ملاقات رئیسجمهور ترکیه با سران رژیم بیشترین عنوانهای روزنامههای حکومتی در روز پنجشنبه 13مهر را به خود اختصاص داده است. روزنامههای باند ولیفقیه اظهارات مداخلهجویانه خامنهای در امور کردستان عراق را تیتر کردهاند. تکذیب آخوند آملی لاریجانی رئیس قوه قضاییه در مورد جاسوسی دخترش تیتر یک یا دو بسیاری از روزنامههای حکومتی شده است. روزنامههای هر دو باند حاکم در سفیدسازی پرونده آخوند لاریجانی مطالب مشابهی نشر دادهاند. در روزنامههای حکومتی رویکرد آمریکا به برجام با تیترهای متناقض در ردیف دوم و سوم خبرها قرار گرفته است.
اطلاعات: 180عضو مجلس نمایندگان آمریکا: ترامپ در تأیید پایبندی ایران به برجام تعلل نکند
اعتماد: درخواست 180نماینده دموکرات مجلس نمایندگان آمریکا؛ در تأیید پایبندی ایران به برجام تعلل نکنید
ایران: حمایت قاطع اروپا از برجام
تجارت: اروپا پشت برجام آمریکا در انزوا
جمهوری اسلامی: نامه 180نماینده دموکرات به ترامپ درباره لزوم باقی ماندن در برجام
در روزنامههای باند ولیفقیه ارتجاع، فضای برجام کاملاً برعکس روزنامههای باند رقیب است:
جوان: سناریوی «زندگی نباتی» برجام – دولت آمریکا توافق هستهیی را از پیش چشم ترامپ دور و فشارها را بر ایران تشدید میکند
کیهان: فرض کنید واشینگتن در تغییر مفاد برجام برای به دست آوردن امتیازات بیشتر و دائمی کردن محدودیتها و وارد کردن موضوع موشکی و مسائل منطقهیی به برجام تکمیلی موفق نشود. حتی در این صورت نیز کاخ سفید از جنجال اخیر دست خالی بیرون نمیرود... مسأله دیگر آن که آمریکا با سیاستی که در پیش گرفته میکوشد اروپا را بهعنوان اهرم و ابزاری برای اعمال فشار به ایران به کار گیرد. سفرای تروئیکای اروپایی در آمریکا رسماً اعلام کردهاند در صورت عدم خروج واشینگتن از توافق هستهای، کشورهای اروپایی برای اعمال فشار بر ایران در موضوعاتی همچون توان موشکی و مسائل منطقهیی با واشینگتن همکاری بیشتری خواهند کرد.
شقه و شکاف در باندهای حاکم موضوع روزنامههای رقیبشان است:
در روزنامههای باند ولیفقیه ارتجاع، فضای برجام کاملاً برعکس روزنامههای باند رقیب است:
جوان: سناریوی «زندگی نباتی» برجام – دولت آمریکا توافق هستهیی را از پیش چشم ترامپ دور و فشارها را بر ایران تشدید میکند
کیهان: فرض کنید واشینگتن در تغییر مفاد برجام برای به دست آوردن امتیازات بیشتر و دائمی کردن محدودیتها و وارد کردن موضوع موشکی و مسائل منطقهیی به برجام تکمیلی موفق نشود. حتی در این صورت نیز کاخ سفید از جنجال اخیر دست خالی بیرون نمیرود... مسأله دیگر آن که آمریکا با سیاستی که در پیش گرفته میکوشد اروپا را بهعنوان اهرم و ابزاری برای اعمال فشار به ایران به کار گیرد. سفرای تروئیکای اروپایی در آمریکا رسماً اعلام کردهاند در صورت عدم خروج واشینگتن از توافق هستهای، کشورهای اروپایی برای اعمال فشار بر ایران در موضوعاتی همچون توان موشکی و مسائل منطقهیی با واشینگتن همکاری بیشتری خواهند کرد.
شقه و شکاف در باندهای حاکم موضوع روزنامههای رقیبشان است:
آرمان: ناطق نوری و علمالهدی پس از ۱۲سال دیدار کردند – عقبنشینی سیاسی علم الهدی؟
کیهان: رمضانزاده سخنگوی دولت اصلاحات میگوید ما فعالان سیاسی در تحلیل تیم اقتصادی دولت گیج شدهایم، چه رسد به مردم.
