728 x 90

از رانت خودروسازی تا زد و بند سیاسی؛ تاملی بر فساد ساختاری در نظام ولایت فقیه

رانت در خودروسازی
رانت در خودروسازی

عبدالناصر همتی، رئیس پیشین بانک مرکزی و وزیر اقتصاد برکنار شده پزشکیان، در برنامه‌یی به نام «حضور» که در تاریخ ۱۶خرداد ۱۴۰۴ پخش شد، به صراحت از وجود فساد سیستماتیک در ساختار اقتصادی و سیاسی ایران سخن گفت.

او در این گفتگو اظهار داشت: «برخی از نمایندگان پیش از استیضاح تصمیم قطعی خود را گرفته بودند و از این‌رو حرف زدن فایده‌ای نداشت». این جمله به‌طور ضمنی به‌وجود زد و بندهای پشت‌پرده در فرآیندهای سیاسی و رأس حاکمیت اشاره دارد.

او درباره دلایل برکناری خود، ضمن اشاره به فساد و باج‌خواهی در مجلس ارتجاع اظهار داشت: «به‌خاطر مصالح نظام از بازگو کردن موارد آن خودداری می‌کنم». این جمله، به‌تنهایی، نشان‌دهنده وجود فساد عمیق در ساختارهای سیاسی نظام است که حتی مقامات ارشد نیز از افشای جزئیات آن به‌دلیل ملاحظات سیاسی خودداری می‌کنند.

 

فساد سیستماتیک در نظام ولایت فقیه

سایت حکومتی تابناک نیز در گزارشی در تاریخ ۷خرداد ۱۴۰۴، به نمونه‌یی از این فساد اشاره کرد: «مالیات بر خودروهای لوکس بالای ۵میلیارد تومان با ۱۵۶رأی مخالف تصویب نشد... چرا؟ چون همه مجلس و فرزندزاده‌هاشان ماشین لوکس و چند ده میلیاردی دارند!». این افشاگری، نشان‌دهنده نفوذ منافع شخصی نمایندگان مجلس ارتجاع در فرآیندهای قانون‌گذاری است که به سود دم‌کلفت‌ها و طبقات ممتاز و به زیان مردم عمل می‌کند. چنین اقداماتی، مصداق بارزی از فساد سیستماتیک در نظام ولایت فقیه است که منافع عمومی را قربانی سودجویی‌های باندی می‌کند.

 

خامنه‌ای و اژدهای هفت‌سر فساد

علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، در سخنرانی خود در ۷خرداد ۱۴۰۴، ادعا کرد: «خوشبختانه در کشور فرصت‌ها زیاد است. در فضای عمومی کشور مسأله خاصی وجود ندارد!». اظهارات دجالگرانه او در حالی مطرح شد که اعتراضات نانوایان، بازنشستگان و اعتصاب کامیون‌داران سراسر کشور را فراگرفته بود، واقعیتی که تناقض آشکار میان ادعاهای خامنه‌ای و وضعیت بحرانی جامعه را نشان می‌دهد. او در ادامه افزود: «البته هم‌چنان‌که در پیام مفصل و مهم چندین سال قبل تأکید کردم فساد هم‌چون اژدهایی هفت‌سر است که به آسانی از بین نمی‌رود». این استعاره، به‌روشنی اذعان به گستردگی و پیچیدگی فساد در نظام تحت حاکمیت اوست.

 

مافیای خودروسازی: شاخه‌ای از فساد سیستماتیک

یکی از بارزترین مصادیق فساد در نظام ولایت فقیه، فعالیت مافیای خودروسازی است که به‌گفته جلال رشیدی کوچی، عضو مجلس رژیم، «مافیا (خودرو) یک جریان است و ما دنبال ۴تا اسم نباید بگردیم. مافیا، جریانی است که طی سال‌های سال اتفاق افتاده و نفوذ کرده و الآن ثمره و خروجی آن را می‌بینیم».

