روز پنجم مرداد رسانه‌های حکومتی خبر از پرتاب یک موشک ماهواره‌بر دادند. زمان پرتاب این موشک طوری تنظیم شده بود که درست همزمان با بحثهای مربوط به‌تصویب لایحهٴ تحریمهای جدید کنگرهٴ آمریکا علیه رژیم باشد. مقامات رژیم از روحانی تا سایر کارگزاران نظام و رسانه‌های حکومتی، تبلیغات زیادی حول این حرکت نمایشی کردند. متقابلاً به‌دنبال این اقدام رژیم، شاهد موضعگیریها و محکومیتهای جهانی جدیدی علیه رژیم بودیم. از جمله وزارت خزانه‌داری آمریکا ۶نهاد دیگر مرتبط با برنامه موشک بالستیک رژیم را تحریم و لیست‌گذاری کرد.
متعاقباً 3کشور اروپایی فرانسه، آلمان و انگلستان، به‌اتفاق آمریکا در بیانیه مشترکی این اقدام را محکوم کردند و رژیم را به‌توقف فوری هر گونه آزمایش موشک بالستیک و فعالیتهای مرتبط با آن فراخواندند.
این واکنشها و موضعگیریهای شدید که با اقدام در جهت تشدید و تحکیم یک درجه دیگر تحریمها همراه بود، سؤالهای متعددی را در مورد این اقدام تحریک‌آمیز رژیم و نتایج و پیامدهای آن مطرح می‌کند؛ از جمله این‌که چرا در چنین موقعیت حساس و خطرناکی و در حالی که لرزهٴ وحشت از تحریمهای جدید آمریکا تمام رژیم را فرا گرفته، ولی‌فقیه ارتجاع دست به‌چنین اقدام تحریک‌کننده‌یی زد؟ آیا در این تست، اشتباه محاسبه داشت؟ یا واقعاً تصمیم خود را برای رو در رویی و مقابله گرفته است؟ و آیا واکنش آمریکا و قرار دادن چند نهاد دیگر مرتبط با فعالیتهای موشکی رژیم، در حالی که تمامی سپاه پاسداران و تمامی نهادهای مرتبط با آن تحت تحریم قرار دارند، آیا این تحریمهای جدید تأثیر قابل توجهی بر رژیم و فعالیتهای موشکی آن دارند؟
این تست موشکی، یک هدف دوگانه داشت، در وهلهٴ اول یک اقدام نمایشی بود با مصرف اساساً داخلی که مخاطب آن، نیروهای خود رژیم در داخل و مزدوران برون مرزی‌اش بودند که در مواجهه با شرایط سیاسی اجتماعی کنونی و ضربات خردکننده‌یی که یکی پس از دیگری بر رژیم وارد می‌شود به‌کلی روحیه باخته و ناامیدند؛ تنها نگاهی به‌حرفهای مهره‌ها و رسانه‌های نظام و اندکی درنگ در مورد تأثیرات آنها بر نیروهای رژیم؛ می‌تواند تا حدودی ابعاد ناامیدی و روحیه‌باختگی نیروهای رژیم را نمایان کند. (1)
بی‌تردید آنچه انتشار یافته یک از هزار و مشتی از خروار واقعیت موجود است؛ ولی‌فقیه برای خنثی کردن آثار این زهر بر نیروهای اخص رژیم مجبور است خود را به‌آب و آتش بزند و هر بهایی را بپردازد؛ زیرا این نیروها را حافظ و نگهدارندهٴ نظام می‌داند که به‌زعم او تنها همین نیروها هستند که در روز مبادا به‌داد نظام می‌رسند. (2)
البته خامنه‌ای در این اقدام، نهایت حزم و احتیاط را به‌خرج داده و به‌جای آن که مثل قدرت‌نماییهای پیشین، «تست موشکی» را با شلیک موشکهای زمین به‌زمین یا «سطح به‌سطح» در دریا و با شلیک به‌یک هدف مشخص انجام دهد، پرتاب «موشک ماهواره‌بر غیرنظامی» به‌فضا را برگزیده تا به‌اقدام خود یک رنگ و لعاب علمی ـ تحقیقاتی بزند.
هدف دیگر نیز آن بود که می‌خواست واکنش طرف مقابل را تست کند.
