تاریخچه
روز ۷آوریل مصادف با ۱۸فروردین روز جهانی بهداشت است. نخستین اساسنامه کنفرانس بینالمللی بهداشت در ۷آوریل ۱۹۴۸میلادی از سوی سازمان بهداشت جهانی(WHO) در نیویورک نوشته شد. این مجمع با حضور نمایندگان ۶۱کشور در شهر ژنو تشکیل شد و ۷آوریل را روز جهانی بهداشت اعلام نمود.
اعلام چنین روزی یک شاخص و حدفاصل بین دنیایی بود که موضوع بنیادینی چون بهداشت، شاخص و حامی جهانی نداشت و از پشتیبانی و آموزش آن برخوردار نبود. بهدنبال اعلام روز جهانی بهداشت، موضوعات مبتلابه بشر ـ بهطور خاص پیامدهای ناشی از جنگها ـ مثل سل و مالاریا نیز در زمرهٔ موارد روز جهانی بهداشت قرار گرفتند. اکنون موضوعاتی چون ایمنسازی، ایدز، اهدای خون و هیپاتیت در روز جهانی بهداشت مورد توجه کمپینهای سازمان جهانی بهداشت(WHO) قرار دارند.
تعریف بهداشت
روز جهانی بهداشت همواره با سلامت و صحت محیطزیست و شاخصهای بهداشت و سلامت جمعی و فردی عجین است.
بهداشت چیست؟ بهداشت علم و روش پیشگیری از بیماری، طولانیتر کردن عمر متوسط و بهبود وضع سلامت جسمی، روانی و اجتماعی بشر است.
بهداشت، سلامت و حقوقبشر
در جهان امروز با پیشرفتهای صنعتی و تکنولوژی که ضرورت دسترسی عموم مردم را به سلامت و بهداشت میسر میکند، بهداشت بهمثابه رعایت حقوقبشر تلقی میشود: «دسترسی به خدمات بهداشتی ـ درمانی و برخورداری از سطح استاندارد سلامت، رفاه و تأمین اجتماعی، از جمله حقوق بنیادین بشر است که هم در اعلامیه جهانی حقوقبشر و هم در میثاق بینالمللی حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی مورد تأکید قرار گرفته است». (سایت پایگاه جامع اطلاعرسانی حقوق بشر)
عوامل ایجادکنندهٔ ناهنجاری در بهداشت و سلامت:
ـ جنگها
ـ حوادث طبیعی ویرانگر
اختصاص ندادن بودجه و رسیدگیهای کافی از جانب دولتها
ـ کمبود آموزش و دانش نسبت به بهداشت
ـ فقر
چند آمار تکاندهنده
ـ هزینههای بهداشت و درمان کشورهای جهان در یک سال گذشته: ۴۳۹۴۹۰۰۷۱۴دلار آمریکا
ـ در جهان ما ۸۷۰۴۴۴۶۰۰نفر به آب آشامیدنی سالم دسترسی ندارند.
ـ در جهان ما ۸۳۵۶۵۸۴۲۰نفر دچار سوء تغذیه ناشی از کمبود بهداشت هستند.
ـ مواد شیمیایی سمی رها شده در آب و هوا و خشکی توسط صنایع در سال گذشته: ۲۵۵۵۶۸۶تن
ـ دی اکسید کربن (CO۲)متصاعد شده در سال گذشته: ۱۰۵۳۵۵۰۸۴۶۹تن
(منبع آمار: سایت آمار روز جهان)
بهداشت در ایران
در بررسی هر پدیدهٔ اجتماعی در کشورهای در حال توسعه و بهطور خاص کشورهای تحت سلطهٔ دیکتاتوریها باید به این اصل اساسی توجه داشت که در این کشورها «بهدلیل نبود آزادی و دموکراسی، لاجرم همهچیز سیاسی میشود» و نیز همهٔ ناهنجاریهای اجتماعی ناشی از سیاست حاکم است.
واقعیت این است که هر ارگانی اعم از سیاسی یا ایدئولوژیک دارای یک انسجام در تمامیت خود است که عناصر و اجزای آن در یک پیوستگی ارگانیک بر هم اثر میگذارند و ساختار آن را شکل میدهند. با این واقعیت انکارناپذیر باید گفت که وقتی دیکتاتوری آخوندی نخستین اصل حیات بشر یعنی آزادی و اختیار را از شهروندان ایران سلب میکند؛ وقتی توتالیتاریسم مذهبی را بهمثابه امر الهی و حکومت خدا بر کشور و مردم تحمیل میکند و در سایهٔ آن افسارگسیختهترین نوع سرکوب و جنایت را مجاز و مشروع جلوه میدهد، طبیعی است که اقتصاد، بهداشت و فرهنگ نیز همچون آزادی و اختیار دستخوش چنین سیاست هنجارشکن میگردند.
