تشدید انزوای بیش‌از‌پیش رژیم، موضوع بحث و بررسی کارشناسان آن قرار گرفته است. باندهای درون حاکمیت هر کدام متناسب با منافع فردی و باندی خود به‌دنبال راه برون‌رفت از بحران عمیق‌شونده اقتصادی و سیاسی آن می‌باشند. برخی رابطه با اروپا را تنها راه برون‌رفت از انزوا می‌دانند در حالی که رابطه با اروپا به‌ویژه بعد از برملا شدن اقدامات تروریستی رژیم در خاک اروپا به بحران جدیدی تبدیل گشته است.
مناسبات در حال افول جدی
محسن جلیلوند» یکی از کارشناسان باند روحانی در اعتراف به تاثیر اقدامات تروریستی نظام بر روابطش با اروپا، هشدار می‌دهد: «اتحادیه اروپا که اکنون در تقابل با تحریم‌های اقتصادی آمریکا و حمایت از ایران با مشکلات جدی روبه‌رو است، سعی می‌کند با امنیتی کردن پرونده ایران از یک‌سو بهانه‌های کافی برای عدم همراهی لازم را داشته باشد... بعد از تاثیرات اتفاقاتی که به نام ایران در کشورهای اروپایی در سایه ترور برخی از اشخاص رقم خورد، روابط تهران با برخی از این بازیگران قاره سبز به تنش رسید که نمونه آن به هلند بازمی‌گردد. آیا در سایه این اتفاقات می‌توان گفت که اکنون مناسبات ایران و اروپا در این برهه حساس در حال یک افول جدی است»؟
این کارشناس حکومتی که با عنوان کارشناس روابط بین‌الملل معرفی می‌شود با ابراز نگرانی از آینده رابطه با اروپا می‌گوید: «این که شرایط اکنون در سایه برخی از مسائل مانند اتهامات تروریستی علیه ایران به یک تنش دیپلماتیک با هلند انجامیده است، می‌تواند سرآغاز اقدامات دیگر کشورهای اروپایی باشد».
سایت دیپلماسی ایرانی در گفتگویی با مهدی ذاکریان، کارشناس و پژوهشگر حقوق بین‌الملل که به رابطه رژیم با اروپا اختصاص دارد، از تأثیر آنچه که آن را اتهامات تروریستی علیه نظام می‌نامد، بر مناسبات آن با دیگر کشورهای اروپایی، سؤال می‌کند و ذاکریان در پاسخ می‌گوید: «مناسبات کنونی ایران با کشورهای اروپایی در مرز تهدید به نابودی و فروپاشی قرار گرفته و دچار حاشیه‌سازیها شده است».(دیپلماسی ایرانی ۱۶اسفند ۹۷)
تشدید دایره فشار
یکی دیگر از کارشناسان حکومتی به نام علی بیگدلی در مورد تاثیر اقدامات تروریستی رژیم بر روی مناسباتش با اروپا می‌گوید: «فارغ از این‌که مسأله اتهام تروریستی به ایران تا چه اندازه صحیح است، من اعتقاد دارم که اکنون نتیجهٔ این اتهامات در آن چه در نهایت شکل خواهد گرفت انزوای ایران خواهد بود».
بیگدلی با تأکید بر این‌که اکنون در شرایطی قرار داریم که نباید اروپا را از دست بدهیم خاطرنشان می‌کند: «قاره سبز حلقه وصل تلاش‌های ایالات متحده آمریکا، اسراییل و عربستان سعودی خواهد بود و می‌تواند دایره فشارها بر ایران را به‌شدت افزایش دهد. به عبارت دیگر اگر اتحادیه اروپا نیز به جبهه واشنگتن، ریاض و تلآویو بپیوند دیگر بستر و فضای لازم برای ایجاد نهایت فشار بر ایران شکل خواهد گرفت. پس حتی‌المقدور نباید با برخی بحران‌سازیها و یا اقدامات و مواضع تند به این فضاسازیها دامن بزنیم».(سایت دیپلماسی ایرانی ۱۶اسفند ۹۷)
ناامیدی خامنه‌ای از اروپا
لازم به یادآوری است که علی خامنه‌ای در صحبتی که در تیرماه امسال با هیأت دولت حسن روحانی داشت و هفته گذشته با بیش از ۸ماه تأخیر پخش شد، با توسری به روحانی و ظریف ضمن اعتراف به شکست برجام، ناامیدیش از آویختن به دامان اروپا را بیان کرد و گفت: «ما مذاکره کردیم که تحریم برطرف بشه. شروع مذاکره برای این بود. ادامه مذاکره برای این بود. این باید تأمین بشه اگر این تأمین نشد بقیه چیزهایی که حاصل شده ارزش زیادی را نخواهد داشت. حالا گفته می‌شود که برجام را می‌خواهیم با این سه کشور اروپایی ادامه بدیم من به این سه کشور هم اعتماد ندارم من میگم به اینها هم اعتماد نکنید».
بیانیه اتحادیه اروپا
پیش از این اتحادیه اروپا در نیمه بهمن سال ۹۷ بیانیه موسوم به «جمعبندی» درباره رژیم را منتشر کرد. در بیانیه اتحادیه اروپا روی چند موضوع تأکید شد که نقطه مشترک مواضع آنها با آمریکا می‌باشد.
