روز دوشنبه ۱۵بهمن ۹۷ سایت اتحادیه اروپا، بیانیه موسوم به «جمع‌بندی» اتحادیه را درباره ایران منتشر کرد.
بندهای اول دفاع از برجام است که البته بیشتر تکرار مواضع شناخته‌شده اتحادیه اروپا در رابطه با این موافقنامه بود که نقطه تمایز سیاست‌های اروپایی‌ها با آمریکایی‌ها می‌باشد. اروپایی‌ها پس از بیان «خیرات و حسنات» برجام روی ۴موضوع مشخص تأکید کرده‌اند که نقطه مشترک مواضع آنها با متحدان آمریکایی‌شان است.
نقاط مشترک بیانه اتحادیه اروپا با بیانیه ۱۲ماده‌ای پمپئو
یکم) توقف برنامه موشکهای بالستیک رژیم ایران به‌خصوص پرتاب موشک‌هایی که مغایر قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت است.
دوم) ابراز نگرانی از دخالتهای نظامی رژیم در منطقه به‌ویژه ادامه حضور نیروهای آن در سوریه و یمن.
سوم) ابراز نگرانی عمیق اروپا از فعالیت‌های خصمانه و تروریستی رژیم ایران در اروپا
چهارم) که البته یک نقطه افتراق با بیانیه ۱۲ماده‌ای پمپئو است ابراز نگرانی نسبت به نقض حقوق‌بشر و اعدام‌ها، تبعیض علیه زنان و اقلیتها است. این بند را اتحادیه اروپا با توجه به حساسیتی که اروپایی‌ها روی مسأله نقض حقوق‌بشر در ایران دارند در بیانیه خود گنجانده‌اند.
همان‌طور که دیده می‌شود، بیانیه اروپایی روی مواضع موشکی، منطقه‌ای و تروریسم رژیم با بیانیه ۱۲ماده‌ای پمپئو و وزارتخارجه آمریکا که چندی پیش منتشر شد و حکم مانیفست آمریکایی‌ها در رابطه با مناسبات با رژیم را پیدا کرد، اشتراک نظر دارد. ضمن این‌که بحث حقوق‌بشر را هم به‌علت حساسیت افکار عمومی اروپا، روی میز رژیم گذاشته است.
تفاوت سیاست اروپا و آمریکا
اروپایی‌های روی حفظ برجام تأکید دارند و سیاست‌شان اساساً همین است در حالی‌که آمریکایی‌ها با قاطعیت از برجام خداحافظی کرده و سیاست‌شات تغییر برجام و توافق‌های دیگری است.
اما نکته مهم در این میان این است که:
اروپا برای حفظ همین برجام بدون آمریکا که خاصیت چندانی هم ندارد، الزاماتی روی میز رژیم گذاشته است و این‌که دیده می‌شود بیانیه اروپایی‌ها هم باز نیم‌نگاهی به برجام و حفظ آن دارند به این علت است که اروپایی‌ها برجام را می‌خواهند اما در تعادل‌قوای موجود نمی‌توانند از اولتیماتوم‌های آمریکا ندیده بگذرند!
در این میان اروپا با دو طرف روبه‌رو هست. یکی رژیم و یکی آمریکا. حرف آمریکا مذاکره و امضای توافق با رژیم به شرط آمدنش پای میز ۱۲شرطی است که پومپئو اعلام کرده است.
اکنون اروپا به رژیم می‌گوید باید دست‌کم ۳مورد اصلی آن بیانیه را اجرا کند!
(یعنی عقب‌نشینی از مواضع کنونی موشکی، منطقه‌ای و تروریسم). اروپا برای مذاکره با آمریکا به حل این ۳مسأله نیاز دارد تا بتواند با دست پر با متحد آمریکایی‌اش برای حفظ برجام چانه‌زنی کند!
ضمن این‌که اروپا یک مشکل دیگر هم در درون خودش دارد و آن این‌که: اروپا به‌خاطر فشار افکار عمومی (که در این کشورها به‌ویژه در رابطه با انتخابات بسیار مهم است) موضوع حقوق‌بشر را هم روی میز رژیم گذاشته است.
یعنی علاوه بر ۳شرط اساسی از ۱۲شرط آمریکا، خود اروپا هم یک محور بسیار جدی هم به بدهکاری‌های آخوندها اضافه کرده است که البته برای رژیم به‌شدت تلخ و گزنده است.
آیا رژیم به این بیانیه تن می‌دهد؟
نکته مهم در این بیانیه این است که بیانیه اتحادیه اروپا یک بیانیه مشترک نیست بلکه یک بیانیه یک‌طرفه است! اروپایی‌های به این ترتیب برای رژیم «شرط و شروط» گذاشته‌اند!
اروپا در مقابل این‌همه، چه می‌دهد؟
طبعا در دنیای سیاست یک بده و بستان مستمر در جریان است و در این مورد نیز اروپا در مقابل آن ۴شرط، باید یک بسته مشوق یا چیزی به‌عنوان مابازاء به آخوندها بدهد و آن «چیز» البته همین «اینس‌تکس» است!