به همین علت است که بودجه نظامی و سرکوب هر سال افزوده و بودجه بهداشت و درمان مضاعف ذوب میشود. تا آنجا که وزیر بهداشت آخوند روحانی در گفتگو با تلویزیون شبکه ۵رژیم ـ ۳دی ۹۵ـ به صراحت به کاهش حیرتانگیز بودجه بهداشت و درمان اعتراف کرد و گفت: «همه ساله از اعتبارات آن کم شده است. زیرا بودجه سلامت در ابتدا ۶۸۰۰میلیارد تومان بوده، سال بعد حدود ۴۰۰۰میلیارد تومان، امسال [۹۶] نیز ۲۸۰۰میلیارد» در حالی که در همین دوره [سال ۹۴] که بودجه بهداشت با بیش از ۴۰درصد کاهش به ۴۰۰۰میلیارد تومان رسید بودجه نیروهای سرکوب ۳۵.۵درصد افزایش پیدا کرده است، که تنها سهم بودجه سپاه پاسداران ضدخلقی ۱۷هزار و ۴۲۸میلیارد تومانی بود که نسبت به سال ۹۳، ۵۰درصد رشد داشت.
جایگاه ایران آخوندزده در ردهبندی جهانی بهداشت و سلامت
درباره سطح بهداشت در ایران کافیست به آمار و ارقام و گزارشات رسانهها اکتفا کنیم که جای هیچگونه نقد و تحلیلی باقی نمیگذارد.
ـ سازمان جهانی بهداشت در آخرین گزارش خود «عملکرد سطح سیستم سلامتی در ایران را رتبهٔ ۹۳ در میان دولتهای جهان» اعلام کرده است.
ـ مؤسسه «لگاتوم» که سالانه گزارش ردهبندی جهانی بهداشت و سلامت را تهیه میکند، در گزارش سال ۲۰۱۶خود ایران آخوندها را در ردیف پانزدهم کشورهای آسیا و شصتو هفتم کشورهای جهان قرار داده است. ایران آخوندی حتی از کشورهای هنگکنگ، تایوان، تایلند و مالزی عقبماندهتر است.
ـ ایران آخوندزده در زمینهٔ تخریب محیطزیست و ریزگردها که آثار بلافصل بر بهداشت و سلامت میگذارند، در زمرهٔ بدترین کشورهای جهان قرار دارد. ایران در زمرهٔ اولین کشور آلوده به ریزگرد در میان ۱۰کشور آسیا و آفریقا است.
سلامت و افسردگی در ایران
در روز جهانی بهداشت ضروری است به سلامت یا بهداشت روح و روان در ایران نیز اشارهیی بشود:
ـ خبرگزاری ایرنا، ۲۰فروردین ۹۶، وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی: «شیوع افسردگی در ۲۶سال گذشته در کشور دو برابر شده است...جامعه مملو از این مشکلات است و سیاستمداران چشم خود را روی این مسائل میبندند...سالهاست که سیاستمداران به سلامت روان جامعه اهمیت نمیدهند».
ـ دویچه وله فارسی، ۲۰اکتبر ۲۰۱۸: «ایران در جدول غمگینترین کشور دنیا، پس از عراق، رتبهٔ دوم را دارد».
بهداشت و زبالهگردی
سیاستهای برونمرزی ناشی از توسعهطلبی و تجاوز به کشورهای دیگر توسط نظام آخوندی و صرف هزینههای ایران در این امور و نیز دامنهٔ گستردهٔ سرکوب و اختناق داخلی و بودجهٔ اختصاصی آن باعث تشدید شتابان فقر در جامعهٔ ایران گشته است. فقر که یکی از عوامل مهم ناقض بهداشت عمومی است، کار را به جایی رسانده است که پدیدهیی جدید به مجموع پدیدهسازیهای جمهوری اسلامی آخوندی اضافه شود: زبالهگردی!
بهداشت و اینک سیل
اکنون ایران گرفتار سونامی سیل گشته است. ویرانگری سیل ناشی از شتاب روزافزون تخریب محیطزیست توسط حاکمیت ولایت فقیه میباشد. اکنون یکی از آثار سیل که باید به اژدها و هیولا تشبیهش نمود، ظهور مهابت و خطر آثار گوناگون غیربهداشتی آن است. نظام آخوندی که در بروز سیل و نابودی جان و زندگی و کاشانهٔ مردم ایران، مساعدتی به آنان نکرد، قابل پیشبینی است که در بروز آثار مرگآور و همهجانبهٔ غیربهداشتی آن نیز مردم را یاری نخواهد کرد.
از این رو تنها راه امید و نجات و تمهیدات لازم، اراده و همت و حمیت ملی مردم برای پیشگیری از این فاجعهٔ در تقدیر است. مبارزه با آثار مخرب روحی و روانی و زیستی و غیربهداشتی سیل، یکی از راههای مقابله با نظام آخوندی میباشد. اتحاد مردم ایران با عزم و رزم و روحیه و تکاپوی مشترک علیه دستگاه ولایت فقیه، تضمین دست یافتن به بهداشت و سلامت پس از سیل ویرانگر میباشد. واقعیت این است که سیل و آثار آن یکی از عوامل سیاست و حاکمیت ولایت فقیه بوده است. بنابراین مقابله با آثار سیل نیز لاجرم باید با همت و همیاری مردم ایران علیه نظام آخوندی صورت پذیرد.