سال نوین دانش از راه رسید؛ زنگها بهصدا درآمدهاند، اما پژواکشان تنها در حیاط مدارس نمیپیچد، بلکه در جانِ یک ملت طنین میاندازد.
این زنگ، همان است که خانم مریم رجوی در پیام خود نامید: زنگ «درس آزادی».
او گفت: «درس اول، درس آزادی است». و چه حقیقتی ژرفتر از این؟
وقتی سقفهای فروریخته بر سر کودکان، کتابهای نیمسوخته، نیمکتهای بیجان و کلاسهای سرد، همه شهادت میدهند که این حاکمیت، آموزش را نه خانهٔ اندیشه که زندان خاموشی ساخته است.
در چنین سرزمینی، درس آزادی، تنها درسی است که ارزش خواندن دارد؛ تنها درسی که نسلها را بیدار نگاه میدارد.
خانم رجوی در پیامش از ویرانیها گفت: از کودکان محروم از تحصیل، از معلمان فرسوده اما مقاوم، از بودجههای غارتشده و آیندههایی که به عمد لگدمال شدند. این سخنان، نه آمار خشک، که آیینهیی است از جامعهیی زخمی. آیینهیی که نشان میدهد چگونه قدرت، با دستان خالی از اخلاق، خواسته است امید را خفه کند.
اما در دل همین تاریکی، نسلی برخاسته است.
نسلی که در خیابان و کلاس، در شعار و سکوت، در خیزشهای ۱۴۰۱ و پس از آن، ثابت کرد که دانشگاه و دبیرستان میتواند سنگر باشد، نیمکت میتواند پرچم باشد و دفتر میتواند سلاح شود.
همان نسلی که خانم رجوی آن را «کابوس شبهای رژیم» خواند؛ نسلی که بهویژه دخترانش، با شجاعتی افسانهیی، پردههای ترس را دریدند.
از نگاه جامعهشناسی، همانگونه که خانم رجوی گفت، آموزش در ایران امروز به میدان نبرد بدل شده است؛ نبردی میان فرسودگی و آفرینش، میان جهلِ تحمیلی و داناییِ رهاییبخش.
هر نیمکت خالی گواهی است بر کودکی که محروم شد یا جوانی که به بند کشیده شد؛ و همین نیمکتها، خود کتابهای درسی آیندهاند.
اکنون، در آستانهٔ این سال تحصیلی، باید دانست:
هر خط قرمزی که بر دفترها کشیدند، به خط آزادی بدل شده است.
هر کتابی که ممنوع کردند، به سرود آینده تبدیل گردیده و هر دانشجویی که اخراج کردند، بهشهادت رساندند و یا به شکنجهگاهها و زندان انداختند... نامش زینتبخش دانشگاهها شده و راهش در عزم دهها و صدها دانشجو و دانشآموز و جوان دلیر قیامآفرین و کانون شورشی تیکتاک سرنگونی را بهصدا در خواهد آورد.
پیام خانم رجوی، آغازیست برای فردا؛ نه سخنی برای امروز، که منشوری برای آینده نظام آموزشی آزاد. زیرا تاریخ بارها نشان داده است: هیچ قدرتی توان خاموش کردن نسلی را ندارد که درس آزادی را در جان خویش آموخته باشد.
پس آغاز سال تحصیلی ۱۴۰۴، آغاز دفترهای تازه نیست؛ آغاز فصلی است که در آن قلم، شمشیر میشود؛ تخته، سنگر و کلاس، میدان نبردی برای حقیقت.
و در پایان این سال، پیروزی از آنِ همان نسلی خواهد بود که نخستین درس را درست خواند:
«درس آزادی».
آرمان ـ کانون شورشی از تهران
مسئولیت محتوای مطالب وارده برعهده نویسنده است