ناصر همتی رئیس بانک مرکزی رژیم آخوندی، لباس رزم پوشیده است تا در «عملیات بازار باز» دیو خلق شده تورم در نظام ولایت فقیه را همچون پرههای آسیاب بادی بر زمین بزند اما شاید سرنوشتش دردناکتر از اشرافزاده فقیر داستان سر وانتس شود.
هدفگذاریهای متوهمانه
در اطلاعیهیی که بانک مرکزی برای سیاست جدید خود در کنترل و مهار تورم در اول سال جدید منتشر کرد «هدفگذاری نرخ تورم برای بازه زمانی یکساله را ۲۲درصد» (اقتصاد نیوز ۶خرداد) اعلام کرد. در اطلاعیه گفته شد که تورم در ایران یک سابقه نیم قرنه دارد و گرچه شاهد نرخهای تک رقمی نیز بودهایم اما پایدار نبوده است. مسبب این تورمهای دو رقمی ماندگار هم کسری بودجه آشکار و پنهان دولت بوده است که در رشد بالای نقدینگی و نامتناسب با رشد واقعی نمود یافته است.
در شرایط تحریم و سقوط قیمت نفت، هجوم کرونا به حیات مردم و کاهش صادرات نفتی و غیرنفتی... جهش تورم به رقمهای بالاتر بعید نیست. بنابراین سیاست جدید بانک مرکزی اجرای عملیات بازار باز است تا این بلیه خانمانسوز مهار گردد. در این راستا، دولت ضمن پیگیری متنوعسازی درآمدها و کاهش هزینهها زمینه انتشار گسترده اوراق بهادار خود بهعنوان ابزار کلیدی هموارسازی بودجه را فراهم آورده است. همزمان، بانک مرکزی رابطه خود با بانکها را نیز تغییر داده و همراه با تأکید و نظارت بر عملکرد بانکها و اصلاح ترازنامه، عملیات بازار باز را بهعنوان سازوکار اصلی تعامل با بانکها در قالب خرید و فروش اوراق بهادار دولتی و سایر داراییهای بانکها تعریف کرده است. هماهنگی در تغییر سازوکار تأمین کسری بودجه از درآمدهای نفتی به انتشار اوراق و استفاده از اوراق در عملیات بازار باز، کلید اصلی سیاست بانک مرکزی بهشمار میآید».
تورم ۲۲درصدی افتخار دارد؟
از همان فردای هدفگذاری همتی برای نرخ تورم، حتی کارشناسان وابسته به رژیم گوشزد کردند که ادامه سیاستهای گذشته اجازه نمیدهد که نرخ تورم کاهش پایداری داشته باشد. وانگهی بر فرض که چنین شود آیا تورم ۲۲درصدی در جهانی که بسیاری از کشورهای هم رتبه، نرخ های تورم تک رقمی دارند، کار مهمی است؟ ثانیا مگر باندهای دلال صفت و خارج کننده ارز های متعلق به مردم به خارج کشور اجازه چنین کاری به شرکای خود میدهند؟
همچنین باید به دن کیشوت نظام ولایت یادآوری کرد تقریباً ۸۰درصد نقدینگی موجود در کشور در دولت آخوند روحانی که رئیس همتی است، ایجاد شده است. این دولت نقدینگی ۵۰۰هزار میلیارد تومانی را تحویل گرفت و فعلاً آن را به ۲هزار و ۴۰۰هزار میلیارد تومان رسانده است.
پیآمد رابطه دولت و بانک مرکزی خادم
همتی در جلسه توجیه اعضای جدید مجلس رژیم آخوندی میگوید باعث و بانی همه گرانیهای نرخ های ارز و کالاهای دیگر و افزایش نرخ تورم رابطه خادم و مخدومی است که بین بانک مرکزی و دولت ایجاد شده است:
«در چند سال گذشته علت رشد نقدینگی رابطه دولت و بانک مرکزی بوده که باید این روند اصلاح شود. برای مهار تورم چارهای جزء اصلاح روابط دولت و بانک مرکزی نداریم».(اقتصاد نیوز.۱۳ خرداد۹۹)
بانک مرکزی؛ خریدار نهایی اوراق بدهی دولت
دولت آخوند روحانی با انتشار اوراق مالی و تأمین پول از طریق بازار سرمایه، در نظر دارد بخشی از درآمدهای به دست نیامدهاش را تأمین کند. اما حجم و اندازه کسری بودجه دولت آنقدر بزرگ است که در پیش گرفتن چنین سیاستهایی نمیتواند بهطور کامل کسری بودجه را جبران کند. از سوی دیگر مشخص است که بازار مالی و سرمایه نمیتواند اوراق مالی دولت را بخرد. بنابراین باز هم میبایست به سمت بانک مرکزی بچرخد تا آن را مجبور به خرید اوراق بدهی کند که روی دستش باد کرده است. این کار مجدداً ذخیرههای بانک مرکزی را تحت فشار میگذارد و جبرا نرخ تورم را افزایش میدهد. به همین خاطر هدف متوهمانه ۲۲درصدی بانک مرکزی غیرقابل حصول است.