وی درباره بر هم ریختگی فراکسیون امید در مجلس و سوءمدیریت عارف نیز گفت: اول گفتند که 120نفر با لیست امید به مجلس رفتهاند. بعد مشخص شد اعضای فراکسیون 93نفر هستند. از این 93نفر چند نفر واقعاً طرفدار اصلاحات هستند؟ تصور من این است که حدود 80نفر این ویژگی را دارند. چند درصد از این 93نفر حاضر هستند برای اصلاحات هزینه کنند؟ تصور من این است که حدود 40درصد. چند نفر حاضرند که مواضع خود را صراحتاً بیان کنند؟ 20یا 30نفر.
این نمایندگان هر کدام برای خود یک اعلیحضرت هستند. هر کدام مدعیاند.
برخی از بحرانهای اقتصادی اجتماعی موضوع سایر عنوانهای روزنامههای حکومتی است:
ایران: این کتابها فقط به درد ورق زدن میخورند!
جوان: پولها زبان ندارند بگویند کجا رفتهاند
خراسان: نگرانی درباره گرانی داروهای خاص
خراسان: توکلی: علیه رئیس سازمان خصوصیسازی اعلام جرم میکنیم
خراسان: فرمانده کل ارتش: مشکلات معیشتی کارکنان ارتش ظرف ۵سال آینده رفع میشود
شهروند: دامدارهای دشت کاشان دیگر مثل قدیم حال و روز خوبی ندارند – بیابان حسرت
کیهان: رکود اقتصادی و قاچاق بسیاری از کارخانهها را تعطیل کرده است
روزنامههای باند حسن روحانی بهرغم دود و دم صفحات اولشان برای مواضع پارلمان اروپا در مورد برجام در صفحات داخلی فضای دیگری دادهاند:
خراسان: توکلی: علیه رئیس سازمان خصوصیسازی اعلام جرم میکنیم
خراسان: فرمانده کل ارتش: مشکلات معیشتی کارکنان ارتش ظرف ۵سال آینده رفع میشود
شهروند: دامدارهای دشت کاشان دیگر مثل قدیم حال و روز خوبی ندارند – بیابان حسرت
کیهان: رکود اقتصادی و قاچاق بسیاری از کارخانهها را تعطیل کرده است
روزنامههای باند حسن روحانی بهرغم دود و دم صفحات اولشان برای مواضع پارلمان اروپا در مورد برجام در صفحات داخلی فضای دیگری دادهاند:
جمهوری اسلامی: در نامهیی که 180عضو دموکرات مجلس نمایندگان آمریکا آن را امضاء کرده و قرار است برای ترامپ ارسال شود، آمده است: با این وجود، ما در این عقیده که اجرای این توافق تا سر حدّ امکان، اهرم فشار بیشتری برای متوقف کردن برنامه هستهیی تسلیحاتی بالقوه ایران فراهم کرده و فعالیتهای بیثباتکننده ایران را کاهش میدهد، متحد هستیم.
در ادامه این نامه آمده است: برجام، توافقی ناقص است؛ اما برای پرداختن به تمهیدات مساله برانگیزی از جمله بندهای پایان دهنده به محدودیتهای هستهیی ایران (بند موسوم به غروب آفتاب)، نیاز است تا با شرکای جهانیمان در یک جایگاه بایستیم.
ایران: پس از سخنرانی «هلگا اشمید» بحثهای مختلفی درباره آن در میان شرکت کنندگان در چهارمین همایش ایران و اروپا شکل گرفت. عدهیی آن را دفاع محکم و بینقص از برجام عنوان کردند و گروهی دیگر با تأکید بر دفاع خود خانم اشمید از برجام، آن را کافی نمیدانستند چرا که معتقد بودند جو واشینگتن تندتر از این است که تنها با کلمات شیرین از توافق هستهیی دفاع شود.