این جریان فاسد، از مجلس و دولت تا سپاه پاسداران را دربرگرفته و تحت هدایت ساختاری است که به‌گفته سایت حکومتی بهار، «پدرخوانده اصلی صنعت خودروسازی کشور حاکمیت اقتصادی است، حاکمیتی که از صدر تا ذیل اقتصاد را در اختیار دارد».

بر اساس قانون اساسی نظام ولایت فقیه، این «حاکمیت اقتصادی» در نهایت تحت کنترل مستقیم ولایت فقیه قرار دارد.

خامنه‌ای در سال ۱۳۹۷ ورود خودروهای خارجی را ممنوع کرد. نتیجه این سیاست که به انحصار بازار خودروهای داخلی بی‌کیفیت منجر شد. به‌گفته رسانه‌های حکومتی، تولید «ارابه‌های مرگ» بود که سالانه جان هزاران ایرانی را در جاده‌ها می‌گیرند.

«واقعیت هم همان است که همه می‌دانند؛ پدرخوانده اصلی صنعت خودروسازی کشور حاکمیت اقتصادی است، حاکمیتی که از صدر تا ذیل اقتصاد را در اختیار دارد. تنها وقتی گروهی سود و عایدی خود را از دست‌رفته می‌بینند، طرف دیگر را متهم می‌کنند، اما این دعوا نیز درون‌خانواده‌ای است و در نهایت هیچ سود و فایده‌ای برای مردم ندارد»(پایگاه خبری اسب بخار - ۱۵آذر ۱۴۰۲).

 

پیامدهای فساد: غارت منابع و سرکوب اعتراضات

فساد سیستماتیک در نظام ولایت فقیه، به غارت منابع ملی و تشدید نابرابری منجر شده است. به‌گفته رشیدی کوچی، «قیمت خودروهای کار کرده خارجی در ایران چندین برابر قیمت آنها در دنیاست».

این وضعیت، نتیجه انحصار و رانت‌هایی است که مافیای خودرو با حمایت نهادهای حکومتی ایجاد کرده است.

«این مافیای خودروست که بیش از هر شخص و نهادی در بزرگ‌ترین صنعت غیرنفتی کشور زور و ضرب دارد؛ چرا که اکنون پس از گذشت حدود ۲سال از آزادسازی واردات خودرو هنوز اجازه ورود محصولات خارجی را به کشور نداده است. در این بین دولت نیز به بهانه‌هایی مانند آسیب به تولید یا کمبود منابع ارزی سعی در لاپوشانی این قدرت‌گیری این مافیا دارد»(تجارت نیوز - ۱۱بهمن ۱۴۰۲).

این فساد، تنها به حوزه خودرو محدود نمی‌شود. اعتراضات اقشار مختلف از جمله نانوایان، بازنشستگان و کامیون‌داران، نشان‌دهنده نارضایتی گسترده از وضعیت معیشتی است. با این حال، نظام به جای پاسخگویی به این مطالبات، به سرکوب و دستگیری معترضان متوسل شده است. این رویکرد، نشانه‌ای از ناکارآمدی و استیصال نظام در مواجهه با پیامدهای فساد ساختاری است.

 

اظهارات همتی، نمایی از اژدهای هفت‌سر فساد

اظهارات عبدالناصر همتی درباره فساد و باج‌خواهی در مجلس، اشاره خامنه‌ای به «اژدهای هفت‌سر فساد» و شواهد گسترده از فعالیت مافیای خودروسازی، همگی گواهی بر فساد سیستماتیک در نظام ولایت فقیه هستند. این فساد که از مجلس و دولت تا نهادهای نظامی و اقتصادی را دربرگرفته، تحت سیطره ولایت فقیه به غارت منابع ملی و تشدید فقر و نابرابری منجر شده است. انحصار در صنعت خودرو، تولید «ارابه‌های مرگ» و سرکوب اعتراضات مردمی، تنها بخشی از پیامدهای این ساختار فاسد است.

										
											<iframe style="border:none" width="100%" scrolling="no" src="https://www.mojahedin.org/if/cb2b26f2-c14b-4b27-ac4f-b4d92abd6d56"></iframe>
										
									

گزیده ها

تازه‌ترین اخبار و مقالات