در مقابل این «تست» که ارزش نظامی و عملیاتی ناچیزی دارد و به‌طور واقعی موجب نگرانی آمریکا نیست، اما دولت آمریکا با یک اقدام سمبولیک و با تحریم ۶نهاد مرتبط با پروژه موشکی رژیم واکنش نشان داد تا این پیام را به‌رژیم برساند که هیچ‌گونه عرض اندام موشکی رژیم را تحمل نمی‌کند: «(3)
اما ضرر اصلی رژیم در این جریان سیاسی است؛ چرا که در قضیهٴ برجام و زیر سؤال رفتن آن از طرف دولت آمریکا، رژیم به‌سایر اعضای 5+1و مشخصاً کشورهای اروپایی و شکاف آنها با آمریکا چشم دوخته بود، رژیم با این «تست موشکی» با دست خود، این شکاف را به‌زیان خود تنگ‌تر کرد و تحریمهای جدید آمریکا را برای کشورهای اروپایی قابل قبول‌تر ساخت.
ابهام دیگر در این جریان، موضع روحانی و باند اوست؛ خود روحانی پیش از این و در جریان مناظره‌ها، نمایشهای موشکی سپاه پاسداران را تخطئه کرده و آن را اقدامی برای تخریب برجام شمرده بود؛ اما چرا این بار در صفحه اینستاگرام خود، این نمایش موشکی را به‌عنوان نشانهٴ «توانمندی و قدرت» و «ارتقای اقتدار و عزت» مورد تعریف و تمجید قرار داد؟ (4)
این تغییر موضع ضمن آن که گویای ماهیت روحانی و جماعت اوست که در بنیاد، هیچ تفاوتی با خامنه‌ای و دار و دستة او ندارد و از شیادی و نان به نرخ روز خوردن شیخ حسن روحانی حکایت می‌کند، حاکی از تشدید فشارهای باند مقابل نیز هست؛ اما این نزدیکی‌های گذرا و مقطعی را به‌هیچ رو نبایستی از نشانه‌های نزدیک شدن دو باند متخاصم یا کاهش تضاد و جنگ قدرت آنها در مواجهه با تهدید خارجی شمرد؛ به‌زودی و هنگامی که آثار و عواقب تحریمها بیشتر ظاهر شوند، جنگ و دعوای دو باند با شدتی بیش از پیش شعله خواهد کشید.
سخن آخر هم این‌که این «تست موشکی» را نمی‌توان نفیاً یا اثباتاً دلیل و قرینه‌یی از انتخاب مسیر مشخص توسط ولی‌فقیه ارتجاع محسوب کرد. تا آنجا که به خبرهای علنی برمی‌گردد، خامنه‌ای هم‌چنان به سکوت زبونانهٴ خود ادامه می‌دهد و هم‌چنان بر سر دو راهی سرنوشتی که البته هر دو به یک مقصد می‌انجامند، مردد ایستاده است.
پانویس: ــــــــــــــــــــــــــ
1 ـ پاسدار محسن رضایی دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام پنجشنبه ۵مرداد ۹۶ «سخت‌ترین تحریم طی 100سال اخیر علیه ما نوشته شده است. فصل سوم آن براندازی نظام است».
علی آقازاده، عضو اسبق کمیسیون امنیت ملی مجلس: «هدف نهایی تحریمها براندازی نظام اسلامی ایران است». روزنامه رسالت ـ 4مرداد 96
آخوند صدیقی در نمایش جمعه 6مرداد: «عده‌یی می‌گفتند اگر یک فرد انقلابی در انتخابات رأی بیاورد تحریمها تشدید می‌شود و سایه جنگ بر سر کشور می‌آید ولی دیدید که چنین نشد و همانهایی را که آنها تبلیغ می‌کردند رأی آوردند و باز برخوردهای آنها را می‌بینیم». منظور این است که هم تحریمها تشدید شد و هم سایهٴ جنگ بر سر نظام افتاده است.
2 ـ ( «مسئولان کشور جوانهای انقلابی را گرامی بدارند؛ این‌همه جوانهای حزب‌اللّهی و انقلابی را برخی از گویندگان و نویسندگان نکوبند؛ به‌اسم افراطی و امثال اینها. جوان انقلابی را باید گرامی داشت، باید به‌روحیة انقلابیگری تشویق کرد؛ این روحیه است که کشور را حفظ می‌کند، از کشور دفاع می‌کند؛ این روحیه است که در هنگام خطر به‌داد کشور می‌رسد». از سخنرانی خامنه‌ای ـ 18شهریور 94
3 ـ دولت آمریکا به‌مقابلهٴ شدید با فعالیتهای مربوط با موشک بالستیک (رژیم) ایران ادامه می‌دهد؛ خواه (این فعالیتها) یک پرتاب فضایی تحریک‌آمیز باشد، خواه توسعهٴ سیستم‌های تهدیدآمیز موشک بالستیک یا حمایت احتمالی از حملات موشکی (شبه‌نظامیان) حوثی در یمن باشد» (موضعگیری وزیر خزانه‌داری آمریکا ـ سایت وزارت خزانه‌داری آمریکا: 6مرداد 96
4 ـ «آقای روحانی با اشاره به‌علم و فناوری نظامی برای کشور تصریح کرد هر چه توانمندی و قدرت ما در علوم مختلف بیشتر شود، اقتدار و عزت ما ارتقا می‌یابد». تلویزیون رژیم ـ 6مرداد.
