روز شنبه ۲۶ مهرماه رسانه‌های حکومتی در فضایی آمیخته از تناقض و نگرانی، هم‌زمان به بحرانهای اقتصادی، شکاف‌های سیاسی و بحران روابط خارجی پرداختند. بخشی از مطبوعات رسمی به انتقاد از ناکارآمدی ساختار قدرت و فساد سیستماتیک پرداختند و جناح‌های مختلف با لحنی بی‌سابقه یکدیگر را متهم کردند. از سوی دیگر، رسانه‌های نزدیک به بیت خامنه‌ای تلاش کردند با برجسته‌سازی مواضع ضدغربی، افکار عمومی را از بحران معیشت منحرف کنند.
خلاصه گزیده رسانه‌ها:
خبرهای فوری مهم حکومتی:
جمهوری اسلامی اتهامات سازمان MI۵ درباره «طرح‌های ترور فرامرزی» را رد کرده است. در خبری دیگر، جواد ظریف روسیه را متهم کرد که مانع عادی‌سازی روابط ایران با جهان و احیای برجام شده است.
هم‌میهن حکومتی:
با دو گزارش، به شکاف در جناح راست سنتی و حملات تندروها به ناطق نوری پرداخت و از «مارپیچ سکوت در اصول‌گرایان» نوشت. در گزارشی دیگر از رکود سیاسی و بی‌اعتمادی مردم نسبت به حاکمیت سخن گفت.
ابتکار حکومتی:
ماجرای درگیری وزیر راه در فرودگاه اردبیل را نمادی از «قانون‌گریزی مقامات» دانست و با لحنی انتقادی نوشت: «در برابر کیف وزیر، قانون وزنش را از دست داد».
ستاره صبح حکومتی:
سیاست خارجی دولت را قربانی «کج‌فهمی و وابستگی به روسیه» معرفی کرد و هشدار داد که پوتین از ایران به‌عنوان ابزار معامله با غرب استفاده می‌کند.
آرمان ملی حکومتی:
از احتمال برکناری رئیس بانک مرکزی خبر داد و نوشت اختلاف میان پزشکیان و تیم اقتصادی‌اش نشانه بحران در دولت است.
اعتماد حکومتی:
گفتگوی عزت‌الله ضرغامی را منتشر کرد که در آن اعتراف کرده «گشت ارشاد متروک شده» و مخالفت با قانون حجاب را «مخالفت با اسلام» ندانست.
کیهان حکومتی:
هم‌چنان با حمله به دولت روحانی و برجام، اصلاح‌طلبان را به «دروغ‌گویی و خیانت» متهم کرد تا افکار عمومی را از بحران اقتصادی کنونی منحرف کند.
خبرآنلاین و حوزه حکومتی:
از تشکیل «اتاق وضعیت عفاف و حجاب» و فعال شدن ۸۰هزار نیروی امر به معروف خبر دادند.
اعتماد و وطن امروز حکومتی:
با انتشار گزارشهایی از فقر غذایی و سوءتغذیه کودکان در مناطق محروم، به‌طور غیرمستقیم به شکست سیاست‌های اقتصادی نظام اعتراف کردند.
بهارنیوز حکومتی:
هشدار داد ایران در آستانه «کمبود مطلق آب» است و در گزارش دیگری افزایش قیمت بنزین را زمینه‌ساز ناآرامی اجتماعی مشابه آبان ۹۸ دانست.
کامل گزیده رسانه‌ها:
خبرهای فوری مهم - ایران اتهامات بی‌اساس مدیرکل سازمان امنیت بریتانیا (MI۵) را رد کرد.
سفارت ایران، ضمن ابراز مراتب اعتراض شدید و رد قاطع خود نسبت به اظهارات اخیر مدیرکل سرویس امنیتی بریتانیا (MI۵) از جمله ادعاهای مربوط به دخالت جمهوری اسلامی ایران در به اصطلاح، «طرح‌های مرگبار» یا «اقدامات تجاوزکارانه فرامرزی» را قاطعانه رد می‌نماید…. دولت ایران هر گونه دخالت در اقدامات خشونت‌آمیز، آدم‌ربایی یا آزار و اذیت افراد در بریتانیا یا سایر نقاط را به‌طور قاطع رد می‌کند. … سفارت ایران آمادگی خود را برای مشارکت در چنین گفتگویی تأکید کرده و تعهد خود به رعایت هنجارهای بین‌المللی و ترویج روابط مسالمت‌آمیز بین‌المللی را مجدداً اعلام می‌دارد.
خبرهای فوری مهم- جواد ظریف: روسیه نمی‌خواهد ایران روابط عادی باز خواهد جهان داشته باشد
🇷🇺 محمدجواد ظریف با انتقاد از رفتار روسیه گفت مسکو سفر حاج قاسم به این کشور و ارسال پهپادهای ایرانی در جنگ اوکراین را فاش کرد و در مذاکرات برجام نیز مانع‌تراشی نمود. او تأکید کرد روسیه نمی‌خواهد ایران روابط عادی با جهان داشته باشد و وضعیت نیمه‌بحرانی تهران را به نفع خود می‌داند. هم‌چنین فلاحت‌پیشه گفت در دولت رئیسی، احیای برجام فدای منافع روسیه شد.
