحریمهای هستهیی علیه ایران» بوده است و این در حالی است که موضعگیری دولتمردان در پسابرجام و بهویژه درسه روز اخیر حول چنین مؤلفهای نبوده و دقیقاً منطبق بر «تفسیر» آمریکاییها از توافق هستهیی و «روح» آن است. تیلرسون: «انتظار داشتیم که برجام باعث ثبات منطقه شود ولی نشد»، ترامپ: «ایران مؤلفههای بسیاری و همچنین روح توافق را نقض کرده است»، سخنگوی سیاست خارجه آمریکا: «اقدامات ایران ثباتزدا است و... ایران روح برجام را نقض کرده است»، مستر: «اعتقاد داریم ایران روح برجام را نقض کرده است. روح برجام این است که به ثبات و امنیت منطقه کمک کند، اما این اتفاق نیفتاده است» ؛ این گفتههای آمریکاییها در حالی است که اظهارات مقامات ایرانی نیز دقیقاً با همین محور و محتوا عنوان شده است؛ روحانی پیش از عزیمت به نیویورک برای شرکت در هفتاد و دومین نشست مجمع عمومی سازمان ملل: «برجام توافقی به نفع امنیت و ثبات منطقه و جهان است»، روحانی در دیدار دبیرکل سازمان ملل متحد: «برجام میتواند الگوی خوبی برای صلح و ثبات در منطقه و جهان باشد.»
سایر مقامات دولت نیز قریب به همین مضمون مواضعی را در مورد روح برجام اتخاذ کردهاند از جمله محمدجواد ظریف، عباس عراقچی و علیاکبر صالحی که متفقالقول معتقدند برجام ثبات و امنیت را برای منطقه به همراه آورده است و در مقابل سخنی از روح برجام بر پایه: «روح برجام برداشته شدن کامل تحریمهای ضدایرانی است» به میان نمیآورند!
ادای این عبارت توسط دولتمردان بهمعنای آن است که ایران قبل از امضای توافق هستهیی با رفتار و اقدامات خود صلح و ثبات امنیتی را به مخاطره انداخته و با پذیرفتن تعهدات مندرج در برجام از این مسیر منصرف شده است
اظهار چنین ادبیاتی به همان میزان اشتباه است که گفته میشود «ادامه برجام منهای آمریکا نیز میسر است» چرا که بهکارگیری این ادبیات نه تنها اهداف چندگانه آمریکاییها را به مرز تحقق میرساند بلکه دستگاه محاسبه سنجش آنها را تقویت میکند که ایران با تحریم و تهدید و فشارهای بینالمللی نیز حاضر به حفظ برجام است.
رسالت: سرمقاله: پلیس بد، پلیس خوب در پرونده هسته ای
برجام اکنون در دست آنها مثل هویج است. سیاست چماق و هویج و سیاست تهدید و تطمیع، رویه دیگر سیاست پلیس بد و پلیس خوب است. دولت برای جلب رضایت پلیس خوب، تصمیم گرفت امتیازهای جدیدی به آنها بدهد. در هستهیی که چیزی باقی نمانده، لذا سراغ محدود کردن فعالیتهای موشکی سپاه رفت.