پاسخ رژیم چیست؟
حداقل تا این نقطه، رژیم نه تنها رسماً با بیاینه اتحادیه اروپا مخالفت نکرده بلکه در محورهایی از آن استقبال هم کرده است!
گرچه که نسبت به آن «آه و ناله» هم سرداده است.
تفاوت وجود دارد بین ابراز مخالفت و پاسخی که وزارتخارجه رژیم (یعنی رسمی‌ترین نهاد مسئولی که در این رابطه طرف حساب شناخته شده است و مرجع رسمی محسوب می‌گردد) می‌دهد.
برای درک موضع رژیم همچنین باید در نظر گرفت که تفاوت وجود دارد بین ابراز مخالفت و ابراز نارضایتی!
ابراز نارضایتی، مخالفتی از موضع ضعف هست.
البته با توجه به وضعیت رژیم و تعادل‌قوای کنونی، این موضع ضعف رژیم عجیب نیست.
در این قبیل مواقع آن کسی ابراز مخالفت می‌کند که موضع بالا را داشته باشد، دست بالا را داشته باشد یعنی پشتش به چیزی گرم باشد و حربه‌ای در دست داشته باشد! تا بتواند با اتکای به آن تعادل‌قوای موجود را بچرخاند.
رژیم برای تغییر تعادل‌قوای موجود چه در دست دارد؟
اما رژیم در این زمینه‌ها چه چیزی دارد؟ یا چه برگی دارد که بتواند با آن در برابر اروپا بازی کند؟
تا مدتی پیش تنها حرفی که می‌زد این بود که اگر اروپا به تعهدات خود عمل نکند، ما از برجام خارج می‌شویم.
اکنون این اروپایی‌های هستند که به‌روشنی می‌گویند این تو هستی که محتاج برجام هستی! حتی یک‌بار وزیر خارجه فرانسه که به تهران رفته بود و همزمان نیروهای فرانسوی در مانوری در خلیج‌فارس شرکت داشتند و مانور علیه رژیم بود، داد و فریاد باندهای رژیم بلند شده بود.
سپس هنگامی‌که از وزیر خارجه فرانسه پرسیدند شما نگران نیستید این مانور تهدیدی برای برجام باشد و ایران از برجام خارج شود؟
وزیر خارجه فرانسه هم گفت: نگران نباشید، آنها به‌شدت به برجام نیاز دارند!
نفس این‌که اروپا یک‌طرفه بیانیه خود را صادر کرده، مهر تاییدی بر شدت ضعف رژیم در تعادل‌قوای موجود است. یعنی در موضوعی که اصل داستان رژیم است، اروپا حکومت آخوندی را طرف‌حساب قرار نداده و تنها به رژیم شروط خود را ابلاغ کرده است.
آیا شیرینی اینس‌تکس، پاسخگوی مشکلات رژیم است؟
رژیم چیزی می‌خواهد که گره‌گشای دست‌کم بخشی از بحرانهایش باشد.
اما به نظرات رسانه‌ها و کارگزاران رژیم در رابطه با اینس‌تکس توجه کنید:
«کوه اروپا موش زایید»!
«نفت در برابر غذا»!
«تحریم نقد - قرارداد نسیه» و...
آملی لاریجانی هم از اینس‌تکس با عنوان «تحقیرآمیز» یاد کرد.
ضمن این‌که جای سؤال دارد که: مگر اینس‌تکس برای رژیم محقق‌شدنی است؟
اروپا برای اجرایی شدن آن، شرط گذاشته است:
- پیوستن به FATF!
- کوتاه‌آمدن از تروریسم و موشکی و دخالت منطقه‌ای!
طبعا اگر رژیم می‌توانست از این موارد کوتاه بیاید اصلاً چه نیازی به اینس‌تکس بود؟! همان اول در برابر شروط آمریکا کوتاه می‌آمد تا آمریکا هم از برجام خارج نشود و تحریم نکند که اصلاً نیازی به این بازی‌ها نباشد!
اما رژیم می‌داند اگر از این موارد کوتاه بیاید، به‌قول خامنه‌ای سوار سرسرهٔ کوتاه‌آمدن‌هایی شده است که به‌سرعت مجبور است از ولایت فقیه و کل نظام هم کوتاه بیاید!
به‌ویژه این‌که اروپا این‌بار محور حقوق‌بشر را هم اضافه کرده است. محوری که به‌روشنی در ۱۲ماده پومپئو وجود نداشت.
اروپا خود را با آمریکا منطبق کرد!
اکنون باید این را هم در نظر گرفت که اروپا با این ۴محور، در حقیقت خواسته‌های خودش را با خواسته‌ها و شروط آمریکا منطبق کرده است.
حتی می‌توان گفت این موارد با اهداف کنفرانس ورشو هم هم‌خوان است.
اروپا تنها امید و آخرین روزنه نجات رژیم از وضعیت موجود بود که می‌توانست آب‌باریکه‌ای برای رژیم باز کند اما هر چه اروپا در رابطه با سیاست‌هایش در قبال حکومت آخودی بیشتر به طرف آمریکا نزدیک می‌شود حلقه محاصره و انزوا هر چه بیشتر بر گردن رژیم تنگ می‌شود.
