روزنامه‌های حکومتی در روز سه‌شنبه 25مهرماه مهم‌ترین عنوانهای خود را به تحولات اقلیم کردستان عراق اختصاص داده‌اند. روزنامه‌های حکومتی از باند روحانی و شرکا مهم‌ترین عنوانهای خود را حول ادعای ماندگاری برجام و حمایت کشورهای اروپایی از آن اختصاص داده‌اند:
ابرار: ابراز امیدواری وزیر خارجه فرانسه نسبت به حفظ توافق هسته‌یی در کنگره آمریکا
اطلاعات: اعلام حمایت اتحادیه‌های اروپا و آفریقا از برجام
ایران: بیانیه وزارت‌خارجه اتحادیه اروپا؛ برجام کلید حفظ امنیت در منطقه است
جمهوری اسلامی: حمایت تمام قد اتحادیه اروپا از برجام
روزنامه‌های باند روحانی و شرکا نسبت به ثبات حمایت کشورهای اروپایی ابراز تردید کرده‌اند و شرط تداوم آن را ادامه مسیر زهرخوران از جانب رژیم دانسته اند:
آرمان: اروپا به دلداری ایران بسنده نکند
ابرار: ابراز امیدواری وزیر خارجه فرانسه نسبت به حفظ توافق هسته‌یی در کنگره آمریکا
اطلاعات: اعلام حمایت اتحادیه‌های اروپا و آفریقا از برجام
ایران: بیانیه وزارت‌خارجه اتحادیه اروپا؛ برجام کلید حفظ امنیت در منطقه است
جمهوری اسلامی: حمایت تمام قد اتحادیه اروپا از برجام
روزنامه‌های باند روحانی و شرکا نسبت به ثبات حمایت کشورهای اروپایی ابراز تردید کرده‌اند و شرط تداوم آن را ادامه مسیر زهرخوران از جانب رژیم دانسته اند:
آرمان: اروپا به دلداری ایران بسنده نکند
جهان صنعت: از حمایت اروپا ذوق‌زده نشویم!
باید پرسید آیا امید و اعتمادی به پایداری اروپا بابت ماندن در کنار ایران و برجام وجود دارد یا موقتی است و دستخوش تغییر می‌شود؟
به نظر می‌رسد که همراهی اروپا با برجام در کوتاه‌مدت حفظ خواهد شد اما در دراز‌مدت تابعی از نوع رفتارهای ایران در منطقه و هم‌چنین رفتار‌هایی است که قرار است آمریکا در روابط خود با تروئیکای اروپایی انجام دهد.
بزرگ‌ترین نشانه برای اثبات این ادعا همان رفتاری است که سه کشور فرانسه، بریتانیا و آلمان در قبال ایران انجام داده‌اند، این سه کشور در روز‌های پایانی ماه ژوئیه و اخیراً هم در ماه سپتامبر گذشته با هدف بازی‌کردن در زمین واشینگتن و با انتشار بیانیه‌یی از ایران خواستند برنامه موشکی خود را متوقف کند و از میزان رفتارهای ثبات‌زدای خود در منطقه بکاهد. چرا که برنامه موشکی و رفتارهای ثبات‌زدای ایران آن‌گونه که این سه کشور اروپایی گفته‌اند، جنبه تحریک‌آمیز داشته و نامنطبق و هم‌چنین در مخالفت با قطعنامه 2231شورای امنیت است ک
بنابراین اصرار ایران بر تداوم برنامه‌های موشکی و اصرار بر ادامه رفتارهای ثبت‌زدا و هم‌چنین تلاش برای تعیین‌کنندگی نقش در منطقه، ماندن این سه کشور را در کنار برجام مشکل می‌کند. احتمال این همراهی از اعلام مواضعی که مرکل، ماکرون و ترزامی در دوران اخیر درباره رفتارهای ایران کرده‌اند، به خوبی پیداست. برای نمونه مرکل در موسم انتخابات پارلمانی اخیر آلمان اعلام کرده بود اگر چه در قضیه برجام هیچ‌گاه اسیر هیاهو و رویکرد‌های پرنوسان دیگر شرکای اروپایی و حتی آمریکا نمی‌شود اما اگر ایران بخواهد بر برنامه شتاب‌گیرنده موشکی خود اصرار داشته باشد، در آن صورت شرایط ماندن آلمان در کنار ایران سخت و مجبور می‌شود در زمین واشینگتن بازی کند. چنین مواضعی در رفتارهای ماکرون یا ترزامی نیز شنیده و دیده شده است. اتخاذ چنین مواضعی از سوی تروئیکای اروپایی به‌معنای آن است که اگر چه آنها به جهت مخالفت با ترامپ خواهان آن هستند که در کنار برجام بمانند اما مشکل بر سر نوع رفتارهای ایران بابت برنامه موشکی و رفتار در منطقه به قوت خود باقی است و چه‌بسا ممکن است موجب همراه شدن آنها با آمریکا و کنگره شود.