گزیده جنگ گرگ‌ها- پنجشنبه ۱۷ مهر
هم میهن: خب که چه؟درباره عکسی از رکاب زدن رئیس‌جمهور
وقتی یکی از بزرگان مملکتی سوار دوچرخه می‌شود و رکاب می‌زند دنبال چه معنایی است؟ گاهی این رکاب زدن نشانه ساده‌زیستی، مردمی بودن، حفاظت از محیط‌زیست، تشویق مردم به ورزش و سلامتی یا حتی یک پیام سیاسی، اجتماعی است.
کاری که پزشکیان و همراهانش انجام داده‌اند بیشتر شبیه کسانی است که در یک اردوی دسته‌جمعی چهار دوچرخه مفت پیدا کرده‌اند و فارغ از این‌که علاقه‌مندی‌شان باشد سواری کرده‌اند. … . رئیس‌جمهور در محل خلوتی که مشخص است خالی از اغیار است در حال رکاب زدن و دوچرخه‌سواری است بنابراین قسمت مردمی بودن ماجرا هم موضوعیت خودش را از دست می‌دهد. … اگر نخست‌وزیر هلند دوچرخه‌سوار می‌شود، به محل کارش می‌رود. بوریس جانسون با همه نکبت بودنش وقتی سوار دوچرخه بود ادای دوچرخه‌سواری در نمی‌آورد. جرمی کوربین کلاً با دوچرخه در لندن می‌چرخید.
هم میهن: علیه نطق ناطق/بررسی حملات تندروها به ریشه‌داران راست سنتی
در پی انتشار مصاحبه اخیر ناطق نوری و آنجا که او به‌عملکرد دانشجویان خط امام در ۱۳ آبان ۱۳۵۸ و گرفتن سفارت آمریکا انتقاد کرد؛ رادیکال‌های جریان اصول‌گرایی توپخانه خود را روشن کردند و او را سیبل حملاتشان قرار دادند. ناطق نوری در این گفتگو تصریح کرد: «من معتقدم که از اول، در زمان حضرت امام (رحمت‌الله‌علیه) که انقلاب پیروز شد، ناپختگی و بی‌تجربگی وجود داشت. … احمد علم‌الهدی، امام جمعه مشهد که روز گذشته در خطبه نمازجمعه گفت: «متأسفانه بعضی از عزیزان ما یا دچار گسست شدند و یا به ستوه آمدند که می‌گویند «اگر ما سفارت آمریکا را نگرفته بودیم، این همه مشکلات به‌وجود نمی‌آمد…
نوع دیگری از انتقاد، اعتراض یا حمله به ناطق نوری همراه با این برداشت بود که شما گول خوردی و متوجه نیستی مانند حسین شریعتمداری، در کیهان که… با بیان سلسله‌وار سخنان امام خمینی… نوشت: «نمی‌خواهیم بگوییم اینها وابسته‌اند. نمی‌خواهیم بگوییم مغرضند. نه! ضعیفند. انقلاب‌ها را هم غالباً ضعیف‌ها از بین برده‌اند. کشورها را هم ضعیف‌ها به بادِ فنا داده‌اند». و بالاخره این نکته نیز گفتنی است که جناب ناطق‌نوری عزیز نباید از وسوسه خناسان زاویه‌دار غافل باشند!»
در این بین عجیب‌ترین و تندترین نوع واکنش را عباسمقتدایی، نایب‌رئیس دوم کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس داشت که نه‌تنها تغییر نظر و ابراز آن را نپذیرفته بلکه این تغییر را به کهولت سن او نسبت داده است و گفت: «آن فردی که گفته تصرف سفارت آمریکا اشتباه بود احتمالاً گذر زمان و مسن‌تر شدن سبب شده که بخشی از تجربه تاریخی را فراموش کند... عزیزانی که خودشان در جریانهای انقلاب دخیل بودند توجه ویژه کنند و موضوعات را یادشان نرود. اگر احساس می‌کنند یادشان می‌رود صحبت نکنند و یا دیدگاهی را طرح نکنند چون به جایی لطمه نمی‌خورد».
جریان سیاسی اصول‌گرا در تجربیات اخیر خود به نظر می‌رسد به‌دنبال شورش علیه بزرگان خود است و عملاً بزرگان استخواندارش را به سمت باقی ماندن در «مارپیچ سکوت» سوق می‌دهند؛ و هزینه هر گونه اظهارنظر متفاوت در این جریان را چنان بالا برده‌اند که عملاً ترجیح همان سکوت باشد. ، الآن اکثریت جامعه از همه این مسائل عبور کرده‌اند و اصلاً حوصله ما آدم‌های سیاسی و حرف‌های موافق و مخالف را ندارند. مردم کشور با توجه به شرایط ویژه‌یی که داریم و نسل‌های بعد از ما و جوان‌ترها نه حوصله مخالفت دارند و موافق بسیاری از کارهای ما هم نیستند و حال مخالفت کردن هم ندارند. در واقع مسائل و حرف‌های ما اصلاً برای آنها جایگاهی ندارد که حتی بخواهند مخالفت کنند و لذا مشاهده می‌کنید محافل سیاسی و مذهبی که قبلاً پررونق بوده‌اند، از رونق افتاده‌اند.
