جواد ظریف، وزیر خارجه رژیم که برای شرکت در اجلاس سهجانبه با شرکت ترکیه و جمهوری آذربایجان به استانبول سفر کرده بود، طی اظهارات کوتاهی با لحنی تردیدآمیز و متناقض درباره عملیاتی شدن «ابزار مالی ویژه» یا سازوکارهای مالی اروپا صحبت کرد.
در این رابطه جواد ظریف در مصاحبه با تلویزیون حکومتی ۷آبان ۹۷ گفت: «بعید میدانیم که روز ۱۳آبان که این تحریمها در مرحله دوم عملیاتی میشود اتفاق جدیدی بیفتد. البته سازوکارهایی که اتحادیهٔ اروپا در نظر داشته در همین چند روزه عملیاتی خواهد شد؛ ممکن است تا زمانی که بشود از این سازوکارها استفاده کرد مدتی طول بکشد، بهخاطر فشارهای آمریکا و بهخاطر کارشکنیهایی که آمریکاییها داشتند، برخی اقدامات زمان بیشتری برده...».
اظهارات ضدونقیض و ابهامآمیز ظریف درباره زمان عملیاتی شدن سازوکار مالی اتحادیهٔ اروپا و موانع موجود بر سر راه آن مورد بحث و بررسی رسانههای حکومتی قرار گرفته است.
سایت دیپلوماسی ایرانی که همسو با دولت روحانی است، طی مقالهیی با عنوان «ابزار مالی ویژه» هنوز کشور میزبان ندارد، مینویسد: «اتحادیه اروپا در تلاشهای خود برای محافظت از توافق هستهیی تاریخی با ایران به مشکل جدیدی برخورده است. دیپلماتهای آگاه اروپایی گفتهاند که این بلوک هنوز نتوانسته یکی از کشورهای عضو را بیابد که حاضر باشد میزبانی مقر «ابزار هدف ویژه»(SPV) را بپذیرد».(دیپلماسی ایرانی ۷آبان ۹۷)
رسانههای باند خامنهای وزارتخارجه دولت آخوند حسن روحانی را در این رابطه مقصر میدانند. خبرگزاری سپاه پاسداران با عنوان«وقتکشی اروپا برای گرفتن امتیازات بیشتر/ هزینه سنگین سکوت در برابر اجرای نمادین SPV »مینویسد: «اخیراً رویتر بهنقل از چهار دیپلمات اروپایی اعلام کرده است که این سازو کار در ۴نوامبر بهطور نمادین شروع به کار خواهد کرد و تا اوایل سال میلادی ۲۰۱۹عملیاتی نخواهد شد».
خبرگزاری سپاه پاسداران میافزاید: «در واقع، «اجرای نمادین» سازوکار ویژه اتحادیه اروپا که از سوی دیپلماتهای اروپایی مطرح شده و بهصورت ضمنی توسط ظریف تأیید شده، بدین معناست که عملاً این سازوکار در موعد اعمال تحریمها، بیخاصیت خواهد بود و تنها قیچیکردن یک روبان است و اثری در راستای خنثیسازی تحریمها ندارد».خبرگزاری فارس ۷آبان ۹۷)
روزنامه وطن امروز از رسانههای وابسته به دلواپسان نظام ۷آبان ۹۷ مینویسد: «هماکنون یک هفته تا اعمال دور جدید تحریمهای ثانویه ایالات متحده آمریکا علیه کشورمان زمان باقی است و اروپاییان همچنان در مرحله «ارائه» سازوکار مالی ویژه خود قرار دارند! آنها اساساً عجلهای برای طی مراحل «تشریحی» و «اجرایی» مربوط به سازوکار ویژه مالی خود ندارند».
روزنامه جوان ارگان بسیج سپاه پاسداران۶آبان ۹۷ نیز تحت عنوان «ساز ناموزون دستگاه دیپلماسی در مقابل فرصتسوزی اروپاییها» مینویسد: «مسأله مهمی که نشان میدهد اروپاییها کمترین ارادهای برای اجرای تعهدات خود در قبال جمهوری اسلامی ایران ندارند این است که طی ۶ماه اخیر(از ۱۸اردیبهشتماه تاکنون، روز خروج آمریکا از برجام) نه تنها بستهای برای رفع مشکلات بانکی-تجاری ایران ارائه ندادهاند بلکه امروز در آستانه وضع تحریمهای ۱۳آبان آمریکاییها برای تسهیل تجارت با ایران(SPV) سازوکار جدیدی را به طرف ایرانی پیشنهاد دادهاند.
عدهیی معتقدند اقدام اروپاییها یک ژست سیاسی برای نگهداشتن ایران در برجام است و تنها به استمرار تعطیلی صنعت هستهیی و اجرای یکطرفه تعهدات برجامی توسط کشورمان خواهد انجامید».
ملاحظه میشود که نظام آخوندی از سر استیصال و بنبست ناگزیر شده است که سیلی نقد و حلوای نسیه را از اروپا بپذیرد.
این در شرایطی است که پس از خروج آمریکا از برجام وقتی آخوند حسن روحانی، جواد ظریف را برای مذاکره با اروپا روانه بروکسل کرد، ادعا داشت اگر پس از چند هفته اروپا جواب قطعی به رژیم ندهد رژیم از برجام خارج میشود.
اما اکنون پس از اینکه قریب به ۵ماه و نیم از خروج آمریکا از برجام میگذرد، نه تنها نظام آخوندی از برجام خارج نشده است، بلکه در حال منتکشی از اروپا است که آن را از مخمصه بیرون بیاورد.
ظرف پنجونیم ماه گذشته هم عملکرد واقعی اروپا این بوده است که توانایی بیرون آوردن حاکمیت آخوندی را از مخمصه و بنبست نداشته و ندارد، بلکه طی این مدت نیز آنرا سردوانده است.
دست آخر نیز مشخص شد حداکثر کاری که اتحادیه اروپا میتواند برای حکومت آخوندی بکند، مبادله نفت در برابر کالا و مبادله نفت در برابر غذا است، که این امر مطلقاً نمیتواند با تحریمهای گسترده آمریکا مقابله کند. ضمن اینکه بهرغم اشکالات و ایرادات اتحادیه اروپا نسبت به خروج آمریکا از برجام، عملاً موضوع خروج آمریکا از برجام را پذیرفته است و به شروط آمریکا هم در زمینه رعایت تحریمها عمل میکند.
آنچنانکه پس از خروج آمریکا از برجام شرکتهای عمده اروپایی از ایران خارج شدند و کشورهای اتحادیه اروپا نه تنها نتوانستند از کار آنها جلوگیری کنند، بلکه قدرت عمل مستقل آنها را هم بهرسمیت شناختند.
آنچنانکه امانوئل ماکرون، رئیسجمهور فرانسه، هنگام خروج شرکتهای بزرگ فرانسوی مانند توتال و رنو با گفتن اینکه «مدیر توتال نیستم» و... استقلال عمل این شرکتها را در رعایت تحریمهای آمریکا بهرسمیت شناخت.