لازم است ایران از فرصت به دست آمده از همسویی اروپا برای حفظ برجام و مزایای پیش‌بینی‌شده در آن استفاده کند و رفتارهای خود را منطبق با روح برجام کند. در یک کلام، ذوق‌زدگی کنونی مسئولان از رفتارهای حمایت‌گرانه اروپا باید جای خود را به منطق و عملگرایی بدهد.
در روزنامه‌های باند روحانی هشدار نسبت به پیآمد استراتژی جدید آمریکا و تأکید بر ادامه مسیر زهرخوران سرمقاله‌ها را به خود اختصاص داده است:
شرق: ناکام آمریکایی:در حالی‌که شواهد حاکی از پایبندی ایران به توافق هسته‌یی است، خروج از برجام خطرناک است. چنان‌چه طبق طرح ترامپ، کنگره نمایندگان آمریکا در این ٦٠ روز تحریمی علیه ایران تصویب نکنند، خودش وارد صحنه شده و با خروج از برجام، تحریم‌هایی را به تصویب خواهد رساند
جمهوری اسلامی ایران باید موقعیت ممتاز خود را به‌خوبی تشخیص دهد و بداند اولاً رمز موفقیت در ادامه پایبندی ایران به تعهداتش در برجام است
آرمان: راند اول تمام شد اما رقابت هم‌چنان ادامه دارد: گرد و غبار و شادی‌های ایرانیان که قدری فرو خواهد نشست، آنگاه به تدریج متوجه خواهند شد که شاید هم خیلی دلیلی برای شادی و سرور در رابطه با برجام و این‌که چه خواهد شد، موجود نبوده... درست است که آمریکایی‌ها نمی‌توانند تحریم‌های جدیدی را در رابطه با فعالیت‌های هسته‌یی ایران اضافه نمایند، زیرا همان‌طور که گفتیم ایران به تعهدات خود عمل کرده است، اما کنگره می‌تواند تحریم‌های دیگری را در زمینه‌های فوق علیه ایران به تصویب برساند. 1) کنگره می‌تواند بگوید که تحریم‌های جدیدی درباره مسائل حقوق‌بشری در ایران می‌خواهد به اجرا بگذارد. 2) کنگره می‌تواند بگوید که در رابطه با فعالیت‌های موشکی ایران تحریم‌های جدیدی را به تصویب می‌رساند. کنگره ممکن است در رابطه با آنچه آمریکایی‌ها حمایت ایران از تروریسم می‌گویند، تحریم‌های جدیدی علیه ایران اعمال نماید و بالاخره باز کنگره می‌تواند علیه آنچه آمریکایی‌ها مدعی هستند یعنی نقش ایران در به هم زدن ثبات منطقه، تحریم‌های جدیدی را علیه ایران اعمال نماید. هیچ‌کدام از این چهار دسته تحریم در رابطه با هسته‌یی نیستند. بنابراین هر قدر ایران یا دیگران بگویند که ایران به تعهدات خودش پایبند بوده است، کنگره پاسخ خواهد داد که این تحریم‌ها ارتباطی با فعالیت‌های هسته‌یی ایران ندارد. می‌ماند این سؤال که اگر تحریم‌های جدیدی از سوی کنگره علیه ایران اعمال شود در آن صورت شرکتهای بزرگ غربی چه رویکردی خواهند داشت؟ چون آمریکایی‌ها از برجام خارج نشده‌اند، بنابراین تصویب تحریم‌های جدید نمی‌تواند با مخالفت یا حتی اعتراض شرکای اروپایی آمریکا قرار گیرد. نکته دوم، شرکتهای غربی در وضع دشواری قرار می‌گیرند چرا که بسیاری از آنها مراوداتی با آمریکا دارند و حاضر نیستند آن مراودات تجاری یا اقتصادی را به‌خاطر مراوداتی که با ایران دارند، به خطر بیندازند. به عبارت دیگر توتال که آمده و در پارس جنوبی سرمایه‌گذاری کرده، یا فلان شرکت آلمانی که آمده در حمل و نقل کشور سرمایه‌گذاری کرده و یا فلان شرکت انگلیسی که آمده در کرمان می‌خواهد به کمک سلول‌های خورشیدی برق تولید کند، همه اینها اگر کنگره تصمیمات جدیدی علیه ایران اتخاذ نماید، در وضعیت دشواری قرار خواهند گرفت.