برای مثال در مراسم هفتگی نمازجمعه قبلاً چقدر جمعیت و جوانها و نیروهای سیاسی مختلف حضور پیدا می‌کردند اما الآن تقریباً همه اینها به نوعی دچار رکود و وضعیتی شده است که خود آقایانی که تریبون دارند هم متوجه هستند.
ابتکار: «وقتی کیف وزیر از قانون سنگین‌تر می‌شود!»
در فرودگاه اردبیل، اتفاقی افتاد که شاید در ظاهر یک برخورد ساده باشد، اما در باطن، آینه‌ای تمام‌نما از وضعیت قانون‌مداری در ساختار قدرت است. خانم فرزانه صادق، وزیر راه و شهرسازی، هنگام عبور از گیت امنیتی، از بازرسی کیف شخصی خود امتناع کرد و با عصبانیت محل را ترک نمود. نتیجه؟ عزل فوری مدیرکل فرودگاه اردبیل در همان شب. گویی قانون، در برابر کیف وزیر، وزنش را از دست داده است. … قانون‌گریزی با چاشنی قدرت! در کشوری که شعار «قانون برای همه» سرلوحه‌ٔ سخنرانی‌هاست، این رفتار نشان داد که قانون، گاهی فقط برای مردم عادی است. وقتی یک سرباز وظیفه، طبق مقررات، خواست کیف وزیر را بازرسی کند، با واکنشی مواجه شد که بیشتر شبیه به صحنه‌ای از یک سریال طنز بود تا یک دولت قانون‌مدار. ضرب‌المثل قدیمی می‌گوید: «هر که بامش بیش، برفش بیشتر» اما گویا در اینجا باید گفت: «هر که مقامش بالاتر، قانون برایش سبک‌تر!» … پزشکیان نشان دهد عدالت فقط برای دانشمندان نیست، بلکه باید دامن تفریح‌گران قانون‌گریز را هم بگیرد؟ اگر منش مردمی و عدالت‌طلبی ایشان قرار است هم‌چنان پابرجا باشد، باید با همان قاطعیت گذشته، این رفتار را نیز پاسخ دهد. وگرنه، مردم خواهند گفت: «عدالت هم مثل کیف وزیر، بازرسی نمی‌شود!» در این ماجرا، طنز تلخ آنجاست که خانم وزیر گفته‌اند: «درِ این فرودگاه را گِل می‌گیرم!» گویی فرودگاه، ملک شخصی ایشان است
ستاره صبح: منافع ملی قربانی کج فهمی یدالله اسلامی- روزنامه‌نگار و نویسنده
ایران در برجام پشت میز نشست و به توافقی دست یافت که پیامدهای مثبت بسیاری داشت. تندروهای داخلی همپای نتانیاهو هر چه در توان داشتند برای شکست برجام به کار بستند.
تنها در ایران می‌توان چنین نمونه‌یی را دید که موفقیت دیپلماسی کشور با کژفهمی و بدخواهی قربانی منافع باندی و جناحی می‌شود.
حالا به لطف تندروی‌ها و فرصت سوزی‌ها ایران از پشت میز به روی میز جابه‌جا شده است، پوتین و لاوروف پیام اسراییل را به ایران می‌رسانند. یعنی آنها درباره ایران گفتگو می‌کنند. مقامات ایران به دیدار پوتین می‌شتابند و در نشست ترامپ با پوتین که به‌زودی در بوداپست برگزار خواهد شد ایران موضوع اصلی خواهد بود، به نظر می‌رسد پوتین با برگ ایران درباره جنگ اوکراین با ترامپ بده بستان خواهد کرد،
دلخوشی مقامات ماهم این شده که پوتین از ما دفاع کند، پوتین وهر مسئول دیگری در کشورهای گوناگون منافع خود را پیگیری می‌کنند و اگر سخنی درباره ایران هم بگویند در راستای منافع ملی خودشان است، گفتگوی غیرمستقیم چه سودی دارد که دستاورد خوانده می‌شود… در بحرانی چنین ویرانگر هنوز نگاه باندی و انتقامی میدان داراست
آرمان ملی: در انتظار تغییرات پسافرزین
برخی نزدیکان به تیم اقتصادی دولت می‌گویند در ماه‌های اخیر، هماهنگی میان سیاست‌های پولی و مالی به‌شدت کاهش یافته و رویکردهای متفاوت در مدیریت بازار ارز و کنترل نقدینگی، شکاف قابل توجهی میان بانک مرکزی و وزارت اقتصاد ایجاد کرده است. این اختلاف‌ها، که گاه به سطح رسانه‌ها نیز رسیده، اکنون در حال تبدیل شدن به یک تصمیم جدی برای تغییر در رأس نظام پولی کشور یعنی فرزین رئیس کل بانک مرکزی تبدیل شده است.
