گسترش دستفروشی به‌ویژه در میان زنان نتیجه وضعیت وخیم اقتصادی کشور و گسترش فقر در میان مردم است.
دستفروشی یک شغل نیست بلکه پیامد یک اقتصادی بیمار و درهم‌شکسته است که نظام غارتگر و فاسد آخوندی بر مردم ایران تحمیل کرده است.
دستفروشی به عوامل مختلفی از جمله بیکاری، رکود اقتصادی، فقر... و در صدر همه آنها چپاول نهادینه شده در اقتصاد بستگی دارد.
فقری که در اثر سیاست‌های غارتگرانه و ضدمردمی این حاکمیت در سالهای اخیر گسترش یافته، آن‌چنان که بخش بسیار بزرگی از طبقه متوسط هم به طبقه فقیر سقوط کرده است.
وضعیت کار و زندگی مشقت‌بار زنان دست‌فروش نیز که اغلب آنها زنان سرپرست خانوار هستند، گوشه‌ای از فاجعه فقر و سیه‌روزی است که گریبان اکثریت مردم به زیر خط فقر رفته را گرفته است.
زنان زحمتکشی که همواره در معرض آزار و اذیت و حتی توهین مأموران سرکوب هستند، اما با این وجود ناگزیرند این مشقات را به جان بخرند تا بتوانند حداقل معیشت زندگی برای خانواده خود را تأمین کنند.
به اذعان رسانه‌ها و مهره‌های رژیم بسیاری از این زنان به‌دلیل رفتارهای استثمارگرانه کارفرمایان حکومتی ناگزیر به ترک شغل خود شده و به دستفروشی روی آورده‌اند.
آنان مجبورند بیش از ۱۰ساعت در روز را در سخت‌ترین شرایط کار کنند، تا این‌که بتوانند ماهانه نزدیک به ۱.۵میلیون تومان درآمد داشته باشند، آن هم درآمدی که در حال حاضر کمتر از یک‌چهارم خط فقر است. این در شرایطی است که درآمد بسیاری از آنها کمتر از ۱.۵میلیون تومان در ماه است.
دولت ضدمردمی هم نه تنها هیچ حمایتی از آنها نمی‌کند بلکه روزانه آنها را دم تیغ سرکوب مأموران سرکوبگر قرار می‌دهد.
مأموران شهرداری و مأموران مترو اضافه بر این که به آنها اهانت می‌کنند، اجناس‌شان را هم مصادره کرده و بالا می‌کشند.
یکی از این زنان زحمتکش در زمینه برخورد سرکوبگرانه مأموران شهرداری و مترو با زنان دست‌فروش می‌گوید: «کار نیست، مجبوریم. الآن مأموران شدیدتر برخورد می‌کنند و دستفروشی در مترو کار سخت‌تری شده اما وقتی شغلی نباشد، چاره‌ای نیست. همه آنان که مسئول‌اند، خوب می‌دانند، دستفروشی ما، حکایت فقر و بی‌عدالتی است وگرنه از دل‌خوشی‌مان نیست که هی به این و آن برای خرید اجناس‌مان التماس می‌کنیم. کسی که دستفروشی می‌کند، یعنی به بن‌بست رسیده. ۱۰بار به‌خاطر دستفروشی بازداشت شدم. بارها مأموران مترو، تمام اجناسم را بردند. برخی مأموران توهین و اهانت کردند، هر بار که جنسهایم را می‌گیرند، کلی التماس می‌کنم. اگر اینجا نیایم، ۲بچه‌ام را چه‌طور سیر کنم».(روزنامه رسالت ۴مهر ۹۸)
تعدادی از این زنان دارای مدارک تحصیلی بالا هستند، اما در اثر تبعیض نهادینه شده علیه زنان در حاکمیت آخوندی و به‌دلیل گسترش بیکاری در میان فارغ‌التحصیلان به‌ویژه فارغ‌التحصیلان زن ناگزیر به دستفروشی شده‌اند.
در شرایط کنونی جمعیت زنان بیکار با رشد حیرت انگیزی در حال افزایش است و نرخ بیکاری زنان تحصیل‌کرده به ۷۸درصد و نرخ بیکاری در میان زنان زیر ۳۰سال، ۸۶درصد است.
خبرگزاری حکومتی ایرنا در مطلبی با عنوان «دست‌فروشان سخن می‌گویند» از جلسه مسئولان شهرداری رژیم در تهران با زنان دست‌فروش ویدئو کلیپی تهیه کرده که در آن زنان دست‌فروش از مشکلات و مصائبشان به شرح زیر شکایت می‌کنند:
یک خانم دست‌فروش: «اینجا بعضی آقایان(ماموران شهرداری) بی‌احترامی می‌کنند حتی یکی از آنها برمی‌گردد به من می‌گوید حمال، من افتخار می‌کنم که حمال‌ام، یک پسر معلول را فوق‌لیسانس کردم تحویل جامعه دادم من حمال، بچه‌هایم را به اینجا رساندم».
