در سالهای اخیر بحران آب مردم سراسر کشور را غرق رنج و مصیبت کرده است، هزاران روستا بهخاطر کمبود آب خالی از سکنه شده و به حاشیهنشینی شهرها روی آوردهاند. در بسیاری از شهرها هم وضعیت به همین منوال است و مردم بسیاری از شهرها حتی شهرهای شمالی کشور از این بحران در رنجند.
معاون بهرهبرداری شرکت آبفای کشور اعتراف کرد امسال با بارشهای خوب روبهرو شدیم، اما همچنان ۲۳۳شهر ایران در تنش آبی بهسر میبرند و اغلب این شهرها از نبود سامانههای ذخیرهسازی و خطوط انتقال و توزیع به میزان کافی رنج میبرند.(خبرگزاری ایرنا ۵تیر ۹۶)
روز چهارشنبه ۵تیر ۹۸بار دیگر رودخانه زاینده رود اصفهان خشک شد و در همین روز از حوالی ظهر خروجی آب از سد نکوآباد به صفر رسید و زاینده رود از ابتدای شهرستان فلاورجان تقریباً دیگر جاری نیست.
کشاورزان اصفهانی یک پلاکارد در دست داشتند که بر روی آن نوشته حق آب زاینده رود حق مسلم ماست، و به همین دلیل اقدام به حرکت اعتراضی علیه کارگزاران حکومتی کردند.
دریک ویدئو کلیپ که در رسانههای اجتماعی منتشر شده است تصویر زاینده رود نشان داده میشود که خشک است و یکی از اهالی منطقه میگوید: «اینجا زاینده رود است امروز ۵تیر ۹۸است رودخانه خشک شده فقط یک مقداری آب از قبل داخل رودخانه باقی مانده است».
روز شنبه ۸تیر ۹۸یکی از هموطنان گزارشی تصویری از وضعیت بهشدت آلوده و غیربهداشتی آب نوشیدنی روستای خویس در بخش شاوور شهرستان شوش تهیه کرده و میگوید: «مردم میگویند از آب این روستا نمونهگیری شده و اعلام شده مشکلی نیست. در صورتی که فیلم گرفته شده وجود موجودات زنده با جثههای بزرگ خلاف آن را ثابت میکند».
در همین گزارش تصویری یکی دیگر از مردم منطقه میگوید:«یک سری کرم زنده توی آب آشامیدنی خویس قابل توجه دهیار و شورا که میگویند آمدهاند در شبکه بهداشت و گفتهاند آب خویس هیچ مشکلی ندارد کاملاٌ هم زنده است مشاهده میکنید»
دریک ویدئو کلیپ دیگر یکی از مردم شاهین شهر اصفهان میگوید: « پنجشنبه ۶تیر ۹۸- در روزهای اخیر قطع مکرر آب شهروندان مناطق پردیس، میلاد، کوی مهدیه و هشت بهشت در شاهینشهر واقع در استان اصفهان را کلافه کرده است. در این مناطق مردم تا ساعت ۱۳هر روز قطع آب دارند.مردم شهر گرگاب (در استان اصفهان) هم گفتهاند که در ۲۴ساعت اخیر آب آشامیدنی نداشتهاند.
شرکت آبفای استان در توضیح علت قطعی آب اعلام کرده که «مصرف آب آشامیدنی مردم این استان ۱۴مترمکعب بر ثانیه است. اما میزان تولید آب در تصفیهخانه اصلی ۱۲و ۸دهم مترمکعب بر ثانیه است».
حمید رضا کشفی معاون بهرهبرداری شرکت آبفا ضمن اعتراف به ناکارآمدی حاکمیت آخوندی در زمینه اقتصادی گفت: «علاوه بر اقتصاد ناکارآمد این صنعت، نبود تخصیص به موقع به پروژهها و همچنین کمبود نقدینگی، مشکلاتی را به وجود آورده است».(خبرگزاری ایرنا ۵تیر ۹۶)
مشکل بیآبی در شهرهای شمالی هم گریبانگیر مردم است.
در سلمانشهر واقع در استان مازندران وضعیت آب آشامیدنی مردم بهشدت غیربهداشتی و گلآلود است، و عملا مردم قادر به استفاده از این آب نیستند.
در بابلسر کمآبی تبدیل به یک معضل ۲۰ساله برای مردم این شهر شده است، عضو شورای قلابی شهر بابلسر ضمن اشاره به این مشکل ۲۰ساله مردم بابلسر میگوید:« کدورت آب و حادثه سیل دلیلی بر افزایش بحران در این شهر شده است، بابلسر در طول سال نیز با کمآبی مواجه است».