تحلیلگران معتقدند تغییر در ریاست بانک مرکزی در این مقطع، صرفاً جابه‌جایی یک مدیر نیست، بلکه نشانه‌ای از بحران در هماهنگی تیم اقتصادی دولت است. … به همین دلیل، تغییر احتمالی رئیس بانک مرکزی را باید نه به‌عنوان اقدامی برنامه‌ریزی شده، بلکه بیشتر به‌عنوان پاسخی سیاسی به نارضایتی‌های موجود در بازار و درون دولت تفسیر کرد.
اعتماد: مخالفت با قانون حجاب مخالفت با اسلام نیست
عزت‌الله ضرغامی خطاب به برخی تندروها: . هنوز زخم‌های رخدادهای تلخ ۱۴۰۱ که به‌دلیل رفتارهای تند بر سر مسأله حجاب و راه‌اندازی گشت ارشاد در دولت سیزدهم بر پیکره جامعه ایرانی وارد آمد، ترمیم پیدا نکرده است. رفتارهای غیرضروری که جامعه ایرانی را دچار یکی از عمیق‌ترین شکاف‌های خود کرد و دشمنان بیرونی را به طمع انداخت که با ایجاد تکانه در این گسل‌ها، می‌توان باعث از‌هم‌گسیختگی نظام سیاسی و اجتماعی ایران شد.
. دمیدن در گسل‌های اجتماعی و عمومی در حالی است که به‌زعم اکثر بزرگان کشور و تحلیلگران، ایجاد رضایتمندی در مردم، مهم‌ترین پروژه‌یی است که در شرایط فعلی باید در کشور دنبال شود. در واقع دیگر تنها چهره‌هایی چون عباس عبدی، علیرضا علوی‌تبار، هادی خانیکی، مرعشی و... نیستند که نسبت به گسترش رفتارهای سلبی در مسأله حجاب هشدار می‌دهند بلکه پای چهره‌های اصول‌گرایی چون علی‌اکبر ناطق نوری، محمدرضا باهنر و البته عزت‌الله ضرغامی نیز به این تذکارهای مشفقانه باز شده است.
عزت‌الله ضرغامی:… پس از حادثه تلخ درگذشت مهسا امینی و موج اعتراضاتی که دلایل فراوان دیگری هم داشت، عملاً التزام به حجاب اسلامی از سوی بخشی از زنان جامعه، از بین رفت. … خواهران عزیزم! بالاترین منکر، بدبین کردن مردم به اصل دین است. همه ما سوار بر یک کشتی هستیم و به فضل خدا، با هم به ساحل نجات و رستگاری خواهیم رسید. خداوند عاقبت همه ما را ختم به خیر کند.
کیهان: کلید چرخید! (گفت و شنود)
گفت: به این تیترهای درشت در صفحه اول روزنامه‌های مدعی اصلاحات نگاه کن! تصویر این روزنامه‌ها در صفحه اول کیهان امروز چاپ شده است.
گفتم: خُب، چی هست؟ درباره چیست؟ مربوط به چه تاریخی است؟
گفت: مربوط به روز بعد از تصویب برجام است. ببین مدعیان اصلاحات و آقایان روحانی و ظریف فاجعه ویران‌کننده و خسارت‌بار برجام را چطوری بَزک کرده و تلاش کرده‌اند از طریق روزنامه‌های زنجیره‌یی به خورد ملت بدهند!
گفتم: تیترها چه بوده است؟
گفت: بخوان!... «دنیا به احترام ایران ایستاد»!. «فروپاشی تحریم»!
«کلید چرخید، ایران خندید»! «تحریم‌ها رفت»!. «آغاز عصر ایرانی»!. «جهان تغییر کرد»!. «صبح بدون تحریم»!. «تحریم‌ها تمام شد»! و... .
گفتم: هنوز هم به روی خودشان نمی‌آورند که با برجام چه بلائی
بر سر ملت و ظرفیت‌های نظام و اقتصاد کشور آورده‌اند! و تازه، بعد از این همه دروغ که تحویل ملت داده‌اند، طلبکار هم هستند!
گفت: روحانی و ظریف به منتقدان برجام ناسزا می‌گفتند، ادعا می‌کردند مکانیسم ماشه در برجام نیست و بعد که معلوم شد هست گفتند یک نفر به نام فرانچسکو آن را به برجام اضافه کرده بود و ما هم امضاء کردیم! و بعد برای تبرئه آمریکا، گفتند، مکانیسم ماشه پیشنهاد روسیه بود! در حالی که صالحی گفته بود روسیه با آن مخالف بود. درباره تعلیق تحریم‌ها می‌گفتند، تعلیق در برجام نیست! لغو تحریم‌هاست! و بعد که معلوم شد هست، گفتند ندیده بودیم! می‌گفتند؛ همه تحریم‌ها لغو شده است و بعد که معلوم شد، تحریم‌ها لغو نشده، بلکه بیشتر از دوبرابر هم شده است، گفتند؛ در عوض بین آمریکا و اروپا اختلاف انداختیم! و...