موانع ساختاری در شکست محتوم بانک مرکزی
بانک مرکزی رژیم در ۲۶اردیبهشت ۱۳۹۹ هدفگذاری تورمی خود را اعلام کرد. در این اطلاعیه هیچ راهکار مناسبی برای برطرف کردن ماندگار کسری بودجه، تحقق رشد تولید ناخالص داخلی، جلوگیری از رشد نرخ ارز و بهخصوص سیاستهای حوزه انتظارات تورمی بیان نشده است. قطعاً موفقیت هر طرحی در حوزه اقتصاد کلان ایران نیازمند یک بانک مرکزی مستقل، تدوین و اجرای عملی برنامه اصلاح ساختاری، کاهش درازمدت نقدینگی و تورم و تأمین نیازهای ارزی جامعه و تولید است.
کارنامه عملیات بازار باز چه میگوید؟
از ابتدای سال که همتی تلاش بسیاری کرد تا نظر سران سه قوه را نسبت به طرح خیالی خویش جلب کند تا امروز یککلام از میزان اثر گذاری عملیات بازار باز در صحنه اقتصاد کشور چیزی نگفته است. اگر این طرح موفق بوده است پس چرا هیچ تاثیر روی تورم نگذاشته است؟ اگر تاثیر گذاشته اما آدمهای غیرمتخصص متوجه نشدهاند! پس چرا با زبان عمومی آن را بیان نمیکند؟ و اگر هم موفق نبوده است چرا موانع آن مطرح نمیشود؟ آیا در اقتصادی که در حال خفگی است و نرخ رشد آن زیر منفی ۶درصد برآورد میشود و رکود و تورمی شاخص این دوران آن میباشد، با یک ابزار فنی تک و تنها قادر خواهد بود حرکت و چرخشی ایجاد کند؟ حالا جهش تولید پیش کش.
نظام ولایت فقیه با یک خزانه خالی و انبوهی هزینههای سرسامآور داخلی و خارجی و گروههای نیابتی و بمب و موشکپرانی، اگر با عملیات بازار باز راه به جایی میبرد تا حالا صد بار آن را به کار میبست.
دولت آخوند روحانی تا اینجا با یک کسری بودجه ۱۸۰هزار میلیارد تومانی مواجه است و از سقوط بازار و قیمت نفت هم در رنج است. حراج کردن اوراق بدهی و فروش اموال دولتی به قیمت مفت، روشهای از روی ناچاری است که کارگزاران حکومتی هم به تردید دارند.
پشت صحنه «یکسری اسلایدهای زیبا»
«سیدمحمدهادی سبحانیان، معاون اقتصادی مرکز پژوهشهای مجلس رژیم معتقد است انتشار و فروش اوراق، آن هم در این حجم گستردهیی که دولت اقدام به آن کرده و بدون ظرفیتسازی برای تقاضای آن به احتمال زیاد به استقراض دولت از بانک مرکزی منتهی خواهد شد.
«به نظر میرسد دولت بانک مرکزی را مکلف خواهد کرد بخشی از اوراق فروش نرفته را با اسم رمز عملیات بازار باز خریداری کند و اگر چنین اتفاقی رخ دهد، عملاً به این معناست که بانک مرکزی در نهایت بخشی از کسری بودجه دولت را پوشش داده است که خروجی آن هم چیزی جز افزایش پایه پولی و تورم نیست. خطری که ما بهوقوع آن نزدیکیم» (شرق ۱۷خرداد ۹۹).
او برنامههای خوش خیالانه قطع وابستگی به نفت از سوی برنامهریزان دولت را «یکسری اسلایدهای زیبا» نامیده است!
احتمال وقوع یک خطر تورمی بزرگ
معاون اقتصادی مرکز پژوهشهای مجلس میگوید:
«دولت بانک مرکزی را مکلف کند بخشی از اوراق را در بازار خریداری کند؛ این خریداری با اسم رمز عملیات بازار باز انجام میشود و عملاً بهمعنای افزایش پایه پولی و نقدینگی و تورم است. این خطری است که وقوع آن بهشدت نزدیک است. بانک مرکزی برای خریداری اوراق و جذب آن از بازار، چارهای جز چاپ پول ندارد».(همان منبع)
دن کیشوت داستان مشهور سر وانتس رمان نویس اسپانیایی قرن هفدهم، تاثیرگذارترین داستان تخیلی دنیا شناخته شده است. هم دن کیشوت و هم نویسنده داستان سرنوشت غمباری پیدا کردند که کمترینش مفقود شدن جسد سروانتس به مدت ۴۰۰صد سال بود. حالا در قرن بیست و یکم همتی رئیس بانک مرکزی رژیم آخوندی با طرح های آسیاب بادی نابود کن خود میخواهد غولی بهنام نقدینگی و تورم را از اقتصاد غارت محور و سرمایه بر باده و ورشکسته نظام ولایی بزداید! اما آنچه که قطعاً از بین خواهد رژیم غارتگری است که با مردم محروم ایران سر جنگ دارد.