علی واعظ، از اعضای گروه بینالمللی بحران که از واشینگتن در این همایش شرکت کرده است، میگوید: «حمایت لفظی اروپاییها لازم است اما کافی نیست. چیزی که باید اروپاییها فراتر از حمایت لفظی بگویند، این است که اگر ایران همچنان به برجام پایبند باشد ولی آمریکا از برجام خارج شود، آنگاه اروپاییها چه خواهند کرد؟ سؤال این است که اگر آمریکاییها بخواهند با خروج از برجام به هر اندازه به اقتصاد ایران لطمه بزنند، آیا اروپاییها آمادگی دارند که از شرکتهایشان در مقابل تحریم آمریکا محافظت کنند؟» این اقدامی است که در گذشته صورت گرفته است. وقتی در دهه 90آمریکا، ایران را تحریم کرد اما اروپا جلوی آن ایستاد و شرکتهای اروپایی را ملزم نکرد تا تحریمهای ثانویه یا فرامرزی آمریکا را رعایت کنند: «اروپا در آن زمان از قوانین بلوکه کننده استفاده کرد به این معنی که اگر آمریکا شرکتهای اروپایی را جریمه کند، از ثروتهای آمریکا در اروپا برای بازپرداخت این جریمه استفاده میکنند.» واعظ به صراحت میگوید که اروپاییها حاضر نیستند در شرایط فعلی به شرکتهایشان این اطمینان را بدهند که تا زمان پایبندی ایران به توافق هستهیی همان شرایط دهه 90تکرار خواهد شد و اروپا با قوانین بلوکه کننده از شرکتهایشان در برابر تحریمهای آمریکا حمایت میکنند.
از شریف نظام مافی، رئیس اتاق بازرگانی ایران و سوئیس هم میپرسم که چرا خانم اشمید در سخنرانیاش حاضر نشد فشار بیشتری به آمریکا بیاورد و هزینه نقض برجام را برای ترامپ بالا ببرد: «برای اینکه خود اروپا هم هنوز تصمیم نگرفته است که در صورت خروج ترامپ از برجام چکار میخواهد بکند. چون نحوه صدمه آمریکا به برجام معلوم نیست. من فکر میکنم اروپاییها امیدوارند تا ترامپ برجام را کامل به هم نزند و به سمت ادامه مذاکرات برود. مهم این است بدانید نه اروپا، اروپای دهه 90است و نه ترامپ، رئیسجمهوری قبلی آمریکا.» 10روز دیگر برجام در پیچ مهمی قرار خواهد گرفت.
چشمانداز برجام در روزنامههای باند خامنهای کمی تیرهتر و صریحتر بیان شده است:
جوان: یک هفته مانده به موعد گزارش رئیسجمهور آمریکا درباره برجام، دیروز بیش از 180نماینده کنگره آمریکا در نامهیی به ترامپ ، او خواستند از برجام خارج نشود، چرا که به گفته آنها هر چند این توافق «ناقص» است ولی اتحاد آمریکا را با شرکای اروپاییاش حفظ میکند... در این سناریو، برجام بهعنوان توافقی بد، از معرض دید ترامپ خارج و به توافقی منزوی تبدیل میشود. همزمان، مقامهای دولت آمریکا قصد دارند با همکاری شرکای اروپایی فشارها را در خارج از محدوده برجام بر ایران تشدید کنند.