گفتم: از شخصی که یک‌سره دروغ می‌گفت پرسیدند؛ تا حالا حرف راست زده‌ای؟! گفت؛ از شما چه پنهان، نه! گفتند؛ لااقل یک کلمه حرف راست بزن ببینیم اصلاً بلدی یا نه؟!
خبرآنلاین- خبرگزاری حوزه: تشکیل «اتاق وضعیت عفاف و حجاب» / ۸۰هزار آمر به معروف فعال می‌شوند! دبیر ستاد امر به معروف و نهی از منکر استان تهران خبر از تشکیل «اتاق وضعیت عفاف و حجاب» با مشارکت دستگاههای فرهنگی و اجرایی داد و از عموم مردم برای عضویت در قرارگاه ناظران مردمی دعوت کرد. مؤمن نسب گفت: با فعال‌سازی ۸۰هزار نیروی آموزش‌دیده می‌توان تحولی بزرگ در استان ایجاد کرد.
خبرآنلاین- انتخاب – حشمت‌الله فلاحت پیشه: دو بار برجام احیا نشد. یک بار سال آخر دولت روحانی که فدای منافع جناحی شد و دوم در دولت رئیسی که فدای منافع روسیه شد.
خبرهای فوری مهم - یک نماینده سابق و یک نماینده فعلی مجلس به حبس محکوم شدند
قوه قضاییه: یک نماینده سابق مجلس در برنامه‌یی تلویزیونی ادعاهای جنجالی درباره ارتباط یک خانم با شخصیت‌های سیاسی مطرح کرد که بازخورد منفی گسترده‌یی داشت. در پی طرح این ادعا، نماینده سابق مجلس به ۱۴ماه حبس تعلیقی و نماینده فعلی به ۳ماه و یک روز حبس تعلیقی همراه با ۲سال ممنوعیت فعالیت رسانه‌یی محکوم شدند. مدیران رسانه‌های مرتبط نیز به پرداخت جزای نقدی محکوم شدند.
خبرهای فوری مهم- روزنامه ایران: عزت‌الله ضرغامی: گشت ارشاد مانند قانون جمع‌آوری ماهواره متروک شده / قانون «ممنوعیت ماهواره» امروز متروک شده و به آن عمل نمی‌شود. … کما این‌که امروز هم گشت ارشاد، متروک شده و همه دلسوزان انقلاب به نادرستی و ناکارآمدی آن اذعان دارند.
خبرهای فوری مهم- حجت‌الاسلام مهدوی دانا، از طلاب انقلابی و فعالان فرهنگی، روز گذشته در صحن امام‌زاده یحیی تهران هدف سوءقصدی ناجوانمردانه قرار گرفت و هم‌اکنون در بیمارستان تحت مراقبت‌های ویژه هستند.
جهان صنعت: سفره خانوار منهای گوشت
اگر نگاهی به روند افزایش قیمت گوشت از سه‌دهه گذشته تا به امروز داشته باشیم متوجه می‌شویم که چرا گوشت به اولین کالای حذف شده از سبد خرید اقشار ضعیف و حتی متوسط جامعه تبدیل شد. بر طبق آمار‌ها در سال ۱۳۷۲ قیمت هر کیلو گوشت گوسفندی با استخوان ۵۳۵ تومان بود. بر طبق آمار‌های دهه۸۰ قیمت گوشت گوسفندی با استخوان در سال۱۳۸۴ حدود ۳۱۰۰تومان و در سال۱۳۸۸ حدود ۱۱۸۰۰تومان ثبت شده است. … حدود هفت تا هشت سال است که نرخ تورم دورقمی و بالاتر از ۳۰درصد بوده است. حتی اگر امسال تورم رسمی را ۳۰درصد اعلام کنند این به‌معنای انباشت تورم سنگین در سال‌های متوالی است. چنین تورمی عملاً مانع مشارکت نیروی انسانی در فرآیند توسعه می‌شود و می‌تواند به بروز ناآرامی‌های اجتماعی و سیاسی منجر شود؛ اتفاقاتی مشابه آنچه در سال‌های ۱۳۹۶ و ۱۳۹۸ شاهد بودیم. این چرخه ضدتوسعه هم دولت و هم جامعه را در وضعیت بحرانی نگه می‌دارد... .
ابتکار: روزگار تلخ‌تر از تلخ!
تأثیر تحریم‌ها و یارانه‌ها بر وضعیت معیشت کارگران
رئیس اتحادیه پیش‌کسوتان کارگری با اشاره به کاهش قدرت خرید کارگران و اثر تورم مزمن بر زندگی آنها، تأکید کرد دستمزد فعلی کارگران ساختمانی پاسخگوی هزینه‌های زندگی نیست و بخش بزرگی از طبقه متوسط به زیر خط فقر سقوط کرده‌اند... . حسن صادقی، رئیس اتحادیه پیش‌کسوتان جامعه کارگری با اشاره به وضعیت فعلی دستمزد کارگران اظهار کرد: در حال حاضر دستمزد کارگران ساختمانی در تهران بین یک تا یک‌ونیم میلیون تومان در نوسان است… به‌دنبال کاهش تقاضا و رکود حاکم بر صنعت ساختمان، افزایش موقتی دستمزدها فروکش کرده و در حال حاضر کارگران ساده با همین سطح حقوق مشغول به کارند.
