سال ۱۳۹۷ خورشیدی را در شرایطی پشت سر گذاشتیم که هر روز آن شاهد دهها اعتراض توسط اقشار محروم و زحمتکش ایران بودیم؛ اعتراض کارگران و ستم‌دیدگانی از قشرهای مختلف جامعه ۸۰میلیونی ایران.
مشکلات روزمره مردم مانند گرانی، تورم و بیکاری و عدم رسیدگیهای ضروری که منجر به فجایع زیست‌محیطی می‌شوند، از دغدغه‌های اصلی تظاهرکنندگان را در سال ۹۷ شکل می‌داد.
در این اعتراضات شعارهایی ساختارشکنانه و قوی شنیده می‌شد. شعارهای اساسی که رأس نظام را نشانه گرفته بود.
آیا به راستی مردم ایران به‌دنبال تغییراند؟ آیا مردم ایران هم‌چنان‌که در شعار «اصلاح طلب، اصول گرا، دیگه تمامه ماجرا» فریاد می‌زدند خواستار سرنگونی تمامیت این رژیم با همه باندها و دستجات درونی آن هستند؟ آیا خواسته‌ها صنفی اقشار معترض و بپاخاسته به خواسته‌های مشخص سیاسی راه می‌برد؟
خصلت سیاسی اعتراضات صنفی
مشکلات اقتصادی، فقر و فساد ساختاری، حق حیات و دیگر حقوق اساسی میلیونها انسان را در ایران با مخاطرات جدی مواجه کرده است.
اما ریشه همه این بحرانها با توجه به ساختار حکومت در ایران در «سیستم سیاسی» نهفته است. بنابراین اعتراضها به وضع موجود اگرچه دربردارنده عناوین معیشتی و اقتصادی است، اما راه‌حل و گذار از آن، متوجه کل نظام ولایت فقیه می‌باشد.
وقتی حاکمیت سرپا نگه‌داشتن پایه‌های خود را به ابزاری برای اعمال فشار بر شهروندان و نه بستری برای احقاق حقوق و مطالبات اولیه مردم تبدیل می‌کند، در نتیجه رسیدگی به دغدغه‌های اولیه ملت به امری سیاسی تبدیل می‌شود و معترضان هم پس از گذشت بیش از ۴۰سال نسبت به آن به‌خوبی مشرف و آگاهند.
جوانان بیکاری که در فقر و تنگدستی به‌سر می‌برند از مشاهده فساد گسترده سیستماتیک و فقدان برنامه‌ای جامع که در کوتاه‌مدت به اشتغال آنها بیانجامد ناامید هستند و چون مجرایی برای بیان نارضایتی خود ندارند اعتراض خیابانی را برگزیده‌اند.
رادیکالیسم موجود در حرکت این جوانان نشان از خشم مفرط آنها نسبت به نظام حاکم است که اولویت خود را نه بر سعادت مردم، که بر صدور تروریسم و بنیادگرایی به کل منطقه و جهان گذاشته است.
ذات سیاسی اعتراضات صنفی را می‌توان از بررسی کلی و آمار و ارقام حرکات اعتراضی سالی که پشت سر گذاشتیم نتیجه‌گیری کرد.
نگاهی به برخی از حرکات اعتراضی در سال ۹۷
حرکات اعتراضی یک‌سال اخیر از سوی اقشار و طبقات مختلف صورت گرفته است.
در سال ۹۷ با ۴رشته قیام بزرگ روبه‌رو بودیم:
- قیام کازرون که از ۲۷فروردین آغاز شد
- قیام شهرهای جنوبی ایران در اعتراض به بحران آب که از اواخر خرداد شروع شد و در تیرماه هم ادامه داشت
- قیام بازاریان تهران و چند شهر دیگر در اعتراض به بالا رفتن قیمت دلار که از روز سوم تیرماه شروع شد
- قیام علیه گرانی و کاهش ارزش ریال در تهران و ۲۸شهر دیگر که از روز ۹مردادماه(۳۱جولای ۲۰۱۸) شروع شد
در سال ۱۳۹۷ ما شاهد بیش از ۱۵۳۴حرکت اعتراضی طی یک سال بودیم که به‌طور متوسط ماهی ۱۳۰حرکت و روزانه ۵مورد را شامل می‌شد.
