تحولات اخیر در روابط دیپلماتیک لبنان و فاشیسم دینی حاکم بر ایران، نقطه‌عطفی در سیاست خارجی بیروت به‌شمار می‌آید. دیدار علی لاریجانی، نماینده ویژه ولی‌فقیه، با مقامات عالی‌رتبه لبنان، به جای آن‌که نشانه‌‌یی از نزدیکی و همکاری باشد، به صحنه ابراز هشدارهای بی‌سابقه علیه دخالت‌های خارجی تبدیل شد. این مواضع، نه‌تنها بازتاب حساسیت روزافزون نسبت به نفوذ نیروهای نیابتی ایران، بلکه بیانگر عزم جدی دولت لبنان برای بازتعریف مرزهای حاکمیت ملی است. بسیاری از ناظران و تحلیل‌گران این سفر را یک شکست و رسوایی برای رژیم ارزیابی می‌کنند.
خبرگزاری رویترز (۱۳ اوت ۲۰۲۵) گزارش داد که ژوزف عون، رئیس‌جمهور لبنان، در این دیدار تأکید کرده است: «فقط دولت، سلاح در دست دارد و دخالت خارجی ممنوع است». این جمله، به‌مثابه اعلام رسمی پایان مشروعیت هر گونه نیروی مسلح خارج از چارچوب دولت، معنا می‌یابد. عون که این سخنان را تنها چند روز پس از تصویب طرح خلع‌سلاح حزب‌الله ایراد کرد، افزود که هیچ گروهی در لبنان مجاز به حمل سلاح یا تکیه بر حمایت خارجی نیست و «همکاری با ایران فقط در چارچوب حاکمیت ملی و احترام متقابل امکان‌پذیر است». این موضع‌گیری صریح، همزمان حامل پیام بازدارنده به فاشیسم دینی است.
در همین راستا، نخست‌وزیر لبنان، دکتر نواف سلام، نیز در گفتگو با هیأت ایرانی، اظهارات اخیر مقامات رژیم را «مردود» و «تخطی آشکار از اصول دیپلماتیک و نقض اصل احترام متقابل» توصیف کرد. به گزارش خبرگزاری ملی لبنان، سلام هشدار داد که کشورش «تحت هیچ شرایطی دخالت در امور داخلی خود را نمی‌پذیرد و تصمیم‌گیری در این کشور تنها برعهده مردم و هیأت دولت است».
فؤاد سنیوره، نخست‌وزیر پیشین لبنان نیز این مواضع را «بی‌سابقه» دانست و بر لزوم اجرای کامل طرح خلع‌سلاح حزب‌الله تأکید کرد. به‌گفته او، دولت اصول این طرح را تصویب و اجرای آن را به ارتش سپرده است. سنیوره تأکید کرد که موفقیت این برنامه نیازمند «حکمت و قاطعیت» است، عبارتی که نشان می‌دهد معادله امنیت و سیاست لبنان، در نقطه‌‌یی حساس از گذار تاریخی خود قرار گرفته است.
رسانه‌های لبنانی نیز فضای پیش از سفر لاریجانی را «تنش‌آلود» توصیف کرده‌اند. روزنامه ندا الوطن (۱۳اوت ۲۰۲۵) نوشت که گروه‌های سیاسی گوناگون، این سفر را ادامه نقض حاکمیت لبنان و مداخله در امور داخلی ارزیابی کرده‌اند. برخی حتی خواستار آن شده‌اند که لاریجانی به‌عنوان «عنصر نامطلوب» اعلام شود، درخواستی که نشانگر سطح نارضایتی گسترده از سیاست‌های نفوذگرایانه، تروریستی و مخرب نظام آخوندی در لبنان است.
از منظر تحلیل روابط بین‌الملل، این مواضع نشان‌دهنده گذار لبنان از رویکرد «مدارا با نفوذ» به سمت «مقاومت در برابر نفوذ» رژیم است.
این وضعیت را مقایسه کنیم با زمانی که فاشیسم دینی با اتکا به نیروی نیابتی‌اش در لبنان وضعیت این کشور را بلوکه کرده و مانع از شکل‌گیری یک دولت مستقل در آن می‌شد.
وضعیت کنونی را می‌توان در بستر شکست‌ها و ناکامی‌های پی‌درپی فاشیسم دینی و نیروهای نیابتی آن در منطقه تحلیل کرد؛ شرایطی که دیگر اجازه تحمل نیروهای نیابتی این رژیم را در لبنان نمی‌دهد. در عین‌حال، این رویکرد تازه، پیامدهایی فراتر از مرزهای لبنان خواهد داشت، چرا که سیاست‌های نیابتی فاشیسم دینی در منطقه، بر پایه حضور و قدرت گروه‌های شبه‌نظامی بنا شده بود.
هشدارهای بی‌سابقه و صریح مقامات لبنانی به رژیم ایران را می‌توان نقطه آغازی برای بازتعریف مناسبات این کشور در قبال تروریسم و بنیادگرایی صادراتی دانست. در صورت تداوم این مسیر، لبنان می‌تواند الگویی برای سایر کشورهای منطقه در بازپس‌گیری کنترل حاکمیتی از نیروهای نیابتی باشد.