افزایش مبلغ یارانه‌ها در دولت فعلی نیز نه‌تنها گرهی از زندگی مردم باز نکرده بلکه نرخ فقر را از ۳۰درصد به حدود ۳۷درصد رسانده است... . بدهی دولت به این سازمان از مرز ۱۳۷۰هزار میلیارد تومان گذشته و در صورت ادامه این روند، پایداری صندوق با خطر جدی مواجه خواهد شد. وی تأکید کرد: تأمین اجتماعی پاشنه آشیل نظام است و اگر این نهاد دچار بحران شود، تبعات اجتماعی آن بسیار سنگین خواهد بود... .
هم میهن: رها شده در بیمارستان
گرانی درمان، کمبود پرستار و افزایش تعداد سالمندان موجب شده بیماران در مسیر درمان تنها بمانند
در چند سال گذشته و با افزایش هزینه‌های درمان، تعداد زیادی از افراد دارای بیماریهای مزمن یا مبتلا به سرطان هم به تنهایی، بار درمان را به دوش می‌کشند؛ بیمارانی که با بیماریهای مزمن دست و پنجه نرم می‌کنند در معرض تنهایی بیشتر در روند درمانند... .
سرطان هم بیماری دیگری است که بیمارانش را به تنها طی‌کردن پروسه درمان کشانده است. کریم عابدینی، پرستار بخش شیمی‌درمانی بزرگسالان در یکی از بیمارستانهای تهران… مریض‌هایی داریم که از شهرستان می‌آیند، وسع مالی برای تهیه جا ندارند و با مشکل روبه‌رو هستند و همین باعث می‌شود که در برخی موارد، مریض تنها بماند و همراهی نداشته باشد»... .
حالا سال‌هاست که فعالان حوزه سلامت درباره پایین‌بودن استانداردهای بین‌المللی در بیمارستانهای ایران هشدار می‌دهند. شاخصهای تعداد بیمار برای هر پرستار و حقوق پرستاران، دو مسأله‌ای است که سبب‌شده وجود همراه در بیمارستان، امری ضروری باشد که نبودنش تبعات بسیاری برای بیماران به‌همراه خواهد داشت. از سوی‌دیگر، فشارهای اقتصادی و گران‌بودن پروسه درمان بیماریهای مزمن، باعث‌شده تعدادی از بیماران درگیر بیماریهای مزمن، رها شوند و مراقبی نداشته باشند.
نبود شرایط استاندارد بین‌المللی در بخش پرستاری و پایین‌بودن حقوق پرستاران؛ دو عاملی است که سبب‌شده زمانی‌که دانشگاهها آزمون استخدامی برگزار می‌کنند، تعداد شرکت‌کنندگان به حد نصاب نرسد: «ما بین ۶۰ تا ۷۰هزار نیروی بیکار پرستار داریم که تمایلی به رفتن سر کار ندارند؛ چون حقوق زیر ۲۰ میلیونی برای زنی که دو فرزند دارد، تنها هزینه مهدکودک است و مادر باید متحمل هزینه دوری از فرزندش هم بشود و به‌همین‌دلیل اگر سر کار نرود برای او هزینه کمتری دارد.
هم میهن: خطر خاموشی تمدن
سال‌هاست که میل به آینده در میان جوانان ایرانی فرسوده شده است. ازدواج به رویایی پرهزینه و دشوار بدل گشته، تأمین خانه و امنیت شغلی دست‌نیافتنی شده‌اند و از همه مهم‌تر؛ «اعتماد به آینده» رنگ باخته است. در جامعه‌یی که امید به فردا کمرنگ می‌شود، زایش نه جسمی که روحی، متوقف می‌گردد... .
در نهایت علاج این بحران در تولد نوزادان نیست، بلکه در تولد امید است. تا زمانی که افق زندگی روشن نباشد، هیچ آغوشی به روی فرزند آینده گشوده نخواهد شد. هشدار وزیر کشور اگر چه تلخ است، اما می‌تواند آغاز گفتگویی ملی باشد درباره‌ٔ معنای «زندگی در ایران». زیرا ایران تنها خاک و مرز نیست، بلکه رسالتی فرهنگی است که نسل‌ها باید آن را به دوش بکشند و اگر این چرخه از حرکت باز بایستد، نه‌تنها جمعیت، بلکه خود «ایران» در خطر خواهد بود.