یک خانم دست‌فروش دیگر: «این همه شاهد، شما یک میلیون جنس مرا گرفتید بردید، جنسهایم را بیاورید... شما که جنس می‌گیرید مسئولیتش را قبول کنید. خدا را خوش می‌آید ۲۰تا انگشتر ما را می‌گیری ۱۰تا را به ما تحویل می‌دهی»؟
بک خانم: «اگر شما آن بالایی، ما هم از این مملکت سهم داریم، فقیریم ولی از این مملکت سهم داریم پایین‌دستیم ولی از این مملکت سهم داریم».
یک خانم: «آقایانی که اینجا هستند، مأموران که توی ایستگاه هستند بدترین توهین‌ها را به خانمها می‌کنند. در قطار یک لحظه برای استراحت حق نداریم بنشینیم انگار که ما مجرم هستیم یعنی با بدترین مجرم هم اینطوری برخورد نمی‌کنند».
یک خانم: «حدود یک‌ماه پیش من را به‌خاطر دستفروشی انداختن بازداشتگاه گفتم بابا من سرپرست بچه‌ام هستم، بچه‌ام در خانه تنها می‌ماند، اعتنایی نکردند، یک شب تا صبح بعدازظهر مرا آزاد کردند. چون جنسهایم را گرفته بودند می‌گفتند برو دزدی کن هر کاری می‌خواهی بکن ولی دستفروشی نکن».(ایرنا ۹شهریور ۹۸)
فشاربر زنان دست‌فروش و سرکوب آنها توسط مأموران سرکوب، در صورتی است که دستفروشی در سایر کشورها نه تنها قانونی بلکه امری سازمان‌یافته است و دولتها با ایجاد شرایط مناسب برای آنها فرصت کاری ایجاد کرده‌اند.
در فرانسه حدود ۶۰۰هزار بنگاه اقتصادی سیار(دست‌فروش) وجود دارد که هرکدام به‌طور متوسط ۲.۲نفر را در استخدام خود دارند و حدود ۱.۴میلیون نفر از دستفروشی کسب درآمد می‌کنند. در لندن نام ۵۰دست‌فروش برتر معرفی می‌شود تا مردم تشویق شوند از آنها خرید کنند...
در زمینه اقدامات کشورهای مختلف در قبال پدیده دستفروشی خبرگزاری رادیو تلویزیون حکومتی می‌نویسد: «در برخی کشورهای جهان مانند ترکیه با ساماندهی و نظارت بر دستفروشها، از آنها با ارزش افزوده‌ای، به‌عنوان جاذبه گردشگری استفاده می‌کنند. اخیراً برخی کشورهای آفریقایی هم به اهمیت خرده‌فروشی پی‌برده و برای این فعالیت اقتصادی کوچک غیررسمی، شرایط مساعدی فراهم کرده‌اند.
دولت آفریقای جنوبی قراردادی تنظیم کرده است که به موجب آن، دستفروشها را جزو صاحبان مشاغلی دانسته که بر شکوفایی اقتصاد کشور تاثیر دارند و طبق این قرارداد باید محیط مناسبی برای دستفروشها به‌منظور فعالیت اقتصادی‌شان در نظر گرفته شود.
در شهر نایروبی، پایتخت کنیا، فضاهایی برای گفتگو و مذاکره بین دولت و دستفروشها ایجاد شده است. شهرداری‌ها، بخش‌های خصوصی رسمی، دستفروشها و دیگر مراجع ذی‌نفع، اساسنامه‌ای برای همکاری با یکدیگر تدوین کرده‌اند که طی آن تمام وضعیت و محل فعالیت و نحوه اداره دست‌فروشان تعیین می‌شود.
در شهرهای مختلف آمریکای شمالی نیز پدیده دستفروشی دیده می‌شود. اما مسئولان شهری برای این بخش کاری غیررسمی تسهیلاتی در نظر گرفته‌اند. به‌طور مثال در نیویورک چند نوع بازار وجود دارد که در روزهای خاصی برپا می‌شوند: بازار اجناس دست‌دوم، بازارهای خیابانی، بازار سبز نیویورک، بازار دست‌فروشان غذا، بازار کتاب...».(خبرگزاری صدا وسیما ۱۳دی ۹۴)
ستم بر زنان دست‌فروش و سرکوب آنها در راستای سیاست زن‌ستیزانه نظام ولایت فقیه و ستم مضاعف آن بر زنان ایران است.