در روزنامه‌های باند خامنه‌ای حمله به برجام و باند روحانی مقاله اصلی را به خود اختصاص داده‌اند. و در کنار آن ادعای باند روحانی مبنی بر حمایت اروپا از برجام به چالش کشیده شده است:
رسالت: سرمقاله: اندر مصائب در برجام ماندگی: عده‌یی کشور را معطل اخم و لبخند دشمن کرده‌اند و کلیدی‌ترین وظایف دولت در پاسخگویی به مطالبات مردم و اجرای سیاستهای کلی و فرامین رهبری در بسامان کردن اوضاع اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و... را فراموش نموده‌اند. «در برجام ماندگی» یعنی از دست دادن فرصتهای عظیم برای پیشرفت کشور.
امروز دیپلوماسی خارجی ما از نیش «آمریکاگزیدگی» رنج می‌برد. درمان زخم «آمریکازدگی» و «آمریکاگزیدگی» پماد اروپا نیست. این‌که بگوییم امروز اروپا در مورد برجام در مقابل آمریکا ایستاده است، یک «توهم» است. برجام، تخم دوزرده نیست. هیچ چیزی در آن جز «عمل به تعهدات نقد و در انتظار وعده‌های نسیه نشستن» نیست. متن و روح برجام یک فریب بزرگ و فریب بزرگ‌تر از آن زدن زیر تعهدات نصفه و نیمه طرف مقابل است. کار دیگری از آن برنمی‌آید.
کیهان: همصدایی فرانسه، آلمان و انگلیس با آمریکا؛ دلالی اروپا برای دور تازه باج‌خواهی آمریکا از ایران
کیهان: حریف اصرار دارد که ما را در حالتی از انفعال و بلاتکلیفی نگاه دارد و متأسفانه دولت محترم نیز به امید آن که از این ستون به آن ستون فرجی باشد! به این انفعال تن داده است و گشایش را فقط در کنار آمدن با آمریکا جستجو می‌کند
بحرانهای اجتماعی – اقتصادی سایر تیترهای صفحات اول را به خود اختصاص داده‌اند:
آرمان: عسکراولادی: روحانی در عرصه امیدهای اقتصادی ناموفق بوده
آفتاب یزد: حال کارفرمایان هم خوب نیست
باید پرسید آیا امید و اعتمادی به پایداری اروپا بابت ماندن در کنار ایران و برجام وجود دارد یا موقتی است و دستخوش تغییر می‌شود؟
به نظر می‌رسد که همراهی اروپا با برجام در کوتاه‌مدت حفظ خواهد شد اما در دراز‌مدت تابعی از نوع رفتارهای ایران در منطقه و هم‌چنین رفتار‌هایی است که قرار است آمریکا در روابط خود با تروئیکای اروپایی انجام دهد.