بعد هم برجام را کلاً یک طرفه کرد و گفت حتی اگر آمریکا به تعهدات خود در برجام عمل نکند ما به تعهداتمان عمل میکنیم و یکی از مسئولان دولتی نیز گفت در هیچ شرایطی ما نباید به عقب برگردیم، یعنی نباید فعالیت هستهیی را آغاز کنیم، یک مقام عالیرتبه هم گفت برجام را با اروپا ادامه میدهیم، یعنی آمادهایم تحریمهای آمریکا را تحمل میکنیم، کاخ سفید، این پیامها را دریافت کرد، و فهمید تهدیدها اثر کرده و دولت برای حفظ برجام آماده امتیاز دهی جدید است. اخیراً یک پلیس خوب جدید، نمایش خود را آغاز کرده. رسانهها اعلان کردند تیلرسون، وزیر خارجه آمریکا در ماه جولای، ترامپ، را مجبور کرده در دومین گزارش خود، تطابق عملکرد ایران با برجام را تأیید کند. ترامپ فریاد زده هنگام گزارش سوم در ماه اکتبر مجازات سختی در انتظار ایران است. کنگره هم نقش پلیس بد را ایفا میکند و طرح ممنوعیت فروش هواپیما به ایران و تحریم های جدید را به تصویب رسانده تا دولت وحشتزده شود. حالا شرایط آماده است. تیلرسون وزیر خارجه آمریکا که حالا پلیس خوب است قرار است در نیویورک با ظریف در مورد برجام مذاکره کند. موضوع مذاکره چیست؟ نیکی هیلی، سفیر آمریکا در سازمان ملل گفته ایران برجام را نقض کرده و باید مجازات شود،
برجام هم نواقصی دارد که اگر اصلاح شود مورد قبول آمریکا خواهد بود. اروپا هم اعلان کرده برجام احتیاج به متمم دارد. اینها یعنی مطالبه امتیاز جدید. موضوع متمم و امتیاز جدید چیست؟ تیلرسون و بوریس جانسون وزرای خارجه آمریکا و انگلیس در لندن اعلان کردهاند ایران در مقدمه برجام تعهد داده به صلح منطقه کمک کند ولی بحران را تشدید کرده و این کار ایران نقض برجام است و ایران باید رفتار خود در منطقه را تغییر دهد. طرح جدید آنها کامل است. دیگر فعالیت هسته ای ایران و رفع تحریم مورد بحث نیست. در این مرحله فعالیت موشکی و حمایت ایران از جبهه مقاومت، هدف است. پلیس خوب و پلیس بد وارد عملیات جنگ روانی شدهاند تا بتوانند در نیویورک امتیازات جدیدی از ظریف بگیرند. تا هر زمان، دولت، حیات خود را به برجام گره زده باشد و به امید کمکهای آمریکا و اروپا باشد، این دور باطل امتیاز دادن، تکرار خواهد شد و پایانی نخواهد داشت
وطن امروز: حق مذاکره مجدد نداریم
ناصر نوبری: آنچه آقای امانوئل مکرون درباره ضرورت مذاکره بر سر وضعیت برنامه هستهیی ایران بعد از سال 2025گفته است، یک نشانه خوب برای وضعیت وفاداری اروپاییها به برجام و قواعد آن نیست. آقای مکرون خوب میداند سلف او در مذاکرات هستهیی بر سر چه چیزی توافق کرده است ولی حالا برخلاف برجام و قواعد آن خواستار مذاکره بر سر برنامه هستهیی ایران پس از سال 2025است.
قرار بود طرفین دادهها و ستاندههایی معقول مبادله کنند (که البته طرف ایرانی با ضعف خود ستاندههای بسیار کمتری نسبت به ستاندههای طرف مقابل دریافت کرد). ایران برای 10سال برنامه هستهیی خود را تعطیل یا نیمهتعطیل کرد برای اینکه بهانهجویی طرف مقابل برطرف و در مقابل تحریمهای ظالمانه هستهیی برداشته شود. این مبنای توافق برجام بود. هر آنچه در جزئیات برجام و وضعیت تعهدات آن رخ داد در قالب این بستر رخ داد.
اما آنچه حالا ترامپ و اینک آقای مکرون میگویند خلاف قاعده و مبنای برجام است. اینکه ایران پس از دوره برجام با برنامه هستهیی خود چه میکند، اساساً چه ربطی به برجام دارد که حالا یکی از شروط بقای آمریکا در برجام شده است؟
کاری که فرانسویها میکنند و اظهاراتی که رئیسجمهور فرانسه در دیدار آقای روحانی مبنی بر ضرورت مذاکره بر سر برنامه هستهیی ایران پس از سال 2025مطرح کرده است، خلاف قواعد و مبانی برجام بوده و متأسفانه حاکی از آن است که آنها در ماجرای برجام، جانب ترامپ را گرفتهاند. مذاکره مجدد بر سر وضعیت برنامه هستهیی ایران تلاشی برای اعمال محدودیتهای بیشتر علیه ایران به بهانه حفظ برجام است. فرانسویها یک بار دیگر نشان دادند غیرقابل اعتمادند.