متعاقباً 3کشور اروپایی فرانسه، آلمان و انگلستان، به‌اتفاق آمریکا در بیانیه مشترکی این اقدام را محکوم کردند و رژیم را به‌توقف فوری هر گونه آزمایش موشک بالستیک و فعالیتهای مرتبط با آن فراخواندند.
این واکنشها و موضعگیریهای شدید که با اقدام در جهت تشدید و تحکیم یک درجه دیگر تحریمها همراه بود، سؤالهای متعددی را در مورد این اقدام تحریک‌آمیز رژیم و نتایج و پیامدهای آن مطرح می‌کند؛ از جمله این‌که چرا در چنین موقعیت حساس و خطرناکی و در حالی که لرزهٴ وحشت از تحریمهای جدید آمریکا تمام رژیم را فرا گرفته، ولی‌فقیه ارتجاع دست به‌چنین اقدام تحریک‌کننده‌یی زد؟ آیا در این تست، اشتباه محاسبه داشت؟ یا واقعاً تصمیم خود را برای رو در رویی و مقابله گرفته است؟ و آیا واکنش آمریکا و قرار دادن چند نهاد دیگر مرتبط با فعالیتهای موشکی رژیم، در حالی که تمامی سپاه پاسداران و تمامی نهادهای مرتبط با آن تحت تحریم قرار دارند، آیا این تحریمهای جدید تأثیر قابل توجهی بر رژیم و فعالیتهای موشکی آن دارند؟
این تست موشکی، یک هدف دوگانه داشت، در وهلهٴ اول یک اقدام نمایشی بود با مصرف اساساً داخلی که مخاطب آن، نیروهای خود رژیم در داخل و مزدوران برون مرزی‌اش بودند که در مواجهه با شرایط سیاسی اجتماعی کنونی و ضربات خردکننده‌یی که یکی پس از دیگری بر رژیم وارد می‌شود به‌کلی روحیه باخته و ناامیدند؛ تنها نگاهی به‌حرفهای مهره‌ها و رسانه‌های نظام و اندکی درنگ در مورد تأثیرات آنها بر نیروهای رژیم؛ می‌تواند تا حدودی ابعاد ناامیدی و روحیه‌باختگی نیروهای رژیم را نمایان کند. (1)
بی‌تردید آنچه انتشار یافته یک از هزار و مشتی از خروار واقعیت موجود است؛ ولی‌فقیه برای خنثی کردن آثار این زهر بر نیروهای اخص رژیم مجبور است خود را به‌آب و آتش بزند و هر بهایی را بپردازد؛ زیرا این نیروها را حافظ و نگهدارندهٴ نظام می‌داند که به‌زعم او تنها همین نیروها هستند که در روز مبادا به‌داد نظام می‌رسند. (2)
البته خامنه‌ای در این اقدام، نهایت حزم و احتیاط را به‌خرج داده و به‌جای آن که مثل قدرت‌نماییهای پیشین، «تست موشکی» را با شلیک موشکهای زمین به‌زمین یا «سطح به‌سطح» در دریا و با شلیک به‌یک هدف مشخص انجام دهد، پرتاب «موشک ماهواره‌بر غیرنظامی» به‌فضا را برگزیده تا به‌اقدام خود یک رنگ و لعاب علمی ـ تحقیقاتی بزند.
هدف دیگر نیز آن بود که می‌خواست واکنش طرف مقابل را تست کند.
در مقابل این «تست» که ارزش نظامی و عملیاتی ناچیزی دارد و به‌طور واقعی موجب نگرانی آمریکا نیست، اما دولت آمریکا با یک اقدام سمبولیک و با تحریم ۶نهاد مرتبط با پروژه موشکی رژیم واکنش نشان داد تا این پیام را به‌رژیم برساند که هیچ‌گونه عرض اندام موشکی رژیم را تحمل نمی‌کند: «(3)
اما ضرر اصلی رژیم در این جریان سیاسی است؛ چرا که در قضیهٴ برجام و زیر سؤال رفتن آن از طرف دولت آمریکا، رژیم به‌سایر اعضای 5+1و مشخصاً کشورهای اروپایی و شکاف آنها با آمریکا چشم دوخته بود، رژیم با این «تست موشکی» با دست خود، این شکاف را به‌زیان خود تنگ‌تر کرد و تحریمهای جدید آمریکا را برای کشورهای اروپایی قابل قبول‌تر ساخت.