بزرگ‌ترین نشانه برای اثبات این ادعا همان رفتاری است که سه کشور فرانسه، بریتانیا و آلمان در قبال ایران انجام داده‌اند، این سه کشور در روز‌های پایانی ماه ژوئیه و اخیراً هم در ماه سپتامبر گذشته با هدف بازی‌کردن در زمین واشینگتن و با انتشار بیانیه‌یی از ایران خواستند برنامه موشکی خود را متوقف کند و از میزان رفتارهای ثبات‌زدای خود در منطقه بکاهد. چرا که برنامه موشکی و رفتارهای ثبات‌زدای ایران آن‌گونه که این سه کشور اروپایی گفته‌اند، جنبه تحریک‌آمیز داشته و نامنطبق و هم‌چنین در مخالفت با قطعنامه 2231شورای امنیت است ک
بنابراین اصرار ایران بر تداوم برنامه‌های موشکی و اصرار بر ادامه رفتارهای ثبت‌زدا و هم‌چنین تلاش برای تعیین‌کنندگی نقش در منطقه، ماندن این سه کشور را در کنار برجام مشکل می‌کند. احتمال این همراهی از اعلام مواضعی که مرکل، ماکرون و ترزامی در دوران اخیر درباره رفتارهای ایران کرده‌اند، به خوبی پیداست. برای نمونه مرکل در موسم انتخابات پارلمانی اخیر آلمان اعلام کرده بود اگر چه در قضیه برجام هیچ‌گاه اسیر هیاهو و رویکرد‌های پرنوسان دیگر شرکای اروپایی و حتی آمریکا نمی‌شود اما اگر ایران بخواهد بر برنامه شتاب‌گیرنده موشکی خود اصرار داشته باشد، در آن صورت شرایط ماندن آلمان در کنار ایران سخت و مجبور می‌شود در زمین واشینگتن بازی کند. چنین مواضعی در رفتارهای ماکرون یا ترزامی نیز شنیده و دیده شده است. اتخاذ چنین مواضعی از سوی تروئیکای اروپایی به‌معنای آن است که اگر چه آنها به جهت مخالفت با ترامپ خواهان آن هستند که در کنار برجام بمانند اما مشکل بر سر نوع رفتارهای ایران بابت برنامه موشکی و رفتار در منطقه به قوت خود باقی است و چه‌بسا ممکن است موجب همراه شدن آنها با آمریکا و کنگره شود.
لازم است ایران از فرصت به دست آمده از همسویی اروپا برای حفظ برجام و مزایای پیش‌بینی‌شده در آن استفاده کند و رفتارهای خود را منطبق با روح برجام کند. در یک کلام، ذوق‌زدگی کنونی مسئولان از رفتارهای حمایت‌گرانه اروپا باید جای خود را به منطق و عملگرایی بدهد.
در روزنامه‌های باند روحانی هشدار نسبت به پیآمد استراتژی جدید آمریکا و تأکید بر ادامه مسیر زهرخوران سرمقاله‌ها را به خود اختصاص داده است:
شرق: ناکام آمریکایی:در حالی‌که شواهد حاکی از پایبندی ایران به توافق هسته‌یی است، خروج از برجام خطرناک است. چنان‌چه طبق طرح ترامپ، کنگره نمایندگان آمریکا در این ٦٠ روز تحریمی علیه ایران تصویب نکنند، خودش وارد صحنه شده و با خروج از برجام، تحریم‌هایی را به تصویب خواهد رساند
جمهوری اسلامی ایران باید موقعیت ممتاز خود را به‌خوبی تشخیص دهد و بداند اولاً رمز موفقیت در ادامه پایبندی ایران به تعهداتش در برجام است
آرمان: راند اول تمام شد اما رقابت هم‌چنان ادامه دارد: گرد و غبار و شادی‌های ایرانیان که قدری فرو خواهد نشست، آنگاه به تدریج متوجه خواهند شد که شاید هم خیلی دلیلی برای شادی و سرور در رابطه با برجام و این‌که چه خواهد شد، موجود نبوده... درست است که آمریکایی‌ها نمی‌توانند تحریم‌های جدیدی را در رابطه با فعالیت‌های هسته‌یی ایران اضافه نمایند، زیرا همان‌طور که گفتیم ایران به تعهدات خود عمل کرده است، اما کنگره می‌تواند تحریم‌های دیگری را در زمینه‌های فوق علیه ایران به تصویب برساند. 1) کنگره می‌تواند بگوید که تحریم‌های جدیدی درباره مسائل حقوق‌بشری در ایران می‌خواهد به اجرا بگذارد. 