در بند پنجم بیانیه از حاکمیت آخوندی خواسته‌است تا قانون لازم برای اجرای تعهدات مربوط به برنامه عملیاتی گروه ویژه اقدام مالی(FATF) را اجرا کند.
در بند ششم بیانیه از افزایش تنشها در منطقه و نقش رژیم در این خصوص ابراز نگرانی شده و رژیم را متهم به ارائه کمکهای نظامی، مالی و سیاسی به کنشگران غیرمنطقه‌ای در کشورهایی هم‌چون سوریه و لبنان کرده است.
در بند هفتم بیانیه، اتحادیه اروپا نسبت به نقش نظامی و ادامه مداخله حکومت آخوندی در سوریه ابراز نگرانی عمیق کرده است و از رژیم می‌خواهد تا از فرآیندهای تحت نظارت سازمان ملل متحد در سوریه در چارچوب قطعنامه ۲۲۵۴ شورای امنیت، حمایت کامل به‌عمل آورده و از نفوذ خود بر دولت سوریه برای پیشبرد این هدف استفاده کند.
بند هشتم بیانیه با اشاره به اوضاع یمن، از حاکمیت آخوندی درخواست می‌کند تا از اجرای قطعنامه ۲۴۵۱ شورای امنیت سازمان ملل حمایت و به‌طور سازنده‌ای برای دستیابی به راه‌حل سیاسی پایدار برای بحران یمن تحت نظارت سازمان ملل، حمایت کند. بر اساس این بیانیه، اتحادیه اروپا ناخرسندی خود را در مورد جمعبندی گزارش "گروه تخصصی سازمان ملل درباره یمن" ابراز می‌دارد که در آن به عدم پایبندی به تحریم تسلیحاتی اعمال‌شده توسط پاراگراف ۱۴ قطعنامه ۲۲۱۶ شورای امنیت اشاره شده است.
بند نهم بیانیه با اشاره به برنامه موشکی می‌نویسد: «شورا(ی اتحادیه اروپا) همچنین درباره فعالیت موشکی بالستیک ایران عمیقاً نگران است و از ایران می‌خواهد تا از این فعالیت‌ها خودداری کند، به‌ویژه پرتاب موشکهای بالستیکی که با قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل ناسازگار هستند...».
در این بیانیه اقدامات حاکمیت آخوندی در منطقه اقداماتی نامیده شده که باعث تعمیق بی‌اعتمادی و منجر به بی‌ثباتی منطقه می‌شود...
بند دهم بیانیه، حکومت آخوندی را متهم به انجام "اقدامات خصمانه در خاک چندین کشور عضو اتحادیه اروپا" کرده و به تصمیم این اتحادیه برای قراردادن ۲شخص و یک نهاد در لیست سیاه خود در این خصوص اشاره کرده است. این بیانیه می‌افزاید: «اتحادیه اروپا به نشان‌دادن وحدت و یکپارچگی در این زمینه ادامه داده و از ایران می‌خواهد تا هر چه سریع‌تر به چنین رفتار غیرقابل قبولی پایان دهد».
شواری اتحادیه اروپا در بند یازدهم بیانیه خود درباره اوضاع حقوق‌بشری ابراز نگرانی کرده از حاکمیت آخوندی می‌خواهد به حقوق‌بشر و آزادی‌های اساسی احترام کامل بگزارد.
نقاط مشترک در بیانیه اروپا و بیانیه ۱۲مادهای پمپئو
کارشناسان وابسته به باند روحانی رویکرد اتحادیه اروپا در رابطه با نظام را رویکردی غیرهمسو و در مقابل آن و حتی بعضاً رویکردی مشابه رویکرد آمریکا می‌دانند، و بعضا هم مناسبات کنونی رژیم با اتحادیه اروپا را در مرز نابودی می‌دانند... واقعیت این است که رابطه اتحادیه اروپا با آن حکومت آخوندی در معرض مشکلات جدی قرار دارد و نقاط مشترک زیادی بین بیانیه ۱۲مادهای اتحادیه اروپا با بیانیه ۱۲مادهای مایک پمپئو وزیر خارجه آمریکا وجود دارد.
برخی از نقاط مشترک مواضع اتحادیه اروپا و آمریکا در قبال رژیم را می‌توان از قرار زیر فهرست کرد:
- توقف برنامه موشکهای بالستیک رژیم و مغایرت موشک‌پرانی‌ها با قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت
- نگرانی از دخالت‌های رژیم در منطقه
- نگرانی از ادامه حضور نیروهای حکومت آخوندی در سوریه و یمن
- نگرانی در مورد فعالیت‌های خصمانه و تروریستی رژیم در اروپا
- نگرانی نسبت به نقض حقوق‌بشر، اعدامها و تبعیض علیه زنان و اقلیتها
زهرخور شدن نظام
هم‌چنان‌که در بیانیه ۱۲مادهای پمپئو از نظام آخوندی خواسته می‌شود که در چند زمینه مهم زهر ور شود، اتحادیه اروپا هم همین خواستها را از آن دارد.
شروطی که می‌توان گفت برای رژیم لازم‌الاجرا است و کمتر جای بحث و چانه‌زنی در این موارد برای آخوندها باقی مانده است.
این شرایط بسیار تلخ، به‌قول آن کارشناس حکومتی(محسن جلیلوند): «می‌تواند سرآغاز اقدامات دیگر کشورهای اروپایی باشد». سرآغاز «یک افول جدی» در مناسبات اتحادیه اروپا با رژیم آخوندی.
