فروریزش یا فرونشست میتواند در اثر پدیدههای طبیعی مانند زمینلرزه، انحلال سنگهای گچی، نمکی یا آهکی، یا فعالیتهای انسانی مثل برداشت آبهای زیرزمینی، نفت یا گاز ایجاد شود.
اما در نظام آخوندی موضوع متفاوت است. نهادهای حکومتی برای چپاول سرمایه مردم بی هیچ قاعده و قانونی اقدام به حفر چاههای عمیق و خالیکردن سفرههای زیرزمینی آب کرده و نه تنها باعث تخریب دشتهای حاصلخیز تهران، ورامین و شهریار شدهاند، بلکه ۲میلیون نفر از مردم تهران را در معرض تهدید قرار دادهاند.
علی بیتاللهی، دبیر کارگروه ملی زلزله، گفت: «برداشت بیرویه از آبهای زیرزمینی موجب شده تا بسیاری از دشتها به کانونهای گردوغبار تبدیل شود. نرخ فرونشست زمین در محدوده دشت تهران-شهریار حدود ۱۷سانتیمتر بر سال است و در سالهای ۸۸ و ۹۰ و ۹۵ حدود ۲۴ تا ۳۶سانتیمتر بر سال را نشان میدهد که تهران را رکورددار نشست زمین در دنیا کرده است؛ بر اساس آمارهای رسمی تا سال ۱۳۹۱ حدود ۵۰هزار حلقه چاه در استان تهران وجود داشت».(خبرگزاری ایسنا ۲۴تیر ۹۷)
خبرگزاری تسنیم ۸مرداد ۹۶ نوشت: «فروچالهها یکی از تهدیدهایی است که قدمبهقدم به تهران نزدیکتر و اگر ادامه پیدا کند تهرانیها هر روز باید شاهد فروریختن ساختمان و ایجاد چالهها در خیابانهای شهر باشند.
کارشناسان میگویند: میزان فرونشست حد مقاومت لرزهای تهران را از ۶ریشتر به ۴.۵ریشتر کاهش داده و عملاً شهر را آسیبپذیرتر کرده است».
سایت اقتصاد بازار نوشت: «شکافهای عمیق در معینآباد پیشوا و اَبردژ ورامین امکان کشاورزی در این اراضی را از بین برده است صداهای وحشتناک از عمق زمین شنیده میشود، خطر فرونشست مرگبار زمین حدود ٢میلیون نفر از جمعیت تهران را تهدید میکند».
شمشکی، مدیرکل دفتر بررسی مخاطرات زمینشناسی، گفت: «ریزش تونل خط ۶ متروی تهران ناشی از ساخت تونل در جایی بوده که پتانسیل ساخت تونل وجود ندارد.
تصور کنید یکی از این فروچالهها در زیر یک نیروگاه و یا پالایشگاه رخ دهد تبدیل به فاجعه ملی خواهد شد؛ چرا که فروچاله سازه را میبلعد».
قسمت معلوم صورتمسأله این است که زمین فرونشست کرده است. علت کارشناسی این فرونشست حفر غیرمجاز چاههای آب میباشد. اما قسمت مجهول صورتمسأله این است که چه کسی غیرمجاز را مجاز میکند.
بنا بر آمار کارگزاران رژیم فقط در تهران حدود ۵۰هزار چاه غیرمجاز حفر شده است اگر مساحت دهنه هر چاه ۳.۱۴مترمربع در نظر بگیریم و همه چاهها را کنار هم بگذاریم آیا مساحت ۱۵۷۰۰۰مترمربع آن هم در تهران قابل رویت نیست؟ اگر جواب منفی است پس مشکل در کجاست؟
مجلس ارتجاع در سال ۸۹ قانونی را بهتصویب رساند که طبق آن چاههایی که تا قبل از سال ۸۵ بهصورت غیرمجاز حفر شده، تعیینتکلیف شوند و در مسیر قانونی شدن قرار گیرند!
به گزارش خبرگزاری ایسنا، به عقیده بسیاری از کارشناسان و فعالان حوزه محیطزیست، این یک قانون غیرکارشناسی بود که بیشتر تحت تاثیر عوامل سیاسی و انتخابات مجلس در سال ۹۰ قرار داشت.
کارشناسان نسبت به "زلزلهای خاموش" هشدار میدهند؛ فرونشست زمین در اعماق که غیرقابل جبران است و فروریزش زمین که در کلانشهرها تخریبهایی هولناک را در پی دارد.
در تهران مردم شاهد تصاویری از فروریزش زمین، دهان بازکردن آن و ایجاد حفرههای عمیق هستند. این نمونهها در سایر مناطق ایران هم وجود دارد و قطعا در آینده برای مردم فاجعهبار خواهد بود.
در تهران ساخت و سازهای بیرویه این شهر را در معرض فروریزشهایی مهیب قرار داده است. به موازات این فروریزش استفاده بیرویه از آبهای زیرزمینی مناطق وسیعی نه فقط از تهران که ایران را با تخریبی غیرقابل ترمیم به نام فرونشست زمین روبهرو کرده است.
در دشت کبودر آهنگ در استان همدان این دشت دچار فرونشست شده است و بر اساس گفته کارشناسان زمینشناسی، ۳شهرستان این استان در معرض زلزله زمین لغزش قرار دارند.(خبرگزاری ایسنا ۱۲شهریور ۹۷)
خبرگزاری مهر ۲۲مرداد ۹۷ از فرونشستهای مختلف در انواع متنوعی در استان فارس خبر میدهد که بهگفته محققان ناشی از برداشتهای آب از منابع زیرزمینی است.
این رسانه حکومتی از قول مدیر مرکز زمینشناسی و اکتشافات معدنی جنوب کشور مینویسد: «پدیده فرونشست در دهه اخیر چهره بسیاری از دشتهای کشور را دگرگون کرده به گونهای که نرخ میانگین سالانه این افت در مواردی حتی بیش از ۳۰سانتیمتر در سال نیز گزارششده است. از دشتهایی که در کشور متحمل پدیده فرونشست شده دشتهای استان فارس است که یکی از بالاترین میانگینهای نرخ فرونشست را در کشور دارد و در بیشتر دشتهای استان میزان افت بهحالت بحرانی رسیده است».
او در زمینه دلیل فرونشست به برداشتهای بیرویه آب اشاره میکند که «در اغلب دشتهای کشور بهویژه استان فارس» باعث فرونشست دشتها شده است.
فرونشت زمین تخریبی خاموش است که بلای جان بیشتر دشتهای ایران شده است بهگونهیی که از ۶۰۰دشت ایران ۳۰۰دشت آن غیرقابل استفاده برای کشاورزی اعلام شده است.
این نتیجه ۴۰سال حاکمیت آخوندی در زمینه غارت منابع آبی کشور در رودخانهها، نابودی منابع زیرزمینی آب، احداث بیرویه و غیرکارشناسانه سدها در جهت مطامع نهادهای وابسته به رژیم و در جهت آبرسانی به پروژههای صنایع وابسته به این نهادها است.
بر پایه این واقعیتهای تلخ است که حدود ۷۰درصد دشتهای استان فارس با پدیده فرونشست زمین روبهرو هستند و بر این اساس است که مسأله فرونشست به یکی از بحرانهای زیستمحیطی گریبان مردم در دشتهای کشور را گرفته و کشاورزی و زندگی اهالی این مناطق را هم نابود کرده است.