2) کنگره می‌تواند بگوید که در رابطه با فعالیت‌های موشکی ایران تحریم‌های جدیدی را به تصویب می‌رساند. کنگره ممکن است در رابطه با آنچه آمریکایی‌ها حمایت ایران از تروریسم می‌گویند، تحریم‌های جدیدی علیه ایران اعمال نماید و بالاخره باز کنگره می‌تواند علیه آنچه آمریکایی‌ها مدعی هستند یعنی نقش ایران در به هم زدن ثبات منطقه، تحریم‌های جدیدی را علیه ایران اعمال نماید. هیچ‌کدام از این چهار دسته تحریم در رابطه با هسته‌یی نیستند. بنابراین هر قدر ایران یا دیگران بگویند که ایران به تعهدات خودش پایبند بوده است، کنگره پاسخ خواهد داد که این تحریم‌ها ارتباطی با فعالیت‌های هسته‌یی ایران ندارد. می‌ماند این سؤال که اگر تحریم‌های جدیدی از سوی کنگره علیه ایران اعمال شود در آن صورت شرکتهای بزرگ غربی چه رویکردی خواهند داشت؟ چون آمریکایی‌ها از برجام خارج نشده‌اند، بنابراین تصویب تحریم‌های جدید نمی‌تواند با مخالفت یا حتی اعتراض شرکای اروپایی آمریکا قرار گیرد. نکته دوم، شرکتهای غربی در وضع دشواری قرار می‌گیرند چرا که بسیاری از آنها مراوداتی با آمریکا دارند و حاضر نیستند آن مراودات تجاری یا اقتصادی را به‌خاطر مراوداتی که با ایران دارند، به خطر بیندازند. به عبارت دیگر توتال که آمده و در پارس جنوبی سرمایه‌گذاری کرده، یا فلان شرکت آلمانی که آمده در حمل و نقل کشور سرمایه‌گذاری کرده و یا فلان شرکت انگلیسی که آمده در کرمان می‌خواهد به کمک سلول‌های خورشیدی برق تولید کند، همه اینها اگر کنگره تصمیمات جدیدی علیه ایران اتخاذ نماید، در وضعیت دشواری قرار خواهند گرفت.
در روزنامه‌های باند خامنه‌ای حمله به برجام و باند روحانی مقاله اصلی را به خود اختصاص داده‌اند. و در کنار آن ادعای باند روحانی مبنی بر حمایت اروپا از برجام به چالش کشیده شده است:
رسالت: سرمقاله: اندر مصائب در برجام ماندگی: عده‌یی کشور را معطل اخم و لبخند دشمن کرده‌اند و کلیدی‌ترین وظایف دولت در پاسخگویی به مطالبات مردم و اجرای سیاستهای کلی و فرامین رهبری در بسامان کردن اوضاع اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و... را فراموش نموده‌اند. «در برجام ماندگی» یعنی از دست دادن فرصتهای عظیم برای پیشرفت کشور.
امروز دیپلوماسی خارجی ما از نیش «آمریکاگزیدگی» رنج می‌برد. درمان زخم «آمریکازدگی» و «آمریکاگزیدگی» پماد اروپا نیست. این‌که بگوییم امروز اروپا در مورد برجام در مقابل آمریکا ایستاده است، یک «توهم» است. برجام، تخم دوزرده نیست. هیچ چیزی در آن جز «عمل به تعهدات نقد و در انتظار وعده‌های نسیه نشستن» نیست. متن و روح برجام یک فریب بزرگ و فریب بزرگ‌تر از آن زدن زیر تعهدات نصفه و نیمه طرف مقابل است. کار دیگری از آن برنمی‌آید.
کیهان: همصدایی فرانسه، آلمان و انگلیس با آمریکا؛ دلالی اروپا برای دور تازه باج‌خواهی آمریکا از ایران
کیهان: حریف اصرار دارد که ما را در حالتی از انفعال و بلاتکلیفی نگاه دارد و متأسفانه دولت محترم نیز به امید آن که از این ستون به آن ستون فرجی باشد! به این انفعال تن داده است و گشایش را فقط در کنار آمدن با آمریکا جستجو می‌کند
بحرانهای اجتماعی – اقتصادی سایر تیترهای صفحات اول را به خود اختصاص داده‌اند:
آرمان: عسکراولادی: روحانی در عرصه امیدهای اقتصادی ناموفق بوده
آفتاب یزد: حال کارفرمایان هم خوب نیست
ابرار اقتصادی: معاون وزیر راه اذعان کرد؛ سه دهک جامعه زیر خط فقر مسکن!