آرمان ملی: بی پولی و چشم‌پوشی از درمان روان
هفته سلامت روان در حالی گذشت که در نشست خبری که به همین مناسبت برگزار شده بود، در کمال تعجب معاون وزیر بهداشت، تاب‌آوریش را در برابر سؤال خبرنگار از دست داد و همین واکنش یک مقام مسئول، خود حاکی از گوشه‌یی از شرایط امروز جامعه ایران بود. مسأله این است که وضعیت سلامت روان جامعه‌یی که زیر فشار اقتصادی و اجتماعی و تغییرات مداوم سیاسی است، حالا یک جنگ دوازده روزه را هم از سرگذرانده است و در نهایت تابستانی گرم و بی‌برق را با حداکثر فشار و در روزهایی که هوا نیز آکنده از غبار بود را گذراند و به پاییزی رسید که باز آلوده است. باز همه اجناس چندبرابر شده است و ویروس‌های جدیدی در راه است و با وجود همه این مسائل، آیا حتی می‌شود انتظار داشت که سلامت روان افراد آن، در وضعیت با ثبات و قابل قبولی قرار داشته باشد؟ جامعه‌یی که معاون وزیر بهداشت آن در حالی که در مقام پاسخگو، به‌عنوان میزبان یک نشست خبری، حداقل می‌توانست شان مهمان را رعایت کند و همان چندکلمه درشت را لااقل آرام‌تر حواله خبرنگاری کند، که حکم همان مرغی را دارد که در عزا و عروسی می‌خورند. خبرنگاری که با حداقل حقوق و مزایا، همیشه همه از او طلبکار هستند؛ چه جامعه عصبانی این روزها و چه مسئولانی که حتی تاب پرسیدن دو سؤال را هم ندارند…. حالا فریبرز درتاج، رئیس انجمن روان‌شناسی تربیتی ایران، با بیان آماری از وضعیت سلامت روان در سطح جهان، به ایسنا گفته است: در کشورهای با درآمد کم و متوسط، بیش از ۷۵درصد افراد مبتلا به اختلالات روان‌شناختی، نورولوژیک و مصرف مواد، هیچ خدماتی دریافت نمی‌کنند
وطن امروز: از جاده‌های فرسوده تا سفره‌های خالی… معلمان می‌گویند برخی کودکان به‌خاطر نبود تغذیه کافی در مدرسه هنگام درس دچار ضعف می‌شوند و گاهی از حال می‌روند و غش می‌کنند. پس از بررسی مشخص می‌شود که این کودکان از خانواده‌های فقیر یا محروم بوده‌اند و به هر شکل، والدینشان شرایط مالی مناسبی نداشته‌اند که باعث سوءتغذیه کودکان شده است. این گزارشها به من ارایه شده است. ما بیشتر فضای آموزشی و کلاس‌های مدرسه می‌سازیم، اما برای توزیع مؤثر غذا نیاز است که در آن مناطق مددکار اجتماعی داشته باشیم و نیروی متخصص تربیت شود تا بتواند توزیع را هدفمند انجام دهد. اگر بخواهیم کل روستا را غذا بدهیم، بخشی از روستا ممکن است برخوردار باشند و لازم است که به کسانی که نیازمندند غذا رسانده شود. بنابراین حضور مددکار اجتماعی ضروری است. ما سعی می‌کنیم از طریق مدارس و شبکه معلمان، فعالیت‌هایی برای توزیع و آموزش انجام دهیم، اما این اقدامات کافی نیست. این موضوع نیاز دارد که دولت در این زمینه سرمایه‌گذاری کند، وقت بگذارد، بودجه تخصیص دهد و واقعاً اقدامات زیرساختی انجام دهد، مانند دسترسی جاده‌یی و فراهم کردن امکانات برای سکونت بومی‌ها. بدون این زیرساخت‌ها، مددکاران اجتماعی کمتر تمایل دارند این کارها را انجام دهند
اعتماد: سفره‌های خالی مردم
اگر از کودکان بسیاری از روستاهای محروم سیستان و بلوچستان بپرسید امروز چه غذایی خورده‌اید اغلب به نان و نمک و روغن، سبزیهای خودرو و چند چیز جزیی اشاره می‌کنند و نمی‌دانند بستنی و آب میوه، پفک و آب‌نبات چه مزه‌ای دارد. شاید اما چندان نیازی هم نباشد از آنها این سؤال را بپرسید؛ فقط کافی است که به دانشگاههای استان سری بزنید تا ببینید دختر و پسرانی که به آن راه یافته‌اند اغلب کوتاه قد هستند و آثار سوءتغذیه در زندگی آنها مشهود است. عظیم شه‌بخش یکی از استادان دانشگاه سیستان و بلوچستان در گفتگو با «اعتماد» فقر غذایی و تأثیر آن بر سلامت کودکان و بزرگسالان منطقه را پیش از آن که حتی به سخنان پرویز پرستویی درباره فقر غذایی مردم در روستاهای محروم برسیم، پیش می‌کشد. پرویز پرستویی در شهریورماه امسال برای جلب توجه مسئولان به مسائل سیستان و بلوچستان از واژه علف‌خواری برای تغذیه برخی مردم در مناطق محروم استان استفاده کرد که از سوی برخی فعالان در منطقه مورد انتقاد قرار گرفت. حالا عظیم شه‌بخش در توضیح آن صحبت می‌گوید: «در مورد اصطلاحی که آقای پرستویی به کار برد و گفت: «علف می‌خورند» باید توضیح داد که منظور این است که هنوز در برخی مناطق کشور، مردمی زندگی می‌کنند که شبیه دوران پیش از تاریخ به جمع‌آوری خوراک از طبیعت، گیاهان خودرو و ریشه‌های درختان متکی‌اند. در کردستان، ایلام، بلوچستان، بخش‌هایی از خراسان و حتی مازندران، خانواده‌هایی هنوز ریشه‌ها، میوه‌های خودرو یا گیاهان صحرایی را جمع‌آوری و به‌عنوان خوراک مصرف می‌کنند «اگر به آمار سوءتغذیه سال ۱۳۷۹ نگاه کنید، شدت فقر و سوءتغذیه از آن سال تا به الآن در سیستان‌وبلوچستان سه برابر شده است؛ بنابراین این نشان می‌دهد، برنامه‌ها برای زدودن فقر و محرومیت کافی نبوده است و فاجعه فقر رو به گسترش نبود». او گفته است که حدود ۳میلیون و ۲۵۰هزار نفر در این استان زندگی می‌کنند، اما ۶۰درصد خانوار‌های شهری و ۸۰درصد خانوار‌های روستایی زیر خط فقر هستند... .