ابهام دیگر در این جریان، موضع روحانی و باند اوست؛ خود روحانی پیش از این و در جریان مناظره‌ها، نمایشهای موشکی سپاه پاسداران را تخطئه کرده و آن را اقدامی برای تخریب برجام شمرده بود؛ اما چرا این بار در صفحه اینستاگرام خود، این نمایش موشکی را به‌عنوان نشانهٴ «توانمندی و قدرت» و «ارتقای اقتدار و عزت» مورد تعریف و تمجید قرار داد؟ (4)
این تغییر موضع ضمن آن که گویای ماهیت روحانی و جماعت اوست که در بنیاد، هیچ تفاوتی با خامنه‌ای و دار و دستة او ندارد و از شیادی و نان به نرخ روز خوردن شیخ حسن روحانی حکایت می‌کند، حاکی از تشدید فشارهای باند مقابل نیز هست؛ اما این نزدیکی‌های گذرا و مقطعی را به‌هیچ رو نبایستی از نشانه‌های نزدیک شدن دو باند متخاصم یا کاهش تضاد و جنگ قدرت آنها در مواجهه با تهدید خارجی شمرد؛ به‌زودی و هنگامی که آثار و عواقب تحریمها بیشتر ظاهر شوند، جنگ و دعوای دو باند با شدتی بیش از پیش شعله خواهد کشید.
سخن آخر هم این‌که این «تست موشکی» را نمی‌توان نفیاً یا اثباتاً دلیل و قرینه‌یی از انتخاب مسیر مشخص توسط ولی‌فقیه ارتجاع محسوب کرد. تا آنجا که به خبرهای علنی برمی‌گردد، خامنه‌ای هم‌چنان به سکوت زبونانهٴ خود ادامه می‌دهد و هم‌چنان بر سر دو راهی سرنوشتی که البته هر دو به یک مقصد می‌انجامند، مردد ایستاده است.
پانویس: ــــــــــــــــــــــــــ
1 ـ پاسدار محسن رضایی دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام پنجشنبه ۵مرداد ۹۶ «سخت‌ترین تحریم طی 100سال اخیر علیه ما نوشته شده است. فصل سوم آن براندازی نظام است».
علی آقازاده، عضو اسبق کمیسیون امنیت ملی مجلس: «هدف نهایی تحریمها براندازی نظام اسلامی ایران است». روزنامه رسالت ـ 4مرداد 96
آخوند صدیقی در نمایش جمعه 6مرداد: «عده‌یی می‌گفتند اگر یک فرد انقلابی در انتخابات رأی بیاورد تحریمها تشدید می‌شود و سایه جنگ بر سر کشور می‌آید ولی دیدید که چنین نشد و همانهایی را که آنها تبلیغ می‌کردند رأی آوردند و باز برخوردهای آنها را می‌بینیم». منظور این است که هم تحریمها تشدید شد و هم سایهٴ جنگ بر سر نظام افتاده است.
2 ـ ( «مسئولان کشور جوانهای انقلابی را گرامی بدارند؛ این‌همه جوانهای حزب‌اللّهی و انقلابی را برخی از گویندگان و نویسندگان نکوبند؛ به‌اسم افراطی و امثال اینها. جوان انقلابی را باید گرامی داشت، باید به‌روحیة انقلابیگری تشویق کرد؛ این روحیه است که کشور را حفظ می‌کند، از کشور دفاع می‌کند؛ این روحیه است که در هنگام خطر به‌داد کشور می‌رسد». از سخنرانی خامنه‌ای ـ 18شهریور 94
3 ـ دولت آمریکا به‌مقابلهٴ شدید با فعالیتهای مربوط با موشک بالستیک (رژیم) ایران ادامه می‌دهد؛ خواه (این فعالیتها) یک پرتاب فضایی تحریک‌آمیز باشد، خواه توسعهٴ سیستم‌های تهدیدآمیز موشک بالستیک یا حمایت احتمالی از حملات موشکی (شبه‌نظامیان) حوثی در یمن باشد» (موضعگیری وزیر خزانه‌داری آمریکا ـ سایت وزارت خزانه‌داری آمریکا: 6مرداد 96
4 ـ «آقای روحانی با اشاره به‌علم و فناوری نظامی برای کشور تصریح کرد هر چه توانمندی و قدرت ما در علوم مختلف بیشتر شود، اقتدار و عزت ما ارتقا می‌یابد». تلویزیون رژیم ـ 6مرداد.