وضعیت در بابل طوری است که در بسیاری از مناطق شهر با تانکر آب رسانی میشود
درمازندران فقط مشکل کمبود آب آشامیدنی نیست بلکه مردم این استان با مشکل آب کشاورزی هم روبهرو هستند.(خبرگزاری ایسنا ۱۱فروردین ۹۸)
درمناطقی از استان از جمله ساری آب آنقدر کم است که صاحبان اراضی کشاورزی ساعتهای طولانی و گاهی روزها در زمین خود مینشینند تا بلکه بتوانند زمینهایشان را آبیاری کنند.
به گفته دلاور حیدرپور مدیر کل جهاد کشاورزی مازندران ۲۱۰هزار و ۵۰۰هکتار سطح زیر کشت اراضی شالیزاری است که از این میزان ۱۵۰۰هکتار بهدلیل کمآبی کشت نشده و ۵۰۰هکتار هم بهدلیل کمآبی رها شده است.در حدود ۲۶هزار هکتار از اراضی کشت شده نیز در استرس خشکی بهسر میبرد.(سایت زیست آنلاین ۲مهر ۹۷)
یکی از دلایل کمآبی در ایران خصوصاً مناطق مرکزی و جنوبی ایران وجود صنایع مستهلک آب بر در این مناطق است.
محمد درویش یکی از کارگزاران حکومتی با اعتراف به اینکه صنایع مستهلک آببر باعث کمآبی در مناطقی از کشور شده است میگوید که در بخش صنعت برای اینکه فولاد تهیه کنیم هر ساعت مجبوریم یکهزار مترمکعب آب شیرین مصرف کنیم تا دما را از ۴۵۰درجه به ۵۰درجه کاهش دهیم: «درصورتیکه در دنیا برای این فرآیند فقط ۱۰مترمکعب آب مصرف میشود نه هزار مترمکعب؛ این یعنی ما با صنایع فشلی مواجهایم که بهشدت از تکنولوژی روز عقب است».
کارگزاران حکومتی و عناصر دولت روحانی تلاش دارند برای فرار از پاسخگویی به مطالبات مردم شیادانه مشکل کمآبی را به خشکسالی نسبت بدهند.
در همین رابطه محمد درویش که از او بهعنوان استاد دانشگاه یاد میکنند، با بیان اینکه دوستان ما در وزارت نیرو همواره اعلام میکنند که مجموع آبی که میتوانند در پشت سدها ذخیره کنند ۵۰میلیارد مترمکعب است و هماکنون میگویند که با یک خشکسالی ۴۰درصدی مواجه شدهایم افزود: «به فرض اینکه این ۴۰درصد تغییری نکند یعنی بهطور متوسط باید پشت سدها ۶۰درصد آب(۳۰میلیارد مترمکعب) ذخیره داشته باشیم، این در حالی است که کل آب مورد نیاز برای شرب ایرانیان هشت میلیارد مترمکعب است یعنی حتی در بدترین سناریو بیش از ۲۲میلیارد مترمکعب آب مازاد پشت سدها داریم.
البته بخش قابل توجهی از آب شرب مردم نیز از طریق روشهای دیگری مانند آبهای زیرزمینی و آب شیرینکنها در سواحل خلیجفارس و دریای عمان تأمین میشود، بنابراین به هیچ حالتی نمیتوانیم تصور کنیم که با بحران جیرهبندی آب برای شرب مردم ایران مواجه خواهیم بود».
به گقته درویش جیرهبندی آب شرب «هیچ ربطی به تنگناههای طبیعی و اقلیمی ندارد و این نشان میدهد ما در جانمایی سدها و در مدیریت بهینه منابع آبی بد عمل کردیم و منابع و سرمایهها را نابود کردیم».(خبرگزاری ایسنا ۱۳اردیبهشت ۹۸)
یکی دیگر از دلایل بیآبی، غارت منابع آبی با هدایت آنها به مزارع و کارخانههایی است که در تیول باندها و مهرهها و نهادهای حکومتی و بهطور مشخص سپاه پاسداران جنایتکار است. انتقال آب زاینده رود اصفهان و کارون خوزستان به مناطق دیگر از همین موارد است.
با اتخاذ این سیاستهای ضدمردمی بحران بیآبی و کمآبی تبدیل به ابرچالشی شده است که تاثیرات منفی خود را روی زندگی دهها میلیون از هموطنان محروم خصوصاً کشاورزان در خوزستان، اصفهان، چهارمحال بختیاری و استانهای جنوبی و شرق کشور گذاشته و آنها را با تنگاهای مختلف بهویژه تنگنای معیشتی و زیست محیطی مواجه کرده است.