در گیر و دار تمرکز خبرهای دنیا بر کرونا، شاهد تحرکاتی پیرامون عراق هستیم که میتواند تحولی مهم و استراتژیک را در چشمانداز تحولات بین رژیم آخوندی و آمریکا رقم بزند. البته تحلیل نهایی منوط به رسیدن تحولات کمی به نقطه یا مرحلهای کیفی است. با این حال اخبار در دسترس گویای تغییر شرایطی هستند که پس از حذف قاسم سلیمانی از معادلهٔ عراق، میتواند دنباله یا اقدامات تکمیلی آن باشد.
عطف به سفر تعجیلی شمخانی به عراق در ماه گذشته و سفر اخیر اسماعیل قاآنی، برآیند خبرها حاکی از ادامهٔ سیاست صدور بحران توسط نظام آخوندی برای تحتالشعاع قرار دادن بحران کرونا است. میتوان تشدید دخالت آخوندها را در عراق که همواره از جانب نیروهای نیابتیاش صورت میگیرد، زمینهای برای فشار آوردن بر آمریکا جهت کند کردن تیغ تحریم یا رفع کامل آن برآورد نمود. بهخصوص که با وجود بسیج سیاسی و کمپین دیپلماسی رژیم و رایزنیهای گسترده از طریق لابیهایش در آمریکا و اروپا نتوانسته حمایت حداکثری را کسب کند. گزارشها تا این لحظه حاکی از حمایت ۵۰۲نماینده کنگره از ادامهٔ تحریم در مقابل ۳۳نماینده در حمایت از لغو تحریم است. از طرفی مایک پمپئو وزیر خارجه آمریکا در آخرین اظهارنظر درباره رفع تحریم، تأکید کرد: «چرا خامنهای از ثروت ۲۰۰میلیاردی خود در این رابطه استفاده نمیکند؟».
بنابراین شکست بزرگ رژیم در کمپین رفع تحریم، بحران کرونا را سنگینتر از آنچه اکنون جریان دارد، بار حاکمیت خواهد کرد. از این رو به دور از واقعیت نخواهد بود اگر چنین پیشبینی شود که رژیم پیشاپیش برای فرار از این شکست و بحران ناشی از آن، عراق را زمینهٔ صدور بحران برای ماجراجویی و فشار علیه آمریکا قرار دهد. عراقی که در حال حاضر با وجود قیام مداوم چندین ماهه، دولت مشخصی ندارد و بهزعم رژیم، نیروهای نیابتیاش تنها سرمایهٔ صدور بحران و به دست گرفتن اهرم قدرت و فشار بر آمریکا هستند.
اکنون همهٔ این عوامل منجر به رویدادهای مهمی شدهاند که در خبرها شاهد آنها هستیم:
ـ تشدید تحرکات نظامی آمریکا و انتقال سفارتش از بغداد به پایگاه عینالاسد.
ـ خروج چند دیپلمات آمریکایی، سفرای اروپایی و ۳۰نماینده سازمان ملل از عراق در بعدازظهر ۲آوریل ۲۰۲۰: «آمریکا بعدازظهر امروز تعدادی از دیپلماتهای آمریکایی، سفرای اروپایی و حدود ۳۰نفر از نمایندگان سازمان ملل را با هواپیمای خطوط هوایی قطر از عراق خارج کرده است». (توئیت خبرنگار ارشد فیگارو)
ـ «اتخاذ تدابیر پیشگیرانه و سخت توسط حشدالشعبی و شبهنظامیان وابسته به ایران از جمله مخفی شدن فرماندهان آنها». (سایت ایلاف)
ـ آمریکا هر گونه اقدامی علیه سفارت و کنسولگریهای خود را بیپاسخ نمیگذارد. (مایک پمپئو)
همانطور که مشاهده میشود، خبرهای فوق گویای خارج شدن تحولات از روند معمول سیاسی هستند و یک رویارویی را آدرس میدهند. آنچه مسلم بهنظر میرسد این است که در صورت وقوع رویارویی، آمریکا در وهلهٔ نخست، بساط شبهنظامیان نیابتی ولایت فقیه را در عراق جمع خواهد کرد. توازن قوا در این رویارویی احتمالی گوشزد میکند که وقوع چنین رخدادی با توجه به جریان داشتن یک قیام مردمی در صحنهٔ سیاسی و اجتماعی عراق، میتواند منجر به ظهور نقشهٔ سیاسیِ جدیدی در منطقه شود و گذرگاه استراتژیک عراق را برای حاکمیت ولایت فقیه کور کند.
پیداست که خصلت صدور بحران و ماجراجویی برای نظام آخوندی در پایان دهه ۹۰ با دهههای پیشین بسیار متفاوت است. در دهههای پیشین اگر صدور بحران برای گریز از نبرد واقعی مردم ایران با آخوندها باعث ایجاد حیاط خلوت در سوریه و لبنان و عراق میشد، پشتش به سیاست مماشات و استمالت بند بود و کرور کرور امتیازآفرین بود. امتیازاتی که با چشم بستن دنیا بر جنایات داخلی و بینالمللی تروریسم آخوندی، تقدیم نظام میشد.
اکنون توسل جستن حاکمیت ولایت فقیه به صدور بحران و ماجراجویی در عراق، برای گریز از بحران بزرگ کرونا و از قبل آن، نقب زدن به کاریز رفع تحریم است. اما اکنون خبری از امتیازات دهههای پیشین نیست. طرف تحریم هم کوتاه نیامده و خبرهایی که به آنها اشاره شد، همین را گواهی میدهند.