علت اعتراضات
در مورد علت و مبنای اصلی اعتراضات صنفی کارگری می‌توان به ۲عنصر کلی اشاره کرد:
- حقوق پایین و زیر خط فقر
- اخراج گسترده و نداشتن امنیت شغلی
اعتصاب رانندگان کامیون
بیش از ۴۰۷۳اعتصاب در سال ۹۷ صورت گرفت. یکی از اعتصابات بزرگ سال گذشته اعتصاب رانندگان کامیون بود. برخی از خواسته‌های اعتصاب‌کنندگان عبارت بود از:
- پایین بودن کرایه بار
- توزیع ناعادلانه بار
- کاهش حق بیمه رانندگان و نبود سختی کار در سنوات بیمه
- افزایش بیش از حد قیمت لاستیک و لوازم یدکی
با وجود دستگیری بیش از ۲۶۰راننده و تهدید به اعدام، ۵دور اعتصاب سراسری در همه استانها شکل گرفت.
اعتراض و اعتصاب فرهنگیان
بیش از ۸۵۴حرکت اعتراضی معلمان در سال گذشته ثبت شده است که به‌طور متوسط ماهی ۷۲حرکت اعتراضی یعنی روزانه ۳مورد را شامل می‌شود:
همچنین ۳رشته اعتصاب سراسری در مهر، آبان و اسفند در بیش از ۱۱۰شهر برگزار شد.
علت اعتراضات معلمان و فرهنگیان:
- وضعیت وخیم معیشتی
- عدم استخدام رسمی
- عدم دریافت ماهها حقوق و سایر مزایا
- دستگیری همکارانشان
- عدم همسان‌سازی حقوقشان با سایر کارمندان
حرکتهای اعتراضی دانشجویی
بیش از ۲۴۰حرکت اعتراضی طی یک سال به‌طور متوسط ماهی ۲۰مورد
اصلی‌ترین اعتراضات دانشجویی
- اعتراضات چند روزه دانشجویان دانشگاه علوم تحقیقات در تهران در رابطه با سانحه اتوبوس دانشگاه
- سلسله تجمعات و تحصن در حمایت از کارگران فولاد اهواز و نیشکر هفت‌تپه
- برگزاری مراسم مختلف و تجمعات به مناسبت روز دانشجو
- اعتراض به پولی‌سازی دانشگاه
- اعتراض به عدم پذیرش دانشجویان پس از قبولی و ثبت‌نام در دانشگاه آزاد
- اعتراض به صدور احکام سنگین زندان برای دانشجویان
- اعتراض به مشکلات صنفی
اعتراضهای غارت‌شدگان مؤسسات اعتباری وابسته به حکومت
بیش از ۲۸۲حرکت اعتراضی طی یک سال. به‌طور متوسط ماهی ۲۳مورد. این اعتراضات بیش از ۲سال است ادامه دارد. عمده اعتراضات در تهران، مشهد و رشت شکل گرفته است. این اعتراضات تا جایی پیش رفت که رژیم مجبور به برکناری سیف، رئیس بانک مرکزی، شد.
اعتراضات کشاورزان
بیش از ۱۸۰حرکت اعتراضی طی یک سال، به‌طور متوسط ماهی ۱۵مورد.
بیشترین اعتراضات کشاورزان مربوط به کشاورزان استان اصفهان و به‌طور خاص ورزنه و خوراسگان است.
بازنشستگان
بیش از ۱۰۴حرکت اعتراضی طی یک سال یعنی به‌طور متوسط ماهی ۹مورد. بازنشستگان در سال گذشته چند رشته اعتراض هماهنگ برگزار کردند.
زندانیان
بیش از ۲۹۲حرکت اعتراضی طی یک سال به‌طور متوسط ماهی ۲۴مورد
اعتراضات سایر اقشار
بیش از ۱۱۰۰حرکت اعتراضی طی یک سال. به‌طور متوسط ماهی ۹۲مورد. روزانه۳حرکت اعتراضی
نتیجه‌گیری:
واقعیت این است که آمار فوق، بسا فراتر از چند عدد و رقم، نشان از جامعه‌ای جوشان و در حال فوران از خشم و نارضایتی دارد که رژیم حاکم را در تمامیتش، برنمی‌تابد.
جامعه‌ای که اراده کرده، آزادی را در سال ۹۸ رقم بزند و ایران را از شر دیکتاتوری، رها سازد.
مردم و جوانان ایران، نشان داده‌اند که به این چشم‌انداز روشن، امید دارند و در پس همه این سیاهی‌ها، نور خورشید را فروزان‌تر از هر زمان، می‌بینند و به طلوعش باور دارند.