بهارنیوز: وقتی غذایی سر سفره نیست، خطوط قرمز کنار می‌رود
حسین ایمانی جاجرمی، جامعه‌شناس، از خطاهای ساختاری و سیاست‌گذاریهای ناکارآمد در حوزه فقر شهری، زنان سرپرست خانوار و کودکان کار می‌گوید.
آنطور که ایمانی جاجرمی به آن اشاره می‌کند برای حل ریشه‌یی مسائلی مثل دستفروشی زنان سرپرست خانوار، کودکان کار و فقر شهری، بیش از «ساماندهی‌های مقطعی» به اراده سیاسی و برنامه‌های کلان اقتصادی و اجتماعی نیاز است؛ امری که هم‌چنان در سیاست‌گذاری شهری ایران غایب است... . وقتی اقتصاد خانوار فرو می‌پاشد، بچه‌ها هم مجبور به کار می‌شوند. در مناطق محرومی مثل سیستان‌وبلوچستان یا جنوب کرمان حتی پدیده‌هایی مانند کودک‌فروشی دیده می‌شود...
در دبی یا کشورهای ثروتمند خلیج‌فارس، جمعیت بومی اصلاً مشکل معیشتی ندارد چون دولت درآمدهای نفتی و تجاری را بین قبایل توزیع می‌کند. مشکل آنجا بیشتر مربوط به کارگران مهاجر است. اما در ایران بخشی از جمعیت بومی‌مان درگیر فقر حقیقی است.
بهارنیوز: ایران در آستانه کمبود مطلق آب
مهدی زارع، پژوهشگر و استاد پژوهشکده بین‌المللی زلزله‌شناسی
می‌گوید: «برآورد می‌شود که در سناریوی بدبینانه خشکسالی پیش رو، کل آب تجدیدپذیر می‌تواند به حدود ۷۰میلیارد متر‌مکعب کاهش یابد و سرانه آب به حدود ۷۵۰متر‌مکعب برای هر نفر یا کمتر برای ساکنان ایران برسد».
بهارنیوز: معمای قیمت بنزین در ایران
با این‌که حداقل دو نوبت از طرف دولت و مجلس وقوع چنین اتفاقی حداقل تا پایان سال تکذیب شده، امیرحسین ثابتی با ادبیات همیشگی خود در صحن علنی مجلس درباره افزایش ۳۰۰ تا ۵۰۰درصدی قیمت بنزین هشدار داد و عدد ۱۰ تا ۱۵درصد را پیشنهاد کرد... . منتقدان افزایش قیمت بنزین در جواب استدلال‌های اقتصادی، سهم اصلی تقصیر را متوجه سیاست‌های غلط و حمایتی دولت در سال‌های گذشته می‌دانند و این اصلاح قیمت را مجازات مردم برای خطای دولتمردان تلقی می‌کنند.
قوی‌ترین استدلالشان این است که ریشه مصرف بی‌رویه بنزین، قیمت پایین نیست بلکه باید یقه ناکارآمدی و پرمصرف بودن ناوگان حمل و نقل کشور را گرفت. دولت برای سال‌های طولانی با اعمال تعرفه‌های سنگین و ممنوعیت‌های وارداتی، عملاً از صنعت تولید خودرو پرمصرف داخلی حمایت کرده و به انحصار این صنعت دامن زده است.
بنزین به‌دلیل تأثیر مستقیم بر هزینه‌های حمل ونقل یا سرعت و شتاب تورم، از پتانسیل قابل توجهی برای بر هم زدن ثبات برخوردار است. دقیقاً چیزی شبیه به آنچه در آبان ۱۳۹۸ رخ داد... . به نظر ما اولین نشانه‌های جدی برای تغییر قیمت بنزین را باید در لایحه بودجه سال ۱۴۰۵ جستجو کرد.