به گزارش «جوان» روز گذشته هلگا اشمیت، معاون فدریکا موگرینی، کمیسیونر سیاست خارجی اتحادیه اروپا بهعنوان چندمین مقام اروپایی تأکید کرد که برجام یک توافق دوجانبه نیست و به یک کشور خاص تعلق ندارد که بتواند به تنهایی آن را لغو کند. خانم اشمیت گفته که اتحادیه اروپا هم از فعالیت موشکی و نقش ایران در منطقه نگرانیهایی دارد اما تأکید کرده که جای «بحث درباره این مسائل جای دیگری است نه در برجام.». یک مقام ارشد دولت آمریکا با اشاره به سناریویی که تیلرسون قصد اجرای آن را دارد، به سی.ان.ان گفته تیلرسون معتقد است مشکل برجام، برجام نیست.» این مقام میگوید: «مشکل با قانون است. هر 90روز رئیسجمهور بایستی [پایبندی ایران را] تأیید کند و این باعث ایجاد یک بحران سیاسی میشود. اگر دولت بتواند توافق هستهیی را به گوشهیی بیندازد، همه میتوانند با شادمانی به تمامی مسائل دیگری بپردازد که محور مشکل با ایران هستند.» سی.ان.ان میگوید که تیلرسون میکوشد قانون موسوم به «بررسی توافق هستهیی ایران» را که سال 2015در کنگره تصویب شد، اصلاح و آن را به بخشهای جداگانهای تقسیم کند. این تکه تکهسازی، به کاخ سفید اجازه میدهد به جای گزارشدهی صرف درباره تعهدات فنی ایران تحت برجام، درباره رفتارهای گستردهتر ایران مانند «حمایت از تروریسم» یا «برنامه موشکی بالستیک» به کنگره گزارش بدهد؛ رویکردی که زمینهای فراهم میکند تا آمریکا در برجام باقی بماند ولی دولت ترامپ مجبور نباشد هر 90روز یک بار پایبندی ایران را به برجام تأیید کند... سایت پولیتیکو دیروز در گزارشی جداگانه که البته با گزارش سی.ان.ان همراستا است، نوشت تیم امنیت ملی کاخ سفید بهاتفاق آرا به دونالد ترامپ توصیه کرده که در گزارش 15اکتبر خود، پایبند نبودن ایران به توافق هستهیی را اعلام کند، ولی از فشار به نمایندگان کنگره برای برگشت تحریمهای هستهیی علیه ایران اجتناب کند؛ موضوعی که در جمعبندی تیم امنیت ملی آمریکا منجر به لغو کامل توافق هستهیی با ایران میشود. این توصیه بینابینی ظاهراً حاصل راهبرد بازبینیشدهای است که ژنرال مکمستر، مشاور ارشد امنیت ملی دولت ترامپ ارائه کرده و بر اساس آن، توافق هستهیی با ایران فعلاً حفظ میشود ولی همانند سناریویی که تیلرسون روی آن کار میکند، فشارها صرفنظر از برجام، بر ایران افزایش پیدا میکند... پولیتیکو از قول مقامهای آمریکایی نوشته که تیم ترامپ طرحهایی را برای افزایش همکاری با نمایندگان کنگره و متحدان اروپایی بهمنظور اعمال فشارهای جدید علیه ایران آماده کرده است، سناریویی که به ترامپ اجازه میدهد تا خشم و نفرت خود را از برجام آشکارا به نمایش بگذارد ولی همزمان بدون آنکه از برجام خارج شود و زمینه یک بحران بینالمللی را فراهم کند، فشارها را علیه ایران به سطح بالاتری ارتقا دهد.سی.ان.ان در این خصوص مینویسد: «چنین رویکردی باعث خواهد شد اروپاییها که خواهان حفظ برجام هستند هم با آمریکا مواضع همخوانی داشته باشند.» ظاهراً در چارچوب همین راهبرد است که جان اسمیت رئیس دفتر کنترل ارزیابی داراییهای خارجی وزارت خزانهداری آمریکا در سخنرانی خود در شورای آتلانتیک گفته که تحریمها علیه ایران، خارج از چارچوب توافق هستهیی تشدید خواهد شد.
رسالت: روز شمار فرا رسیدن مادر تحریمها بهزودی به پایان میرسد و آمریکا چهره کریه تری از نقض برجام را به نمایش میگذارد. آمریکا امروز از برجام عبور کرده و فشارهای خود را روی موارد غیرهستهیی متمرکز کرده است.
دولت و مجلس و از همه مهمتر کمیسیون نظارت بر برجام چه میخواهند بکنند... سؤال این است ایران پس از این خروج آمریکاییها به جز خروج از برجام چه گزینهای دارد تا خسارت محض این توافق را بتواند جبران کند... چرا دولت و دستگاه دیپلوماسی همزمان با تفسیر فریبکارانه و دروغین آمریکا از متن و روح برجام تفسیر درست و مطابق با واقع خود را ارائه نمیدهند؟. چامسکی میگوید تا حکام آمریکا یک مستبد را مثل دوران شاه در ایران ننشانند آرام نمیگیرند. به همین دلیل آنها هنوز به منافقین بهعنوان آلترناتیو طمع دارند! باید به آمریکاییها نشان داد این خوابی است که هیچگاه تعبیر نمیشود.