ایران: ارومیه در عطش آب
جهان صنعت: صادرات پسته در دست مافیا
برخی روزنامه‌های باند خامنه‌ای نیز بحرانهای اقتصادی اجتماعی را ابزار حمله به باند رقیب کرده‌اند:
جوان: برجسته سازی بحران آب برای پنهان سازی ضعفهای مدیریتی؛ ماهیگیری مدیران با قلاب «بحران آب» - نشانی از دلسوزی واقعی برای بحران آب نیست و هدف واکنش‌ها واردات محصولات کشاورزی و کشت تراریخته‌هاست نباید گناه ندانم کاری هایمان و چیزی را که می‌شود از آن به‌عنوان خشکسالی مدیریتی نام برد، به گردن آسمانها بیاندازیم
روزنامه‌های وابسته به شرکای روحانی ضمن ابراز وحشت از لیست‌گذاری سپاه نا خواسته به استقبال برخی از باندهای حکومتی از این واقعه اذعان کرده و به آنان نقش سرکوبگری سپاه در حفظ تمامیت نظام را گوشزد کرده‌اند:
شرق: بعد از اعلام تحریم سپاه از سوی وزارت خزانه‌داری آمریکا،
عده‌یی به‌طور صریح یا ضمنی از تحریم سپاه از سوی آمریکا حمایت و ابراز خرسندی کردند و عده‌یی دیگر بر روحانی و ظریف خرده گرفتند یا تاختند که چرا از سپاه دفاع کردند. نقد هر دو گروه بالطبع ناشی از پاره‌ای نارضایتی‌ها از مسائل داخلی کشور است. بعضی از منتقدان نتیجه می‌گیرند که تحریم سپاه از سوی آمریکا، اقدامی مشروع و درست است و روحانی و ظریف نباید از سپاه این‌گونه دفاع می‌کردند... چه سپاه و چه ارتش، اگر دچار ضعف باشند، بی‌شک تمامیت ارضی و امنیت کشور و جان و مال ملت با هولناک‌ترین و خونین‌ترین سرنوشتها مواجه خواهد شد. این نگرانی، یک فریب یا وهم یا فوبیا نیست؛ واقعیتی است که به تلخی مرگ و به هولناکی خون پیش‌روی ماست.
ایران: ارومیه در عطش آب
جهان صنعت: صادرات پسته در دست مافیا
برخی روزنامه‌های باند خامنه‌ای نیز بحرانهای اقتصادی اجتماعی را ابزار حمله به باند رقیب کرده‌اند:
جوان: برجسته سازی بحران آب برای پنهان سازی ضعفهای مدیریتی؛ ماهیگیری مدیران با قلاب «بحران آب» - نشانی از دلسوزی واقعی برای بحران آب نیست و هدف واکنش‌ها واردات محصولات کشاورزی و کشت تراریخته‌هاست نباید گناه ندانم کاری هایمان و چیزی را که می‌شود از آن به‌عنوان خشکسالی مدیریتی نام برد، به گردن آسمانها بیاندازیم
روزنامه‌های وابسته به شرکای روحانی ضمن ابراز وحشت از لیست‌گذاری سپاه نا خواسته به استقبال برخی از باندهای حکومتی از این واقعه اذعان کرده و به آنان نقش سرکوبگری سپاه در حفظ تمامیت نظام را گوشزد کرده‌اند:
شرق: بعد از اعلام تحریم سپاه از سوی وزارت خزانه‌داری آمریکا،
عده‌یی به‌طور صریح یا ضمنی از تحریم سپاه از سوی آمریکا حمایت و ابراز خرسندی کردند و عده‌یی دیگر بر روحانی و ظریف خرده گرفتند یا تاختند که چرا از سپاه دفاع کردند. نقد هر دو گروه بالطبع ناشی از پاره‌ای نارضایتی‌ها از مسائل داخلی کشور است. بعضی از منتقدان نتیجه می‌گیرند که تحریم سپاه از سوی آمریکا، اقدامی مشروع و درست است و روحانی و ظریف نباید از سپاه این‌گونه دفاع می‌کردند... چه سپاه و چه ارتش، اگر دچار ضعف باشند، بی‌شک تمامیت ارضی و امنیت کشور و جان و مال ملت با هولناک‌ترین و خونین‌ترین سرنوشتها مواجه خواهد شد. این نگرانی، یک فریب یا وهم یا فوبیا نیست؛ واقعیتی است که به تلخی مرگ و به هولناکی خون پیش‌روی ماست.
